OUDEREN es
JONGEREN
Minister Beel
in Zeeland
Mffllim Onporgaialie
NEDERLAND VRAAGT
bescheiden
grenscorrecties
ct
Oe brasid bij KaVeeWse
tweede jaargang
maandag tl october 1946
K.
V.
P.
Argwaan bij de vooruitstrevenden
DISTRIBUTIEHIEUWTJE
Sumatra wil
wapenstilstand
eerbiedigen
achterhaald
No. 598
Comm. v. Toezicht: A. W. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A- J J M MES; Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bU vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal; oer
post 4 10; p week (bij nlet-postbestell.) 0.291
Losse nummers 6 cent. - postrekening 278.84E
Voor God, Koningin en Vaaerland
UITGAVE STICHTING ,D« STEM"
Dlrecttux 1 A H M VAN SCHLWDEL
Hoofdredacteur J J H A BRUNA Algem*
Zeeuwsen-redacteur W GROFFEN. ilsslngen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
pcort 7 tel 105 Red J v d BROEK, Bijbureau
Oostburg, Nieuwstr 23, tel 35; Z.-Eilanden Bur,
Goes. Westslnge» 75. tel 2236 Red N J KARHOF
WE HEBBEN IN ONS BEAD al
eens een artikel over het
groote gewicht van de bestuurs
verkiezingen in de K.V.P, opgeno
men. Dit is die ttlc om de leuze
verjonging en vernieuwing" tot
werkelijkheid te brengen. Mits de
jongeren en vernieuwers zich niet
afzijdig houden. Dat was der lange
beschouwing korte beteekenis.
Tn dit verband is het van belang
eenigszins uitvoerig melding te
maken van een discussie, onlangs
gevoerd in een der afdeelingen van
de K.V.P.
De discussie nam tot uitgangs
punt een artikel in „De Volks
krant", dat men toeschreef aan
Prof Romme. In dit artikel werd'
de benoeming van den Tllburg-
schen hoogleiraar tot Commissaris
der Koningin in Noordtorabant
aangegrepen, om de geruchtma
kende zuivering van het Unie
driemanschap nog eens op te ra
kelen. Zooals men zich zal herin
neren is met name van de zijde
van ,.De Waarheid" en den linker
vleugel van de P. v, d, A, rondom
deze zuivering veel gerucht ge
maakt. Van katholieke zijde is
hierover nooit veel gezegd. De N,
U, vond voor een belangrijk ge
deelte onder de Katholieken haar
aanhangers. Des te opmerkelijker
achtte men thans de geste van
prof, Romme. Daarin meende men
een symptoom te kunnen opmer
ken ven de controverse tusschen
„reactionnairen" en „vooruitstre
venden" in de KVP, waarbij men
Prof. de Quay als 'n exponent van
de vooruitstrevendheid ziet. Momen
teel was volgens den bedoelden
spreker de toestand zóó dat de
vooruitstrevende groep niet alle
mogelijke en helaas zelfs minder
fraaie politieke middelen door de
reactionnairen (welke momenteel
in het zadel zouden zitten) wor
den tegengewerkt.
In het voorjaar heeft zich het
katholieke volksdeel, ook de voor.
uttstrevenden, neergelegd bij het
advies der bisschoppen en de po
litieke eenheid bewaard, ofschoon
de vooruitstrevenden daarvoor het
meest over de brug gekomen zijn.
Indien echter de invloed der jon
geren in de hoogere regionen van
het partijbestuur stelselmatig
wordt onderdrukt zal het een
open vraag zijn, of bij de volgende
verkiezingen dg groote splitsing
niet komen gaat. In ieder geval
is er thans een groote lusteloos
heid ln polltlcls bU de Kaholieken
waar te nemen, aangezien men
vreest op d:ze wijze zijn invloed'
op den te volgen koers der party
toch niet te kunnen doen gelden.
Hiertegen werd opgemerkt, dat
net juist een fout van de vooruit
strevenden is om er nu maar het
hoofd by neer te leggen en de op
lossing i„ andere richting te zoe
ken. Integendeel, wanneer de jon
geren actief aan het partijleven
deelnamen en zich niet na de eer
ste de beste ontgoocheling terug
trokken, moest hun invloed te begin
hen vanuit de afdeelingen onweer
staanbaar in de hoogere regionen
der partij doordringen, waardoor
-<><:>^'i:>00000000000000<>000
zij den koers in hun richting zou
den kunnen wijzigen.
TJeze discussie is ongetwijfeld
leerzaam. Men kan eruit proe
ven, hoe onbevredigend de toestand
thans is. En tevens maakt ze
duidelijk hoe alles moet worden
nagelaten, om vermoedens te wek
ken, dat men het Jongere" ele
ment wil diskwalificeeren en ach
teruitduwen.
Argwaan kan een organisatie
verlammen en er valt moeilijk te
gen te redeneeren. In cie leiding
moge men begrijpen,dat uiterste
tact noodig te, om het opwekken
en aanwakkeren van dien argwaan
te voorkomen.
Ongetwijfeld zal het voorstel van
de Partijraadsvergadering, regelend
de samenstelling van het presidium
in dit opzicht goed werk doen. De
personen, die worden aanbevolen
als voorzitter en ondervoorzitters
kan men zeker niet als „reactio
nairen" betitelen. Aan het jonge
ren-element wordt alle recht weder
varen. Ook komt aan de orde het
oprichten van de jongeren-organi
satie in de K.V.P., waaruit blijkt,
dat men oog heeft voor hun plaats
en taak in het politieke werk.
KARNEMELK OP DEN BON.
Van 27 October af zijn karnemelk
en kamemelkproducten uitsluitend
weer op den bon verkrijgbaar. Op
een bon voor gestandaardiseerde
melk wordt 'n dubbele hoeveelheid
karnemelk of kamemelkproducten
gegeven. De bonnen voor gestan
daardiseerde melk behoeven niet
omgeruild te worden tegen rant
soenbonnen voor taptemelk erm kar
nemelk enz. te betrekken.
PINDAKAAS OP SUIKERBON.
Binnenkort zal een restantparty
pindakaas ln den handel worden
gebracht. Voor zoover voorradig zal
men- van 2 November af naar ver
kiezing op den Jam-suikerbon ook
pindakaas kunnen betrekken en wel
in de verhouding van ca. 370 gram
pindakaas (is 1 pot) is 500 gram
jam.
Joego-Slavische vrouw
te Rome gearresteerd
Wilde zü een aanslag op
den Paus doen
■yOLGENS GERUCHTEN zou da
delijk na het einde van de ce
remonie van heiligverklaring van
zuster Soubiran een jonge vrouw
van Joego-Slavische nationaliteit
zijn 'gearresteerd.
Deze arrestante zon het plan
gehad hebben een aanslag op den
Paus te doen. De politie had op
last der Italiaansche autoriteiten
strenge veiligheidsmaatregelen ge
nomen langs den weg, die Z. H,
gaan zou oin zich naar de St,
Pieter en Vaticaanstad te bege
ven.
J*°® v,I>acn de dames deze gracieuze
eden baret met hanenveeren?
yRIJDAGAVOND vond te Goes
een bespreking plaats tusschen
Minister Beel en het college van
Gedeputeerde Staten. We mogen
aannemen dat hierbij de belang
rijke aangelegenheden die in dezen
tijd de aandacht van het college
hebben ter sprake zijn gebracht.
In dit verband denken we aan de
inpoldering van den Braakman en
het Sloe. Ongetwijfeld zal daarbij
gewezen zijn op de noodzaak
van uitbreiding van het landbouw
areaal in verband met het verlies
van cultuurgrond op Walcheren.
Met de Inpoldering van het Sloe
hangt de vliegveldkwestie ten
nauwste samen en dus zai ook dit
als motief voor een spoedige in
bracht™1" nattr Voren z^n 86
Een andere belangrijke aangele
genheid is de verbetering der we
gen. We metoden reeds, dat Ged,
Stagen een onderzoek naar den
toestand' instellen teneinde een
urgentieplan te verkrijgen. Maar
oie verbetering moet gefinancierd
worden en de noodlijdende provin-
noodig6^ daar';oe reffoeringssteuii
Het kan nauwelijks anders of
de regeling der oorlogsschade-ver
goeding, die het dageiyksche be
stuur van een geteisterde provincie
wiel ter harte moet gaan vormde
eveneens een onderwerp 'van be
spreking. Hierbij zal ook de bouw
nijverheid in het geding zijn ge
bracht.
Ws vermoeden tenslotte dat ook
de Thoolsche brug is besproken,
Rondrit over Walcheren.
Hen laatsten dag van zijn bezoek
maakte de I sister-President
een rondrit over Walcheren om de
schade en den stand der herstel
werkzaamheden in oogenschouw
te nemen. Vervolgens vond in het
Schuttershof te Middelburg een
bespreking met de burgemeesters
van Midden- en NoordZeeland
plaats.
In deze bespreking vestigden de
burgemeesters van zoutelande en
Koudekerke de aandacht op het
te lang uitblijven van een rege
ling voor de vergoeding der oor
logsschade. Deze kwestie is voor
alle geteisterde gebieden van het
grootste belang en het behoeft
dan ook geen verwondering te wek
ken dat ZU ook op deze bijeen
komst, evenals op die te Aarden-
burg en Goes, aan dien Minister
werd voorgelegd. Uitvoerig wees
men op de moeilijkheden, die
daarvan liet gevolg zijn. De be vol
king slaat zelf de hand aan den
ploeg, dat is reeds gebleken en
Belangrijke
besprekingen
met Ged. Staten
•i?t blijkt nog dagelijks, maar het
herstel kan nüet verwezenlijkt
worden wanneer de regeering niet
de helpende hand biedt.
De burgemeester van VLissingen
betoogde, dat een wanverhouding
wordt geschapen tusschen de ge
teisterde en de intact gebleven ge
meenten wanneer men vasthoudt
aan een maximumprijs per kubieke
meter bij nieuwbouw. Deze maxi
mum-prijs is te laag gesteld, Het
aanbrengen van een douche-cel
heeft tot gevolg, dat het maximum
wordt overschreden en de vergun
ning geweigerd. De hulsvesting
der arbeiders wordt daardoor op
een veel lager peil dan het voor-
oorlogsche teruggebracht.
In zijn antwoord legde Dr.
Beel er den nadruk op, dat ons
land zeer arm is_ hetgeen tot
'n vergaande versobering dwingt.
De materiaalpositie is uiterma
te slecht, vooral de houtvoorraad
is gering. Op een vraag van den
burgemeester van Goes, die een
grootere toewijzing van nieuwe
woningen voor zijn gemeente
had bepleit, antwoordd# Z. Exc,
Jn dit verband, dat hef zeer
twijfelachtig is of zelfs de toege
wezen woningen wel alle gebouwd
kunnen worden.
De totstandkoming: van een
Middelbare Technische School
te Goes zal de minister met zijn
ambtgenoot van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen bespre
ken. Hij zegde zijn steun toe,
Nadat de Commissaris eer Ko-
,'flsin Jhr, Mr, J, W Quarles van
Ufford_ den Minister voor het
bezoek dank had gebracht vertrok
oeze per auto terug naar den
Haag.
V^ordt bestaande
stichting opgeheven
DE MINISTERS Beel en Gieten
zouden voornemens zijn de
stichting Radio Nederland in over-
gangstijd op te heffen en op kor
ten termijn een nieuwe tijdelijke
regeling te treffen voor den om
roep, welke berust op het principe
van een federatie van omroepver-
eeni gingen.
Deze zou behaive de vier groote
omroepvereenigingingen omvatten
de IKOR, VPRO en de Radio Volks
universiteit. Als de directeuren hier
van worden genoemd de heeren
Speet (KRO) en Lebon (VARA)
De nieuwe oplossing zou een ty'de-
UJk karakter dragen, meldt het Han.
GeisDlaa.
De gevraagde gebieden wor
den door 75000 tot 100000
Duitschers bewoond en be
vatten vindplaatsen van
steenkolen en olie
nE REGEERING overweegt een
plenaire zitting van de Staten-
Generaal aan te vragen om in be
sloten ztting de voorstellen te be
handelen, welke zij te berde wil
brengen ten einde de noodige cor
recties van onze oostgrens te ver
krijgen. Het kabinet is dus thans
tot overeenstemming gekomen om
trent dit uiterst belangrijke punt
van regeeringsbeleid. Nadat deze
zaak met het parlement zal zijn be
sproken. zal de regeering overgakn
tot het 'polsen van de groote geal
lieerde mogendheden.
De voorstellen zijn uiterst be
scheiden en omvatten een gebied
met niet meer dan 75.000 tot
100.000 Duitschers. De Nederland,
sche autoriteiten zijn van mee-
ning, dat de aanspraken niet als
annexatie kunnen worden geken
merkt en geen ruimer karakter
dan dat van grenscorrectie heb
ben.
De gebieden in kwestie sluiten
in de groote Duitsche insprin
ging in de Nederlandsehc grens
by Coevorden, Groenlo, Nijmegen
en Zuid-Limburg. Voorts ver
luidt, dat de Nederlandsehc re
geering van plan is het eiland
Borkuin te vragen om gevangenen
onder te brengen.
De kwestie der grenscorrectie
houdt nauw verband met de Neder-
landsche plannen voor een alge-
meenen economlschen wederopbouw
Mogeiyk is, dat, wanneer de grens
kwestie definitief te berde zal wor
den gebracht, zy deel zal uitmaken
van een grooter program van eco
nomische eischen jegens Duitsch-
land. Naar verluidt overweegt het
kabinet, of het raadzaam is, de ter
ritoriale aanspraken in te dienen in
ruimer verband, doch het is daar
over nog niet tot een besluit ge
komen.
De strooken land. waarop aan
spraak wordt gemaakt, bevatten ze
kere vindplaatsen van steenkolen
en olie en nuttige kleine rivieren.
Beperkten rechten voor
Duitschers.
TJet eerste ontwerp, dat ongeveer
een half jaar geleden door de
ministeries, die betrokken zyn bij
economische aangelegenheden en
wederopbouw, was opgesteld, bevat
te aanspraken op vry groote stuk
ken, met een Duitsche bevolking
van meer dan 3/4 of 1 millioen.
Sinds dien tyd zyn de aanspraken
r— KRACHTIGE TERHEH
WIJ LAZEN in „Schoen en
Leder"; „Het bestuur
Vakgroep Schoenherstellers, in
vergadering byeeen verzoekt om
beschikbaarstelling van een
strafkamp voor haar prijsover-
treders en voor haar nette le
den een massagraf, daar die het
nog maar kort zullen maken".
HET BESTUUR.
TOBD KILLEARN is te Bata
via teruggekeerd, waar hij
heden als voorzitter zal optreden
van de te houden plenaire zit
ting van de Ned. en Indonesi
sche delegaties,
De vice-gouverneur van Zuid
Sumatra en minister van Econ.
Zaken in het nieuwe kabinet van
Sj&hrir is te Batavia aangekomen
en heeft verklaard dat de wapen
stilstand, ondanks het feit, dat
„het Volksfront" in Patang en Me
dan de gevechten voortzet de wa
pcnstüstand op Sumatra ln acht
zal nemen, zoodra de offlcleele
order „staakt het vuren" zal wor
den gegeven. Dr, Gani vertelde
dat Sumatra een provincie van de
republiek wil wezen en dat in Pa-
lcmbang een bloelende handel be
staat, waar door de republikeinsche
autoriteiten in September aan in-
en uitvoerrechten in totaal 40 mill
Jap. gulden geheven ls
D? Boissevaln is te Tandjong
Prlok binnengeloopen, waar onze
2000 jongens door 'n menigte belang
stellenden harteUjk werden be
groet.
successievéiyk verkleinen tot 'n om
vang, waarvan men gelooft, dat hy
meer kans heeft om door de geal
lieerden aanvaard te worden.
Het schijnt daarom vast te staan,
dat de Duitsche bevolking in de be
doelde gebieden zal bUjven, met uit
zondering van oorlogsmisdadigers en
andere nazi's. De algemeene opvat
ting in kringen der Nederlandscho
regeering is, dat men den Duit
schers beperkte burgcriyke rech
ten zou toestaan, waardoor zy zou
den kunnen werken, nadat men
hun althans voorloopig, het Neder-
landsche staatsburgerschap zal ont
houden.
Opgemerkt wordt, dat grenscor
rectie geen brandende kwestie in
Nederland is. Het is een practteche
zaak, betrekking hebbende op eco
nomische behoeften en geografische
logica.
„Accountant" vroeg de helft
van het verhandelde
TVOOR de economische recherche
te Rotterdam is in samenwer
king met den belastingdienst pro
cesverbaal opgemaakt tegen den
30-jarigen zich accountant noemen
den J. H., en den 29-jarigen ver
zekeringsagent E. den H„ benevens
tegen een 35-tal anderen, wegens
belastingontduiking en ontduiking
van. bepalingen betreffende de geld
zuivering.
Deze beide heeren hadden, ten
einde hun inkomsten te vermeer
deren in de jaren 1945 en 1946 een
voordeeligen zwarten handel in ef
fecten gedreven.
Door J. H. werd ln totaal voor een
bedrag van f 175.000 aan effecten
verhandeld. Aan verzwegen inko
men werd voor een bedrag van ruim
f 500.000 achterhaald.
Bjj de andere verdachten bevond
zich een tuinder uit Bleiswyk, die
in vier maanden tyds met den ver
koop van „eigen teelt" een slordige
f 70.000 had verdiend.
Een verdachte uit Vlaardingen.
die door den dienst van Sociale Za
ken werd ondersteund en kans ge
zien had uit een door hem gedre
ven clandestien handeltje f 110.000
over te houden, maakte eveneens
van de diensten van J. H. gebruik
om dit geld in veiligheid te bren
gen. Voor zijn bemiddeling moest
H. echter de helft van het bedrag
hebben.
De verhandelde effecten zijn al
lemaal achterhaald en in beslag ge
nomen.
Half millioen schade.
QMTRENT DEN BRAND by de
Kaveewoc-f abrieken te Roosen
daal wordt nader bekend, dat de
totale schade op een half millioen
gulden wordt geraamd. Ruim een
millioen sigaren is verloren ge
gaan, alsmede al het voorradige
verpakkingsmateriaal en de inpak-
ring- /en b a niderollee rmachine s.
Dit gevoegd by het verlies van do
droogkamer be toekent voor h?t be
drijf een ernstige stagnatie. Toch
wordt all mogeüjze moeite gedaan
om do 400 man personeel aan het
werk te houden. Daartoe is de
zuster-fabriek te Zundert ingescha
keld. Het nog af te werken groote
aantal exportorders, die ook naar
het uiteriyk bijzondere verzorging
genoten, moet noodzakelijkerwijze
blijven wachten.
Van den inventaris heeft men
uit het. bran-i fe gebouw behalve
een flinke partij sigaren nog c.e
hoofdadministratie kunnen redden
die ln brandkasten was opgebor
gen.
Heden zon onder 17.35 uur,
maan onder 16 56 uur. Dinsdag
zon on 7.15 uur, maan on 3.57
uur. Weersverwachting: Zwaar
bewolkt met tUdelijke opklarin
gen. Enkele verspreide regen
buien. Hier en daar ochtend
mist. Vrij zacht voor den tijd
van het jaar. Matige of zwakke
wind tusschen Zuid-Oost en Z.-
West.