Nederland stelt bescheiden eischen
Een stap terug!
r
is geflatteerd
J
Mijnconcessies gedurende 40 a 50 jaar
WaMrborgen tegenoneerlijke concurrentie ten
gunste van de Duitsche havens
Grensverbeteringen met een winst van 1750 K.M.2
Herstel Tan onze positie als transito-land
en internationaal handelsland
Wat wij aan de Groote Vier vragen -s
Engelsche en
Durtsche reacties
Roofo v o rif of
te Schagerbrug
99
„Staakt het vuren
De Provincie"
t
[1
r
S
1
i
TWEEDE JAARGANG No. 61E
Comm. v Toezicht: A. V. J. AERNOUDTS C.J.
VAN HOOTEGEM: A. E LANGENHORST; Mr Dr
A. J J M MES: Mr (I B. L. DE RECHTER
Verschijnt cllcen werkdag. Abonnementsprijs
(by vooruitbetaling» t ï.Si p. kwartaal; oer
post 10; p week (by nlet-postbestell.j 0./S;
Losse nummers fl cent. Postrekening 278 i41
Voor God, Koningin en Vaaerland
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1916
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J A H M VAN SCHIJNDEL 5
Hoofdredacteur J J H A 8RIJNA vlgera.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN Ussingen
Zeeuivsch Vlaanderen Bureau Hulst Dubbele
poort 7 tel 105 Red J v d BROEK, Bijbureau
Oostburg. Nieuwstr 23. tel 35, Eilanden Bur.
Goes Westslngei 75. tel 2236 Red N J KARHOr
]"|E NOTA, door de Nederlandse!»® Regeering gistermiddag overhan-
4 digd aan de regeeringen van Frankrijk, Rusland, Groot-Brittan-
nië en de Vereenigde Staten, zet uiteen, dat in hoofdzaak vergoe
ding voor de geleden enorme schade wordt gezocht op economisch
terrein. Het letsel, aan de nationale economie toegebracht heeft vol
gens het betoog der Regcering dergelijke afmetingen aaJigenomen, dat
een herstel in den vorm van toewijzing van Duitsch gebied, tengevol
ge van den omvang, die deze annexaties zouden aannemen, practisch
niet te verwezenlijken zou zijn. De Regeering heeft zich daarbij te
vens laten leiden dor de gedachte, dat het Nederlandsehe volk traditio
neel tegen aunexionisme gekant is, terwijl zjj bovendien geen oplos
sing wenscht na te streven, die de kiem in zich zou kunnen bergen
van toekomstige conflioten en van Duitsch irredentisme. De Regeering
beperkt haar territoriale eisehen derhave tot grenscorrecties en meent
daarmede een bijdrage van beteekenis te leveren voor den vrede en de
veiligheid en de goede verstandhouding der Europeesche naties.
AAochlen echter de economische
1TA desiderata in het bijzonder
diegene, die op mijnconcessies be
trekking hebben onverhoopt zij
die mate van bijval vinden, die de
regeerirg verwacht, dan behoudt zij
zich het recht uitdrukkelijk voor.
verder strekkende eischen van ter-
ritorialen aard te stellen.
Het lot der Duitsche inwoners.
T\c verlangde grensrectificaties
zullen o.a. ten gevolge hebben,
dat de grenslijn tusschen Neder
land en Duitschland van 525 km.
tot 540 km. zal worden terugge
bracht. Dit resultaat wordt bereikt
dour een oppervlakte van slechts
1750 km.2 met ongeveer 119.000 in
woners bjj Nederland te voegen.
De Nederlandsehe Regeering stelt
zich op het standpunt, dat de
autochthone bevolking in bedoeld
gebied, die kan aantoonen, dat zij
op 10 Mei 1940 ter plaatse was ge
vestigd, daar zal kunnen blijven
wonen. In dit verband dient te wor
den opgemerkt, dat de „vrijheden
van den mensch" door de Neder
landsehe grondwet ten volle worden
gewaarborgd. Slechts personen, wier
houding tijdens het nationaai-so-
cialistische regime opneming in het
Nederlandsehe staatsverband onmo.
gelijk maakt, zoomede de als zoo
danig geïdentificeerde oorlogsmis
dadigers, zullen moeten worden uit
gewezen.
Minder afhankelijk.
He desiderata op economisch ter
rein worden in groote trekken
aldus omschreven:
P^derland moet economisch min
der afhankelijk worden van zijn
achterland. Verdere industrialisatie
is noodig wat een breedere kolen-
basis vraagt. Verder is een betere
waarborg noodig voor de voorzie
ning met meststoffen.
Vandaar allereerst de eisch tot
overdragen van een aantal Duitsche
mijncpncessies, bjj voorkeur liggend
tusschen de Oostgrens van de Ne
derlandsehe provincie Limburg en
den Rijn. Het zal daarbij echter
noodig zijn, dat bij een tweetal com
plexen ook concessies op den rech
teroever van den Rijn gelegen, om-
Nederland worden oergedragen, om
dat de kolenlagen daartegenover op
deh linker Rijnoever gelegen, van
den rechteroever af worden geëxploi
teerd.
w?1'<lt volstrekt noodzakelijk
geacht, dat de mijnen geëxploiteerd
JïïS? am?en hel kader de
I Nederlandsehe economie.
Voor zoover er Nederlandse!» ka
pitaal wordt beschikbaar gesteld
teneinde tot een efficiente exploita
tie te komen, zal dit als preferent
moetet. worden beschouwd.
Gedacht wordt aan een duur der
concessies van 40 tot 50 jaar aan
genomen dat Duitschland dan weer
een normale economie zal hebben
Is dit niet het geval, dan is vet^
lenging noodig.
Pas op voor de Duitsche
kunstgrepen.
fe" aanzien van de oneerlijke con
currentie van de Duitsche ha-
Vel'.\, '"burg, Bremen en Emden
i °,m: opgemerkt, dat deze be-
gon siricLs het Duitsche imperialisme
f.^sWireIdgcvaar weld- Kenmer-
daarvoor waren de uitzopde-
wlon aVen op de Duitscl»e spoor-
wegen, de vervoerstarevcn op do
Duitsche kanalen en de tariefpoli
tiek in de Duitsche havens. Er zul
len nu toezichtorganen moeten wor
den geschapen, waarin ook Neder
land betrokken is.
Vervolgens zullen er waarborgen
moeten zijn, dat de Duitsche over
heid in geen enkelen vorm subsidies
zal verleenen aan het vervoer over
de Duitsche kanalen. Tenslotte zul
len soortgelijke waarborgen noodig
zijn, opdat het wegvervoer zich in
Duitschland niet zal ontwikkelen tot
een unfaire concurrentie voor de
Nederlandsehe zeehavens. Het moet
voorkomen worden, dat Duitsch
land kunstgrepen zou toepassen om
het verkeer zooveel mogelijk op
Bremen en Hamburg te concentïee-
ren. Bizonder moet ook worc'en ge
waakt tegen bevoordèelihg van het
verkeer door het Dortmund-Eems-
kanaal.
Bij het verbod inzake nieuwen
kanalenaanleg heeft de Nederland
sehe regeering in het bizonder op
het oog het Dortmund-Eemskanaal
den oorlog werd deze positie aan
getast en gedurende den oorlog
vernietigd door Duitschland. Thans
zal deze positie weer hersteld moe
ten worden.
De grenscorrecties.
rpen aanzien van de gevraagde
grenscorrecties ontleenen we
r.og aan de Nota. dat verreweg de
belangrijkste gewenschte verbete
ring met het oog op plaatselijke mis
standen is de vaststelling van de
grer.s in den Dollard en den Eetns-
mond.
Het Bourtanger moeras is voor
een deel reeds thans Nederlandsch
bezit, terwijl het veen bijna uitslui
tend door Nederlandsehe arbeiders
wordt bewerkt.
Door de grenslijn in de Benthei-
mer bocht recht të trekken, wordt
de mogelijkheid geopend te geraken
tot een verbetering van den water
staatkundigen toestand aan de grens
zoowel eenerzljds in verband met
de watervoorziening van de kanalen
üi Zuid-Oost Drenthe en Wester -
wolde. als anderzijds ter keering
van den herhaaldelijk ondervonden
overlast. Ook dit gebied is dun be
volkt., doch er komt aardolie voor
Vooral van verkeerstechnisch
standpunt wa»-en er redenen te
over om een meer Oostelijke» grens
lijn te verlangen bij Dinxpcrlo en
Nijmegen dan thans Is geschied.
Ee»i werkelijk bevredigende oplos
sing van het verkeei-svraagstuk zon
echter slechts mogelijk zijn geweest
door een gebied biiuicn het konink
rijk op te nemen, waarvan de be
king ca. 115.000 zielen telt
De economische beteekenis van
het te acnexeeren gebied moet niet
hoog worden aangeslagen, aauge-
en het .,Mitt eiland kanaal", die nietj, zien het „Reiehswald" grootendeels
verder, met het doel te discriminee-
i-en, ontwikkeld mogen worden. Het
aanleggen van 't Hansakanaal van
Osnabrueck naar Hamburg zal niet
verder voortgezet mogea» worden.
Nederland als transitoland.
rpen aanzien van Dultschlands mo.
netaire politiek komen de Ne
derlandsehe eischen hierop neer,
dat de beschikbaarstelling van bui
ten landsche betaalmiddelen uit het
Duitsche exportprovenu zoo zal die
nen te geschieden, dat, indien de
natuurlijke weg van den Duitschen
uitvoer of den Duitschen invoer
over de Nederlandsehe havens loopt
alle daarop betrekking hebbende
diensten werkelijk worden betaald.
De positie van Nederland als tran
sito-land en internationaal handels
land werd door energie en kunde
der bevolking en geographische lig
ging va»» het land verkregen. Vóór
vernietigd is.
In Limburg vertoont, van Tege-
len tot Vaals, de Nederlandsehe
grens een uiterst grillig verloop, ter
wijl het Nederlandsehe territoir ten
N.O. van Sittard slechts een breed
te van enkele kilometers heeft.
De Nederlandsehe regeering heeft
gemeend, dat de bestaande toestand
op afdoende wijze dient te worden
verbeterd.
Het economisch belang dezer
grenscorrectie dient niet te worden
overschat. Weliswaar zullen enkele
concessiegebieden en steenkolenla-
gen binnen het Nederlandsehe grond
gebied komen, doch daarop bevindt
zich slechts één mijnonderneming,
terwijl de moeilijkheden welke op
mijnbouwkundig gebied worden on
dervonden, door het grillige trace
langs de Zuidgrens van Limburg,
slechts zeer ten deele worden onder
vangen.
Op economisch gebied
/"OVERDRACHT van een aantal Duitsche mijnconcessies tusschen de Oost-
grens van L'.mburg en den Rijn met een tweetal uitloopers over die
rivier voor een tijdvak van 40 tot 50 Jaar. Verder Duitsche kaliconcessies
in de nabijheid van Wezel en Xanthen. Verhindering van oneerlijke con
currentie der Duitsche havens door toezicht op de Duitsche spoorweg
tarieven, het verbieden van subsidies aan het vervoer over de Duitsche
kanalen en aan het wegvervoer van stukgoederen.
Verbod aan Duitschland, om nieuwe kanalen aan te leggen, die liet ver
voer op den Rijn op onnatuurlijke wijze aftappen, terwijl de bestaande
kanalen van dien aard niet mogen worden verbreed. Een Duitsche mone
taire politiek, die de levensbelangen Van Nederland zijn Rijnvaart, ha
vens en transitohandel ontziet.
Op territoriaal gebied
"VTederlandsch dienen te worden: De zeedijk, loopende van Emden over
Knock naar Pilsum in verband met de inpoldering van den Dollard.
(De stad Emden met omgeving blijft Duitsch).
Het eiland Borkum, dat de monding van de Eems beheerscht,
Het Bourtanger veengebied ten O. van het Z. deel van de provincie
Groningen en de provincie Drenthe.De bocht van Bentheim, doch Nord-
horn blijft Duitsch. Een klein gebied bij Glanerbrug, waardoor de spin
nerijen „Eilermark" en „Deutschland" Nederlandsch worden. Een gebied
bij Vreden ter verkorting van de grenslijn. Beperkte gebieden bij Dinx-
perlo en ten O. van Nijmegen. Gebieden te verkrijgen door het rechttrek
ken van de grens tusschen Tegelen en Vaals.
p'en woordvoerder van het Brit-
sche ministerie val» Bulten-
landsche Zaken heeft gisteravond
verklaard dat Nederlands eischen
inzake de grenscorrecties door de
Britsche legeering zeker met sym
pathie in overweging zullen wor
den ge»iomen.
De economische eischen worden
over het algemeen volkomen ge
rechtvaardigd geacht.
Het te Osnabrueck verschijnende
onafhankelijke „Neue Tagebiatt"
ffoudt zich bezig met de grenscor
rectie ten aanzien van het gebied
van Bentheim en maakt melding
van een resolutie, welke door den
raad van het disti-ict Bentheim is
aangenomen.
Volgens de resolutie heeft de
algemcene opinie van het district
zich tegen inlijving van het ge
bied bil Nederland uitgesproken.
De (jistrictsraad heeft den Land
raad en een bijzondere afvaardiging
opgedragen, onverwijld stappen te
doen bij Duitsche eu Britsche in
stanties om een eventueele annexa
tie te. verhinderen.
■ylER gewapende mannen hebben
zich Maandagnacht in Wild-
West-stijl toegang verschaft tot
een boerderij onder Schageibrug
(N.H.). ZÜ drukten een ruit in en
drongen hierdoor iet huis binnen.
Met het lossen van een waarschu
wingsschot joegen zij het daar wo
nende bejaard echtpaar van Schaik
schrik aan. Als voorwendsel voor
hun aanwezigheid voerden zij aan,
dat zij naar ondergedoken S.S.-ers
zochten. Bij hun pogingen om de
oudjes te knevelen, verzette mevr.
van Schaik zich hevig, waarop de
onverlaten zich niet ontzagen haar
neer te slaan.
De zoon kwam op het rumoer toe
snellen, doch werd overweldigd en
eveneens geboeid. Nadat de roo-
vers zich tegoed gedaan hadden
aan de aanwezige leveusmiddelen
en sigaren, inspecteerden zij de
kasten en braken de brandkast
open. Met een buit van gouden en
zilveren voorwerpen, een bedrag
van ongeveer f 3000 en twee rij
wielen maakten zij zich uit- de
voeten.
In feite nog niets veranderd
Schermethorn en van Poll 12
naar Nederland
Nov.
ONZE correspondent in Batavia
telegrafeerde ons gisteravond
dat de leden der Commissie-Ge
neraal Prof. Schermerhorn en
Max van Poli, waarschijnlijk 12
November naar Nederland zullen
vertrekken, om over bepaalde
,ooooooooo<>ooooooooooooo<s>xx>ooo<>oooooooo^oooooooooooooooo<>oooooooooooo
ook wel iets beteekent voor de Ne
derlandsehe economie en de Neder
landsehe cultuur. Hier wreekt zich,
dat er in den Persraad geen en
kelen vertegenwoordiger van het
dagbladwezen in het Zuiden is op
genomen.
TAe weekbladen zwemmen nu in t
papier. Verschillende ervan heb
ben zichtbaar moeite, om hun 20
pagina's per week vol te krijgen.
De landelijke dagbladen zijn met
hun ruimte van thans, op zich be
schouwd, zeker ook nog misdeeld.
Maar de pers uit de provincie is 't
stiefkind by uitstek. Ze wil nu
echter fel en met klem pro
testeeren tegen een wanbeleid,
dat haar voor bijna onovérkomelyke
moeilijkheden zet. De vorige week
Dinsdag viel het besluit op de al-
gemeéne vergadering der NDP 1945.
Alle kranten legden nu de laatste
hand aan reeds lang voorbereide
maatregelen. De technische capa
citeit werd uitgebreid, adverteer?
ders zün op de hoogte gebracht,
nieuwe medewerkers aangeworven.
De Persraad liet dat alles rustig ge.
beuren. Een week later grijpt hij
pas in met krachtige gebaren en
energieke taal, het besluit van een
bij uitstek bevoegd orgaan, de
NDP 1945. prototype van een be-
dryfsorgaan, rent hij omver. We
moeten ons weer eens bewust wor
den, dat in Den Haag nog altUd de
staats-socialistlsehe opvatting over.
heerscht
TJE PERSRAAD ligt in conflict
met de Vereeniging „De Ne
derlandsehe Dagbladpers 1945". Hij
heeft bepaald, dat het besluit in
zake uitbreiding der dagbladen
sinds 4 Nov. 1946 niet mag worden
»»itgevoerd.
Jntusschen zullen er toch bladen
zijn. die bevoorrecht worden. Het
zijn de bladen, die de Persraad als
„landelijk" beschouwt. We zouden
iets kunnen voelen voor zulk een
discriminatie, als men zei: „De
bladen die vroeger twee keer per
dag uitkwamen en dienovereenkom
stig van hun abonnés ook thans
nog een hooger abonnementsgeld
vragen, moeten nu in de gelegen
heid gesteld worden wat meer te
geven." Zoo redeneert de Persraad
echter niet. In de rij van bladen,
welke volgens zijn besluit dubbel mo
gen verschijnen, slaan naast nieuwe
landelijke bladen, eveneens kran
ten, die vóór den oorlog op één
U1n stonden met de thans beknopte
pers en ook geen hooger abonne
mentsgeld vragen. Zelfs de Waar
heid, opvolgster van de onbetee-
kenende Tribune, hoort er by.
Wet is verder weer zóó, dat het heil
en de voorlichting uit liet Wes
ten moeten komen. De groote ste
den aldaar zyn He cultuurcentra en
wat er in de buitenprovincies op
journalistiek gebied wordt klaar ge.
maakt, staat natuuriyk maar op het
tweede plan. Men vergeet geheel,
dat deze bladen naast hun voor
lichting over de binnen- en bul-
teniandsche gebeurtenissen, veel
ruimte en aandacht moeten beste
den aan hetgeen er in stad en
st»-eek en dorp gebeurt, dat ze aldus
meewerken aan de verheffing van
„de provincie", die waarachtig toch
punten overleg met de Regeering
te plegen.
Onze correspondent wijst er bo
vendien op, dat het bevel „staakt
het vuren", een geflatteerd beeld
van de momenteele situatie geeft,
daar in feite niets veranderd is.
De republikeinsche autoriteiten
kunnen namelijk nog steeds niet
de verantwoordelijkheid op zich
nemen over dit bevel, daar be
halve de TRI vermoedelijk geen
enkel corps aan het bevel zal ge-
hooi'zamen. Republikeinsche auto
riteiten waaronder Sjahrir eu
de Indonesische delegatie zul
len nu naar liet binnenland gaan
om de republikeinsche coipslei-
ders te bepraten en eenige han
gende problemen te bespreken.
TTit andere berichten uit ïndië
blijkt, dat in Medan een aparte
wapenstilstandscommissie is inge
steld ora de noodzakelijke schikkin
gen te treffen. Ten aanzien van de
watervoorziening van Soerabaja
schynt thans een volledige overeen
stemming bereikt te zyn.
Verschillende Ned.-Indische groe
peeringen, o.a. de groep van Mr.
Slamet. heben zich tot de Commis
sie-Generaal gewend, waarbij zij
hun diensten aanbieden als poli
tieke adviseurs.
Heden zon onder 17.5 uur en
maan onder 3.26 uur. Donder
dag zou op 7.44 u. en maan op
1G.39 uur. Weersvci-wachting:
Aanvankelijk hier en daar ne
vel of mist, overigens zonnig
weer (op sommige plaatsen
slechts tydelijk) droog. Ongeveer
zelfde temperatuur als gisteren.
Zwakke wind uit richtingen tus
schen Oost en Zuid.
