Mr. Steenberghe
geen lid der Commissie-
Generaal
ut voor
tappen
Vlootkruistocht in
KiddellandscheZec
Tegen SPION
doodstraf geëischt
Voor God, Koningin en Vaderland
den
rtdiensten
LST"
[PLOMA
ZUNDERT zegt het
met bloemen
De dood van 60 Engelsche agenten en
van vele Nederlanders op zijn geweten m
IN 'T KORT
Euwe leidt, Botwinnik lijdt
DE
DE BENJAMIN VAN HET TOURNOOI
VERSLOEG DEN GROOTEN RUS,
Bonomi over
Triests toekomst
Roemenië en Bulga
rije voelen niets voor
gebiedsaf stand
king I
blijven hou.
constante perso-
ïrgang van een
bedrit naar
r<> bedrijfstak is
nsteUingsvergun-
die momenteel
textielnijverheid,
idustrie, kan het
aanstellingsver-
?erd worden als
ie voor iederen
ide ontslagbepa-
irtikel 6 van het
;luit Arbeldsver-
ien een werkne-
regehnatige wfe
nen, in de onmo.
een nieuwe «t-
waar ook, aan te
TWEEDE JAARGANG No. 557
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C.J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
a! J. J M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) t 3.36 P* kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
DINSDAG 3 SEPTEMBER 1946
UITGAVE STICHTING ..DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEI.
Hoofdredacteur J. J. H A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN. 'lissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 7, tel. 102; Red J v d BROEK, ij bureau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes, Westsingel 75. tel. 2236 Red N J KARHOF
Vaststelling van een maximum aantal
leetiingen voor één leerkracht
DE nadoelen van te groote klassen
springen zelfs voor den leek
onmiddellijk in het oog. Ais 't jonge
kind op school komt, kan het geen
letter lezen en schrijven en let
terlijk gesproken niet tot tien
tellen. Volslagen analfabeetjes dus.
Bij volwassenen komt analfabe
tisme nog slechts sporadisch voor,
doch ieder, die wel eens te maken
heeft gehad met iemand die een
- kruisje moet zetten, omdat hij zelfs
.zijn naam niet kan schrijven, weet
Shoe hulpeloos deze lieden in aller-
lei omstandigheden zijn. Stelt u zich
nu eens een groep van 60 a 70 van
,eze menschen voor, die daarbij nog
et allerlei kinderlijke eigenschap-
in, als bijv. speelschheid en on-
iplettendheid, behept zijn; eigen
happen, die uiteraard voor het
iderwijs niet gunstig te noemen
zijn. Bovendien doet zich bij kin
deren de geestelijke vermoeidheid
zeer spoedig gelden! Een onbegon
nen werk lükt het, deze groep de
loodige vaardigheden bij te bren
gen. En niettemin ziet de leer
kracht zich genoodzaakt, in een
- jaar de voor het eerste leerjaar
1 0 ïïl allS voorgeschreven stof door te werken.
Wat is het gevolg? Een vrij groot
aantal leerlingen, uiteraard de
„zwakkere broeders", kan al vrij
spoedig het leertempo niet volgen.
Het zijn degenen, die voortdurend
extra hulp en bijstand behoeven.
Maar begin daar maar eens aan in
een klas van 60 of meer jongens
dus ook diegenen
mde bedrijfstak
wat betreft het
;rknemers, werk-
werkzaam in ge.
eken, onder deze
5.
19.27 u., maan
Dinsdag zon op
op 14.26 u. I
ig: wisselende i
aatselijk enkele
ikrlijk zwakke
emend tot ma-
ihtingen. Koeie
namiddag iets
ren.
LST.
oiste keuze en
VAN HOKDEN
878—0
n DORDRECHT
22377-
UUR
11
aarne verstrek';
ifoon No 3;
foon No 11;
Telefoon No 2
905—o
EN P RU ZEN
)DWESU
IT JANSTEEN
en omstreken:
185
vb er een cursus
loemd Diploma,
■t adres
GOES
komen zijn-
Vandersteen
'jfk colo h/ve
c>£ 8cvolkimg
-.intW/sks
als kon/mgh*
en werken voor
iand kwam ver-
Niet zonder reden hebben wij eens
een moeder aan den onderwijzer van
haar zoontje hooren vragen: „Mijn.
heer, hoe dikwijls krijgt mijn jon
gen een beurt?" Het antwoord kon
niet anders dan verre van bemoe
digend zijn.
Dit alles is voor de werkelijk
vlugge leerlingen, de „uitblinkers",
geen bezwaar. Deze rollen er wel
doorheen, doch het aantal van deze
begenadigden is uiterst klein. De
groote massa heeft veel moeite het
tempo bij te houden; velen van hen
zijn reeds in de eerste maanden ge
doemd tot doubleering, wat vaak 't
begin is van veel teleurstelling en
verdriet voor ouders en kinderen en
misschien de aanvang van een
zevenjarigen lijdensweg.
■^u binnenkort de onderwijswet in
het dok gaat, lijkt het ons de
plicht van de ouders zorgvuldig
gade te slaan, wat er met de leer-
lingenschaal, waarvan het aantal
onderwijzers en dus indirect de
grootte der klassen afhangt, ge
schiedt. Waarschijnlijk -zal ook in
de toekomst de leerlingenschaal bij
Kon. Besluit worden vastgesteld.
Maar hoe dit ook gebeurt, bij de
Wet of bij K.B., er dient tegen ge
waakt dat excessen als klassen van
60 a 70 leerlingen, die bij den te-
genwoordigen toestand als dage
lijksche kost voorkomen, weer het
zoo broodnoodige onderwijs voor
onze kinderen komen bederven. Een
schaal van 45 leerlingen per onder
wijzer. zooals wij die in ons eerste
artikel beschreven. Ts beslist te
hoog De gemeente Den Haag, die
door het besteden van extra-gelden
het, onderwijs op haar openbare
scholen op hooger peil tracht te
brengen, iets waartoe kleinere ge
meenten uiteraard niet in staat zijn,
had zelfs na de crisisjaren, waarin
ook op dit punt sterk bezuinigd
werd. nog een schaal, die tusschen
de 32 en 35 lag. In Engeland streeft
men naar een norm, die de 40 niet
te boven gaat.
Hoe een nieuwe leerlingenschaal
ook moge uitvallen, er dient een
bepaling te komen, die het onmoge.
lfjk maakt, dat het aantal leerlin
gen, dat aan één leerkracht wordt
toevertrouwd, boven een vastgelegd
maximum uitgaat. Daardoor zullen
de abnormaal groote klassen voor
goed tot het verleden behooren.
\\Te zijn ons er van bewust, dat 't
opnemen van een dergelijke be
paling op groote moeilijkheden zal
stuiten. O.i. zijn die echter niet on
overkomelijk. Het groote goed. dat
hier op het spel staat, nl. behoor
lijk onderwijs voor al onze kinderen
moet een reden zijn om aan deze
kwestie de grootst mogelijke zorg te
besteden. Dat deze aangelegenheid
ondertusschen ook reeds de aan
dacht heeft van de betrokken vak
organisaties bleek op een onlangs
gehouden vergadering van de Bre-
dasche katholieke onderwijzers,
waai" dit probleem aangesneden
werd. We kunnen er echter niet ge
noeg den nadruk op leggen, dat hier
de ouders zelf tot het uiterste
waakzaam dienen te zijn.
We zouden het op prijs stellen,
als onze Katholieke Kamerfractie
mettertijd den betrokken minister
op een en ander zou willen atten-
deeren of zoo noodig door het in
dienen van voorstellen of amende
menten zelf het initiatief nemen.
De klassen van onze volksschool
mogen niet zoo groot worden, dat
het onderwijs er onherroepelijk on
der lijdt, zooals dit in het verleden
was en thans nog is.
Integendeel, ze mogen slechts
zooveel leerlingen bevatten, dat ka-
raktervormend, vruchtbaar onder-
wijs mogelijk is. Onze kinderen
Neerlands toekomst hebben tiaar
recht op!
OH. E. JANSSENS
ORITSCHE vliegdekschepen,
kruisers en torpedojagers zul.
len 18 Sept. Malta verlaten om
zich te voegen bij de Amerikaan-
sche oorlogsschepen, die zie
reeds in 't Oostelijke gebied van
de Middellandsche Zee bevinden,
ter onderneming van den groot-
sten Anglo-Amerikaanse hen vloot
kruistocht sedert het einde van
den oorlog.
Vrijwel alle te Malta aanwezige
schepen, dit zijn er ruim 60, w.o.
landingsschepen zullen deelne
men aan gezamenlijke manoeuvres
met het Amerikaansche vliegdek-
schip Franklin D. Roosevelt, drie
moderne kruisers van de Houston-
klasse en vijf moderne torpedoja
gers. In den loop van dem tocht zul
len de Britsche schepen vier weken
doorbrengen in de Egeische Zee,
waar zij Grieksche havens zullen
bezoeken. Daarna zullen zü naar de
zee van Marmora, bij de Dardanel-
len varen.
Tijdens de oefeningen zullen
Amerikaar.sche en Britsche trans
portvliegtuigen vluchten maken
over de verschillende Grieksche
eilanden in de Egeische Zee.
In een sensationeel opgemaakt
bericht in de Daily Worker wordt
de mogelijkheid geopperd, dat de
Amerikaansche oorlogsschepen
atoombommen naar Athene zullen
brengen.
Het blad beschouwt dit als de
Amerikaansche manier van onder-
streepen van het feit, dat de Ver.
Staten gekant zijn tegen het Sovjet-
Russische plan tot deelneming aan
de controle over de zeeëngten.
TpEN verrader van groot formaat,
die er ondanks zijn weinig ver
trouwen wekkende verschijning tij
dens de bezetting in slaagde als
contra-spion der Duitsche Abwehr-
organisation in ons land dermate
belangrijke aanwijzingen te geven,
dat niet minder dan 60 Engelsche
agenten van den Britschen Intelli
gence Service in handen van den
bezetter vielen (54 van hen moes
ten dit met den dood bekoopen)
en tallooze goede Nederlanders ge
arresteerd en gefusilleerd werden,
moest zich voor het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam voor zijn
Judaswerk verantwoorden. Het was
de 51-jarige koopman Ridderhof uit
Amsterdam, die niets anders dan
bevestigen kon, dat hij zich had wil
len verrijken.
Een der leden der Duitsche Ab-
wehrorganisation was in contact
gekomen met Ridderhof, die wegens
deviezen-malversaties werd gepakt.
Door toedoen van de Abwehr-
organisation kwam Ridderhof
spoedig weer op vrije voeten. Van
dat moment af werd de verdach
te een der belangrijkste handlan
gers van den Duitschen contra
spionagedienst.
Hij wist het vertrouwen te winnen
van leden der verzetsbeweging,
ven-led hen daarna aan de Duit-
schers en hield de Duitschers op de
hoogte van hetgeera hij te weten
kwam.
Wapens werden zelfs naai" ver-
dachte's huis in Amsterdam ver
voerd onder het mom van illegale
activiteit en door een gefingeerden
overval op diens huis door de
Duitschers in beslag genomen. De
Duitschers zonden Ridderhof uit
„veiligheidsoverwegingen" ook eeni-
gen tijd naar België, in welken tijd
hij ook daar slachtoffers maakte.
Het was geen wonder, dat de
advocaat-fiscaal tegen het heer
schap, dat drie jaar lang als be
taald spion den vijand hulp ver
leende, de doodstraf eischte.
Engeland en Amerika den=
ken nu nuchterder over de
Republiek zegt MrSlamet
"IVfR. Steenberghe heeft aan het
ANP medegedeeld, dat hij,
hoewel hü^geheel accoord gaat
met de politiek van het huidige
kabinet ten opzichte van Neder-
landsch-Indië, wegens verschil
van inzicht nopens de samen
stelling der commissie gemeend
heeft, een benoeming tot Com
missaris-Generaal niet te mogen
aanvaarden.
VIOLGENS d£ bijna volledige uit-
slagen van de gemeenteraads
verkiezingen in Saksen heeft de
Socialistische Eenheidspartij de ab
solute meerderheid met 1.534.160
stemmen, Lib. Dem. Partij 630.138
en Chr. Dem. Partij 621.382 stem
men.
TXE Fransch-Spaansche grens is op
een beperkte wijze weer ge
opend. 70 personen, die om „mensch
lievende redenen" reizen, mogen
per dag over de grens.
TJIJ een botsing tusschen een mi-
litaire vrachtauto en een auto
bus van de Gooische tram zijr.. te
Muiden 4 personen gedood en ver
schillende andere leelijk gewond.
IT ET geschil in het bouwbedrijf is
thans opgeheven. De circulaire
van de bedrijfsunie voor het bouw
bedrijf, waarin voorgedragen werd
om te staken, daar waar in de ge
teisterde gebieden loonsverlaging
zou worden toegepast, is thans door
de Unie op aanraden van de S.v.d.
A ingetrokken.
TIET congres der Fransche socia-
listisehe partij heeft een reso
lutie aangenomen - over het alge
meen politiek beleid, De resolutie
beteekent een compromis tusschen
de linker, en rechtervleugel in de
partij
"DUIM 50.000 padvinders vertegen
woordigend 50 landen, zullen
deelnemer» aan de ,,Vredes-Jam-
borée", welke in Aug. 1947 bij Parijs
zal worden gehouden.
15e ronde van het Staunton-tour-
nooi bracht opnieuw een sensa
tie: de jonge Canadeesche kampioen
Yanowsky wist Botwinnik zijn twee
de nederlaag toe te brengen. „Cana
da heeft Nederland voor de tweede
maal bevrijd", zoo zei men in de zaal.
Door deze nederlaag van den Rus
staat Euwe, die van Vidmar won,
thans met 1 punt voorsprong aan den
kop.
De pretendent voor den 3en prijs,
Smyslov, wist den Zwitser Christof-
fel te verslaan, terwijl Flohr O'Kelly
versloeg. Denker is de laatste ronden
wel erg afgezakt; hij boekte zijn der
de nederlaag in successie, thans van
Kotov. Bernstein verloor van Stoltz en
Szabo van Najdorf. De partij Gui-
mard-Lundin werd remise. Tartako-
Voojt den oorlog
organiseerde Zun
dert, het om z'n
groote kweeke
rsen bekende
Brabantsche
plaatsje, elk jaar
een groot bloe-
men-corso, dat
van heinde en
ver de belang
stelling trok. Na
5 jaar van stil
stand, is 't bloe-
men-evenement
Zondag weer in
volle glorie her
steld. Talrijke
wagens, ver
schillende onder
werpen voorstel
lend, waren met
een schat van
bloemen bedekt.
Dat toonen de
foto's wel aan.
wer-Boleslavsky is afgebroken in ge
wonnen stelling voor den Rus, terwijl
de partij Kottnauer-Steiner wel in re
mise zal eindigen.
De stand is thans: Euwe 12.5, Bot
winnik 11,5, Smyslov 10.5, Szabo 9.5,
Flohr, Najdorf en Stoltz 9, Denker 8,
Tartakower 7,5 en 1 afgebr., Lundin
en Kotov 7.5, Boleslavsky en Kottnauer
7 en 1 afgebr.. Yanowsky 6.5, Guimard
5.5, Steiner 4.5 en 1 afgebr., Bernstein
4.5, Chrlstoffel en Vidmar 4, O'Kelly
3.5.
Tn de 16e ronde speelt Botwinnik te-
A gen Kottnauer, een partij, die de
Rus wel kan winnen. Maar wie weet!
Kotov en Yanowsky zijn leerrijke voor
beelden!
Euwe heeft het minder gemakkelijk;
hij krijgt den soliden Zweedschen
meester Stoltz tegenover zich. Re
mise is hier niet uitgesloten. Steiner-
Christoffel en Boleslavsky-Kotov ge
ven eveneens gelijkwaardige tegen
standers te zien. Bernstein-Flohr zal
wel in een Russische overwinning
eindigen, evenals Smyslov-Guimard.
Szabo kan winnen van Vidmar, ter
wijl de uitslag van de partij Lundin
Najdorf een open vraag is. Denker
Yanowsky kan een interessante partij
worden; zou de Canadees zijn mooi
resultaat van gisteren herhalen?
Intusschen is de spanning in de kop
groep weef flink gestegen; *t punt
voorsprong, dat Euwe thans heeft,
kan een stevigen steun blijken bij de
komendë^warc partijen, welke hü
nog voor den boeg heeft. Tartako
wer, Flohr en Kotov zijn niet te on
derschatten tegenstanders!
De strijd om de derde plaats zal vrij
wel zeker gaan tusschen Smyslov en
Szabo, een strijd, die wel beslist zal
worden in de voorlaatste ronde, wan
neer de twee tegenstanders tegen
elkaar in het veld treden.
Het zal er spannen in de laatste
ronden i
Om bijzonderheden te bespreken
over de hervatting der evacuatie
uit de binnenlanden van Java zal
brigadier-generaal Lander vandaag
naar Cheribon vertrekken. Hij zal
daar contact opnemen met TRI-
officieren.
iy|r. Mas Slamet, die na een verblijf
van eenige maanden in ons land
thans weer in Batavia is terugge
keerd, bleek zooals hij een ver
slaggever van ANP-Ar.eta vertelde
enthousiast over de ontvangst,
die hem ten deel is gevallen. Niet
in het minst had de kennismaking
met Zijn Em. Kardinaal de Jong,
met wien hij zich geruimen tijd
heeft onderhouden, grooten indruk
op mr. Slamet gemaakt.
Volgens mr. Slamet is men in En
geland en Amerika, waar men
zich nog niet zoo heel lang gele
den enthousiast toonde voor den
„vrijheidsstrijd" der republiek
thans veel nuchterder geworden.
In breede kringen beseft men daar
nu zoo benadrukte mr. Slamet
dat de republiek een Japansch
product is en dat verscheidene ha-
rer leiders gevaarlijke collabora
teurs wareh tijdens de Japarsche
bezetting en thans zelfs nog voor
standers zijn van Japansch-fascis
tische methodes!
T ord Killearn zal waarschijnlijk
7 September naar Batavia
terugkeeren.
TN de politieke en territoriale
commissie %»or Italië van de
Vredesconferentie, is de toekomst
van Triest voor het eerst het on
derwerp van discussie geworden.
Bonomi. de-Italiaansche vice-pre
mier, heeft nl. het standpunt van
zijn land over de grenzen tusschen
Italië en Joego-Slavië en het vrije
gebied van Triest, uiteengezet. Hij
betoogde, da-t een grensiyn door
Frankrijk voor het vrije gebied voor
gesteld, een lijn, welke ligt tus
schen die dbor de Sovjet-Unie eener
zijds en door Groot-Brittanr.ië en
de Ver. Staten anderzijds voorge
steld, 266.000 Italianen en 50.000
Slaven bulten Italiaansch gebied
zou stellen.
De commissie stelde hierna be
spreking van de artikelen over
Triest uit, teneinde Joego-Clavië
tijd te geven voor het bèstudeeren
van het Italiaansche betoog..
rpatarescu. de Roemeensche vice-
premier, verzette zich fel tegen
een gebiedsafstand van. 4000 m2
van Roemenië aan Hongarije en de
Bulgaar Kolarof verklaarde de
Grieksche aanspraken op Bul-
gaarsch grondgebied ongegrond.
De Grieksche regeering heeft een
verklaring betreffende herstelbeta-
lingseischen aan Italië Ingediend
ten, bedrage van 1,223,500,000 pd.st.,
Joego-SlaVië 2.462.000.000 pdst., Al_
banië 276 millioen, Egypte ongeveer
10 millioen, Polen 2.500.500 pd.st. en
Engeland en koloniën van 2.880
millioen pd.st.
"Devin heeft gistermiddag een on-
derhoud gehad met Byrnes, 't
onderwerp van hur.. gesprek kon
men niet te weten komen. In Ame
rikaansche kringen te Parijs ver
wacht men, dat Bevin het laatst van
de week naar Londen zal gaan om
de Joodsch-Arabische conferentie
bij te voren.
F Amsterdam zijn tot wethouder
gekozen 1 kath., 2 P v.ci.4-. 2
communisten, en 1 Chr. Hlst.
Heden zon onder 19,25 u, maan
onder 22.34 u. Woensdag zon op
5.55 u. en maan op 15.32 u.
Weersverwachting: Toenemen
de bewolking met tijdelijk
eenige regen. Geleidelijk aan
wakkerende Z. wind. Weinig
verandering in temperatuur.
