rts
IGE
drink 1
te
Wr.J
Mgr. de Jong
C.H.VJ
Van Boerengeneraal
Veldmaarschalk
DER NAZI-LEIDERS
tweede jaargang
maak
OUT ZN.
iKEN
jreniging
npakmachines
tot
Britsch
Het veelbewogen leven
van Jan Christiaan
Smuts
Wijn en politiek
ontvangt Zaterdag S
den Kardinaalshoed
16 OCTOBER EXECUTIE
Spaak critiseert
en 3e vin ontkent
Deserteurs te Luik
gepakt
D1STR1BUTIEKIEUWTJE
Volksgerecht beperkte het aantal
getuigen a decharge
Valsche stembiljetten-affaire komt voor
De vliegramp
te Apeldoorn
No. 588
Comm V. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VVN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Ml Dr
A. J. J M MES; Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs I
(by vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal; oer
nost 4 10; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.36:
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.84?
ROOSEND AAI
ums
jnmen
LEUGELS, merk
zwart gep. kast,
es voor de
landbouw
roducties is
Koewacht,
'jke, Groede
mtg.
De Directie
300000000QQS.'
148—00
4IEUWE CURSUS
anmelden bij den
l Heer Ir. G- OE
3-OES vóór 1 No-
tijd 18 jaar
K Vandersteen
lichten, struikelen
dat ze bij nader
i als.... den pro-
Voor God, Koningin en Vaaerland
WOENSDAG 9 OCTOBER 1946
UITGAVE:, STICHTING „DE STEM"
Directeur. J. A. H M VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J Ha BR UNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN, 'lisslngen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poon 7 tel 102 Red J. v. d. BROEK, Bijbureau
Oostburg, Nleuwstr. 23, tel 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Westsingel 75. tel. 2236. Red. N J KARHOF
yANMORGEiN' strijkt op 't vlieg
veld Valkenburg bij Wasse
naar een joestel neer. dat ons een
aanzienlijk man van Nederland-
schen stam als gast brengt Veld
maarschalk Jan Christiaan Smuts
xiet is eeni wonderlijke en bewogen
levensloop, die van den ouden
Boeren-generaal, thans een der
groote mannen in het Britsche ge-
meenebest. Hij streed in den oorlog
teger.' de Engelschen met grooten
moed en strategische kunde. He vu
rige liefde voor zijn volk, dat hij
in zijn onafhankelijkheid belaagd
zag en door gruwelen gekweld, dreef
hem hierbij. Maai' het was even
zeer vurige liefde voor zijn volk, die
hem na de definitieve nederlaag in
onderhandeling deed treden met de
Britten.
Hij constateerde tot zijn verras
sing en vreugde, dat die onmiddel
lijk onvoorwaardelijk zelfbestuur
voor Transvaal wilden toestaan en
dit feit nam hij als uitgangspunt
voor het verkondigen van de stel
ling, dat de Boerenoorlog de laat-'
ste stuiptrekking van liet Eugel-
sche imperialisme was geweest, dat
voortaan het Britsche gemeenebest
een veilig thuis was Voor vrijheids
lievende volkeren, die samen op de
groote kruispunten van het wereld
verkeer en den wereldhandel de
groote idealen van vrede en voor
uitgang wilden dienen.
Het is te begrijpen, dat deze stel
ling door zijn landgenooten* niet al
gemeen aanvaard werd. Het woord
„verrader" werd Smuts menigmaal
naar het hoofd geslingerd. Toch
wonnen zijn opvattingen steeds
meer terrein en toen in 1909 de vier
republieken in Zuid-Afrika Aich
vereenigden tot een Unie. werden
Botha en Smuts de erkende leiders.
TVe eerste wereldoorlog schiep weer
bizondere moeilijkheden. De
tegenstand tegen het strijden aan
de zijde der Britten was groot, zelfs
brak er een opstand uit in West-
Transvaal. Doch Smuts was van oor
deel, dat een overwinning van En
geland ook het best de belangen dei-
Unie zou dienen. Hij organiseerde
den veldtocht tegen Duitsch-Zuid-
West-Afrika en werd later bevel
hebber in de campagne tegen Oost-
Afrika.
Onder het Vredesverdrag van
Versailles zette hij samen met Bo
tha zijn handteekening als vertegen
woordiger van zijn land, maar hij
stak toen reeds niet onder stoelen
of banken, dat hij er gevaarlijke ge
volgen van duchtte.
In 1924 werd Smuts bij de alge-
meene verkiezingen verslagen. De
nationalisten onder Herzog profi
teerden van de wijd-verbreide on?
tevredenheid over economische te
genslagen. Hun bewind, dat tot 1932
duurde, distancieerde zich meer van
Engeland. In genoemd jaar echter
kwam een coalitie Herzog-Smuts tot
stand, toen Zuid-Afrika den gou
den standaard moest loslaten. Dit
.monsterverbond" heeft tot aan het
begin van den tweeden wereldoor
log geduurd. De oppositie werd toen
geleid door Dr. Malan, die behalve
ultra-nationalistische ook nationaal
socialistische ideeën verkondigde
IV coalitie brak, toen Herzog de
neutraliteit van Zuid-Afrika
wilde proclameeren.
Smuts stelde voor den oorlog aan
Duitschland te verklaren en hij
kreeg daarvoor een meerderheid in
het Parlement.
Echter moest hij deze concessie
doen, dat geen Zuid-Afrikaansche
troepen op Europeesche oorlogstoo-
neelen zouden worden' ingezet. We
derom bleek zijn tactiek de juiste
te zijn. Zuid-Afrika speelt nu een
_elijkberechtigde rol met andere
overwinnende naties en het is
onder leiduig van Smuts een rol
van verzoening der tegenstellingen
en van streven naar den uitbouw
der internationale rechtsorde.
IJeel het leven van Smuts is er op
gericht om de nationale rech
ten en aanspraken in overeenstem
ming te brengen met de eischen
van het opgenomen-zijn in wijder
verband. Hij heeft na den oorlog
ook de gedachte van de samenwer
king der West-Europeesche mogend
heden naar voren gebracht, niet als
stootblok tegen andere machten,
maar als organisatie van een mach
tigen beschavingskring, waarvan
heel de menschheid voordeel kan
trekken.
Naar zijn woord en wijsheid wordt
gaarne geluisterd en wij Nederlan
ders zijn er trotsch op. dat deze
staatsman van formaat met ons
stamverwant is en zoo mede tot on
zen roem strekt.
Hij zy welkom in ons midden!
HEEL FRANKRIJK Staat op het
oogenblik op stelten over een
„wijnschandaaiy met een politiek
tintje. Volgens bepaalde geruch
ten zouden sommige leiders der
Fransche socialistische partij na
melijk betrokken zijn bij een frau-
duleusen handel in wijn, waarvan
zwarte handelaren in Algiers mil-
liarden francs hebben verdiend.
Hierbij zouden ook 2 Nederland-
sche schepen betrokken zijn.
De socialistische ex-premier Fe
lix Gouin heeft een 'fel protest la
ten hooren tegen het feit, dat zijn
naam in het schandaal genoemd
wordt. Hij kwalificeerde dat als
een haatcampagre en viel in ver
band daarmee Farge. de minister
van Voedselvoorzienine, vinnig
aan. Maar Farge op zijn beurt zei,
dat hij zal voortgaan ,.met het
reinigen van alle Augiustallen."
Alles ri?kt intusschen naar verkie
zingspropaganda, uitgedacht bij 'n
koppig wijntje.
oooooooooooooooo
C>0<XXXXX><>Cx>CK>C'0<>0000<><>C>0<>00<><xX>G
San Clemente als titelkerk
HET STAAT thans vast, dat Z.
H. de Paus Zaterdagmorgen
te Castel Gandolfo den kardi
naalshoed aan Kardinaal de Jong
zal overhandigen.
De Nederlandsche prelaat zal des
middags een receptie bijwonen, die
in het Nederlandsche college zal
worden gehouden en waarvoor de
Nederlandsche kolonie te Rome een
ultnoodiging zal ontvangen. De Ne
derlandsche gezant bij den Heiligen
TTET STAAT thans vast, dat de
executie der 12 te Neuren
berg ter dood veroordeelde nazi-
leiders op 16 October zal plaats
hebben.
Gister is van het behandelen
der clementie-verzoeken niets ge
komen. De geallieerde bstuurs-
raad te Berlijn komt nu heden
morgen bijeen om deze Awesties
af te handelen.
r\ver de arrestatie van Schacht is
in Duitschland r.ogal wat te
doen. Schacht zelf is het met zijn
insluiting natuurlijk niet eens. Hij
heeft ertegen geprotesteerd, omdat
hij van het standpunt uitgaat, dat
hem niets meer kan- gebeuren na
zijn vrijspraak.
De Wuerttembui'gsche minister v.
de zuivering is echter een geheel
andere meening toegedaan.
Hij heeft nu al bekend gemaakt
dat Schacht binnen een maand
voor een speciaal gerechtshof zal
verschijnen.
Schacht is intusschen naar een
totnutoe onbekende plaats getrans
porteerd.
Toen von Papen, die nog steeds
in de „logeercel" van het Neuren-
bergsche Paleis, van Justitie ver
blijft, van Schachts arrestatie hoor.
CPAAK noemde het gister in de
rtlAnairA i/Aronrl Arina der Pa-
plenaire vergadering
rijsche Vredesconferentie een te
leurstelling, dat de Nederlandsch-
Belgische voorstellen over het op
nemen in het Italiaansche vredes
verdrag van de overeenkomst Italië
en Oostenrijk inzawe Zuid-Tirol niet
waren aanvaard. Hij verwachtte dat
de plenaire vergadering daartoe als
nog zou besluiten.
Overigens vond zij de aan Italië
opgelegde verplichtingen een ge
vaar voor de toekomst.
Hij becritiseerde het feit, dat de
voorstellen der Groote Vier prac-
tisch niet weg-gestemd kunnen
worden en dat de voorstellen daar
door van te voren al den vorm
van besluiten hebben, hetgeen het
initiatief der kleine landen ver
lamt.
Dp Poolsche afgevaardigde gooi
de een balletje op om meer reke
ning te houden met Joegoslavische
verlangens ten aanzien van Triëst.
Triëst moest volgens hem aan Joe
goslavië komen.
Triëst lag ook Bevin zwaar op
den maag. Hü wees de beschuldi
ging af, dat Engeland strategische
belangen bij Triëst heeft.
Bevin achtte het 't beste, een be
slising over de toekomst van de
Italiaansche koloniën een jaar uit
te stellen.
Tsaldaris hield 'n pleidooi om N.
Epirus en het eiland Saseno (in de
Adriatische Zee) aan Griekenland
te geven.
de, werd hü bleek om zijn neus en
besloot maar heel rustig in zijn cel
te blijven!
rjiOEN TWEE NEDERLANDERS
zich tot de Luiksche politie
wendden, omdat een hunner een
portefeuille werd ontstolen kwam
dit de politie eenigszins vernacht
voor.
Op het politiebureau kwam aan
het licht, dat men hier te doen
had met twee deserteurs van de
Nederlandsche marine, die op on-
risten.
Stoel zal Donderdag een intiem di
ner te zijner eere geven.
De kerk van St. Clemens, die
tijdens het laatste consistorie aan.
den thans overleden Amerikaan-
schen kardinaal Glennon, aarts
bisschop van Saint Louis (Mis-
soeri) werd toegewezen, is als ti
telkerk voor kardinaal De Jong
bestemd. De ceremonie van de in
bezitneming der titelkerk zal Zon.
dagmiddag plaats hebben. Het
vertrek uit Rome van kardinaal
de Jong is vo'orloopig op Dinsdag
avond gesteld.
De kerk van San- Clemente is ge
bouwd in de elfde en twaalfde eeuw
de fundamenten zijn nog ouder, nl.
uit de vierde eeuw en later. In de
17e eeuw werd de kerk gerestau
reerd. Er bevinden zich prachtige
mozaiken en frescos in. ~De kerk is
bekend door het veelvereerde Ma
donna-beeld van Sasso Ferrato.
St. Clemens, de titelheilige van
de kerk, was de derde opvolger van
St. Petrus.
INLEVERING SCHEERZEEP
BONNEN.
De bonnen voor scheerzeep (tex
tiel AM van de textielkaart voor
mannen) moeten uiterlijk 12 Octo
ber a.s. bü een winkelier worden
ingeleverd.
hlburgenaar zal te Breda terechtstaan
iPEN TIJDE van de Tweede Ka-
mei-verkiezingen wist de Til-
burgsche politie de hand te leggen
op een aantal valsche of vervalsch-
te stembiljetten. Dra ontdekte zij
ook het spoor van den man, die te
dien> aanzien niet zuiver op de graad
mocht heeten. Het was een zekere
Aantal dooden gestegen tot 23.
TN den loop van Dinsdag zijn
van de slachtoffers der vlièg-
tuigcatastrophe te Apeldoorn, nog
negen van de verwondingen be
zweken. Daarmede is het totaal
aantal dooden tot 23 gestegen, na
melijk 21 scholieren, de piloot en
diens moeder.
De toestand van de overige 5
slachtoffers is op dit oogenblik naar
omstandigheden redeiyk wel te noe
men. hoewel daaruit nog geenszins
mag worden opgemaakt, dat zij ook
allen buiten levensgevaar zijn.
Hiernaast een foto van de ravage. Op
den voorgrond de wrakstukken, van
het vliegtuig.
C. Jansen uit Tilburg. Uiteraard
werd proces-verbaal opgemaakt,
maarvervolging bleef alsnog
uit. Het leek er op, dat de wet daar
toe niet veel mogelijkheden bood.
Uit een bepaald deel der pers ste
gen toen hooge stofwolken op.
Wie toen meende, dat. de zaak
daarmee afgeloopen was, blijkt zich
vergist te hebben.
C. Jansen uit Tilburg zal zieh op
24 October a.s. voor de Bredasche
rechtbank te verantwoorden heb
ben op een viervoudige tenlasteleg
ging-
Te weten het zich wederrechtelijk
toeëigenen van een blanco stem
biljet, althans het deponeeren van
2 vervalschte of valsche, vooraf in
gevulde stembiljetten in de stem
bus, waardoor zyn stem van on
waarde is geworden, althans het
deponeeren van 2 vorengemelde
biljetten in de stembus, waardoor
aan de stemming een andere uit
slag werd gegeven dan voor de wet
tig ingeleverde stembiljetten zou
zijn verkregen, alth&ns het gebrui
ken van een valsch of vervalscht
stembiljet als ware dit echt en on-
vervalscht, terwijl uit dat gebruik
eenig nadeel kon ontstaan.
67EEMILICIENS zullen in ieder
geval vóór 1 Januari 1947 met
groot verlof worden gezonden.
ITET Joego-Slavische nieuwsbu-
reau meldt, dat vicaris-generaal
Ivan Jeric te Maribor is gearres
teerd en voor een volksgerechtshof
zal moeten verschünen onder de be.
schuldigmg een „terroristische ben
de georganiseerd te hebben, die een
dorp geplunderd heeft".
De openbare aanklager van het
volksgerechtshof te Zagreb, waal-
voor Mgr. thans „terecht" staat,
heeft, zoo meldt de Tijd al zijn- wel
sprekendheid aangewend om geen
getuigen décharge in het proces
tegen den primaat toe te laten. Het
„Hof" heeft daarin gedeeltelijk toe
gestemd en van de zes en dertig
getuigen zullen er veertien niet wor
den toegelaten. Tito's aanklager
vond het een „schande wanneer ge
tuigen ten voordeele van den be
klaagde zouden worden gehoord".
De verdediging die een scherpen
aanval op den aanklager deed, leg
de documenten over om te bewijzen
dat Mgr. Stepinac bij Pavelic ge
protesteerd had tegen de door de
Oestasjis bedreven misdaden, met
inbegrip van mishandeling van en
kele katholieke priesters.
Bovendien werd aangetoond, dat
de primaat tegen massabekeering
was en dat hij een actieve rol
speelde in het werk om vele Ser-
ven uit de concentratiekampen te
halen-.
De verdediging verlangde vrij
spraak voor mgr. Stepinac.
¥AE DRIE PRINSESJES zullen als
bruidsmeisjes fungeeren by het
huwelijk van jkvr. Feith en jhr.
Roëll te Hilversum.
^MERIKA wil een optische fa
briek en 13 kleine koopvaardij
schepen als Duitsche herstel
betaling.
/"JRIEKENLAND heeft aan Enge-
land meer wapens gevraagd om
beter te kunnen optreden- tegen de
„linksche benden" in het Noorden
van het land.
Heden zon onder 18.01 uur en
maan onder 4,34 uur. Donder
dag zen op 6,54 uur en maan
op 18,19 uur.
Weersverwachting: Overdrij
vende wolkenbanken, afgewis
seld door perioden mn helde
ren hemel. Matigen Noord-
Oostelijken wind, Vrij koud
droog weer.
