Stalin sprak woorden,
de wereld verlengt
deden
I SCHOENENNUMMER 0
VOOR OCTOBER
Stelln gelooft niet
een oorlogsgeveer
Communisten ageeren
tegen troepenuitzending
Uitbreiding
K.V.P.-bestuur
Vier speeches in drie weken
Hij acht vriendschappe»
lijke samenwerking tus#
schen Rusland en de
westelijke democratiën
mogelijk
Wilde stakingen in Amsterdam,
Zaandam en Veisen - Minister Jonk
man roept op tot bezinning
Goede stemming
onder militairen
Prof. dr. J. E. de Quay
TWEEDE JAARGANG
No. 576
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHOKST; Mr Dr
A. J. J M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken kerkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 0 cent. - Postrekening 278.84?.
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1946
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur3. A H. M VAN SCHIJNDEL J
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W. GROFFEN. 'llsslngen
Zeeuwscb Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 1 tel 102 Red. J. v. d. BROEK, Bijbureau
Oostburg, Nleuwstr 23. tel. 33; Z.-EUanden: Bur.
Goes, W||tslngel 75, tel. 2236. Red. N J. KARHOF
STALIN, de zwijgzame, heeft in verloop van nauwelijks eenige maan
den tljds, ten tweede male gesproken. Dit keer heeft hij een corres
pondent van de Sunday Express een interview toegestaan, nadat hU
cenlge maanden geleden diens collega van Ass. Press tot zich had toe
gelaten.
Tjyle de politiek van de laatste we-,
ken gevolgd heeft, behoeft over
de spraakzaamheid van Stalin niet
ai te verwonderd te staan. Andere
staatslieden, al dan niet met een
leidende functie belast, maar allen
mannen van grooten invloed, gin
gen hem vooraf. Eerst was het Byr
nes. die de Sovjet-XJnie te Stutt
gart hekelde wegens de door haar
t.o.v. Duitschland bedreven poli
tiek, waar dwars doorheen een ijze
ren gordijn was neergelaten, waar
achter de roode heeren alles deden
wat hen goeddacht of althans aan
de Potsdammer voorwaarden een
interpretatie gaven, welke niet over
eenkwam met die van de andere
verdragsluitende mogerdheden.
Byrnes stelde toen voor een fe
deratief Duitschland te scheppen,
weliswaar geen eenheid, zooals wij
tot 1939 hebben gekend, maar dan
toch eene, die visioenen daarvan
wakker roept. Die rede moet voor
de Russen de eerste waarschuwing
geweest ztjn van een halt, tot hier
toe en niet verder met uw particu
liere politiek tav. Duitschland.
■pven later hield de Amerikaan-
sche minister van Handel, Wal
lace, een rede. Hij fulmineerde daar
in tegen een imperialistische Brit-
sche politiek en pleitte er min of
rce-r in voor 'n invloedssferen ver
deelde wereld, een Russische en een
Westersche. Bcteckcnde dat een
plotselinge, heftige ommekeer in de
tot dan toe door de V. S. gevolgde
politiek? Wallece werd weggevaagd
en de politiek .ar. Byrnes -1.1
een politiek, die er ee.n is van in
ternationalistische allure.
|Te derde rede afkomstig van
Churchill, weliswaar geen man
meer van daadwerkelijken Invloed,
maar dan toch een wiens woord
een algemeen en groot gezag heeft.
Churchill pleitte voor een ,„veree-
nigde staten van Europa, als de
eenige remedie tegen de rampen,
waaronder Europa thans gebukt
gaat" De eerste stap naar de her
oprichting van de Europeesche ge
meenschap moet bestaan, zoo zei
hij, in een samengaan tusschen
Frankrijk en Duitschland. Frankrijk
en Duitschland zouden de leiding
bij dat werk moeten hebben, met
Engeland en Amerika en naar htj
vertrouwde, rrfet Rusland....
TT et waren drie speeches binnen
drie weken, die stuk voor stuk
in Rusland een schok teweeg ge
bracht moeten hebben, omdat er
uit af te leider, viel, dat de Westen
sche wereld het eindelijk beu is op
te tornen tegen de Russische barri
cade in Duitschland, in Polen, in
den Balkan.
Behalve op deze drie speeches zou
den wil nog kunnen wijzen op' „het
sensationeele document", dat deze
week vanwege de „commissie voor
de bestudecring van Europeesche
aangelegenheden" is gepubliceerd
en waarin elementen opgesloten zit
ten, welke er op wijzen, dat men in
het bijzonder in WT-st-Europa niet
slechts tracht uit te komen onder
het. vetorecht der vijf grooten, dat
elk besluit der Ver. Naties tenslot
te op losse schroeven zet, maar dat
ook blijk geeft niet langer vertrou
wen te hebben in een instituut, dat
bij herhaling onderling zoo verdeeld
is. Stalin had dus alle reden om
zich eens publiek uit te spreken.
TT ij heeft dit gedaan op een ove-
rigens sobere wijze. Vertrouwen
uitsprekend in de goede bedoelingen
van de Westersche mogendheden,
vroeg hij op zijn beurt vertrouwen
voor Rusland. Hü wenscht er de
Westersche mogerdheden niet op
aan te zien, dat zij het op een ooi-
log aansturen, hij vroeg te gelooven,
dat Rusland Duitschland niet
wenscht te misbruiken, noch de
communistische partijen in hert bui
tenhuid. Tn zooverre Is zijn uiteen
zetting niet van belang ontbloot.
Maar woorden ltjken ons in dit ge-
v.il niet bepaald voldoende. Met
Stalin zijn wij er nl. van overtuigd
dat de Westelijke mogendheden geen
oorlog wenschen Maar wat wenscht
Rusland met zijn 5 mtllioen man
onder de wapenen? Wat wenscht
de Sovjet-Unie met de volstrekt een
zildlge interpretatie van de over
eenkomst van Potsdam en met de
toepassing van die eenzijdige inter
pretatie? Wat moeten wij denker,
van communistische partijen overal
in de wereld, die slechts kunnen
prijzen of verguizen wat Rusland
prijs of verguist?
Woorden alleen lijken ons niet
voldoende om tot een rustiger en
vreedzamer wereld te geraken. Daar
toe zullen daden noodig zijn. daden
in de eerste plaats van de Sovjet
unie, die zich in haar officieeie
vertegenwoordigers tot nu toe slechts
heeft laten kennen als een macht,
welke het er minder om te doen
is een nieuwe wereld van vrede,
vrijheid en vriendschap te bouwen
dan eigen belangen te doen preva
leeren boven die van anderen.
TN OCTOBER zullen diegenen voor
een schoenenbon in aanmerking
komen, wier stamkasirtnummer op
het cijfer O (nu!) eindigt, voor
zoover zij sedert 1 Januari 1945
nog geen bon voor schoenen heb
ben ontvangen.
Van April tot en met Augustus
werden ca. 3,3 millioen schoenen-
tonnen uitgereikt. De schoenen
productie kon tengevolge van den
onregelmatigen aanvoer van over-
led: r met den verkoop niet geheel
gelijken tred houden. De handels-
en winkelvoorraden zijn daardoor
geslonken. Teneinde deze voorra
den op peil te brengen, zoocat het
publiek weer een behoorlijke keuze
kan worcto gegarandeerd zullen
c.e plaatselijke dsstributieöiensten
pas na 12 October op nader
vast te stellen dagen gelegenheid
geven de bonnen ouder overlegging
van stamkaart met bijbehoorend
inlegvel af te halen.
TAE begrooting van het departe-
ment van Buitenlandsche Za
ken, over 1947 Is f 15.679,816.
OTALIN heeft gesproken. Hij
heeft zijn meening kenbaar
"een Britseh dagblad-correspon
dent in Moskou".
„Ik geloof niet aan een werkelijk
gevaar voor een nieuwen oorlog",
moet Stalin gezegd hebben, „Voor
namelijk militaire en politieke agen
ter, van geheime diensten en hun
weinige aanhangers schreeuwen over
een nieuwen oorlog". Dat komt in
hun kraam te pas, al was het maar
om eenigen tijd lang een demobili
satie te vertragen, om een snelle
stiiging van werkloosheid in hun
landen te remmen. Een „kapitalis
tische omsingeling van de SoVJet
Unie door de leidende kringen in
Gr. Brittannië en de Ver. 8t. acht
te Stalln onmogelijk.
„Ik houd het voor onmogelijk,
dat de Sovjet-Unie Duitschland kan
gebruiken als een middel tegen W.-
Europa en de V. S., niet alleen om
dat de Sovjet-Unie met Gr. Brit
tannië en Frankrijk door een over
eenkomst van wederzijdschen bij
stand tegen Duitschland verbonden
is en met de V. S. door besluiten
van de conferentie van Potsdam,
maav ook, omdat een dergelijke po
litiek van de Sovjet-Unie zou be-
teekenen. dat zij haar fundamen-
teele nationale belangen zou prijs
geven. Kort samengevat is de po
litiek van 'de Sovjet-Unie t.o.v,
Duitschland ln de eerste plaats ge
baseerd op demilitartsatie en de
mocratiseering van Duitschland. die
raar mijn meening een van de be
langrijkste waarborgen voor het
grondvesten van een duurzamen
vrede vormen".
Omtrent de beschuldigingen, vol
gens welke de politiek der commu
nistische partijen van West-Euro
pa door Moskou zouden worden-
voorgeschreven, zou Stalln ver
klaard hebben:
„Ik zie deze beschuldigingen, die
absurd zijn, als een overblijfsel van
de propaganda van Hitler en Goeb-
bels". Hij verklaarde zich voorts
volkomen overtuigd te zijn van „de
mogelijkheid van een vriendschap
pelijke en blijvende samenwerking
tusschen de Sovjet-Unie en de Wes
tersche democratieën, ondanks ide
ologische verschillen en in „vriend-
schappelijken wedijver" tusschen
twee stelsels, zooals Wallace in zijn
rede zelde".
„Het verstevigen van politieke
cultureele en handelsbetrekkingen
tusschen de Sovjet-Unie en Groot-
Brittannië zou in aanzienlijke mate
bijdragen tot het tot, stand brengen
van vriendschappelijke betrekkin
gen tuschen- beide landen". Het te
rugtrekken van Amerikaansche troe
pen uit China is noodzakelijk voor
den vrede
Tenslotte zou Stalln verteld heb
ben niet aan de macht van de
atoombom te gelooven en- ander
zijds aan de mogelijkheid van een
vreedzame samenwerking tusschen
een communistisch RuslancT en „de
buitenwereld".
A LS PROTEST tegen het zen
den van troepen naar Indië
hebben onverantwoordelijke heet
hoofden in Amsterdam een wilde
24-uursstaking op louw gezet,
waaraan aanvankelijk alleen het
trampersoneel cn naderhand ook
personeel van verschillende ge
meentebedrijven, haven, en par
ticuliere industriën, drukkerijen
etc. deelnam.
In Zaandam wilde men „adhaesie
betuigen" en ging men bij Albert
Heyn, Hille en Verkade 2 uur in
staking. Ook in de walsery der
hoogovens te IJmuiden ls gestaakt.
Het ligt er dik boven op, dat
de communisten weer deze vuur
tjes hebben aangestookt. Hoe lang
kan dit blijven duren vraagt men
zich af! Tijdens een betooging
van stakers op het Waterlooplein
te Amsterdam heeft het commu
nistische 2e Kamerlid Goutzak de
lieden toegesproken en hen ver
teld, dat de staking bedoeld is
als actie tegen de regeeringspoli-
tlek ten aanzien van Indonesië.
Het gemeentebestuur van Amster
dam heeft de tot het gemeenteper-
soneel behoorende stakers bevolen
het werk te hervatten .Het verzoek
van de communisten- om een groote
meeting op touw te zetten, werd
door den Burgemeester geweigerd.
Onder de militairen, die in Am
sterdam Ingescheept werden om
de groote reis te beginnen, hcersch
te er een zeer (roede stomininr.
„Boissevain" met ca 3060 man
der „7 December-divisie" normaal
cn rustig vertrokken.
Het staat vast, dat a.s. Zaterdag
de „Ruys" en volgende week Don
derdag de „Tegelberg" met troepen
der „7 December-divisie" de reis
naar Indië zullen aanvaarden.
TVTINISTER JONKMAN heeft naar
aanleiding van- de betreurens
waardige gebeurtenissen in Amster
dam en elders gisteravond een ra
diotoespraak gehouden, waarin hü
nog eens op rustige wijze, de nood
zakelijkheid van het zenden van
troepen naar Indië verklaarde. Met
klem wees hij erop, dat het waar
achtig wel de bedoeling der regee
ring is het Indonesische conflict
door vreedzaam overleg op te los
sen. Dat is kort geleden nog geble
ken uit de boodschap, die de Com
missie-Generaal heeft meegekregen
De mnister zei o.a. verder: Tien
duizenden Nederlanders, honderd
duizenden Chineezen en millioenen
Indonesiërs verwachten-, dat Neder
land zün taak in Indonesië zal blij
ven vervullen, zijn mefle-verantwoor
delijkheid, welke ook internationaal
is vastgelegd, zal blijven dragen-.
Daarvoor is op het oogenblik de
hulp van Nederlandsche troepen on
misbaar, ook al mochten de in gang
zijnde onderhandelingen er toe lel
den, het vuren te staken. Voordat
in een nieuwe rechtsorde de Indo
nesiërs, zoowel die staan aan de zü-
de van de republiek als die van Ma.
lino huldigen, alsmede alle andere
bevolkingsgroepen veiligheid en
recht hebben herwonnen, hebben
Nederlandsche troepen mede tot de
schepping dier nieuwe rechtsorde
bij te dragen. Wellicht alleèn al
door het eenvoudige feit van- hun
aanwezigheid.
Het Nederlandsche volk zon het
in overgroote meerderheid niet
aanvaarde», dat zijn regeering
zich op onwettige wijze zou laten
dwingen haar plicht te verzuimen
en zich van haar plaats te laten
verdringen!
Bezint U toch, riep de minister
de dienstweigeraars en stakers toe
want gU «Ut te ver gegaan.
TTET PARTIJHF.STUUR van de
aan den Partijraad vnor te stellen
ln stede van een voorzitter een pre
sidium van drie personen te benoe
men. Elk der voorzitters zal met
een belangrijk onderdeel der poli
tieke leiding belast worden.
Voorts is besloten aan den Partij
raad voor te stellen het partijbe
stuur uit te breiden met een land
bouwdeskundige, een Indisch des
kundige en een vertegenwoordigster
der vrouwen.
Mede op verzoek van de katholie
ken in Indië zal een vertegenwoor
diger der K.V.P. zich ter plaatse op
de hoogte stellen van het Indische
probleem.
Op het program staat zooais
wij gister reeds mededeelden de
organisatie van een tweetal kader-
dagen, die waarschijnlijk op 2 en 3
November a.s. gehouden zullen wor
den en waarin- het Indonesische
vraagstuk zal worden behandeld.
De nieuwe Commissaris der
Koningin in Noordbrabant
BU Kom. Besluit van 20 September 1946
is met ingang van 1 November 1946 be
noemd tot commissaris der koningin in
de provincie Noordbfabant dr. J. E. de
Quay.
„Squatters" verlaten, goed gehumeurd, met een doedclzakorkest voorop,
het huis van de hertogin van Bedford, nadat «U er bijna twee weken in
hebben gehuisd.
pROF. DR. JAN EDUARD DE
1 QUAY Is te 's-Hertogenbosch
geboren in 1901 als zoon van lui-
tenant-gem. R. B. A, M, de Quay
die in 1933 is overleden. Hij stu
deerde te Utrecht letteren en wijs
begeerte. In 1927 promoveerde hij
en vertrok hij naar Amerika, waar
hU korten tyd studeerde au in on
derscheidene universiteiten. In Ne
derland teruggekeerd was hij assis
tent van prof. Roel® te Utrecht.
Daarna werd hü ais lector verbon
den aan die Kat-h. Econ. Hooge-
school te Tilburg. In 1934 werd hij
benoemd tot hoogleeraar ach die
hoogesdhool 'in bedrijfsleer en
psychotechniek. Met betrekking tot
het vak, dat hij doceert, publiceer
de brochures en prae-adviezen.
prof. de Quay was lid van het
driemanschap vtwi de Neiderland-
sdhs Unie. Ook was hü ln 1940
tijdelijk regeertngscommlssarte voor
de organisatie van den arbeid. In
1945 is hij korten tijd munster van
oorlog gewaest in liet ministerie-
Gerbrandy. Hij bektee-dt functies
in talrijke economische instituten,
jn financleele en industrieele onder
nemingen. Na de bevrijding trad
prof. de Quay meermalen op a-la
spreker voor de Ned. Volksbewe
ging. Ook maakt hij deel uit van
het bestuur van Ned. Volksher
stel.
T»ij Kon. Besluit ven 20 Sept.
1946 is met ingang van 1 No
vember 1946 jhr. -mr. J. Th, M,
Smits van Oyen op de meest eer
volle wijze ontheven van de ver
vulling van het a-mb-t, van com
missaris der koningin in de pro-
Vincis Noordbrabant met dankbe
tuiging voor de ook onder bijzon
dere omstandigheden door hem bij
die vervuUlng bewezen belangrijke
diensten.
