Het vergeten eiland
Joegoslavisch Bisschop
Slecht debuut van Vlissingen
VOOR HOEDER
JWoe
de punten vielen
pr»<nsiraavp
Dolle Dinsdag op Noord-Beveland
communistische
misdeden
Strijd tegen de Kath. Kerk in nieuw stadium
Verrassonde nederlaag van Baronie
M.A.G. won op het nippertje
DE meest merkwaardige uitslag van den zon-overgoten voetbalzondag
is wel de groote nederlaag die Baronie DNL van VVV heeft opgcloo-
pcn. Die Venlonaars vertolkten 'n pittig spelletje dat nog menigen tegen
stander moeilijkheden zal bezorgen. Vlissihgen begon de competitie wel
zeer slecht. De Vlissingers leden op het Noad-terrein namelijk een 7—1-
ncderlaag. NAC kon cp het nippertje de twee kostbare puntjes uit de
textielstad wegsleepen. Het ging daar niet heelemaal fair toe. De 3-2 zege
van NAC toont wel aan, dat RKTV V niet onder de zwakste ploegen mag
gerekend worden, in tegenstelling tot het vorige jaar. BW is vast van
plan in het jubileumjaar flink van zich af te byten. Van die bijteiü werd
nu Willem II het slachtoffer. Helmond tenslotte tapte tegen haar stad-
genootcn uit een ander vaatje dan vorige week in Breda tegen NAC. Het
beteekende meteen een zij het magere overwinning voor de oudste
Helmondsche 1© klas club.
NO AD benutte de kansen
De ëerste minuten was Vlissingen
in Tilburg bepaald in de meerderheid,
maar -kon daarvan niet profiteeren.
Noad was gelukkiger en Schilders
maakte na 15 min. het eerste doel
punt. Hij nam 3 min. daarna het 2e
en 20 min daarna het 3e puntje voor
zijn rekening. De bezoekers profi-
t'_i'den van een adempauze bij Noad
cn van Eyk redde de eer (3-1). In de
tweede helft vergrootte Noad door
Weijtens haar voorsprong (4-1). Jan-
ren en Schilders verhoogden den stand
lot 6-1 Een strafschop wist doelman
Voetbal
Eerste klasse: District I: Feijenoord
,;DO 4-3, 't Gooi-Hermes DVS 2-2,
'WS-RFC 7-1, Ajax-Emma 3-2, Sparta
ADO 1-0.
District IX: DFC-Neptunus 0-2, Haar-
m-De Volewijckers 3-6, Excelsior-Bl.
.Vit 1-1, DOS-Xerxes 2-1, Stormvogels-
*d;-ic o-i.
District III: Ensch. boys-Be Quick
1-1 AGOVV-Vitesse 3-1, Tubantia-
Enschedé 1-1, Heracles-Wageningen
0-0 Go Ahead-NEC 4-0.
District IV: NOAD-Vlissingen 7-1,
D; Baronie DNL-VVV 0-4, Helmond-
H Amondia 1-0, RKTVV-NAC 2-3, BVV-
Willem II 3-1.
District V: Achilles-GVAV 0-2, HSC
Heerenveen 2-0, Emmen-Leeuwarden
4-1. Be Quick-Veendam 3-3, Sneeïc-
Veloctas 1-0.
District VI: Bleijerheide-Limburgia
3-0, Maurits-Sitt. boys 3-5, MVV-Bra-
bantia 1-1, De Spechten-PSV 1-2, Sp.
Emma-Juliana 0-1.
District IV: 2e klasse: Middelburg-
RBC 2-3, De Zeeuwen-TSC 1-5, Bres-
ns-Dosko 1-2, Tern .-Biervliet 6-2,
II ro-Goes 1-2, Alliance-Intemos 4-0.
2e klasse B: Schijndel-Wilhelmina
5-1 Kolping SDW-Woensel 1-4, RAC-
Zwaluw VFC 5-2, Desk-Top 2-1, De
Valk-Geelbruin Mulo 2-3, Tivoli-Con-
terdia SVD 0-3.
3e klasse C: Dongen-Sarto 2-1, Ne-
veio-Hieronymus 2-7, WVO-RWB 5-1, S
CO-Oisterwijk 4-0, Baardwijk-WSC 1-r
3e klasse D: Groen Wit-Kaaische b.
2-2. RKC-Boeimeer 7-3, Roosendaal-
E_C 3-2, SET-PCP 4-2, Gudok-Breda-
n a 4-3.
3e klasse E: MOC-Ieiseke 6-0, Robur-
RCS 1-3, EMM-Steenbergen 2-1, ODIO-
RXPC 4-2.
2e klasse F: Sluiskil-Aardenburg 5-3
Steen-Hulst 4-3, Clinge-Axel 4-0, Corn
boys-Hontenisse 6-2, Hoofdplaat-
Schoondijke 4-1, Oostburg-iJzendijke
4-1.
4e klasse C: Advendo-SVG 2-3, Oir-
schot-ons Vios 2-6, Gilze-TAC 1-2, VO
aB-DEB 4-1.
4? klasse D: Veersche boys-RKFSV
afgel., Velocitas '31-Uno Animo 5-1, R
KDVC-Heusden afgel.
4e klasse E: VVR-N. Borgvliet 1-11,
Virtus-Zundert 2-2, VES-NSV afgel.,
IISC '28-RSV 2-2.
Reserves: Dosko 2-De Zeeuwen 2
7-2, Goes 2-RCS 2 1-3, Steenbergen 2-
Terneuzen 2 6-2, Vlissingen 2-Breskens
2 8-2, Middelburg 2-MOC 2 2-0.
Afd. Zeeland
le klasse B: Rapenburg-Hansw. boys
2-3, Koewacht-Groede 1-2, Vogelwaar-.
de-Kruiningen 4-1. Res. le klasse B:
Slu skil 2-Aardenburg 2 3-1, Hulst 2-
Steen 2 2-1, Axel 2-Clinge 2 1-0, Hon-
tenisge 2-Corn boys 2 3-4. 2e klasse A:
Tern. 3-Biervliet 2 5-6 2e klasse B:
Rapenburg 2-Hansw. boys 5-3, Vogel
waarde 2-Kruiningen 2 2-1. 3e klasse B
Axel 3-Hontenisse 4 11-1, Hontenisse 3
-Sluiskil 3 5-3, Rapenburg 3-Steen 3
2-7.
Hockejy
Heeren: Westen: le klasse: BMHC-
Amsterdam 1-1, Laren-'t Gooi 1-0, Be
Fair-Hilversum 1-0, Delft. stud.-HDM
3-2, Togo-Leiden 1-2, HOC-HHIJC 0-2.
Zuiden: le klasse: Breda-Forward 5-3,
Fush-Zwart wit 0-2, EMHC-HTCC 0-0,
Tilburg-Maastricht 0-2, Mop-Venlo 0-1.
Promotieklasse: VKH-Pelikaan afgel.,
HTCC 2-Hopbel 1-3, Tegelen-Tilburg 2
afgel., Oranje 2wart-Eindhoven 0-1.
?.e klasse A: Forward 2-Breda 2 6-1,
Zwart wit 2-Push 2 4-1, Hoco-Den
Bosch afgel., Mop 2-De Zeeuwen 1-0,
Tempo-Pl. fair n. gesp. 3e klasse: Bre
da 3-Tilburg 3 0-16, Push 3-Zw. Wit 3-0
Oosten le klasse: DKS-PW 4-1, Up-
ward-Arnhem 1-3, Nijmegen-Union 3-1.
Noorden: le klasse: HVA-LHC afgel.,
Dash-Gr Stud. 2-4, Meppel-HCW 6-1,
Rap-Groningen 2-5.
Dames: Westen: le klasse Rood Wit
-HOC 3-0, HDM-Hilversum 1-2, SCHC
-HHIJC 0-2, Be Fair-BDHC 1-4, Gooi-
Amsterdam 2-3 Zuiden: le klasse: Push
-Thor 1-2, EMHC-HTCC 6-0. Tilburg-
Carry On 0-1, Venlo Girls-Mop 2e
klasse A: Thor 2-Push 2 .3-1, Forward
2-Pelikaan 2 0-7, Breda 2-Forward 1
0-1. Oosten: le klasse Nijmegen-Union
4-2, Deventer-Quick 2-2, EHV-PW 1-0.
Noorden le klasse GCHC-GHBS 3-1,
HVA-LHC 4-3, Rap-Groningen 0-4.
Korfbal
Zuiden: le klasse PSV-Rust Roest
10-1, Picus-Odilo 0-2, OEC-Doto 2-6,
ONA-Oranje Wit 2-4, Volt-Sp.ortlust 0-4
Hartings van Vlissingen uitstekend te
houden. Schilders was wel erg pro
ductief. Hij joeg nummer 7 langs den
Zeeuwschen doelman.
De stand is thans:
BW
3
2
1
0
5
5
NOAD
3
2
1
0
5
11
NAC
2
2
0
0
4
10
VVV
3
1
1
1
3
8
WILLEM II
4
1
0
3
2
5
RKTVV
3
1
0
2
2
5
HELMONDIA
2
1
0
1
2
4
HELMOND
2
1
0
1
2
1
LONGA
1
0
1
0
1
1
VLISSINGEN
1
0
0
1
0
1
BARONIE
2
0
0
2
0
1
SCHAKEN
simultaan-seance dr.
euwe
te vlissingen.
Onder groote belangstelling heeft
cr Eu we in- het Strandhotel simul
taan geschaakt. Reeds na een uur
legden twee deelnemers hun ko
ning om, de volgende slachtoffers
lieten evenwel enkele uren op zich
wachten, maar om half een gaf
de cancüdaat-wereldkampioen de
laatste party gewonnen tegen den
heer van Hove, terwijl ook de Rus
Ruvenenko langen tijd tegenstand
had geboden, maar tenslotte moest
capituleeren. Een der beide vrou
welijke- tegenstanders mevr, de
Wit, wist remise te bereiken, zoo
dat dr, Eu we uit 38 partyen niet
minder dan 36,5 punt beha-alde.
De avond werd geopend door
den voorzitter der Vlissingsche
Schaakvereeniging Ir. die Regt,
terwijl ook burgemeester Kolff. die
den eersten zet deed en dr, Euwe
enkele woorden spraken.
DINSDAG 1 OCTOBER
HILVERSUM I: 7 nieuws, 7.30 gram.
8 nieuws, 8,15 gram., 8,45 strijkkw.,
9.15 morgenwijding, 9,30 arb. vitami
nen, 10,35 gram., 10,50 v. d. kleuters,
11 afscheid v. d. zomer, 10,15 viool en
piano, 11,45 fam.ber. Indië, 12 Papa
vers. 12,30 lezing, 12.40 P. Palla, 13
nieuws. 13,15 Bandi Balogh, 14 cause
rie, 14,20 sextet, 15 voordracht, 15.15
gram., 15.30 philh. ork., 16,30 Sousa,
16,40 schoolbel, W piano, 17,30 piano en
zang, 17,45 rijk oveeze, 18 nieuws, 18,15
piano en zang, 18.30 Ned. strijdkr.,
19,05 kamermuz., 19,45 dep. uitz., 20,08
Echo v. d. dag, 20,15 Bonte Dinsdag
avond, 21,45 contact, 22,15 buit. overz.,
22,30 lezing, 23 nieuws, 23,15 dansork.,
23,45 gram
HILVERSUM II: 7 nieuws, 7,30 mor-
gengeb., 7,45 Maria ter eere, 8 nieuws,
8,15 gram., 9,50 Lichtbaken, 10,10
Brahms. 10,45 voordr., 11 cello en piano
11,30 als^de ziele luistert, 11,45 Beetho
ven, 12,03 zang en piano, 12,30 Metr. or
kest, 13 nieuws, 13,15 dansork., 13,45
lezing, 14 Fr. operettemuz., 14,45 hoor
spel, 15,30 Haj'dn, 16 Zonnebloem, 16,30
v. jongens en meisjes, 16,45 trio, 17,15
kamermuz., 17,45 sextet, 18,15 sport,
18,30 Splendora, 19 nieuws, 19,15 Pad
vinders, 19,30 lof, 20,05 act, 20,15 koor,
21 reportage 21,15 kamerork., 22 nieuws
22,20 correspondenten, 22,35 avondgeb.
22,50 Russ. ork., 23,35 Lajos Kiss.
TJEVIN meent, dat in de in
ternationale situatie de wol
ken wat zijn opgetrokken. Hij
gelooft „ook" r.iet te gelooven in
een oorlog in de naaste toe
komst. Hij hoopt op beëindiging
van den zenuwenooriog, welke
in de radio, pers en redevoerin
gen gevoerd wordt. Smuts ge
looft, dat de levende generatie
geen oorlog zal meemaken.
(Slot)
TNTUSSCHEN hadden de partisa-
nen hun vier -krijgsgevangenen
op het gemeentehuis te Wissen-
kerke gebracht, waar ook de NSB-
familie Hansen uit Kortgene was
opgeborgen.
De O.D. was met dit presentje
allesbehalve in zijn schik, doch wist
met de „logées" o.ok niets anders
aan te vangen dan ze in bewaring
te houden.
Laat in den avond werd dr.
Bruynzeel te Wissenkerke van
Kamperland opgebeld om zijn, be
middeling, gezien het lot dat Kam
perland wachtte. De dokter be
sloot, ondanks het gevaar daaraan
verbonden, een poging te onderne
men. Hij ging naar het gemeente
huis en vond daar Slotema en ma-
rechaussée Westdorpe uit Kortgene
bij de gevangenen. De netelige
kwestie werd van alle kanten be
keken door het drietal. Midden on
der de discussie kwamen per motor
uit Kortgene marechaussee Brandes
en de CCD-ambtenaar de Vor op
het gemeentehuis, die ook hun licht
op het geval lieten schijnen.
Tenslotte kwam men overeen dat
Brandes en de Vos de vier mannen
zouden geleiden naar Kamperland;
het risico dat_ zij ook voor parti-
sanen zouden gehouden worden, na
men zij op zich.
Gekker werd het echter toen de
Duitschers, bang voor straf, niet
mee wilden, zeggend: Eenmaal
krijgsgevangen, blijft, krijgsgevan
gen
De marechaussées traden toen
wat forscher op, met gevolg dat 't
viertal afmarcheerde naar Kam
perland, waar zij uiteindelijk in 't
marinebootje terecht kwamen. Ook
de teruggevorderde wapens, heeft
de O.D. uit de handen van de par-
tisanengroep weten te halen en aan
de Duitschers geretourneerd.
Dat dit muisje nog een straatje
zou hebben, lag voor de hand.
Volgenden dag reeds stapte met
de soldaten de gevreesde S.D. te
Kamperland aan wal. De beruchte
heeren waren vergezeld van den ge-
vreesden Mittelstenscheid, die, nu
hij op eigen gebied uitgewerkt, was,
zich maar al te gaarne liet inscha
kelen voor andere vuile karweitjes.
Onderwijl de lagere goden fiet
sen begonnen te stelen op groote
schaal, arresteerde de S.D. dr. Met-
zelaar, ds. v. d. Ende en den heer
van Hee (laatstgenoemde was de
eerste geweest die de vlag te Kam
perland had uitgestoken). Alle drie
heeren werden gegijzeld als waar
borg tegen eventueele nieuWe aan
vallen van partisanen. Daarna to
gen de „heeren" naar Wissenkerke.
Zij streken neer in café Beyer en
begonnen op Duitsche manier hun
onderzoek. Verschillende personen
werden opgepakt, bang gemaakt en
uitgevraagd Zoo kregen de „scherp
rechters" helaas verschillende na
men te hooren en maakten van die
wetenschap een al te goed gebruik.
Bij Markusse vischten zij achter 't
net, daar de heer des huizes en zijn
zoon, bij tij ds waren ondergedoken.
Uit wraak plunderden zij zijn wo
ning. Van Halst kregen zij bijna te
pakken: net op het nippertje wist
hij echter zijn geheime schuilplaats
te bereiken en door de koelbloedig
heid van zijn eehtgenoote misleid,
zochten zij niet zoo serieus, dat ze
succes hadden.
Een drama groeide uit de huis
zoeking op de hofstede van Diele-
man. Andries, de gezochte, zat in
een put verstoken. Het was een goe.
de schuilplaats, doch door een
noodlottige omstandigheid werd hij
ontdekt en gearresteerd. Naar Mid
delburg vervoerd, duurde het niet
lang of de ongelukkige jongeman
werd gevonnist en doodgeschoten.
Naarstig zochten de bloedhonden
naar de andere partisanen, die naar
alle kanten waren -uiteengestoven.
Nog een van hen kregen ze te
pakken, nl. den chauffeur de Haaze
uit Kamperland. Als door 'n won
der ontsnapte hij echter aan zijn
belagers en daarmee aan een on-
tijdigen dood.
Even buiten Wissenkerke werd nl.
de auto, waarmee hij o.a. in gezel
schap van Mittelstenscheid. werd
weggevoerd, door een Engelsehen
jager beschoten. In doodsangst sto
ven de Dujtsche helden uit den wa
gen in den wegberm. Haaze volg
de hun voorbeeld, deed zijn naam
eer aan en verborg zich tenslotte
zoo goed in een heul, dat de einde
lijk van den schrik bekomen Duit
schers vergeefs naar hem zochten
en met de woede in het hart. ten
slotte afdeinsden.
Een gedrukte stemming heerscht
nog dagen lang op het eiland, waar
heen ook weer de Duitsche solda
ten terugkeerden.
Gelukkig groeide bij de vijanden
de zorgen zoo snel aan. dat de N.-
Bevelandsche affaire niet die aan
dacht kreeg, welke zij er anders
aan besteed hadden.
Zoo bleven verdere slachtoffers
uit: zelfs de ondergedokenen durf
den van lieverlee meer in het dag
licht te treden.
Dollen Dinsdag zal men op N.-
Beveland met dat al niet licht ver
geten.
Heden zon onder 18.21 u. maan on
der 20.33 u. Dinsdag zon op 6.39 u.,
maan op 13.20 u.
Weersverwachting tot hedenavond:
Aanvankelijk geheel bewolkt: he
mel met plaatselijk lichte regen of
mist, later hier en daar tijdelijk
brekende bewolking. Lagere tem
peraturen dan Zaterdag. In het
Noorden en midden van het land
zwakke tot matige wind uit O.
richting, in hef Z. van het land
veranderlijke wind.
KORT nadat de herfst begonnen is
met zijn schaduw te werpen over
de uitgeleefde akkers van Brabant,
komt ieder jaar de Octobermaand te
rug. Buiten gaat de guurheid heer-
schen van wind en regen, en het om
geploegde land ligt 'verlaten, de bos-
schen worden donkerder en de vogels
vliegen hun laatste vluchten, voor zij
vertrekken naar warmere oorden.
Maar in de harten der Brabantsche
menschen ontwaakt met jonge leven
digheid een warme vereering voor
Moeder Maria. Al is het nu herfst en
al verschrompelen buiten - de rozen,
toch ontbloeien te midden van al die
verschijnselen eener stervende natuur
de bloemen van liefde en kinderlijke
devotie, die in kransen van rozen sa
men gevlochten, aan de beste aller
Moeders worden aangeboden. October
werd een bloemenmaand, die in een
weelderige vruchtbaarheid de zielen
doet geuren en de gunsten van de
Moeder Gods doet neerdalen over deze
arme wereld en haar nog armere be-
wcfners. De donkere avonden worden
licht door al de kerken, die als hel
dere bakens staan te stralen over de
vlakten en midden in ,de steden. En
daar binnen weerklinkt steeds maar
herhaald en altijd eender, onvermoei
baar en op een wilskrachtig rythme,
het woord van den Engel: Wees ge
groet, Maria.
Tientallen keeren achter elkaar en
toch altijd mooi, omdat het ingegeven
wordt door een liefde, die niet beter
kan spreken, dan God zelf het heeft
gedaan en die niet beter kan loven,
dan God dat liet doen door Gabriël,
Zijn Gezant. En Maria luistert, zoo
als iedere Moeder het niet kan laten
haar hart te luisteren te leggen aan
het eerste, onbeholpen stamelen van
haar kleintjes, en daar over blijer en
opgelogener kan zijn, dan om de
meest verrukelijke muziek.
Vl/'ij menschen van Brabant, waar
Maria een Hertogin is met
eeuwenoude rechten; waar Zij een
Zoete Moeder is met een wonderlijke
goedheid; waar zij ter vereering staat
langs de landpaden en de drukke heir
banen; waar Zij beminnelijk ieder ont
vangt, die over de Moerdijkbrug in
haar gewesten te gast komt; wij heb
ben een traditie op te houden, doch
dan ook levend te houden. De traditie
van een volk, dat bij Maria geleerd
heeft Christus trouw te blijven en ge-
loovig te dienen, ook in tijden waar
in dat offers moet koeten. Het Wees
gegroet, dat vroeger geslachten heb
ben gebeden en in donkere tijden de
den worden tot een almachtig ver
zuchten en tot uitkomst in den nood,
datzelfde Weesgegroet moet nog altijd
het meest geliefkoosde woord zijn,
dat wij tot Maria spreken. Wees ge
groet, Moeder, Wees gegroet, Ko
ningin.
Meer dan vrbeger, moet thans Maria
ons helpen en standvastig maken in de
trouw aan. Christus en Zijn Kerk. Het
zijn nu geen ketters meer, die hun
kop opsteken, maar ontkenners van de
ergste soort. Het gaat nu niet meer te
gen een of andere christelijke waar
heid, maar tegen het Christendom en
iederen godsdienst in zijn geheel. Doch
Moeder Maria is de meest donkere
uren der menschengeschiedenis, toen
een paradijs voorgoed verspeeld werd
door twee hoogmoedige menschenkin-
deren, ook voorspeld als Heerscheres
over den Duivel. Deze duizendkoppige
draak kan aldoor nieuwe beten wa
gen, toch zal de eindvictorie zijn aan
de Vrouw, die zijn kop zal verplet
teren.
Van deze machtige Vrouwe moeten
wij kleine kinderen zijn, die in deze
onheilstijden vol vertrouwen hun heil
zoeken en vinden bij het Hart van
hun Moeder. Al is de Octobermaand
al oud, zij heeft nog niets van haar
beteekenis ingeboet. En ,als des
avonds de lampen branden 'tusschen
de stille muren van onze kerken, dan
moet een christenheid, die haar taak
verstaat, daar samen zijn, om te bid
den en. te zingen: Weesgegroet, Maria.
En blij met de gaven van haar goed
heid zullen wij terugkeeren naar ons
gezin en daar zacht blyVen neuriën:
Moeder, wees gegroet en bid voor ons,
zondaars.
Bang blijven voor wat ons boven 't
hoofd hangt, is dan niet meer noodfg.
Doch als wij het te veel vinden, Maria
te groeten, dan is het wel noodig en
zeer hard noodig....
Kapelaan A. LAZEROMS
3OOOOeOOOOO00OOOOOOOOOQO0O0O©©O©O0O©©OO00OOO©
veroordeelde
T\E houding van mgr. Stepinac, Aartsbisschop van Zagreb, door het Tito-
bewind en de voorbereidselen van de berechtiging toonen aan, dat het
Joegoslavische bewind zich thans sterk genoeg acht om te durven optre
den tegen een van de meest popuiaireen moedige figuren van Joegoslavië.
De communistische leiders hebben vaak gedreigd, den Aartsbisschop te
arresteeren en het lijkt waarschijnlijk dat een half jaar geleden slechts 'n
bezoek, dat bisschop J. Huley van St. Augustine, Florida, Regent van de
Apostolische Nuntiatuur van Belgrado hem bracht, den aartsbisschop be
hoedde voor gevangenneming. 'Nu echter het vonnis van Mihailovitch ge-
V ld werd zonder al te groote innerlijke en buitenlandsche verwikkelin
gen en op een moment, dat de strijd om Triëst en het neerschieten van
Amerikaansche vliegtuigen boven Joegoslavië veel van de sympathieën
voor het Tito-regime in de Westersche landen te niet deden, trad de strijd
tegen de Katholieke Kerk en haar voornaamsten vertegenwoordiger in 'n
nieuw stadium.
Aartsbisschop Stepinac, die eerst
48 jaar is, is„de meest gekende,
de meest populaire en de meest ge
wichtige van de Joegoslavische bis
schoppen, Zijn aartsbisdom omvat
bijna een derde van de meer dan 6
A/TGR. Stepinac, de Aartsbis-
4' schop van Zagreb, moet eer
lang voor den Joegoslavischen
rechter terecht staan, meldden wij
deze week. Uit New York bereikte
ons daarna een correspondentie,
waarin de achtergronden van dit
proces geschilderd .worden. Wij
laten het hiernaast Volgen:
miliioen katholieken van het land.
Hij bestreed het totalitarisme in al
zijn vormen, 'iet Nazisme en het
Fascisme zoowel als het commu
nisme. Onder de Nazi-Fascistische
bezetting steunde hij de Joden, de
Serviërs en andere vervolgden, en
onder het Tito-regime protesteerde
hij krachtig tegen de onderdrukking
van de rechten van den mensch en
tegen de massamoorden en massa
aanhoudingen van onschuldigen
Toen in 1943 de Nazi's op het
hoogtepunt van hun macht waren,
daagde Mgr. Stepinac hen uit in 'n
preek, .waarin hij verklaarde: „Zij
mogen' alle legers van de wereld in
hun macht hebben, ze mogen alle
stoffelijke werktuigen in hun bezit
hebben, de heele pers, alle radio
stations, alle bioscopen, maar één
ding kunnen zij niet hebben: de
heerschappij over de harten van de
menschen, die in God's handen
ligt". In een andere preek, in 't
zelfde jaar gehouden, veroordeelde
hij met klem de ras-ideeën van het
nazisme: „Dè Katholieke Kerk
kent rassen en naties enkel als
schepsels van God en waardeert
dat, welke het edelmoedigst hart
heeft, méér dan met de sterkste
vuist; in haar oogen zijn alle men
schen gelijk, of zij Europeanen zijn
of negers van Centraal-Afrika."
/Ander het Quisling-bewind van
den „Poglavnik" (Fuehrer)
Ante Pavelic, heeft de aartsbisschop
nooit de wettelijkheid erkend van
dezen „onafhankelijken" Kroati.
schen staat, ofschoon hij niet kon
vermijden, soms in contact te ko
men met ambtenaren van het re
gime. Het schijnt dat dergelijk
contact nu gerekend wordt tot de
„misdaden" waarvan hij wordt be
schuldigd. Toen in het begin 4e
Ustashi (Kroatische Quislings),
trachtten den staat te „unifiee-
ren" door de Orthodoxe Serviërs te
dwingen, Katholieke Kroaten te
worden, veroordeelden de bisschop
pen van Kroatië, onder leiding van
mgr. Stepinac, deze methode in 'n
herderlijk schrijven van Juni 1942..
Aartsbisschop Stepinac werd her
haaldelijk heftig aangevallen in de
pers van het Kroatische Quisling-
bewind en door de ieiders van de
Ustashi, omdat hij weigerde, de
partisanen te veroordeelen en
slechts de „aanvallen op de Kerk
door rechtschen en linkschen" ver
oordeelde. In protest tegen de me
thoden, waarmee het regime zijn
tegenstanders achtervolgde, ver
klaarde mgr. Stepinac, en de an
deer Kroatische bisschoppen op 20
November 1942 aan den Quisling-
Fuehrer: „Niemand kan ontkennen,
dat we getuigen zijn geweest van
verschrikkelijke wreedheden en ge
welddaden. De Kerk moet eerbied
voor de rechten van den mensche-
lijken persoon, zonder onderscheid
van ouderdom, geslacht, godsdienst,
nationaliteit of ras opeischen, om
dat alle menschen Gods' kinderen
zijn en Christus voor allen gestorven
is." Dergelijke uitlatingen bezorg
den mgr. Stepinac herhaaldelijk
