DE VRIJLATING DER 25.000 Koning George krijgt 't moeilijk Commissie-Generaal Botwinnik won ondanks nederlaag Haat en wrok mogen ons niet leiden Rooivepbod aardappelen Halië lm onm 10.834.256 P. Sf. schuldig VERHOOGING Inmaakglazen vrij Overeenstemming over Tirol 14 September naar Batavia? Linksche partij en communisten willen hem niet terug Salarissen IN T KORT ,71 mom-stop TWEEDE JAARGANG No. 562 Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J. VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr A. J. J M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal; per post 4.10; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.26; Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841 Voor God, Koningin en Vaderland MAANDAG 9 SEPTEMBER 1946 UITGAVE STICHTING ..DE STEM" M. VAN SCHIJNDEL Directeur J. A. H. Hoofdredacteur J. J H A. BRUNA Algemi Zeeuwsen-redacteur: w. GROFFEN, 'llsslngen Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele poort 7, tel. 102; Red J. v d BROEK.neaanqCf Oostburg, Nleuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur. Goes. Westsingel 75. tel. 2236. Red. N. J KARHOF TYE KWESTIE DER POLITIEKE DELINQUENTEN blijft de gemoede ren in beweging houden. Verschillende briefschrijvers getuigden ons ervan, dat ze zich in hun gemoed niet kunnen vereenigen met de maatregelen der Regeering; ook de brief der Bisschoppen wordt door hen niet aanvaard. In starre onverzoenlijkheid zouden ze wenschen, dat de Regeering voor altijd alle N.S.B.'ers uit de samenleving ver wijderd houdt. Ze beroepen zich op een radiorede van de Koningin van 10 Mei 1941, die zou gezegd hebben, „dat voor die menschen geen plaats meer is in. onze samenleving", terwijl H.M. in werkelijk heid slechts sprak over „een handjevol landverraders", waarvoor geen plaats meer zou zijn. Dat een dergelijke houding met de ele mentaire begrippen van recht in strijd is, komt niet bij hen op. Merkwaardig is hun reactie op het Herderlijk Schrijven. In volkomen nationaal-socialistischen geest merkte een onzer lezers op; „Waar be. moeien ze zich mee Onze Nat. Soc. overheerschers. die wisten dat hun heidensche beginselen tegen de christelijke beginselen der Kath. Kerk aanbotsten, hadden het niet kunnen verbeteren. Uet wil ons voorkomen, dat dege nen, die aldus tegen de vrijla ting van bepaalde categorieën poli tieke delinquenten zijn gekant, twee zaken niet voldoende bedenken. Vooreerst, dat het hier gaat om lichte gevallen. Uitdrukkelijk heeft Minister van Maarseveen in zijn radiorede van 22 Augustus 1.1. ver klaard; „Niemand van wien bewe zen kan worden, dat hij zijn mede- mensch moedwillig verraden heeft en aan den vijand heeft overgele verd, of dat hij zijn medemensch lichamelijk mishandeld heeft of ge. kweld, zal zijn gerechte straf ont gaan. Geen van dezen komen vol gens de regeeringsplannen voor buiten vervolgingstelling in aan merking". Tegenover deze lichte gevallen is vrijlating eenvoudig een eisch van rechtvaardigheid zonder meer. Hier is geen sprake van sentimentaliteit; ja zelfs de barmhartigheid beslist niet over hun vrijlating. Deze po litieke delinquenten hebben vol gens de jurisprudentie vaak zelfs meer dan voldoende geboet voor hun schuld; wanneer er dus geen schuld meer is, kan er ook geen straf meer zijn en is het eerste vcr- eischte, dat zij worden vrijgelaten. Zij, die nog steeds zoo verbitterd zijn in hun gemoed om het onrecht dat ons tijdens den oorlog door een vreemde natie werd aangedaan, zouden duizenden van het eigen volk 'n zelfde onrechtvaardige be handeling willen doen ondergaan. Een dergelijke mentaliteit eert ons volk niet. Nederland is steeds een rechtstaat geweest en hoe spoedi ger en vollediger we daartoe terug- keeren, met achterlating van alle nat. soc. besmetting, hoe beter 't is. Op de tweede plaats vergeet men vaak, dat wij op den weg zUn van 't herstel Wederopbouw, volksherstel enz. zijn zeer schoone leuzen. Maar het gaat niet om het opbouwen van steenen huizen alleen, niet om het opvoeren van onzen export en- het bereiken van het vooroorlogsche levenspeil allereerst. Het zijn de levende menschen, het is onze gemeenschap, die moet genezen van de vele wonden, die ze in jarenlangen strijd en onder drukking opliep. Herstel moet het beteekenen voor een volk, wanneer duizenden men schen weer kunnen terugkeeren in de samenleving en daar onder steund door de naastenliefde der anderen geholpen, worden om goede staatsburgers en goede chris tenen te zijn. Herstel beteekent het ook. wanneer de Bisschoppen in een dringenden oproep vermanen, terug te keeren tot het beoefenen der christelijke naastenliefde, waar tegen in de voorbije jaren zoo vaak werd misdaan, omdat de invloed van het nationaal-socialisme niet ongemerkt aan ons volk voorbij ging. ^"atuurlijk zijn er naast de vele verbitterden en haatdragenden ook tal van Nederlanders, die de Regeeringsplannen van een andere basis uit bestrijden, die betoogen, dat de methode van de voorwaar delijke buitenvervolgingstelling be ter vervangen kan worden door een OPGEHEVEN JJEt ROOI verbod van aard!- rru aW>e*en is geheel opgeheven. ihans mogen alle rassen consump le-aardappelen worden gerooid'. lelers van consumptieaardappe I? *2rdori echter op attent da'' de V.B.N.A. voorloo ps,?nen,aa;dar>!>eletl van de late 'assen zal afnemen, voorwaardelijke vrijlating, die de bezwaren van huisvesting e.d. zeer ernstig tellen en vreezen, dat slacht offers van Naziterreur en oorlogs geweld nu achtergesteld zullen worden bij de vrijgelatenen. Daar over is de vorige week In een pers conferentie breedvoerig gesproken, waaruit bleek, dat men van regee- ringszijde wel degelijk oog heeft voor een en ander, doch dat men, alles bezien en overziend, toch het gekozen stelsel meent te moeten aanvaarden. We gelooven, dat degenen, die zich daardoor niet overtuigd voe len, doch wien het belang en de toekomst van ons land ter harte gaan, toch hun medewerking aan de regeeringsmaatregelen niet zul len willen onthouden. Het beroep van den Minister op hun bereid heid tot offers moge niet vergeefs geklonken hebben. QNS LAND vraagt herstelbeta ling van Italië ten bedrage van 10.834.256 Pond Sterling, waarvan ongeveer 10 millioen pond wegens verliezen veroor zaakt door oorlogsgeweld met in begrip van de verliezen van de marine, de koopvaardij, van pen sioenen en oorlogsuitgaven en ongeveer een bedrag van 834.256 pond wegens verliezen uit an deren hoofde, zooals in beslag genomen en gestrande ladingen en de verliezen geleden door ge arresteerde en in Italië geinter neerde Nederlanders. De Nederlandsche regeering is bereid een deel van het overschot aan Italiaansch oorlogsmateriaal, dat ter beschikking van de Sovjet Unie, Engeland ce V. S en Frank rijk zal worden- gesteld als gedeel telijke betaling te aanvaarden. Hier by wordt in het bijzonder gedacht aan eenheden varj de Italiaansche marine. van gas- en eleciriciieiisrantsoen TYE KOLENPRODUCTIE laat toe dat de gas- en electriciteits rantsoenen worden verhoogd. Om streeks 20 September mogen vol gens de Nat. R. C. hieromtrent na de-re mededeelin-gen worden tege moet gezien. yOOR DEIN VERKOOP en de aflevering van inmaakglazen door grossiers en detaillisten is thans geen bijzondere machtiging tot aflevering meer vereischt. Een dramatische laatste ronde TYRAMATISCH kan men de laat- ste ronde van het Groninger schaaktoumooi met recht noemen. Want tegen alle verwachting in wist Botwinnik uit zijn partij tegen Najdorf zelfs geen remise te halen, zoodat het er alleszins naar uitzag, dat Euwe minstens gelijk zou ko men met den Rus. Onze landge noot had een volkomen remise-stel. Iing tegen Kotov, maar op den 25- sten zet maakte hij een Ieelijken blunder, die hem de partij en daar mee den eersten prijs kostte. De laatste ronde kenmerkte zich nu bepaald niet door mooie par tijen. Zoo werd Guimard-Denker re mise gegeven, in een stelling, die voor den Argentijn gewonnen stond. Lundin-Smyslov werd eveneens re mise gegeven, ofschoon er voor den Rus wel meer inzat dan gelijk spel. Lundin- ontving den eersten schoon heidsprijs, die bestond uit een fraai- en zilvervos, terwyi Euwe behalve den tweeden toumooiprijs ook den tweede schoonheidsprys in de wacht sleepte. O'Kelly behaalde nog een mooi succes door den Tsjech Kott- nauer te verslaan, waardoor hy een half punt boven Christoffel kwam te staan, die het tegen Boleslavsky niet kon bolwerken en zoodoende den rooden lantaarn in handen kreeg. Szabo bleek te sterk voor Stetaer, terwyi in de partijen Ja- nowsky-Bernstein, Tartakower- Stoltz en Vidmar-Flohr de winst broederlijk gedeeld werd. De slotstand luidt: Botwinnik 1412, Euwe 14, Smyslov 1214Szabo en- Najdorf ll'j, Fiohr en Boleslavs ky 11, Stoltz en Lundin 1014, Denker QVER DE TOEKOMST van Tirol is volgens Reuter een overeen komst -getroffen tusschen dr. Gru- ber, den Oostenrijkscherj minister van Buitenlandsche Zaken, en 6e Gasperi, den Ita-liaanschen minister president. Zuid-Tirol zou Italiaansch blijven en in hooge mate auto noom worden. Het voornemen is het grensver drag van Hitler en Mussolini te ar.nuleeren om zoo het goederen verkeer tusschen Oostenryk en Zuid-Tirol gemakkelijker te ma ken. Beide partyen zullen den raa-d van ministers van Buiten landsche zaken te Parijs een reeds overeengekomen vorm van interna tionale garantie voor dit gebied voorstellen. i Tartakower en Kotov 9(2, Koti- nauer 9, Yanowsky 814, Guimard en Bernstein 7, Vidmar 614, Steiner 6, O'Kelly 5'4, Christoffel 5. Het nationaal tournooi leverde 'n overwinning op voor den Eindhove- naar Dr. L. Stumpers, terwijl ten slotte mevr. Heemskerck haar titel van dameskampioene wist te hand haven tegen haar- uitdaagster mevr. Roodzant. pANDIT NEROE heeft in zyn eer- ste radio-rede als vice-president van de nieuwe ad-interim-regeering van Britsch-Indië gesproken van de „hoop op vroegtydige verwerke lijking van volledig onafhankelijk heid". yOLGENS het Londensche blad „The Star" is de aankondiging van de verloving van Prinses Eliza beth, de oudste dochter van het Britsche koningspaar, met den Griek schera prins Philip, binnenkort te verwachten. Overeenstemming over Candida* ten P. v. d. A. komt met reso* lutie voot den dag Republikein sche uitnoodiging voor Nederlandsche missie alax van Roil TYE TIJD van Zaterdag wist te vertellen, dat tusschen Minister Jonkman en de candidaten voor de Commissie-Generaal, t.w. Prof. Sehermerhorn, F. de Boer en Max van Poll overeenstemming is bereikt. Vandaag zon in den M inisterraad de definitieve samenstel. Iing plaats hebben. Het salaris der commissarissen-generaal zal vol. gens het Amsterdamsche blad gelijk zijn aan dat van een Minister der Kroon, boven en behalve hun representatiekosten. Zij zullen op Zaterdag 14 September a.s. de reis naar Batavia aanvaarden en zul len op aanbod van de luit.-gou verneur-generaal hun intrek nemen in het paleis Rijswijk te Batavia. TYit bericht komt wel onverwacht na de geluiden, welke men de vorige week in de bladen der Par ty van den Arbeid hoorde. Ja, op het Indonesisch Congres, dat deze Partij Zaterdag j.l. te Amsterdam hield, heeft een der sprekers zelfs onder luiden bijval uitgeroepen: „Het is een bewijs van de kracht van onze partij dat een figuur als Max van Poll niet lang op de lijst van candidaten heeft kunnen paradeeren naast die van 'n Sehermerhorn. Slechts 'n Com missie-Generaal waarin Seher merhorn bovenaan staat, kan in den juisten geest tot overeenstem ming komen in Indonesië" Dit heele congres heeft trouwens een nogal verwarden indruk achter gelaten; al werd er dan met slechts een stem tegen een resolutie aan genomen, waarin o.m. staat: dat gestreefd behoort te worden naar een samengaan van staatkun dige eenheden, gelijk in status vrije, lijk vereenigd als leden van een ge meenschap van naties; dat Neder land bereid moet zijn te onderhan delen met vertegenwoordigers van de Republiek Indonesia als zoodanig door haar aan te wijzen: dat ten spoedigste moet worden bevorderd het sluiten van een wapenstilstand op in onderling overleg te bepalen voorwaarden, en dat de uitzending van troepen uit Nederland dien overeenkomstig moet worden gere geld; dat de eenheid van Indonesië moet worden gehandhaafd onder waarborgen voor Indonesische en niet-Xndonesische minderheden. Oud-minister Logemann was de gematlgdste van het gezelschap. Hu durft de waarheid onder oogen te zien door op te merken, dat er in vele buitengewesten een chaotische toestand heerscht, welken de lei ders niet in handen hebben, zoodat de Ned. Regeering verantwoorde lijkheden heeft, welke ze niet van zich mag afschuiven. Ook verdedig de hu de troepenuitzendingen, om onze landgenooterj en 'n groot deel van onze Rijksgenooten te kunnen beschermen. Hu wil echter de voor waarde van „samenwerking in Rijks verband" desnoods loslaten. Andere sprekers verkondigden meeningen als„Nederland zal zich moeten voegen naar de resultaten van den Engelschen bemiddelaar Lord Kil- learn.... De houding der Ned. mi litaire politie in Indië is beneden peilHet Indonesische volk vindt dat Soekarno geen landverrader is, dus is hy geen landverrader" enz. nr van Mook overweegt een schrijven naar Sjahrir te zen den, waarin hij hem zal voorstel len tezamen te bespreken, of zij ir onING GEORGE van Grieken land zal in den loop van deze week een proclamatie tot het Grieksche volk richten. Door de linksche party (de EAM) en door de communisten wordt er inmiddels fel stemming gemaakt te gen den uitslag van het plebisciet In een verklaring van deze twee partijen heet het dat dit plebisciet plaats heeft gevonden „onder terro. risme van de Grieksche regeering en Britsche troepen" en daarom achten deze lieden het plebisciet ongeldig. Geëiseht wordt, dat de koning niet terugkeert, dat eën coalitie kabinet zal worden gevormd, nieu we verkiezingen gehouden en de Britsche troepen uit Griekenland teruggetrokken zullen worden. Als men dat alles zoo hoort, dan wordt men toch wel door de vrees bekropen, dat Griekenland en zijn Koning een or.irustigen tijd tegemoet gaan, als gevolg van het commu nistisch gestook. overheidspersoneel TYE MINISTER van Binnenlar.d- sche Zaken heeft een vertegen woordiging ontvangen van de sa menwerkende centrales var.' over heidspersoneel en haar meegedeeld dat de salaris-commissie 23 Sept. za! beraadslagen over nadere be- zolóigingsmaatregelen. voor het overheidspersoneel. Prof. Ir. W. Sehermerhorn. Lord Killearn al dan niet zullen uitnoodigen zijn diensten te verlee- nen bij de oplossing van het Neder- landsch-Indonesiseh conflict. Dr. van Mook heeft een uit noodiging van de republikeinen ontvangen om een Nederlandsche missie naar Djokjakarta te zen den ten einde zelf den toestand in oogenschouw te nemen. De republikeinen zijn bereid om het programma van de tocht geheel aan de missie over te laten, na dat deze in Djokjakarta is gearri veerd. Te Batavia is in dezen nog geen beslissing genomen, doch indien de uitnoodiging aangenomen wordt, zal de missie waaschynlijk hoofdz3ke- ïyk uit hoofden van departementen en andere vooraanstaande personen bestaan. NewYork-Amsterdam TYE TWEEDE Constellation van de K.L.M., onder commando van Evert van Dük, is Zondagoch tend op Schiphol geland, ra een non-stop-vlucht New-York-Amster dam (6200 K.M.). yRUMAN heeft de atoombomproef waarby een atoombom diep on der water tot ontploffing zou wor den gebracht, voor onbepaalden tijd uitgesteld. TYE SOVJET-RUSSISCHE bladen hebben zonder commentaar een samenvattend verslag over de door Byrnes te Stuttgart gehouden rede gepubliceerd. E'EN BRITSCH VLIEGTUIG van de lun Engeland-Zuid-Amerika is in de omgeving van Bathuist <N- W.-Afrika) omlaag gestort. 23 per sonen kwamen om het leven Heden zon onder 19.11 uur en maan onder 3.30 uur. Dinsdag zon op 6.5 u. en Maan op 19.22 uur. Weersverwachting: Gedeel telijk bewolkt, enkele buiten, zelfde temperatunr als gisteren, zwakke tot matige Zuideljjke tot Westelijke wind.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1