De Spanning
Iconen
prï|;
n
Paniek in
New-York
^Het Hof-spinstertje
in
1000 geinlerneerden per week
naar Batavia
Pandemonium
in Parys
Moderne koppensnellers
Wolgalied-zingers
tusschen
en
WYSJINSKY VINDT
GRIEKSCHEN AFGEVAARDIG?
DE ONBELEEFD. ZIJN DE
ITALIANEN ROOVERS?
Merkwaardige
stormloop op de beurs
Verlies van 5 milliard
BESCHULDIGINGEN
OVER EN WEER
IN DEN
VEILIGHEIDSRAAD
„Vergeten detache
ment kwam terug
Unie driemanschap
treft geen blaam
cDe opruiing h
2 gaat door.„,„
Euwe boette weer een hal! punt in
TWEEDE JAARGANG No. 560
comtn v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A. J. J M. MES; Mr. H. B. L>. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal: per
post 4.10; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Pc^trekenlng 278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
V R IJ D A G 6 SEPTEMBER 1946
UITGAVE STICHTING „D E STEM"
Directeur J. A. H. M VAN SCHIJN DEL
Hoofdredacteur J. J H A BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: w GROFFEN, 'Ussingen
Zeeuwscb Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 7, tel 102; Red J. v d BROEK.neajnqb-
Oostburg, Nleuwstr. 23, tel. 35; Z.-Ellanden: Bur.
Goes. Westsingel 75. tel 2236 Red N J karhof
opANNING tusschen loonen en
prijzen natuurlijk schenkt de
Katholieke Arbeiders-Beweging ook
daaraan haar volle aandacht. Een
aandacht, die haar neerslag vond in
uitvoerige bespre
kingen op een bui-
00 K tengewone Ver-
bondsvergadering
IV 4 D te Utrecht.
IX.A.ti. Men stelde hier
ook op den voor-
C P V FT grond de noodzaak
Ulvlvf 1 eener verhoogde
n productie. Prof. v.
HA AR d. Brink heeft .in
een uitvoerige rede
lyrnide diagnose van
r ioiiv onze economische
kwalen zeer helder
gesteld.
Er is de toeneming van het aan
tal ambtenaren met niet minder
dan 200.000, welke menschen dus
aan de rechtstreeksche productie
zijn onttrokken.
De werkloosheid staat in de sta
tistiek niet zoo erg hoog geno
teerd, maar er is een aantal vrijwil
lig werkloozen mooie term voor
zwarte handelaren! dat ook al
op 200.000 wordt geschat.
De arbeidsproductiviteit van den
enkeling is ook nog niet tot de oude
hoogte gestegen.
Men moet dan nog rekenen met
de velen, die hun nationalen plicht
in het leger dienen te vervullen,
doch daarmee tevens aan het eigen.
Hike arbeidsproces zijn onttrokken.
Het gebrek aan grondstoffen is
nog lang niet overal verdwenen.
Zoo zijn er tal van factoren, die
samenvloeien tot het bedroevende
resultaat, dat in ons verarmde land
met zijn verarmde bevolking ook
de rijkdom-scheppende factor van
den arbeid nog altijd met tientallen
percentages blijft beneden de pres
taties van vóór den oorlog.
TN een resolutie, door de K.A.B.
aanvaard, worden ten behoeve
van de opvoering der arbeidspro
ductiviteit drieërlei maatregelen
aanbevolen
maatregelen om het aantal voor
het bedrijfsleven beschikbare per.
sonen weer meer in overeenstem
ming te brengen met de voor den
oorlog bestaande verhoudingen;
maatregelen tot vermindering van
het aantal zichtbare en zg. on
zichtbare werkloozen (die samen
nog ongeveer 11 procent van de
beroepsbevolking uitmaken)
maatregelen tot verhooging van
het niveau der arbeidsproductivi
teit.
Ten aanzien van dit laatste punt
denkt men vooral aan 'n krachtig
stimuleerend tarievenstelsel.
Tntusschen zijn dit alles maatrege
len, die slechts op min of meer
langer termijn 'un invloed kunnen
doen gelden. Terwijl de nood als ge
volg van de spanning tusschen loo
nen en prijzen nu. op dit moment
hoopt. Daarbij mag de Overheid
niet werkeloos toezien.
Domweg de loonen thans omhoog
voeren over de heeie lijn brengt
natuurlijk geen redding. Integen
deel. Het zou een inflatieproces in
leiden, waarvan de werkers het
ergst de dupe waren.
Zooals ook de Stichting van den
Arbeid aanbeval, sprak de K.A.B.
zich wel uit voor aanbrengen van
looncorrecties daar waar een te
groote afstand is ontstaan tusschen
de beweging van loonen en prijzen.
En voorts sprak men zich na
tuurlijk, zouden we willen zeggen
met kracht uit voor een opvoering
van den kinderbijslag, omdat in de
middelgroote en groote gezinnen
'"■lal onhoudbare toestanden zijn
ontstaan. Het star-theoretische
indpunt van de NW-bestuurde-
ren vindt de KAB recht tegenover
zich!
Er is nog een ander punt, dat in
de resolutie der KAB wordt aange
duid en door prof. van den Brink
Veeder is ontvouwd, nl. de invoe
ring in daarvoor in aanmerking ko
mende bedrijven van het ..utility"-
systeem. Het woord zegt het ai, dat
het een Engelsche uitvinding is. Ze
komt in het kort hierop neer. dat
"'en een klein deel van de grond
stoffen beschikbaar stelt voor luxe
vtikelen. die zeer duur mogen wor
den verkocht, terwijl de overgroo-
te rest wordt bestemd voor de fa
bricage van eenvoudige, goedkoone
artikelen, waaraan groote behoefte
bestaat.
rtnTe^i0ttf ïIatT men niet neggen,
a'geheele herziening der
komen r aan de orde kan
Overheid en vakbeweging moeten
uwkeung toezien, of en wanneer
er een oogenblik aanbreekt, dat 't
verschil in ontwikkeling tusschen
loonen en prijzen de inkomsten
der arbeiders zoodanig aantast, dat
er over de hcele linie een noodtoe
stand dreigt.
Dan kan een „derde loonronde"
noodzakelijk worden. Ook dat is in
de resolutie der KAB vastgelegd.
yoo ziet men, hoe zij op de bres
staat, voor een aan allen kant
verantwoorde loon. en prijspolitiek,
hoe zij weer ten volle haar plaats
inneemt als opbouwende factor in
de Nederlandsche samenleving. Nog
nimmer was haar ledental zoo groot
als thans met het glorieuse cijfer
van 217.000. En het groeit nog met
den dag!
DE drie Prinsesjes op Soest-
dijk kregen onlangs elk een
schaapje uit Schotland.
Dit las een Alkmaarsch meisje,
dat heel goed wol kan spinnen en
zij dacht: „Wat zou ik graag de
wol spinnen van die zachte scha
pen-vachtjes van Soestdijk." En
zij schreef een brief aan Prinses
Juliana, waarin zij haar diensten
als „Hof-spinster" aanbood.
En wachtte af!!
Tot op zekeren morgen, zoo ver
telt het „Nieuw Noordhollandsch
Dagblad", een mooie auto voor de
deur stil stond en een officier een
groot pakket bracht met 17 kg wol
van de schaapjes der Prinsesjes.
En nu spint het Alkmaarsche
meisje, dat zoo goed spinnen kan,
aan die wol uit Soestdijk, waar
straks Prinses Juliana kleertjes
van gaat breien voor Beatrix,
Ireentje en Margriet ofvoor
het Prinsje dat komen gaat?!
rpjjdens een debat van anderhalf
uur in de economische com
missie voor Italië brak een pan
demonium uit over het vraagstuk
of de Albaneesche gedelegeerden
in den kring van andere gedele
geerden zouden mogen zitten, of
buiten dien kring plaats zouden
moeten nemen. Uiteindelijk werd
het verzoek ingewilligd.
Albanië vroeg er formeel om en
werd daarbij door Joego-Slavië ge
steund. Griekenland verklaarde zich
er tegen en de Sovjet-Unie kwam
hevig tegen deze Grieksche tusschen
komst op.
De Russische gedelegeerde zeide
verbaasd te zijn, dat een kwestie
van normale beleefdheid bestre
den werd door den Griekschen
afgevaardigde, die Jaarmee uiting
gaf aan zijn gevoelens van haat
en agressie tegen een klein land.
De Britsche voorzitter was van
meening, dat Albanië eigenlijk geen
recht had te veronderstellen, dat 't
normaal aan de besprekingen deel
zou kunnen nemen. Hij stelde daar.
om voor den gedelegeerde een
plaats achter zijn stoel te geven.
De Sovjet-afgevaardigde bleef
echter op de kwestie doorgaan. Na
50 minuten stelde de voorzitter voor
het debat te staken en onmiddellijk
en
Koning George van Griekenland,
die over een paar weken naar zijn
land hoopt terug te keeren.
rvPVALLEND en merkwaardig is
de paniek op de Nèw Yorksche
beurs. Er is een stormloop van
menschen ontstaan, die alsmaar
hun aandeden kwijt wilden. Eer
gister sloot de dag met een ver
lies in aandeelen van ongeveer
420 millioen dollar, hetgeen in
werkelijkheid een verlies van bij
na 5 milliard dollar beteekent!
Ruim 3 milliard aandeelen verwis
selden van eigenaar, hetgeen het
grootste aantal is sinds 16 jaar.
Gister opende de beurs vast. daar
,na was er over het algemeen zoo
waren de laatste berichten een
stijgende tendens.
De Amerikaansche minister van
Financiën zei voor een puzzle te
staan. Volgens hem waren er geen
aanwijsbare oorzaken voor den
stormloop. President Truman die
na zijn vacantie zijn eerste pers
conferentie hield gaf er de voor
keur aan geen commentaar te le
veren.
te stemmen. Maar tijdens deze
stemming onderbraken de Sovjet-
en andere delegaties hem, totdat 'n
heidensch lawaai losbrak.
In de politieke en territoriale
commissie beschuldigde Wysjinsky
Italië van het „rooven" van lu-
lisch-Venetië en van Fiume.
Hii betoogde voorts, dat Triest aan
Joego-Slavië moest toegewezen
worden en verwierp Bonomi's eisch
t.a.v. Zuidelijk en Westelijk Istrië.
TN den Veiligneidsraad kwam
ManoeiLsky (Oekraine) met
klachten tegen Griekenland naar
voren.
Hij haalde een door den gouverneur
van Oostelijk Macedonië geteeken-
de „geheime rrder" voor den dag,
waaruit volgens hem bleek, dat de
Britten wapens hadden verstrekt
aan boeren, teneinde de regeering
te steunen. In Thessalië had een
gewapende monarchistische groep
•n Britsch officier als politiek ad
viseur.
Hij haalde ook een foto voor den
dag, die de activiteit van gewapen
de monarchistische benden „mo
derne koppensnellers" betitelde Ma-
noeilsky hen moest aantoonen.
Hij overhandigde de foto aan mr.
van Kleffens, die haar met twijfel
bekeek. Gromyko (Sovjet-Unie) en
Sir Alex Cadogon (Engeland) be
keken het moois maar vluchtig.
De Oekraiinsche afgevaardigde
gaf nog een reeks bijzonderheden
aangaande „strafexpedities van
monarchistische benden" en trok
de conclusie, dat het Grieksche
plebisciet een ernstige inbreuk op
de beginselen van de democratie
vormt.
Hij besloot met de verzekering, dat
de Sovjet-Unie, voorgegaan door
Stalin, in weerwil van alle moeilijk-
heden en beleedigingen, zou voort
gaan met het bevorderen van den
vrede tusschen de volkeren
■yassili Dendramis, de Grieksche
ambassadeur in de V.S., die
antwoordde op de beschuldigingen
van de Oekraine, zei, dat de cam
pagne, in den Veiligheidsraad en te
Parijs tegen Griekenland hem her
innerde aan het misbaar te Rome
aan den vooravond van den Ita-
liaansche invasie in 1940. De Ita-
liaansche fascisten beschuldigden er
Griekenland toen van den vrede op
den Balkan in gevaar te brengen..
Thans schijnt de Oekraine Grie
kenland en Engeland te beschuldi
gen. Welke van de Balkanlanden
zouden toch door Griekenland kun
nen worden aangevallen? vroeg hij.
De organisatie van het leger is nog
niet voltooid. Bulgarije heeft daar
entegen 150.000 man in oefening,
Joego-Slavië heeft er 300.000 onder
de wapenen en Albanië heeft tien
duizenden soldaten aan onze grens
staan
t XVER dc evacuatie van geinter-
neerden in het binnenland
van Java, wordt nog medegedeeld
dat van de eerste groep te eva-
cueeren personen per week twee
treinen met elk 500 personen ver
trekken. Zoodoende zullen 1500
door de Japanneezen geintemeer.
den met ongeveer 1500 familiele
den omstreeks 4 October in Ba
tavia zjjn.
Daarna zullen de door de republi
keinen geïnterneerden zoo spoedig
mogelijk naai' Batavia vervoerd
worden. Men kan echter nog niet
beoordeelen, wanneer hun eva
cuatie voltooid zal zijn. Van Ba
tavia uit zullen de evacué's voor
namelijk per schip naar Soerabaja
worden vervoerd.
In Medan heeft een bijzondere
gebeurtenis plaats gehad. Voor het
eerst na lange jaren van krijgs
gevangenschap heeft een groote
groep van inheemsche mlltairen
weer voet op Indischen bodem ge
zet. Zij kwamen van het Ross-
eiland (Nicobaren), waar zij zich
op het oogenblik der Japansche ca
pitulatie in gevangenschap bevon
den. Zoo langzamerhand schenen zij
een „vergeten detachement" te
worden. Tenslotte werd door eenige
brieven, die de militaire autoritei
ten op Sumatra van deze mannen
JJET RAPPORT over het Unie-
driemar.schap, dat zooals
wij gister reeds meldden gereed
is, zal volgens „Parool" over twee
weken openbaar worden gemaakt.
De conclusie van het rapport
is, dat het driemanschap geen
blaam treft.
lkïOLOTOF ls thans in Parijs terug
gekeerd.
ontvingen, de aandacht op hun ver
blijf aldaar gevestigd. Terstond zijn
toen maatregelen getroffen om
deze soldaten van Menadoneeschen,
Timoreeschen en Amboneeschen
landaard, naar Indië terug te
brengen. Hun aankomst te Medan
ging met een treffende plechtigheid
gepaard.
De mannen zullen in het Medan-
bataljon worden ingedeeld om
mee te helpen de rust op Sumatra
te herstellen. Want de toestand
bv. in de omgeving van Medan is
allerminst rustig.
Naast militaire is er ook een toe
nemende politieke activiteit van
Indonesiërs. Herhaaldelijk worden
kampen aangevallen.
Dendramis verklaarde, dat de
aanwezigheid van Britsche troepen
onontbeerlijk is om nieuwe bin-
nenlandsche moeilijkheden te voor
komen. De beschuldiging dat de
Engelsche troepen partijdig zijn,
noemde hij ongegrond.
(Vervolg op pag. 2)
TTET wordt meer dan ergerlijk El
wat „De Waarheid", pres-
B teert met betrekking tot het g§
H vertrek van de kwartiermakers g
g der 7-December-divisie naar In- gj
g dië. Het blad discht zijn lezers g
verhalen op over den weerzin,
welke de jongens en hun ouders
vervult tegen dezen „kolonialen 9
9 oorlog". Het wil bij voorbaat 't O
H werk der commissie-generaal tot M
onvruchtbaarheid doemen door 9
te beweren, dat deze met de Q
g sten-gun in de hand vertrekt, y
waarbij het rekenen kan op het g
applaus van al die Indonesische
El
elementen, die een vruchtbare
overeenkomst met de Nederlan- M
ders willen saboteeren. Het gaat 9
I er grootsch op, dat deze elemen- 9
I ten de verwerping der motie- Q
Koejemans in de Eerste Kamer g
j uitleggen als een „bewijs", dat g
de Nederlanders geen vrede
maar oorlog willen. We behoe- 9
ven er niet lang over te peinzen 9
J wat een Russisch blad bescho- 3
j ren zou worden, als het ook g
I maar een zweem van critiek zou g
I laten hooren op de waarlijk-im- g
perialistische politiek van Mos- S
kou. Maar hier zetten we een
blad, dat de bedoelingen der 9
eigen regeering kwaadaardig 9
I verdraait, ruim in het papier9
SOBBSB-aïf
BOTWINNIK wist in Groningen weer
alleen de leiding te bemachtigen
door een overwinning op Guimard, ter
wijl Euwe zijn derde remise in suc
cessie boekte, ditmaal tegen Tartako-
wer.
Dit beteekent echter niet, dat de
Rus nu definitief den eersten prijs in
zijn bezit heeft; de laatste ronde
brengt hem tegenover Najdorf, den re
mise-speler bij uitstek, een partij,
waarin hij weliswaar de beste kansen
heeft, maar die hem toch nog wel wat
hoofdbrekens zal kosten. Ook Euwe
moet echter op zijn hoede zijn tegen
Kotov, die evenals Najdorf, tot heel
wat in staat is.
Verder speelde Smyslov remise te
gen Szabo, waardoor deze Rus thans
definitief de derde plaats bezet. Stei-
ner kon het tegen Najdorf niet bol
werken, evenmin als Kotov tegen
Bernstein. Overigens was deze ronde
opnieuw een echte remise-ronde: de
andere partijen, t.w. Denker-Christof-
fel, Boleslavsky-Kottnauer, O'Kelly-
Yanowsky, Stoltz-Flohr en Vldmar-
Lundin eindigden in een vreedzaam
gelijk spel.
Tenslotte werden nog twee afgebro
ken partijen beslist; de partij Kott-
nauer-Steiner uit de 15e ronde werd
remise gegeven, terwijl Vidmar zijn
eerste winstpunt boekte, doordat Stoltz
opgaf.
De stand is: Botwinnik 14.5, Euwe
14, Smyslov 11.5, en 1 afgebr., Szabo
10.5, Flohr en Najdorf 10 en 1 afgebr.,
Stoltz en Lundin 10, Kottnauer en
Denker 9, Tartakower 8.5 en 2 afgebr.,
Kotov 8.5, Boleslavsky 8 en 2 afgebr.
Yanowsky 8, Guimard 6.5, Steiner en
Vidmar 6, Bernstein 5.5 en 2 afgebr.,
Christoffel 5, O'Kelly 4.5.
Heden worden de afgebroken par
tijen gespeeld, nl.: Tartakower- Bo
leslavsky, Boleslavsky-Kotov, Bern-
stein-Flohr. Najdorf-Smyslov, Tarta-
kower-Bernstein.
De laatste ronde die Zaterdag wordt
gespeeld telt de volgende partijen:
Lundin-Smyslov, Szabo-Steiner. Naj-
dorf-Botwinnik, Guimard-Denker,
Christoffel-Boleslavsky, Kottnauer-
O'Kelly, Yanowsky-Bernstein, Kotov-
Euwe, Tartakower-Stoltz, Vidmar-
Flohr.
Wat zal het resultaat zijn: een Ne
derlandsche of een Russische kaïn
pioen
