Eupenaar
UITSTEL IN BATAVIA
„VESTIGINGSWOEDE"
middenstanders
CONTRASTEN
K. V.P
van oen
De aventisresi
I
BIDAULT beveelt
GRONDWET aan
Frankrijk
niet eens met Neurenberg
bij de
in
DuHscNand
IN 'T KORT
PaiiijraadsvergaderiBq
Voorbarige reactie
van effectenhandelaren
Strafkampen, J>( fc S A
gevangenessen en
oorlogsversohnikklng y man u'»acnte
J
het uitbreken van den oorlog ontstond een zeer onaangename
situatie voor de menschen, die in het gebied van Eupcn en Mal-
mcdv woonden. Ze hadden in 1919 de Belgische nationaliteit gekozen,
maar de mannen van Hitier zeiden dadelijk: Jullie zijn Duitschers,
Jullie zullen in het Öuitsche leger moeten vechten.
jgen dier menschen heeft aait ,,De
Nieuwe Standaard" verteld wat
hem dientengevolge allemaal is
overkomen. Eerst kon hij zich nog
bezig houden als decorschilder aan
den stadsschouwburg te Aken, maar
na een jaar was er niet meer te
ontkomen aan het dilemma: Een
strafkamp of dienstnemen.
Hij koos het laatste. „Niet ieder
wordt als held geboren" zegt hij
zacht, als om zich tegen verwijten
te verdedigen. Na zijn opleiding in
Dortmund gekregen te hebben,
werd hij in een compagnie naar
Weenen gezonden.
Er wordt daar een zg. kameraad-
sehapsavond gehouden. Muziek,
guirlandes, drank en dans. Onder
het welwillend oog van de S A
Ook toespraken krijgen de soldaten
te hooren. Een van de sprekers
heeft een bijzonder woord voor „de
bevrijde rasgenooten, die onder het
Belgische juk hebben gezucht, ver
volgd en gemarteld werden"
Er klinkt een lach in de zaal, 'n
lach, die ontsteltenis wekt en de
gezichten van de S.A. plu-per van
woede verft,
„Waarlijk", verklaart hij eerlijk,
„ik deed het niet als demonstratie,
het was er uit voor ik het goed wist.
Maar toen er van mij geëischt werd
mijn houding te verklaren, zei ik
ook wat ik op het hart had. Ik ver
telde hen altijd in Eupzn te hebben
gewoond en persoonlijk nooit ver
volgd of gemarteld te zijn geweest,
integendeel
,.En de gevolgen^?"
„De gevolgen?" herhaalde hij
droefgeestig. „Twee uur later werd
ik gehaald door de SS en getrans
porteerd naar de strafgevangenis te
Dortmund. Ik moest daar als „de-
faitist" voor het militair tribunaal
verschijnen. Had ik me nog kunnen
redden met me er uit te praten? 'k
Weet het niet. Maar toen ook de
voorzitter over „vervolgingen' en
martelingen" begon kon ik weer
niet nalaten tegen te spreken. Paars
van woede veroordeelde hij mij
bulderend tot anderhalf jaar tucht
huiscompagnie."
Ontmoeting met de Barbaren
Tn Germischheim, de vesting aan
den Rijn, waarheen hü werd ge
bracht, en 3000 „defaitistische" sol.
daten zaten opgesloten, beleefde hij
de gruwzame werkelijkheid van de
„Greuelmarchen".
Des morgens om half vijf moesten
de gevangenen in looppas een af
stand van 7 km naar een strook
grond aan den Rijn afleggen, op een
fluitsein in de rij springen, de voet
op de spade. Het fluitje van de
SS-bewakers regelde gescandeerd 't
arbeidstempo; voet op spade, spade
in de aarde, spade er uit en met 'n
zwaai leegwerpen. Drie bewegingen,
niet meer. RhyUimisch uitgevoerd
Degene, die het tempo niet kon
volgen, werd met karabijnstooten
tot spoed aangezet. Degene, die
neerviel, met kolfslagen tot leven
gewekt.
Tot half een duurde dit, daarop 'n
half uur, voor een bord drabbig
vocht met koolbladen en vervolgens
weer, buigend en heffend onder de
korte fluitstooten, tot negen uur
's avonds, om in looppas naar de
donkere vestingcellen terug te dra
ven.
Soms liet men hen 's nachts niet
tot rust komen. Vijf maal is hij met
enkele kameraden gehaald gewor
den om makkers, aan wier zijde zij
op den dag nog hadden staan- spit
ten, los te maken van de terecht-
stellingspalen. Des avonds waren
deze gefusilleerd en de gevangenen
werden uitgekozen om de lijken
naar het doodenhuis te transportee
ren.
Levensvreugde op
„Montc Cassino"
2even maanden heeft hij dit fol
terend werk in Germischheim
moeten volhouden. Zoo werd hem 't
«pitten geleerd voor den aanleg
Jan verdedigingslinies op het front.
Want toen hij uit de vesting werd
Weggevoerd, was de bestemming
Van het transport „Monte Cassino"
Waar een der vreeselUkste slagen
van dezen oorlog zich zou ontwik
kelen. Zonder eenige dekking ston
den de ongelukkige gevangenen op
de open flanken der bergen onaf
gebroken bloot aan het moordend
vuur. De soldaten, waaronder er
waren die Stalingrad b leef cl had
den, en zich nog eenlgszins konden
beveiligen, hadden geen woorden
voor de hel, die de aanvalsvluch-
ten der bommenwerpers deden open
barsten. Maar wonderlijk genoeg, en
ofschoon zijn makkers naast hem
letterlijk werden weggemaaid, ge
noot hü van deze verschrikking.
Vfa hetgeen ik in Germischheim
had beleefd, gaf het me een ge
waarwording van vreugde te zien,
dat de tyrannie gebroken kon wor
den en bovendien, ondanks alles
leefde ik hier. Ik kon me bewegen.
Als de bommenwerpers kwamen en
de bewakers wegdoken, kon ik naar
eigen lust ook eens rennen en
springen. Het is moeilijk om dat ge
voel te omschrijven, maar zoo dicht
nabij den driod voelde ik mi) weer
mensch...."
Van Cassino moest hij mee terug
trekken op Rimini, waar hij door
twee granaatscherven werd getrof
fen. Steeds onder bewaking ver
bleef hij geruimen tijd voor herstel
In 't gevangerishospitaal te Triëste.
Na een vruchtelooze poging door
de bergen Zwitserland in te vluch
ten en weer opgesloten in de gevan
genis te Hamburg, „waar onder 't
bulderend naderen van het En-
gelsch kanon toe nog dagelijks mi
litairen werden gefusilleerd", slaag
de hij ten slotte op een nieuw
transport zich in een boerenwoning
te verbergen. Toen de Engelsche
tanks daar verschenen, kreeg hij
van den boer een fiets en reed in
vijf dagen terug naar Eupen, dwars
door den walmenden chaos van het
neergestorte „Reich".
wapenstilstandsbesprekingen,
waarvan bepaald was, dat ze
gister voortgezet zouden worden,
zijn uitgesteld, omdat een klein aan
tal republikeinsche militaire en
luchtmacht-adviseurs, die op ver
zoek van Sjharir uit het binnen
land naar Batavia zouden reizen,
niet op tijd zijn aangekomen. Zoo
dra zij Zijn gearriveerd, zullen de
besprekingen worden voortgezet
Dit zal waarschijnlijk Zondag het
geval zijn.
De „New-York Times" is volgens
ANP-Aneta erg optimistisch over
het verloop der besprekingen.
|IET HOOFD van de voorloopige
Fransche regeering Bidault,
heeft gisteravond een radiorede ge
houden, waarin hij zeide, dat hij
geen woordenstrijd met de Gaulle
wenschte te beginnen en gaf den
raad vóór de nieuwe grondwet te
stemmen. De constitutie, waarover
a.s. Zondag zal worden gestemd,
aldus Bidault, beteekent een ver
betering vergeleken bij de inder
tijd verworpen grondwet wat be
treft het statuut voor de Fransche
unie, de bevoegdheden van den
president der reubliek, de wijze van
zijn verkiezing en de tweede kamer.
In 1940 hebben wij met de Gaulle
.neen" gezegd, laten wij thans ja"
zeggen.
FRANKRIJK heeft nota's doen
toekomen aan Gr.-Brittannië,
de Sovjet-Unie en de Ver. Staten,
waarin het verzoekt een gerechte
lijke vervolging op touw te zetten
tegen leden van de vier nationaal-
soeialistische organisaties, die door
het tribunaal van Neurenberg mis
dadig verklaard zijn. Er is, aldus de
Fransche nota, gegronde reden te
veronderstellen, dat alle leden van
de organisaties, welke leiders te
Neurenberg 2ijn veroordeeld, deel
hebben aan oorlogsmisdaden.
Gebrek aan personeel
en.... aan (ieisbanden
belemmert het herstel
OVERAL in den lande heeYscht op-dit oogenblik een complete „vesti-
glngswoede,, b\J de middenstanders. Een orkaan van aanvragen om
een zaak te mogen beginnen, ligt lederen dag ln de bus van de Kamer van
Koophandel en deze zit met de handen in het haar om al deze gevallen
te behandelen en hen, die aan de verplichte eischen voldoen, er uit te se
lecteeren.
W'aar is deze vestigingsactiviteit aan
toe te schrijven? De zwarte handel
die aan bepaalde categorieën een be
hoorlijk aaiwangskapitaal verschaft,
de zeer gunstige tijd, welke immers
in het teeken van den wederopbouw
staat en de overal opnieuw ontlui
kende Industrie en het handelsver
keer, het vele geld, het zijn even zoo
veel factoren, die het initiatief van
den ondernemer aanwakkeren om
zich zelfstandig te maken. De aan
vragen voor een vestigingsvergunning
om een patates-friteszaak te begin
nen, welke op de Kamer van Koop
handel te Breda zijn binnengekomen,
zijn bv. zeer talrijk. Doch ook in het
bouwvakbedrijf bestaat er groote ani
mo om zich zelfstandig te maken.
Veel metselaars en timmerlieden vin
den het prettiger zelf baas te spelen
dan als werknemer te fungeeren.
Dat deze vestigingsmanie groote
moeilijkheden voor het economische
bestel met zich meebrengt, bewijzen
wel de groote nooden in het bouwvak-
bedrijf, waar een zeer nijpend perso
neelsgebrek heerscht met een over
schot van zelfstandige aannemers. Dit
heeft in het wederopbouwplan voor
de verwoeste gebieden zeer ernstige
strubbelingen te weeg gebracht.
Deze vestlgingsaanvragen moeten
echter voldoen aan de bepalingen,
welke het algemeen vestigingsverbod
stelt en de eischen. die in de vesti
gingswei vervat zijn. Deze eischen
houden o.m. in het bezit van een
vakdiploma en een middenstandsdi
ploma.
Voor de behartiging van de belan
gen, van den middenstand houdt iedere
14 dagen een inspecteur van het Mi
nisterie van Economische Zaken zit
ting in de Kamer van Koophandel.
Van deze geboden gelegenheid wordt
een zeer druk gebruik gemaakt.
Moeilijkheden in het industrie
wezen
T\e industrieën, welke in het rayon
van de Bredasclie Kamer van
Koophandel liggen, hebben voor zoo
ver het arbeidsprobleem en de gror.d-
stoffenpositie zulks niet te veel de-
rangeeren een vrij gunstige produc
tie. Het groote probleem vormt ech
ter de kwestie der fietsbanden.
De industrieën zijn opgebouwd op
het artikel „fietsband". De vele ar
beiders komen uit de omliggende dor
pen vanwaar alleen de velo als com
municatiemiddel dienst doet. Met bet
wegvallen van dit vervoersobject kwa
men de fabrieken voor haast onover-
komenlijke moeilijkheden te ctaan.
Men trachtte dit euvel te verhelpen
|door het laten rijden van vrachtauto's
poch erg efficiënt werkte dit ook niet.
Het personeelsgebrek speelt eveneens
parten. Vooral het tekort aan vrou
welijk personeel wreekt zich erg. Wat
Aet mannelijk personeel betreft, staat
ae dienstplicht, waarbij de Jongens
voor een paar jaar uit het productie
wezen worden afgevoerd, de brood-
rioodige verjonging van de arbeiders-
sfhaal tegen.
CZoo zien we dat naast de enorme ac
tiviteit van de middenstanders de fa
brieken nog met veel moeilijkheden
tel kampen hebben.
Reorganisatie der Kamers van
Koophandel op komst
In het wezen van de Kamer van
Koophandel schijnt ook weer
eenige verandering op til te zijn. Wer
den de Kamers van Koophandel in
1942 in hun vroegeren toestand opge
heven en werd een provinciale Ka
mer van Koophandel te Tilburg ge
sticht, terwijl de kamers van Breda,
Waalwijk. Den Bosch en Eindhoven
als kantoren fungeerden, nu is men
bezig dezen toestand ongedaan te ma
ken. Een commissie is in het leven ge
roepen, welke te zijner tijd aan den
minister van Economische Zaken ad
vies zal uitbrengen, of aan de Ka
mers van Koophandel hun eigen zelf
standigheid zal worden- teruggegeven.
Na de bevrijding zijn in wezen alle
kantoren weer zelfstandig geworden
met. een Bestuur en een Raad van Bij
stand, welke voor de helft uit verte
genwoordigers uit het grootbedrijf be
staat en voor de andere helft uit mid
denstanders Is geformeerd. Een van. de
zienswijzen in deze Is, dat de dis-
trictsbelangen door de Kamers van
Koophandel afzonderlijk zullen wor
den behartigd en dat bij algemeene
belangen in onderling overleg zal
worden samengewerkt.
Kinderen zonder jeugd
en kinderen die het
Een Nederlander, in Britechen
dienst in Duitschl&nd, zendt
ons de volgende janpressie uit
Brunswtfk:
T angzaam loop' Ik ln den regen,
maar voelen doe ik eigenlijk niet
dat het regent. Midden tusschen de
menschen die door de heele wereld
gehaat worden. Of is dat gevoel reeds
voorbij? Ach ik weet het eigenlijk
niet. Toch als ik eens wat vertel in
Holland, dan hoor lk altijd nog
,.Och, ze hebben het verdiend". Ja,
eigenlijk denk ik zelf ook zoo erover,,
als ik in Holland, ben.
Maar nu loop ik midden tusschen
de ellende en toch laat het me eigen
lijk koud, of niet? Nee, het laat me
niet koud, honderden kinderen te
zien loopen op bloote voeten, terwijl
ik loop te bibberen met m'n jas aan.
„Och, ze hebben het verdiend", klinkt
dan in mijn ooren en ik moet lachen,
niet om die kinderen. Maar om de
waanvoorstelling, die de menschen
zich maken over Dultschland. Ik
TIET gerechtshof te -Boekarest
heeft 17 ex-mlnisters en on
derministers van de vroegere
regeering Antonescu tot ge
vangenisstraf veroordeeld, variee-
rend van 8-20 jaar dwangarbeid.
Ui VEN ALS von Mackensen zal ook
generaal Maeltzer. ex-Duitsch
bevelhebber te Rome, op 18 Nov. te
Rome voor het gerecht verschijnen
in verband met beschuldigingen van
medeplichtigheid aan den moord op
300 Italianen te April 1944.
yAN 4 tot en met 9 November
a.s. zal door het Verbond
van Vereenigingen voor Veilig
Verkeer een groote landelijke
Week van Veilig Verkeer wor
den gehouden.
Deze actie is het begin van
een groote non-stop-campagne
voor Veilig Verkeer, het begin
na de bevrijding van een stel
selmatige verkeersopvoeding van
de weggebruikers.
TVE HERFSTVACANTIE voor de
1J Rijks H.B.S. duurt dit jaar van
30 Oct. t.m. 2 Nov.
•fe
j~|E OPSTAND, die in het Noorden
van Portugal is uitgebroken on
der de militairen is weer onder
drukt, volgens een verklaring der
regeering De opstandige officieren
en manschappen hebben zich over
gegeven. Het gebeulde komt voor
rekening van ontslagen officieren.
rtE EERSTE KAMER heeft het
'wetsontwerp tot wijziging van
de bevorderingswet voor de zee
macht 1902" en de „pensioenwet
voor de zeemacht" z.hst. aangeno
men. De heer Anema werd i.v.m.
zijn 25-jarig lidmaatschap der Ka
mer gehuldigd
TT ET m.s. Java met repatrieeren-
den aan boord zal op 25 Oct.
in Amsterdam aankomen. De Siba-
jak arriveert 20 Oct. in Rotterdam,
de Kota Inten 1 Nov. eveneens te
Rotterdam en de Tabian 4 Nov. in
Amsterdam.
TTEDENAVOND 22.50 zal de
x K.R.O. het verslag overne
men van de plechtigheden ter
gelegenheid van de overhandi
ging van den „kardinaalshoed"
aan Kardinaal de Jongh.
TTET BEDRAG van de schuldbe-
kentenissen der 314 pet. Staats-
leening 1942, welke op 1 Decem
ber 1946 aflosbaar zullen zijn. is
vastgesteld op vijftig millioen gul
den. iDe uitloting dezer schuldbe
kentenissen zal plaats hebben op
21 Oct. te 's-Gravenhage, Kneuter
dijk 22.
piEVANGENISSTRAFFEN, variee-
rende van drie tot 6 maanden,
eischte de economische politierech
ter te Amsterdam, tegen een der
tiental distributie-ambtenaren en
tusschenpersonen, die distributie
bonnen op hun bureau hadden ont
vreemd. v
TTET BESTUUR over het Saarge-
bied zal worden gevoerd door
een voorloopige Duitsche commis
sie, bestaande uit zeven personen,
die elk aan het hoofd van een af-
deeling komen te staan.
TN DE Amerikaansche nota aan
de Sovjet-Unie wordt de weige
ring herhaald om zich eens te ver
klaren met het Sovjetstandpunt,
dat alleen de Zwarte Zee-mogend-
heden deel moeten hebben aan het
bestuur over de betreffende zee
engten.
TN HET Achterhoeksche dorpje
Ruurlo sou een Rubens ontdekt
zijn.
vraag me at: wie heeft het verdient
Deze kinderen van een mljnwerloi
of fabrieksarbeider, deze kinderen vij
12 jaar, deze kinderen die nog noc
beseft hebben wat het genot is
kind te zijn; deze kinderen, die e-,
morgens vroeg om 5-6 uur al op
gaan om beukennootjes of kastanjes*]
rapen bulten de stad om vet t
zeep te maken deze kinderen gjI
u vragend van honger aankijken,
half-naakt rondloopen, nu het terg
ai koud is; die met vijf of meer c
een stroozak op den grond ln het
of ««der keidenuim slapen; deze
deren, die dezen winter met hoede:
den zullen vallen van honger, ko
of TBC hebben die het verdient
Nee. zij, die het verdiend hebbetj
zijn die Moffen, die nu Engelsche
garetten rooken, want wat zij gepluij
derd hebben, overal waar ze gewen
zijn, rullen ze nu om tegen sigaret
ten hij de geallieerden.
Maar hun kinderen gaan nog sleet
met schoenen man en met een jas, al
het regent; hnn kinderen loopen daa
niet rond met hongerige gezlchtei
want zU hebben nog connecties e
den Nazi-tijd.
Waarom ik dit schrijf?.... Ik wei
het zelf niet, want nu tk lekke
warm binnen zit, ben lk het baai
weer vergeten. En het is mijn plicb
of onze plicht niet om te helpen, o
wel
Kaderdagen volgen
een week later
TN DE Partijbestuursvergaderi
van de Kath. Volkspartij weit
onlangs besloten aan den partij'
raad, welke 9 November as. ti
Utrecht in vergadering bijeenkom'
voor te stellen tot voorzatter te kie
zen den- heer W. J. Andriessen ei
tot ondervoorzitters de heeren Ch
Matser en mr. E. M. J. A Sassen
Volgens de voorgestelde reglements.
wijziging zullen de voorzitter en dl
ondervoorzitters een college vormei
waarin, met behoud van ieders ver
antwoordelijkheid, overleg gepleegi
wordt over den gang van zaken mei
betrekking tot de leiding der partij,
zoo luidt thans het door het secre.
tariaat v. d. KVP verstrekte be
richt.
Aan den partijraad zal tevens het
ontwerpreglement der jongeren-or
ganisatie van de Kath. Volkspartij
ter goedkeuring worden voorgelegd
De voorzatter van de Kath. Twee.
de Kamerfractie, prof. mr. C. F
M. Romme zal in de .middagverga
dering voorlichting geven over de!»
staatkundigen toestand en het par-
lementaire werk
De data der kaderdagen. waarop
het Indisch probleem aan de ordt
wordt gesteld, zijn vastgesteld op
Zaterdag 16 en Zondag 17 Nov. as
De bijeenkomsten worden gehoudei
in de Philipshal van het Jaarbeurs
gebouw te Utrecht,
rrE VERKLARINGEN door del
minister van Financiën jl
Woensdag afgelegd, hebben te
beurze een scherpe reactie gevon
den, welke echter geweten moet W
den aan een onjuiste interprets®
der ministerieele mededeelingen.
In 's ministers betoog kwam o.a'
tot uiting, dat de goedwillenden ui5
financieel kringen, die het lands
belang, waar dit parallel kan looper.
met het groepsbelang, in het oo|
houden, de vereischte samenwer
king in het belang van een spoedii
nationaal herstel stimuleeren.
Het dagelijksch bestuur van dl
Ver. voor den Effectenhandel heef'
haar leden intusschen medegedeeld
dat 't niet kan toestaan en dat hel
niet juist is van de leden de beur!
tot terrein van spontane acties tt
maken.
ROUWDAG IN APELDOORN
TTRIJDAG is voor Apeldoorn eel
rouwdag geweest. In de Ka®
Kerk aan de Hoofdstraat en te
Ger. Kerk aan de Loolaan zijn
het bijzijn van duizenden, rouw
diensten opgedragen voor de slecht
offers van de vliegramp, die aai
Apeldoorn zoo'n zware tol heeft 8e
kost. Aan de groeve hield Schou
bij Nacht Gauw namens den mir'
ter van Marine een. toespraak, wa
to hjj namens de marine zijn dl
gevoelde deelneming met het tw
gische ongeval betuigde.
