ZN.
Hel Nederlandsch
Indonesisch gesprek
herval
(MAN
Middenstanders
NS
V'
Militair vliegtuig stortte op H.B.S.
ontevreden over de geleide economie^
tweede jaargang
dinsdag 8 october 1946.
vele
n op
dijk.
erenhoek.
leveren:
Goes
*OES."
3N
R
Optimistische openingswoorden,
doch zeer netelige vraagstukken
WIE een
kunnen aanvragen
Moeder ziet haar zoon verongelukken
MEN WIL GEEN
STAATSSOCIALISME
No. 587
Comm. v. Toezicht: A. r. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A J J M. MES: Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 p. kwartaal; oer
post 4 10; p. week (bh nlet-postbestell.) 0.10;
Losse nummers 0 cent. Postrekening 27?.81?
Voor God, Koningin en Vaaerland
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A H M VAN SCHIJNDEL j
Hoofdredacteur J J H A BRUNA vlgem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN. 'llsslngen
Zeeuwse!) Vlaanderen Bureau Hulst Dubbele
pooit 7 tel 101 Red J s d BROEK, Bijbureau
Oostburg, Nieuwstr 23, tel 35; 7. -Eilanden Bur.
Goes. Westslngei 75. tel 2238 Red N J KARHOP
uxncLeL
AXEL
38—O
'170-0
ai tos tuur;
edte;
164—0
voor 2 paarden
KE Telef 44
IMHBSSaT'-MZ
a.s. in Ihet
an der Zee
khove
N 7,30 UUR
«lasting
lucé uitslui-
W-oensdag
9 uur aian
voor zover
>r Zaterdag
van 1 tot 3
ivonds aan
47—o
uur.
ZIEN
e bezoeken
en le nab.
ICHKAPELLE
irsteen
Zijne Excel-
>p te vangen,
Maar dikwijls
klein hoekje.
bWWWU
Tj3R WORDT in onze dagen nogal
gemakkelijk gesproken over
„historische gebeurtenissen". De
huidige tijd schijnt daarvan te we
melen. We kunnen echter beter aan
de toekomst overlaten, wat er als
„historisch" geijkt kan worden en
wat niet.
Ook op de heropening der onder
handelingen' tusschen de Nederlan
ders en de Indonesiërs in Batavia
is door de delegatieleiders nu maar
vast het stempel van historiciteit
zij het dan voorwaardelijke histori
citeit gedrukt. Er zijn zeker meer
dan n menig ander geval redenen'
om dat te doen. Want de overtui
ging is langzamerhand gerijpt, dat
er nu eindelijk eens beslissingen
moeten vallen ten aar.zien van de
toekomstige verhouding Nederland-
Indoneslë.
De Engelschen beschouwen de
taak, welke hun het vorig jaar
plotseling op de schouders werd ge.
schoven door de Amerikanen, zoo
goed als beëindigd. Op 30 Novem
ber zullen de laatste Britsche troe
pen ingescheept zijn. Dan staat de
macht van Nederland rechtstreeks
voorop tegenover de macht der Re
publiek.
'M'aast of tegenover.... daarover
zullen de thans in gang gezette
onderhandelingen loopen. Want we
behoeven er ons, gelooven we, geen
illusie meer over te maken, dat we
aan een erkenning van de Repu
bliek als zoodanig zouden kunnen
ontsnappen. De bezwaren daartegen
zij,r.i talrijk en reëel.
Doch in het spel en tegenspel,
dat we ten aanzien van deze ma
terie in het afgcloopen jaar hebben
gezien, moeten wij aan het kortste
eind trekken. Dat is langzamerhand
duidelijk geworden.
Prof. Schermerhorrv deed daar
voor weereens een beroep op de
zoo graag door hem aangehaalde
„verbeeldingskracht" en, hij gewaag
de van „niet orthodoxe oplossingen"
We moeten aannemen, dat de heele
Commissie-Generaal deze woorden
onderschrijft.
TYoch ook als we zoo ver zijn en
de Republiek zelfs rechtens zou
den gaan erkennen, dan zijn de
moeilijkheden niet alle uit den weg
geruimd.
Daar hebben we de figuur van
Soekarno, die zich riet laat weg
denken als President der Republiek.
Hij heeft dezer dagen getracht zich
schoon te wasschen van de verden
king van collaboratie. Hij zegt, dat
zijn ostentatief aanpappen met de
Japanners in overleg met Hatta en
Sjahrir is geschied, als „een van
de onvermijdelijke factoren voor de
verwezenlijking van de Indonesische
revolutie". Hij volgde dus den stel
regel; het doel heiligt de middelen.
En bovendien vleide~hij zijn toe
hoorders met het aangename voor
uitzicht, „dat Nederlard zelf in het
begin van het volgend jaar in een
revolutie zal worden gestort, als het
Indonesische geschil niet zoo spoe
dig mogelijk geregeld wordt"
Heeft hij dezen tip van zijn commu.
nistische vrienden in Nederland?..
Het blijft maar een vreemde
partner in het Nederlandsch-Indo-
nesische gesprek, deze Sockamo,
doch als we de Republiek erkennen,
kunnen we dan aan de erkenning
van zjjn positie ontsnappen?
T")an komt het vraagstuk van het
Rijksverband aan de orde. In de
besprekingen onder leidir.g van Lord
Inverchapel waren Sjahrir e.a. zoo
ver, dat ze de Republiek daaronder
wilden scharen, althans voor den
eerstkomenden tijd. Later zijn ze
teruggekrabbeld onder invloed van
de minder gematigde elementen Zul
len ze nu weer vooruit krabbelen
of wordt ypns weer gevergd nog
meer water in den wijn van de Rijks
eenheid te doen?
Andere vraag; Kan de Republiek
haar gezag ook aanstonds over Su
matra, ja zelfs ook over andere dee-
len van den Archipel uitstrekken?
Op de Hooge Veluwe stokte hier
over het gesprek. Wie moet hier
weer de concessie doen?
De troepenzendingen, het tewerk
stellen van Japansche krijgsgevan
genen, de vrijlating der geïnterneer
den, de positie der T.R.I., welk
vraagstuk men ook noemt, telkens
raakt men een teere plek, een deli
caat vraagstuk.
rpoch vloeiden de openingsspeeches
over van optimisme.
Wederzijds legde men er den na
druk op, dat een sfeer van vertseu-
wen noodig was. Nu, ons dunkt, dat
van Nederlandschen kant dit ver
trouwen al zeer kwistig is geschon
ken.
Maar van de andere zijde hoorde
men stereotiep de verklaring, dat
de Nederlanders „de koloniale ver
houding" willen herstellen, dat de
Rijkseentoeid maar een fuik is, waar
in men argelooze Indonesiërs wil
laten zwemmen. Zal de Commissie-
Generaal dat wantrouwen weten te
overwinnen? Misschien dat men t
met nieuwe formules zal probeeren.
Als die echter maar niet het graf-_
schrift worden op de zeven-Decem-
ber-gedachte, die de integriteit van
het Koninkrijk-in-drie-werelddeelen
inhoudt.
We zjjn zeer benieuwd.en niet
zonder zorg.
TYRIE jongemannen overvielen in
Rotterdam een koopman en ont
stolen hem f 1700.
rpRUMAN heeft andermaal een
telegram naar Attlee gezonden,
waarin hij opnieuw aandringt op
het vestigen van een Joodschen
staat in Palestina. De Arabieren
nemen evenwel ten scherpste stel
ling tegen deze Amerikaansche in-
merging. Zij willen de Joden niet!
Tn ons blad van Vrijdag jl. gaven
Awij een schema van de personen,
die voor de aanvrage van een con-
sumentencrediet in aanmerking ko
men. Volledigheidshalve laten wü
hieronder nog eens het geheele
schema volgen:
Gezinsgrootte Max. gezamenlijk
In aantal inkomen van
personen alle gezinsleden
1 f 21—f 26
2f 35—f 40
3 f 42—f 47
4 f 49—f 54
5f 56—f 61
6'f 63—f 68
7 f 70—f 75
8f 77—f 82
9 f 83—f 88
10 f 89—f 94
11 f 95—f 100
12 f 101—f 106
Zij, wier inkomen grooter is dan
de hierboven voor de verschillen
de gezinsgrootten genoemde bedra
gen, komen in het algemeen niet
voor een corsumentencrediet in
.aanmerking; overigens kan ook een
gezin, dat uit meer dan 12 perso
nen bestaat een aanvrage Indienen.
3 doodstraffen geëischt
rpEGEN den NSB-er Laurens, die
in Sept. 1944 Kapelaan Boecker
te Groningen doodschoot, heeft de
advocaat-fiscaal bij het Bjjz. Ge
rechtshof te Groningen de dood
straf geëischt. Laurers was lid van
het „Sonderkommando Feldmeyer"
oftewel „Silbertannekommando".
Ook 2 andere leden van dit „kom
mando" hoorden de doodstraf tegen
zich eischen, namelijk van Efferen,
die den chirurg Roelfsema in Mep-
pel vermoordde, en Minck, die den
hoofonderwijzer Boudewijn uit Stap
horst lafhartig doodschoot.
12 leerlingen gedood, 13 zwaar gewond, ook
piloot en zijn moeder verloren het leven.
HpE APELDOORN is Maandagochtend een vreeseiyk ongeluk gebeurd. Een
-*• militair vliegtuig, bemand door den 21-jarigen sergeant-vlieger M. Chris-
tern Is op de Christ. H.B.S. gestort, waardoor brandende benzine over het
geheele gebouw vloeide en brand ontstond, welke 12 dooden en 13 zwaarge
wonden vergde onder de schooljeugd. Ook de piloot verlobr zün leven. Tra
gisch is ook, dat de moeder van den piloot het ongeluk zag gebeuren. Zij
werd door een beroerte getroffen en stierf.
SERGEANT-VLIEGER
MAAKTE KUNSTJES
BOVEN OUDERLIJK HUIS.
rtmtrent het ongeluk werd later
gemeld, dat de piloot zijn' eerste
solovlucht maakte en daarvoor in
een Firefly van het vliegveld Val
kenburg was opgestegen, met order
een half uur in de omgeving te
vliegen, om vertrouwd te raken met
het toestel. Hij had dus in de om
geving van Apeldoorn niets te ma-
rcen en is geheel op eigen gezag
daarheen gevlogen. Boven Apel
doorn maakte hij eenige kunst
stukjes en wel In de omgeving van
de plaats we;ar zijn ouderlijke wo
ning is gelegen.
Daarbij kon hij, na een zooge-
naamden rol, het toestel niet snel
omhoog krijgen, raakte met zijn
linker vleugel den nok van het
dak va» het gymnastieklokaal der
Christelijke H.B.S. aan de Jacht-
laan, waar op het oogenblik circa
25 leerlingen, allen jongens, onder
leiding van den leeraar, aan het
turnen ware». De gevolgen waren
ontzettend. De linkervleugel brak
af en de inhoud van de zich daar
in bevindende benzine tank werd
door een gat In het dak in het
gymnastieklokaal geworpen, dat on
middellijk volkomen in brand
stond. De brandende benzine deel
de zich aan de toestellen en de
kleeding der kinderen mede, waar
door deze zeer zware brandwonden
opliepen en sommigen van hen di
rect werden gedood. Binnen enkele
minuten was hulp aanwezig van'
het zich achter de H.B.S. bevinden,
de militaire kamp, terwijl ook uit
de omgeving direct E.H.B.O.-dames
kwamen toesnellen en even later
ziekenauto's met verpleegsters, dok
toren en brandweer arriveerden.
Men slaagde er. met behulp van
schuimblusschers vrij spoedig in 't
vuur te dooven, maar inmiddels
hadden vrijwel alle leerlingen brand
wonden opgeloopen, varieerende
van lichte tot zeer zware.
Zoo goed als allen moesten dan
ook naar het ziekenhuis worden
vervoerd, waar bij aankomst vier
hunner reeds bleken te zijn over
leden.
Acht zwaargewonde leerlingen
overleden in den loop van den dag
in het ziekenhuis. De vrees bestaat,
dat het aantal dooden nog zal stij
gen.
H. M. de Koningin heeft door den
burgemeester van Apeldoorn, Haar
deelneming laten betuigen aan de
ouders van de leerlingen.
Hierboven geven wij een foto (rechts) van Lady Baden PoweU, die een be
zoek bracht aan Noordbrabant en Zeeland. In enkele gemeente sprak zij
de padvindsters toe en reikte zij onderscheidingen uit, waarvan we links een
snapshot geven.
Belangwekkende vergadering van de
Bred, diocesane middenstandsvereeniging
|")E R, K, MIDDENSTAND van
het heele Bisdom Breda
heeft gisteren in genoemde
plaats vergaderd. Ook Mgr. Jes„
Baeten gaf in de middaguren
van zjjn belangstelling blijk.
The wnd, voorzitter, de heer D.
Slootmaekers, die tijdens de
vergadering met groots meerder
heid van stemmen tot voorzitter
werd gekozen, zei in zijn openings
woord dat hij den middenstand
geklemd zag tusschen: ©en rich
ting met staatssocialistischen in
slag en een georganisse-D r- -?a
van werknemers, die rechten op-
eischen, welke him lang werden
ontzegd, maar die in hun machts
ontplooiing misschien de rechten
van den middenstand over het
hoofd zien. Een groote bedreiging
achtte hij de uibtreidlng
van trusts, kartels groot-winkel
tedryven enz. De middenstand'
behoort zich te organkeeren en
dat in deze organisatie ook de
godsdienstig cultureele belangen
worden behartigd; daar van zal het
wlnterprogram blijk geven. Als
antwoord op een betoog van het
oud-kamerlid de heer E. Lockefeer,
over de „vermaterialiseering van
den middenstand' merkte de wnd.
voorzitter op dat zijn grootere
zelfstandigheid den middenstander
gemakkelijker tot individualisme
brengt.
In het programma der K.A
is met dezen factor wel degelijk
rekening gehouden. In November
zal in Breda begonnen worden
met een cursus voor kadervor
ming, waaraan zoowel de onde
ren uit de jongerenbeweging als
>(>^^><><:><>o<xxxx>ooooooo<x>oo<xx><>o<xx>oo<x>ooooooo^
Senfftleben in twee ritten
verslagen
jV/Taandagochtend vond de finale
plaats om 't wereldkampioenschap
sprint professionals. Derksen slaagde
erin van den Franschman Senfftleben
te winnen en behaalde daarmede het
wereldkampioenschap sprint profs.
Derksen won op zeer gemakkelijke
wijze den eersten rit, waarbij hij d*n
Franschman Senfftleben met niet min
der dan 3 lengten achter zich liet.
In, den tweeden rit, welke 20 min.
later werd gereden, slaagde Derksen
erin op het laatste rechte eind, toen
de Franschman nog leidde, met een
prachtige demarrage, zijn tegenstander
te verrassen, waarbij hij een buiten
gewone sneljaeid ontwikkelde. Voor
dat Senfftleben van zijn verrassing
was bekomen had Derksen reeds de
eindstreep gepasseerd, zij het met ge
ring verschil op zijn- tegenstander.
De tijd, die Derksen op de laatste
2f* meter noteerde, bedroeg 11.4 sec.,
een tijd, welke gedurende de wereld
kampioenschappen in Augustus door
geen der deelnemers werd gemaakt.
Derksen heeft op afdoende wijze
Senfftleben geslagen, zoodat geen twij
fel behoeft te bestaan, of het wereld
kampioenschap bij den sterksten ren
ner is terecht gekomen.
Maandagmiddag keerde Derksen per
vliegtuig op Schiphol terug. Na de hul
diging van den wereldkampioen, die
vervolgens in een ouderwetsche mail-
coach gezeten door de straten van
Amsterdam reed en hartelijk werd
toegejuicht, vertelde Derksen. hoe hij
Zondag zeven uur lang in zijn cabine
had gezeten, steeds maar wachtend
tot het weer wat beter zou worden,
's Avonds probeerde men nog de baan
met benzine droog te branden, maar
niets hielp. De nacht van Zondag op
Maandag kon ik heelemaal niet sla
pen en toen het 's ochtends licht werd
bemerkte ik, dat het weer opgeklaard
was, zoodat de beslissing denzelfden
dag moest ballen.
Op de vraag of Senfftleben nog last
had gehad van zijn sleutelbeen, ant
woordde Derksen ontkennend. Wel
reed Senfftleben niet zoo goed als
eenigeir tijd geleden, maar dat kon
geen gevolg zijn van de sleutelbeen-
breuk.
Zondag rijdt onze nieuwe wereld
kampioen in. Zuerich, waar alle groot
heden op sprintgebied, zooals v. Vliet,
Scherens, Gerardin, Astolfie, Senfft
leben hem naar de kroon zullen ste
ken.
de jongeren uit de ouderenbewe-
ging zullen kunnen deelnemen.
Tjoor verschillende personen werd'
uitvoerig ingegaan op de moei
lijkhecen van en de mogelijkheden
voor den middenstand. Zoo dealde
de voorzitter mede cat op het on
langs gehouden Belgische congres,
tot de noodzakelijkheid van inter
nationale organisatie werd gecon
cludeerd en dat hij de opdracht
had ontvangen, de organisaties
langs de grens reeds in contact
te brengen met hun Belgische
zustervereenigingen. Hjj wekte op
tot export van ambachtskunstpro
ducten en kondigde het begin van
een groote lecenwervingsactie in
November «aan.
Drs, P van Loon wees in de
middaguren op de groote sociale
waarden, die het bestaan van een
gezonden middenstand inhoudt en
benadrukte, dat de economische
zelfstandigheid een noodzakelijke
voorwaarde is voor sociale zelf
standigheid. Hij gaf de middelen
aan voor een zoo groot mogelijke
economische weerbaarhedi en pleit
te voor onderling vertrouwen dat
de basis voor een vruchtbare sa
menwerking moet zijn
In de debatten die uit het
betoog van Drs. van Loon voort
vloeiden kwam de groote on
tevredenheid t°t uitdrukking over
de op het oogenblik door de re
geering voorgestane geleide eco
nomie. Drs, Lammers van het
be&ttur van de NKM merkte ter*
aamien hiervvn op, dat het
Ietfnhestuur -an plan ?s liet
zwaard uit de scbede te trekken"
en een groote actie te beginnen,
die niet haar hoogtepunt zal
vinden in het zwaaien met la
waaierige spandoeken, maar in
een kalm, doch openhartig be
raad met do hoogste regeerings-
autoriteiten.
TtAgr. Jos. Baeten spoorde de mid
denstanders, voor wie hij een
warme sympathie zeide te voelen,
aan tot offergeest. Gij zult rdet zoo
zeer de maaiers als de zaaiers zijn,
zoo zeide hy, maar daarom kimt gy
uw taak nog wel met vreugde ver
vullen. Een krachtig „Aan U, o Ko
ning der eeuwen" klonk op by het
vertrek van Monseigneur.
(Vervolg op pag. 2).
De bespreking in Indië
PEN officieel communiqué van t
J Britsche consulaat-generaal te
Batavia zegt over de besprekingen
in Indië o.m.:
Er is overeengekomen om op 14
Oct. een latere plenaire zitting te
doen houden. Ondertusschen zullen
de Nederlandsche en Indonesische
delegaties gezamenlijke besprekin
gen houden over de kwestie van den
wapenstilstand. Overeengekomen is
een commissie te benoemen, be
staande uit den leider der beide be-
legaties, voorts van Mook of diens
waarnemer Idenburg voor de Ne
landers en Soedarsono voor de In
donesiërs. Deze commissie zal op
9 Oct. bijeenkomen.
Heden zon onder 18 04 en maan
onder 3.14 uur. Woensdag zon
od 6.53 nur en maan op 18.02 u.
Weersverwachting: Matige of
zwakke noord-westelijke wind,
overdrijvende wolkenvelden,
overwegend droog weer. Vrjj
kond.