Koninginnedag waardig en hartelijk gevierc D Nu we ons onderwijs gaan herzien BRITTEN EN T.R.I. CONFEREEREN OVER WAPENSTILSTAND HET V. K. A. J. CONGRES Seyss'geweten gesust •C OOK !M INDIE EK TRANSVAAL KLASSEN VAN MEER DAN 60 LEERLINGEN UIT DEN BOOZE Eerste naar buitentre- TJC RPFD/l den een machtige ma- 1 DALdy/i nifestatie -*• 23 September valt de uilspraak in Neurenberg De verkiezingen in Griekenland Nog geen hooger tabaksrantsoen RIJNSTAAT VAN RIJNLAND RUSSEN KRIJGEN 300 MILLIOEN VAN ROEMENIE TWEEDE JAARGANG No 556 Comm. v. Toezicht: A. F. J AEKNOUDTS C. J. VAN HOOTEGEM: A. E. LANGENHORST; Mr Or A. J J M. MES: Mi;. H. B. L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal; per post 4 10; p week (bl) nlet-postbestell.) 0.25. Losse nummers 6 cent. - Postrekening 2. Voor God, Koningin en Vaaerland MAANDAG 2 SEPTEMBER 1946 UITGAVE STICHTING „D E STEM" Directeur J. A. H M. VAN SCHIJNDEL Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem. Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN, Gissingen Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele poort 7. tel. 102; Red J. v d BROEK, ijbureju Oostburg. Nleuwstr. 23. tel. 35; Z.-Eilanden Bur. Goes. Weststngel 78. tel. 2236. Red N. J KARHOF JN een tweetal artikelen, welke we omwille van de plaatsruimte wat hebben moeten besnoe en, gesneden. wordt een zeer actueel vraagstuk aan- /Ander de wetten, die volgens mede- deeling van de regeering een algeheele herziening zullen onder gaan. is ook de Wet op het Lager Onderwijs. De huidige wet dateert van het jaar 1920 (Minister de Vis ser), doch er is in twee decennia een zoo groot aantal wijzigingen in aangebracht en, door een vloed van Koninklijke Besluiten, aanvullingen op verschenen, dat de oorspronke lijke wet er nauwelijks in is te her kennen en vakmenschen moeite hebben in dezen doolhof den juisten weg te houden. Bovendien heeft een der vorige Ministers van Onderwijs, Z. Exc. G. Bolkestein, in zijn Londenschen tijd gelegenheid te over gehad, om in Engeland en de Vereenigde Sta ten het onderwijs ln al zijn gele dingen, dus ook het L.O., te bestu- deeren. Wy willen in het midden laten in hoeverre wij Nederlanders, die toch zelf ongetwijfeld over voldoen de initiatief en ervaring beschik ken, het voorbeeld van Engeland en Amerika noodig hebben, om een nieuwe wetgeving te scheppen. Zelfs willen wij ons er van weerhouden, hoe verleidelijk het overigens ook is, suggesties en wenscKen in ver band met deze komende wetsher ziening naar voren te brengen. Er iv echter één ding, waarover wij meenen te moeten spreken, om dat het belang van de kinderen, onze kinderen, die toch in de nabije toekomst het Nederlandsche volk zullen uitmaken, hier op het spel staat. Wij bedoelen het pro bleem van de klassebezetting. ■yolgens de huidige wetgeving wordt het aantal onderwijzers, waarover een school kan beschikken, geregeld door een bij K.B. vastge stelde zoogenaamde leerlingenschaal d.w.z. het aantal onderwijzers hangt af van het totaal aantal kinderen, dat de school bezoekt. In den loop der jaren is deze leerlingenschaal nogal eens gewijzigd, al naargelang de Regeering meer of minder geld beschikbaar stelde voor de vergoe ding van een grooter of een kleiner aantal leerkrachten. Met het stijgen van den financieeler. nood tijdens de crisis rond de dertiger jaren werd het aantal onderwijzers van liever lee ingekrompen. Vanzelfsprekend beteekende dit telkenmale een be zuiniging op 'iet onderwijsbudget, waarvan de consequenties echter mede neerkwamen op het volkskind dat van deze bezuiniglngs. en aan passingspolitiek steeds meer de dupe werd. Momenteel Is de leerlingenschaal zóó, dat voor het eerste 35-tal leer lingen, één, bij 36 tot 75 leerlingen twee onderwijzers worden aangewe zen, terwijl verder bij elk vol geboekt" 45-tal kinderen één onder wijzer méér wordt toegestaan. Een school met bv. 300 kinderen heeft volgens de thans geldende regeling dus recht op zeven leerkrachten. Gemiddeld heeft dan ieder van de onderwijzers de zorg voor 43 leerlin gen. Wat wij nu allereerst willen aan- toonen is, dat dit getal van 43 kinderen per klas slechts bedrieg lijke schijn, is, die geenszins de naakte werkejjkheid dekt. Wat toch is het geval? Aan zoo goed als alle scholen doet zich het feit voor, dat het eerste leerjaar de meeste leerlingen telt; vervolgens het tweede, dan het derde leerjaar enz., tot de laatste (zevende) klas, waarin doorgaans niet meer dan en kele tientallen leerlingen zitten. De oorzaak hiervan ligt voor de hand. Door ziekte, onvermogen om het onderwijs vlot te volgen en andere redenen moet een vrij groot aantal leerlingen doubleeren, sommigen twee of zelfs driemaal: dezen berei ken dus vóór 7e klas den leef tijd. waarop ze niet meer leerplich tig zijn, en verlaten dan de school. Anderen, gaan na zes jaar naar Ulo. Middelbaar of Nijverheidsonderwijs Op vrijwel alle scholen zijn daar door de lagere leerjaren het meest bevolkt. Aanvangsklassen met 63, 64, 65 of meer leerlingen cjjn geen uitzondering, doch regel!- Terwijl juist het kind, warneer het, prak tisch als ar,alfabeetje, pas op school eischt en individueele hulp zoo hard noodig heeft, wordt het met zestig of nfeer lotgenootjes in één klas ge plaatst! Dat het meerendeel na een jaar zoover is, dat het de eerste be ginselen van lezen, schrijven en re kenen onder de knie heeft, is te danken aan de kundigheid en de toewijding van den man of de vrouw voor de klas, die zich over deze woelige schaar ontfermt. Ge moet echter niet vragen, welk een haast bovenmenschelijke Inspanning het van den leerkracht èn van de kin deren kost, eer dit resultaat is be reikt jt/Taar dat er reeds in het eerste schooljaar betrekkelijk veel zjjn, die niet behoorlijk mee kunnen, is te wijten aan het abnormaal groot aantal kinderen, dat aan de hoede van één leerfc-acht is toevertrouwd. Deze kinderen worden reeds in het eerste schooljaar de dupe van een te sterke klassebezetting, zooals die bij de huidige reg«ling noodzakelijk is. Het is voor onze kinderen van het allergrootste belang, dat de nieuwe onderwijswet dergelijke groote klassen onmogelijk maakt. Hoe dit kan geschieden? In een korte slotbeschouwing hopen we daaraan eenige woorden te wijden. CH. E. JANSSENS IN een ontmoeting te Batavia tus- schen gen. maj. Porman, chef van den generalen staf der ge allieerde strijdkrachten in Ned. Indië, en den republikeinschen on der-minister van Buitenlandsche Zaken, welke in tegenwoordigheid van een aantal officieren van de TRI plaats heeft gevonden, is be sloten, dat op een nader te bepalen datum besprekingen geopend zullen worden tusschen hooge Brltsche officieren en vertegenwoordigers van de TRI uit Java en mogelijk ook uit Sumatra, ten einde de bij zonderheden uit te werken var, een wapenstilstand in Indonesië, die thans door de drie betrokken par tijen oer proken wordt De Nederlandsche autoriteiten zijn van alles op de hoogte gehouden. DUIM 1500 Kajotsters uit het bisdom Breda en deputaties uit de bisdom- men Roermond, Den Bosch en uit België hebben Zondag te Breda deel genomen aan het massa-congres der VKAJ, dat door de aanwezigheid van de hoogste geestelijke en wereldlijke autoriteiten, het laaiend enthousiasme der deelneemsters en de uitstekende organisatie een machtige manifestatie is geworden van dat wat er onder de Katholieke Vrouwelijke Arbeiders jeugd leeft. rze dag, begonnen met een H. Mis opgedragen door directeur Backx, met assistentie, bereikte een van de hoogtepunten in het défilé en de vlaggenparade voor de auto riteiten. Z.H.E. Mgr. J. Baeten, de ministers W. Drees en J. Gielen, de vicaris van het bisdom dr. W. Koenraadt. burgemeester v. Slobbe. Dré de Wolf, directeur der VKAJ en rectoren van het EK-werk en vele andere kerkelijke en wereld- TN Neurenberg hebben de hooge, komen onsamenhangend, terwijl von Nazi-heerschappen hun laatste] Papen kwaad was op den Britschen pleidooien gehouden, na afloopt aanklager, omdat deze hem bela- waarvan rechter Lawrence bekend J chelijk had gemaakt. Rosenberg maakte, dat de uitspraak van het Hof 23 September bekend wordt gemaakt. Ook eiu bleken de Nazi-heeren zich nog van geen kwaad bewust. Goe- ring zei zelfs nog met veel lef, dat de geschiedenis eens zal uitmaken, dat de Nazis den oorlog niet heb ben gewild. Hess sprak weer vol- voelde besef" f")P waardige en hartelijke wijze heeft het geheele land den ver- jaardag van onze geliefde V orstin gevierd. Onze eigen streek bleef daarbij geenszins achter. I n alle steden en dorpen heeft men in diverse uitingen Haar hulde en aanhankelijkheid betuigd. ("bok in Indië heeft men op 31 Aug in gedachten bij H,M. vertoefd. In Batavia is de dag o.a. gevierd met een groote parade van Neder landsche en Brltsche troepen, waar bij aanwezig waren dr. van Mook, luit. gen. Spoor, vice-admiraal Pirke en hooge Britsche autoritei ten. Ook in Singapore werd een parade gehouden. Uit naam van de daar vertoevende Nederlanders werd een telegram aan H.M. gezonden. A an den vooravond van den ver jaardag van H.M. heeft gen. J. J. Pienaar, administrateur van Transvaal, een bezoek gebracht aan den Nederlandschen gezant van Zuid-Afrika, te Pretoria cn hem 12.722 pond sterling over handigd als bijdrage voor b-t. steunfonds voor Nederland. Het geld is hoofdzakelijk door 50.000 Transvaalsche schoolkinderen bijeen gebracht. Zaterdag is de verjaardag nog op andere wijze herdacht. De Prins-regent van België zond een gelukwenschtelegram aan H.M. Jn een spreekbeurt voor de radio heeft minister Jonkman den engen band, die er is tusschen Oranje en Nederland duidelijk uit eengezet. De minister wees er ook op. dat het ons recht en onze /AVER het algemeen verloopen de verlHezingen in, Griekenland rustig. Slechts enkele incidenten worden gemeld. Zoo werd een lid van een royalistische organisatie gedood en een ander ernstig ge wond, toen communisten in Athene op straat een handgranaat naar hen wierpen. Drie uur daarna werd een van de plaatselijke leiders der com munisten in zijn huis vermoord. Van de 1.700.000 kiezers in Grie kenland heeft ongeveer 60 pet. ge stemd, bi) het plebisciet over den terugkeer van koning George. De t„„ officieele uitslag zou eerst Woens- komt, de meest mogelijke zorg ver-dag bekend zijn. plicht is het conflict met Indonesië tot een oplossing te brengen, Mr. dr. J. van Schalk, de voor zitter der Tweede Kamer die eveneens een radiorede hield deed een oproep om, als geschenk aan H.M., het arbeidsleven op een hoo- ger en op het welzijn des lands ge richt plan te brengen. pin ziehier, waar Seyss Inquart zich mee verdedigde"; .Thans realiseer ik mij dat er 'n rechtvaardiging moet zijn voor een permanente evacuatie op groote schaal, want de volkei-en evacuee- ren thans meer dan een millioen Duitschers die langer gevestigd wa ren dan de meeste Joden van Am sterdam." Kon ik een vriend zijn Van de Nederlanders, van wien het over- groote meerendeel tegen mijn volk was, dat vocht voor zijn be staan? Ik betreur het slechts dat ik niet naSr dat land ben geko men als vriend. Maar ik was geen beul, noch uit eigen vrijen wil een roover, zootils de aanklagers het willen doen voorkomen. Mijn geweten is gesust door het feit, dat de biologische toestand van het Nederlandsche volk gedu rende de periode van mijn verant woordelijkheid beter was dan tij dens den eersten wereldoorlog, zonder bezetting en zonder blok kade. Voor mü blijft Hitier de man die Duitschland grooter maakte dan ooit in de geschiedenis. Ik heb hem gediend en ik blijf hem trouw." TTE Fransche socialistische partij, *J die een nieuw dagelijlcsch be stuur heeft gekozen, zai geen uit gesproken verandering ondergaan wat politieke oriëntatie betreft. TTE Amerikaansche regeering zal bij de Joego-Slavische regeering een eisch tot schadeloosstelling in dienen hi verband met de gedwon gen landing van Amerikaansche vliegtuigen.- TN een radiopraatje heeft de heer A. Polak, directeur van het rüksbureau voor tabakspro ducten, de geruchten tegengespro ken, dat de tabaksrantsoenen binnenkort zullen worden ver hoogd. Nu reeds kost de in, distributie ge brachte tabak ons land f 800 000 aan deviezen per week. Met opheffing van de distributie behoeft niet te worden gewacht tot de productie weer geiyk is aan het vooroorlogsche gebruik. Vóór den oorlog was het verbruik gemiddeld per rooker zeven rantsoenen per week; thans zal het minder zijn wegens de hoogere prijzen. Meer sigaretten in den handel te brengen tegen hoogere pryzen, om daardoor den „zwarten" handel te fnuiken, zou anti-sociaal zyn, daar alleen de gegoeden er van zouden kunnen profiteeren. Het tegenwoordige tekort aan si garetten is te wyten aan de haven staking en aan vacantie, niet aan onjuiste toewijzing van tabak aan 1 de verwerkende industrieën, zich „vry van elk schuld- lyke autoriteiten hebben dezen congresdag bügewoond en hebben door hun aanwezigheid dit eerste naar buiten treden der VKAJ on- vergeteiyk gemaakt. Het hoogtepunt van den dag was de congresvergadering in de H. HartkA-k. Met een symbolische han deling werd deze vergadering ge opend. Een ihkkel. aangestoken aan de Godslamp der kathedraal, werd na door de stad te zyn gedragen, onder daverend applaus de kerk binnengebracht. En met het vuur werd een ongekend enthousiasme binnengebracht. Nadat mgr. J. Frencken z.g. was herdacht door het zingen van een Cantate (van wijlen den heer Jacq. Maassen) o.l.v. den heer P. Maassen voerde directeur Jennekens van de VKAJ in het bisdom Roermond 't woord. Spr. belichtte de idealen der VKAJ nader en wees er op, dat voor die idealen alles zal worden opgeofferd. Er zal niet gerust wor den voor dat alle meisjes in de rijen der VKAJ mee marcheeren. Maar om dat te bereiken is steun van overheid, arbeidersbeweging en an dere instanties vereischt. Daafna kwamen vertegenwoordigsters van de diverse groepeeringen in de VKAJ. zooals dienstmeisjes, fa brieksmeisjes, en winkelmeisjes TTE VKAJ in Congres byeen, zond een telegram aan den minister van Oorlog om hem te verzoeken de noodige maatrege len te treffen, opdat Bouvigne, het bolwerk der VKAJ. en on misbaar in den geestelijken wedei'opbopw van ons land, met spoed zou worden vrij gegeven ten behoeve van haar oude bestemming. aan het woord om te wijzen op de huidige tekortkomingen en misfoc. standen en het bleef niet bij critiek alleen, maar er werden eischen ge steld, die in het Plan van den Ar beid opgenomen zyn. De V.K.A.J. vraagt TN het noordeiyke deel van de Fransche zone van Duitschland zullen bestuurswyzigingen worden aangebracht. Zy komen hierop neer dat gebieden aan weerszijden van den Ryn tot dusver afzonder- ïyk bestuurd onder ,een ge- meenschappeiyk bestuur zullen ko men. De nieuwe bestuurseenheid zal waarschyniyk „Rynstaat van Rijn land" worden genoemd. De gebie den om Trier, Koblenz en Mainz behooren ertoe, evenals de Palts Mainz zal de hoofdstad zijn. T^ ENIGE vooruitgang is er weer in Parys gemaakt. Bepaald is. dat Roemenië 300 millioen dollar schade vergoeding aan de Sovjet-Unie moet betalen. Vastgesteld is eveneenëf dat Italië de hoogvlakte van den Mont Cenis aan Frankrijk moet af staan. Hongarye heeft een grens wijziging van 4000 km gevraagd ten nadeele van Roemenië, nu het Transsylvanië niet krygt. ■yOOR het eerst sir.ds 1933 zyn ln Saksen vrUe verkiezingen ge houden. In alle gevallen was de voorzitter der bureaux lid van de socialistische eenheidsparty, die zich in de Russische aone de groot ste acht. Tvoor rector Maas werd dit Plan van den Arbeid in korte trek ken behandeld. Voorop staat daar- by dat de arbeid den mensch niet aan bovennatuuriyke óf natuur- ïyke waarde mag doen verliezen. Deze gedachte moet worden toege past op het arbeidersmeisje, en claarbü moet steeds gelet worden op de feiten, dat het meisje de toe komstige moeder zal zijn, een Gods. kind is en dat zij rechten en plich ten heeft. In het Program van den Arbeid zijn het: de voorbereiding op het arbeidsleven, de bescherming in 't arbeidsleven, de persoonlijkheid dienende arbeid en een verheffende vrije tijdsbesteding, waarvoor de aandacht wordt gevraagd. Met da verend applaus betuigden de aan wezigen hun instemming met de in het Plan positief geformuleerde eischen Aan het slot van zün uit eenzetting wees rector Maas dat de volle aandacht op de vernieuwing van den geest moest vallen en vroeg steun in moreelen en materleeleh zin van de regeering. Daarop werd het Plan van den Arbeid aangeboden aan de voor zitster der VKAJ, aan der Bisschop en de regeering ln den persoon van minister Drees. Na de congresvergadering werd de dag besloten met een Pontificaal Lof Den geheelen dag heeft Breda in 't teeken der geestdriftige Kajotsters gestaan. In fleurige uniformer heb ben de meisjes door de sted ge marcheerd, innig en met overtui ging hebben zy haar liederen ge zongen. De VKAJ heeft getoond paraat te zyn. Het eerste massa-congres was af. VTAAR aanleiding van het vandaag in fimctle treden van de nieuwe regeering voor Voor-Indië. zyn in enkele overwegend Mohammedaan- sche wyken var., Bombay ongeregeld heden uitgebroken.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1