K.V.P. wil Kamercommissie
voor Suriname en Curasao
OVEREENSTEMMING IN CHERIRON
Staking bij Radio
geëindigd
Teleurgestelde
Kamerleden
VERDERE NATIONALISATIE
IN ENGELAND
«s
Repatrieering
Pcolsche militairen
stagneert
Geen „Unie" geicenscht
Critiek op gevraagde bescheiden
grenscorrecties
Soberfieid en
groote auto's
Churchill er tegen. Hij becriti*
seert ook dienstplichtverlenging
GAAT BIDAULT HEEN?
TE Parüs beschouwt men het als
DERDE JAARGANG No. 618
Comm. v Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS; C. J.
VAN HOOTEGEM; A E. LANGENHORST; Mr Dr
A. ,T. M. MES; Mr. H. B. L». DE RECHTER.
Verschijnt eiken werkdag - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent - Postrekening 278.841
Voor God. Koningin en Vaderland
WOENSDAG 13 NOVEMBER 194$
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
D recteur: J. A. EL M. VAN SCHIJNDELJ
Hoofdredacteur: J. 3. H A. BRUNA; Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN Vlisslngen;
Zeeuwsch-Vlaanderen: Bureau Hulst. Dubbele
Poort 7, tel. 102; Red J. V. d. BROEK. Bijbureau
Oostburg Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden Bur.
Goes. Westsingel 75. tel. 2236. Red. N. J. KARKOF
Iweeae Kamer debatteert over rijksbegrootingen
LIET belangrijkste kwam van JC
zijde der KVP. Prof. Romme
diende namelijk een motie in om 'n
afvaardiging van leden der beide
Kamers op korten termijn naar
Suriname en de Nederlandsche An
tillen uit te zenden. Dit om zich be
ter te kunnen oriënteeren over de
hesziening van de verhoudingen tus.
schen deze gebierlsdeelen en het
Koninkrijk op den rondslae van
de verklaring van II.M. van 7 11e
eember 1942.
Indische kwestie
TN de gistermiddag gehouden vergadering der Tweede Kamer is
een aanvang gemaakt met de beraadslagingen over de rijks-
begrootingen "946 en 1947 en de wetten op de middelen voor 1946
en 1947, waarbij ..evens aan de orde kwamen de nota^ betreffende
den toestand van 's rijks financiën en de nota betreffende eenige
aspecten van het gevoerde financieele beleid.
Grenscorrecties
/Aver de grenscorrecties sprekend,
legde prof. Romme er den na
druk op, dat een ruime correctie
van de grens van Duitschland ge
vraagd had moeten worden.
Ten aanzien van het binnen-
Iandsch beleid merkt hij op. dat de
nood der geteisterde gebieden voor
op dient te staan.
De verkrijging van privaateigen
dom moet de voortdurende zorg der
Regeering hebben. Daartoe wensch-
te hij een Staatscommissie.
„Koninkrijk wordt vermoord"
ITeigeei prof. Romme namens de
KVP over Indië opmerkte, was
gedeeltelijk het „evolg van de cri
tiek van de zijde der AR, CH en
P.v.d.V.
Zoo wees de heer Schouten (AR)
er op, dat de Kamer in vele geval
len niet voldoende wordt ingelicht
en nadere gegevens pas verstrekt
worden als reeds besluiten genomen
zijn. De heer Schouten had bezwaar
tegen de wijze waarop dr. van Mook
zich over de Grondwet heeft uitge
laten en tegen uitspraken van de
Commissie-Generaal.
Hij wees alle verantwoordelijkheid
namens zijn groep volledig af „on
der het mom ran politiek wordt
het koninkrijk vermoord, zonder
dat de volksvertegenwoordiging
zich heeft kunnen uitspreken",
zei hij.
Regeering voortgestuwd wordt door
Regeering voortgestuurd wordt door
de gebeurtenissen, dat man slag op
slag voor voldongen feiten wordt
geplaatst en dat de Commissie-Ge
neraal buiten haar boekje gaat.
Het gaan naar Cheribon vond hij
een vergaanden stap.
Naar het oordeel van dec heer
Vonk (P.v.d.V.) is de Republiek In
donesia slechts een loos omhulsel.
De wezenlijke •jotentlcele inhoud
is z.i. het communisme. Hü had
den indruk dat de C.G. handelt
tegen de bedoelingen der Regee
ring.
Oprokende ovei; de Indische kwes-
tie, wees prof Romme er op,
dat voor het instituut der Commis
sie-Generaal zijn ri-actie mede ver
antwoordelijk is Voor de perso-
r.eele samenstelling der C.G draagt
echter uitsluitend de Regeering de
verantwoordelijkheid. Tusschen de
C.G. en eenige groep in de Kamer
bestaat geen afspraak Er is geen
verantwoordingsplicht der C.G. te
genover de Kamer, maar wel tegen
over de Regeering
De politieke verhouding tusschen
het- Kabinet en de groepen waarop
het steunt, is dezelfde gebleven en
eveneens de staatsrechtelijke ver
hol Hjjnj
De Ta. heeft slechts een nieuwe
verhouding hier te lande in het le
ven geroepen en wel die tusschen
de Regeering en de C.G.
Als de Regeering de mogeiyk-
lioid aanwezig acht. om vruchtbare
besprekingen te hebben met Soe-
karr.to, dan wilde cpr. de Regeering
«een stok tusschen de beenen ste
ken.
Hy meent overigens, dat het
woord „onwaardig" ten aanzien van
die besprekingen, zooals dat in het
voorloopig verslag is gebruikt,
thans niet juist is.
Een constructie van een dricdee-
1 iff Nederland (Nederland, Cura
cao en Suriname) en een veree-
iiigde staten van Indonesië samen
in een soort personeele unie
wensehte prof. Romme niet te
aanvaarden. Hij wilde gaarne de
toezegging ontvangen dat men
niet voor eenige regeeringsbe
slissing zal worden gesteld.
Naar prijsverlagingen!
Tyatuurltjk kwam ook het netelige
onderwerp „loonen en prijzen"
aan de orde. Ten aanzien daarvan
zei dhr Schouten, dat langs den weg
van prijsverlagingen spanningen
tusschen loonen ;n prijzen moeten
worden vermeden. Hij was overigens
een tegenstander der geleide econo
mie, die „dm bijl legt aan den wor
tel van den boom van persoonlijke
en geestelijke vrijheid."
Socialisatie en diep overheids
ingrijpen vond dhr. Tiianus uit den
booze. Met de Regeering bleek hij
een groot voorstander van groote
soberheiden vond het derhalve
verwonderlijk, dat ambtenaren en
secretarissen in groote auto's rij
den
Het Londensche beleid kwam ook
op de proppen. Daarover wilde dhr
Bierema (P.v.d.V.) meer weten.
Vandaag om 11 uur gaat men
verder.
//V 'T KORT
yANAF vandaag zal men weer „le
vende" muziek door de radio
hooren. De radiomusici zullen r,l.
weer aan het werk tijgen, omdat
men tot overeenstemming is geko
men.
OINNENKORT zal een belangrijke
uitbreiding plaats hebben van
de verstrekking van voedsel aan in
Duitschland wonende of verblijven
de Nederlanders.
TVE 600 handelsschepen der Do~
naulanden, die in de Amerl-
kaansche zore tusschen Passau én
Degendorf in beslag waren geno
men, zullen aan de Donaulanden
worden teruggegeven.
f\P het station te Revigiiy, op de
lijn Straatsburg-Parijs, is een
personentrein op een goederentrein
geloopen. Er zijn minstens 30 slacht
offers te betreurcr. waaronder ver
schillende kinderen die op weg naar
school waren.
TOODSCHE terroristen gaan ook
met bommen werken in Londen.
Zij zijn zelfs zóó brutaal geweest
om per affiche vooraf bekend te
maken, dat het gebouw van de de
legatie van Irak te Londen zal wor-
den opgeblazen.
TN het voorloopig verslag van de
Tweede Kamer over „Buiten-
landsche Zaken" lezen wij, dat de
Kamerleden algemeen uiting gaven
aan hun ernstige teleurstelling over
de houding der geallieerde bezet-
tingsautoriteiten, die Duitschland
vrijwel volkomen van ons land af
gesloten houden. Hiertegen past
zoo meende men, een krachtig pro
test onzerzijds. Men zou gaarne van
de regeering vernemen, welke po
gingen deze heeft gedaan om in den
vrijwel onhoudbaren toestand op
dit gebied verbetering te brengen en
wat daarvan het resultaat 1,.-
weest.
Bidamt^ifÏL zeker' dat Georges
het èiné vjl'anSRh<' premier, tegen
zS3 kieaen. w*>™t1er
TN de troonrede van den Engel-
sehen koning, welke gisteren bij
de opening van de nieuwe zitting
van het Britsche parlement is uit
gesproken, is de nationalisatie van
het binnenlandse!) vervoer en van
de electriciteltsvoorzlenlng ln het
vooruitzicht gesteld.
De koning kondigde ook een ver
lenging van den militairen dienst
plicht aan, wanneer de huidige re
geling ten einde loopt.
Hij vertrouwde erop, dat binnen
kort met Oostenrijk een verdrag zal
worden gesloten, dat het mogelijk
zal maken alle bezettingstroepen uit
dat land terug te trekken.
TN antwoord op de troonrede heeft
de leider der oppositie in het
Lagerhuis, Churchill, verklaard ab
soluut tegen natioralisatie der trans
portmiddelen en electrlciteltsbedril-
ven te zijn.
Over de betrekkingen met de
Sovjet-Unie zei Churchill, dat bij
de algemeene verkiezingen de ver
zekering werd gegeven, dat de so
cialistische regeering zeer goed
met. de Sovjet-regeerhig zou kunren
opschieten. De betrekkingen waren
echter steeds slechter geworden. De
Britsche en Amerikaansche strijd
krachten in Europa zijn langzamer
hand teruggetrokken, aldus Church
ill. doch de Russische troepen zLjn
Z. H. de Paus .H'kijkt met veel interesse de artistieke foto's,
Alberto Felici en zijn zoon van het Vaticaai» maakten.
die
,Vereenigde Staten van Indonesië'
Ma urenlange besprekingen
aanvaardbare tormutes, ook
over de positie van de Kroon
/AFSCHOON er aanvankelijk pessimistische berichten geseind wev-
den over het verloop der besprekingen in de villawijk Linggad-
jati, bij Cheribon, was uit de laatste mededeelingcn een heel wat
gunstiger toon te hespeuren. Zoowel uit Nederlandsche als uit In
donesische bron werd namelijk bericht, dat er een „groote mate
van overeenstemming is bereikt op de meest essenticele punten".
De Commissie-Generaal en de Indonesische delegatie blijken er
na urenlange besprekingen in geslaagd te zijn om de 17 punten die
op het program stonden, af te werken en te formuleeren op een
wjjze, die voor het oogenblik voor beide partijen aanvaardbaar is.
Deze 17 punten zullen tezamen een basis-overeenkomst vormen.
Over een en ander wil de C.G. nog overleg met de Regeering
plegen.
gehandhaafd. Meer dan een derde
van Europa wordt door de-Russen
beheerscht.
De militaire greus van'de Sovjets
is aan de Elbe, en het valt moei
lijk te zeggen wat de toekomst van
Frankrijk zal zijn-
Wij moeten overigens zoo spoedig
mogelijk zorgen, dat de Duit-
schers op eigen beenen kunnen
staan, vervolgde Churchill. Zoo
wel aan wraak als aan liefdadig
heid moet een einde komen.
Deze laatste opmerking had betrek
king op de plar-nen tot verlenging
van den dienstplicht.
Attlee antwoordde hieromtrent
Churchill, dat de ontwikkeling der
moderne oorlogvoering het noodza
kelijk maakt, dat in Groob-Brit-
tannië de verplichte anderhalf jarige
militaire oefening wordt ingevoerd.
/Averigens zal een „verrassend
groot." aautal amendementen,
waarin kritiek werdt uitgeoefend op
de troonrede op de agenda var. het
Lagerhuis worden geplaatst.
Voor een amendement, dat be
zwaar maakt, tegen den dienstplicht
in vredestjjd, worden handteeke-
ningen verzameld. Het amendement,
zal, naar verwacht wordt, den steun
krijgen van velschillende Labour-
parlementsleden.
/Tfschoon een officieel communiqué
nog niet is uitgegeven, kan op
goede gronden worden verwacht,
dat de positie van de Nederlandsche
Kioon schijnt te zijn gedefinieerd
als het hoofd van de Nederlandsch-
Indonesische Unie en wel op een
wijze, die voor de Commissie-Gene
raal aanvaardbaar is. De uiteinde
lijke formuleering moet. echter nog
worden voltooid.
Het lijkt er op, dat de Indone
siërs in dit opzicht de positie van de
Commissie-Generaal begrijpen en
zich er van bewust zijn, dat dë
Commissie in deze aangelegenheid
geen vrijheid van beweging heeft
of concessies kan doen.
De „Unie" is aanvaard, doch zal
eerst goed in werking kunnen
treden, nadat de federatie, die „de
Verccnigde Staten van Indonesië"
genoemd zal worden, als een
volkomen aanvaardbare instelling
is gevestigd en verzekerd is van
erkenning door het buitenland.
Men neemt aan, dat hiermee eeu
periode van ongeveer twee jaar ge
moeid zal zijn. pas daarna zal de
Nederlandsch-Indonesische Unie in
werking treden.
In de tusschenperiode van twee
Jaar zal er tusschen de Nederlan
ders en de Indonesiërs in alle po
litieke en economische aangelegen
heden de meest nauwe samenwer
king bestaan die tot in bijzonder
heden zal worden vastgelegd.
De ontwerpen, die gisteravond
tot stand gekomen zijn, vormen
nog niet de uiteindelijke lezing.
De politieke besprekingen zullen
hedenmorgen worden voortgezet.
Onmiddellijk na de zitting hebben
Gar.H, Sjarlfoedin en de leden van
de Commissie-Generaal zich naar
Soekarno begeven ten einde met
hem de tot dusverre verkregen re
sultaten in hun geheel te bespre
ken.
T\e plenaire zitting, die eveneens
in Cheribon zou worden gehou
den, is nog steeds niet bijeengeroe
pen. Vermoedelijk zal de zitting
'lof. meer in Cheribon worden ge
houden, doch in Batavia.
Nog lang niet rustig.
den in verband met den onrustigen
toestand in de stad.
Uit Soerabaja wordt gemeld, dat
de bewoners teil Zuiden van Kri-
1 1 k a n geëvacueerd zijn uit vrees
voor terreur.
Een 150-tal terroristen is de zee
overgestoken naar S e p p a (Z.
Celebes), waar zij een kampong
hebben aangevallen.
/tp Madoera is een vergeten in-
terneerir.gskarap ontdekt. Soe-
dlrman en een aantal van zijn of
ficieren onder bescherming van een
geallieerd convooi, zijn daarheen ge
reisd om de situatie te onderzoe
ken en na te gaan wat gedaan, kan
worden. Boedirman wordt in het
begin van de volgende week uit
Madoera terugverwacht.
A ile vredelievende besprekingen
ten spijt, blijkt het in Indië nog
lang niet. rustig te zijn.
In Buitenzorg is het
zelfs levensgevaarlijk, omdat er de
laatste nachten flink geschoten
wordtj terwijl in P a d a n g de
avondklok vervroegd je moeten wor
Beschuldigingen ever en
Weer.
T\E Poolsehe ambassade in Lon
den heeft officieel ontkend,
dat haar regeering verantwoorde
lijk is voor de langza.ne repa-
trieering van de Poolsehe troepen
uit Engeland
In dit memorandum wordt ver
klaard, dat de Poolsehe regeering
meermalen haar verlangen te ken
nen heeft gegeven den terugkeer
van Polen, die zich nog in het bui
tenland bevinden, te bespoedigen,
maar dat Britsche functionarissen
ede Poolsehe ballingen, trachtten de
repatrieerirg te belemmeren.
In een commentaar op dit memo
randum verklaarde een Britsch of
ficieel woordvoerder, dat tot eind
September 2000 Polen per maand
gerepatrieerd werden, maai' door
verschillende maatregelen steeg dit
aantal sterk, vooral toen de Pool
sehe autoriteiten half October bes7o
ten het politieke onderzoek van alle
mannen, die wilden repatrieeren. in
handen te geven van de Poolsehe
consulaten in Londen en Glasgow.
De woordvoerder verklaarde verder,
dat Engeland 10.000 Polen per
maand kan en wil repatrieer n,
maar dat tengevolge van de ge/ i-
ge faciliteiten, die de Pool; he
autoriteiten voor het politieke on
derzoek verschaffen, op het oogen
blik niet meer dan 5000 gevallen per
maand kunnen worden afgewerkt.
