Dr. van Mook verwachi:
Protestantsche
bezorgdheid
Herstel van Moerdijkbrug
van gewicht
voor het Zuiden
Scherpe protesten
tusschen Ver. Staten
en Joegoslavië
Oplaaiende burgeroorlog in China
Het groeiende katholieke volksdeel
DCTlBÜÏiBHlÖWTiFS
Vooral West-Brabant cn
Zeeland krijgen betere
verbindingen-
Geen herziening van
Montreux-conveniie
Communisten procla-
meeren den strijd
TWEEDE JAARGANG No- 546
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A.. J. J M. MES: Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 1 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) f 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaaerland
WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1946
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A H M VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN, 'Ussingen.
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red J. v d. BROEK. -ijbureau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Westsingel 75, tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
T300MSCHE BLIJDSCHAP
rtl-ii-iololiib- _V»icf/tvicr»Vl<s K" A 1
zet 11 Xlet doet dan
christelijk-historische Kamerlid
Schmal boven een artikel, dat hij
m ,.De Nederlander" schrijft. Hij
ziet die glundere gezichten bij ons
..Roomschen", wijl we mogen ver
wachten, dat er een einde komt
aan het processieverbod en wijl er
sprake is van een regeling, waarbij
het kerkelijk huwelijk ook voor de
wet erkend wordt.
Mr. Schmal laat zijn meenivig
over deze voornemens in het mid
den. al verkneukelt hij zich over
het feit, dat er in de Partij var. den
Arbeid eenig gekrakeel is geweest,
toen de opheffing van het processie
verbod ter sprake kwam. Het is al
winst, dat een christelijk-historicus
niet dadelijk opstuift in protest, als
deze redelijke wenschen der katho
lieken ter sprake komen. In het
verleden hebben de mannen van
Lohman. De Geer en Tilanus daar
tegen altijd het zwaarste geschut
in stelling gebracht.
ook ietwat vreemd
aan door den heer Schmal met
instemming geciteerd te zien een
woord van oud-minister van der
Leeuw:
De protestant mag zich als chris
ten. maar behoeft zich als Neder
lander niet bezorgd te maken over
het wassend roomsch kindertal. Hij
heeft alleen te zorgen, dat hij zelf
kinderen krijgt (misschien geen
twaalftal, maar ook niet te weinig!)
en dat die kinderen tot goede chris
tenen en Nederlanders worden op
gevoed voorzoover het van hem af
hangt.
Orze bevreemding geldt de uit
spraak, dat de Protestant zich a 1 s
Christen bezorgd mag maken
over den groei van het katholieke
volksdeel. Als Protestant,
datt kunnen we begrijpen. Maar
als Christen zou hij zich
in het aangezicht van de geweldige
tijdsgevarer.j daarover kunnen ver
heugen.
oooo<xxx>o<xx>ooooooooo<>
Een nieuw feest en
een groot foest
lyTORGEN is het de feest-
dag van het Onbevlekte
Hart van Maria. Een nieuw
feest en een groot feest, dat
we niet beter kunnen vieren
dan door het bijwonen der H.
Mis en het ontvangen der H.
Communie. Laten de kerken
stampvol zij r.
öooc-cxxx>oo<x>ooooooocoo
KOLEN VOOR GEBOUWEN.
7IJ, die door om omstandihieden
r.iet in de gelegenheid waren,
vaste brandstoffen aan te vragen
voor de verwarming van ruimten,
bestemd voor de uitoefennig van
hun beroep, bedrijf of dienst, zul
len hiertoe nog van 22 tot en met
30 Augustus in staat worden ge
steld.
VERLENGING AARDAPPELBGN.
T\E GELDIGHEIDSDUUR wan de
aardappelbonnen 402 en 902 is
verlengd tot en met 31 Augustus.
VI i'. Schmal roept echter de Pro-
testanten wel op verontrust te
zijn over een ander verschijnsel:
De dagbladen vermeldden korte-
i lings, dat in België eerlang op een
Roomsche meerderheid (in volstrek
ten zin) gerekend wordt. Zou het
niet kunnen zijn, dat wij in Ne
derland op den duur denzelfden
kant uitgaan?
Deze vraag moet ons veel en veel
zwaarder wegen dan een of meer
wetswijzigingen, die nu eenmaal tot
de hartewenschen van een groot
aantal aan koningin en vaderland
trouwe landgenooten behooren.
Van verontrusten gesproken is dit
naar ons gevoelen inderdaad bij uit-
stek een vraag die heel het protes
f tantisme ten onzent behoort te ver-
I ontrusten.
Niet in de eerste plaats omdat het
ons er om te doen zou moeten zijn,
t andermaal invloed op 's lands za-
t ken te verwerven. Deze doelstelling
hoewel allerminst van belang ont
bloot, staat voor ons christelijlc-
historischen niet op den voorgrond.
Maar dat een (zij het dan ookrlate)
overwinning der Contra-Reformatie
I. ons onbewogen zou laten, dat kan
t memand verwachten.
Inderdaad, van een overtuigd
Protestant mag men dat niet ver
wachten. Doch we zouden toch ook
willen aannemen, dat hij het
Roomsch-katholicisme nu. in de
twintigste eeuw. wel wat anders
zal bezien dan zijn voorvaderen het
deden in de woelige dagen van Re-
I formatie en Contra-Reformatie. De
groote vijand is thans het mate
rialisme in verleidelijke gedaanten
waartegenover het Christendom met
i zijn evangelische boodschap zich
schrap heeft te zetten. Een groei
van het katholieke volksdeel kan,
in dit licht bezien, bij den Protes-
l tant toch wel iets meer dan veront-
I rusting en vrees oproepen, name-
I lijk de hoop. dat het front van het
I Christendom in ons vaderland daar
I var versterking' zal ondervinden,
dat de dam tegen het nieuwe hei-
F dendom hooger wordt opgetrokken.
Amerikaansche vlieg
tuigen neergeschoten
AMERIKA heeft een uiterst
scherpe protestnota gericht
aan Joego-Slav«ë en aangedron
cm Amerikaansche vliegtui
gen, die door weersomstandighe
den verc'waald over Joego-Sla-
visch gebied vliegen, ongemoeid
te laten. Dit verzoek is gedaan,
omdat twee Amerikaansche vlieg'-
nigen nabij de Italiaansch-
eSten e Brens 7iin neer-
Op haar beurt heeft de Joego-
Slavische regeering een nota aan
Ver- Staten gezonden, waarir.
wordt geprotesteerd tegen 't Eeit
dat Amerikaansche vliegtuigen zich
l<> 9 1' t d u rend boven Joego-
LSlavich gebied bevinden. Joego-
Slaviè vraagt onmiddellijke maat-
regelen te nemen, opdat dergelijke
schendingen van het grondgebied
iet meer zullen voorkomen.
hervatting der onderhandelingen in
de nabije toekomst
dit jaar terugtrekking der Britsche
troepen
half Sept. de Commissie-Generaal
TAE onderhandelingen met de Indonesische republikeinen zullen wel
licht in de nabije toekomst hervat worden, verklaarde dr. van Mook
op een persconferentie. Hy wees er met nadruk op, dat er geen enkele
wijziging in de algemeene grondslagen van de Nederlandsche politiek
was gekomen of zou komen.
TAe lt. gouverneur voegde er aan
toe, dat bet niet in het minst
de bedoeling is. iets, dat op een
„koloniaal systeem" gelijkt, weer in
te voeren. Het is het vaste voorne
men van de Nederlandsche regeering
dit land zoo spoedig mogelijk tot 'n
zelfbesturen de natie te maken.
Maar men is van meening, dat dit
het meest doeltreffend kan geschie
den door te beginnen binnen het
kader van het koninkrijk gepaard
gaande met den noodzakelijken op
bouw tot volledig zelfbestuur.
Dr. van Mook erkende, dat er in
het Nederlandsche parlement op^
positie bestond tegen de huidige pol
litiek. Hij legde er echter den na
druk op. dat deze oppositie de ge
bruikte methode betrof en dat een
groote meerderheid van de tegen
standers zeker geen verlenging van
het koloniale tijdperk wenschte.
Dr. van Mook voegde er aan toe.
„Niemand zou wenschen, dat een
constructieve en niet-extremistische
Indonesische groep zou worden ont
bonden."
Hij vertrouwde er op. dat nog
voordat de toekomstige onderhan
delingen zouden zijn begonnen,
de evacuatie uit het binnenland
zou zijn hervat.
In verband met de vervanging var.
de Britsche troepen door Nederlan
ders. merkte de lt. g.g. op, dat dit
vanzelfsprekend was. Het is nooit
de bedoeling geweest, dat de Brit
sche troepen tot in het oneindige
in Nederlardsch-Indië zouden blij
ven.
Hij verwachtte, dat alle Britsche
troepen in geheel Ned.-ïndië voor
het einde van het jaar door Ne
derlandsche troepen vervangen
zullen zijn.
LAver de commissie-generaal zeide
dr. van Mook te verwachten,
dat deze commissie in de eerste
helft var. September zal arriveeren
Indien een oplossing, van welken
aard dan ook, zou tot stand komen,
zouden de Staten-Generaal hieraan
hun goedkeuring moeten hechten,
doch dr, van Mook ging van de ver
onderstelling uit, dat de Commissie
-Generaal voldoende van den alge-
meenen toestand in Nederland op
de hoogte zou zijn om te weten,
welke overeenkomst voor de meer
derheid van de Staten-Generaal
aanvaardbaar zou zijn.
aar aanleiding var. de mogelijke
hervatting der evacuatie uit 't
binnenland heeft een Britsche mi
litaire woordvoerder nog verklaard,
dat gen. maj. Forman 26 Aug. naar
Soerakarta zal vertrekken om alle
bijzonderheden te regelen.
Men hoopt, dat hierna de evacua
tie onmiddellijk zal worden hervat.
XJamid II sultan van Fontianak,
zal zich deze week per Skymas-
ter naar Nederland begeven om zich
over de politieke ontwikkeling in
Nederland te oriënteeren en om
Nederland voor te lichten over de
ontwikkeling in Ned.-ïndië, speciaal
in verband met de conferentie van
Malino.
HET voorloopig herstel en de heropening van de spoorbrug bij Moer
dijk op 24 Augustus beteekenen in het bijzonder voor West-Bra
bant en Zeeland een grooten vooruitgang. Reizigers uit het Westen voor'
Breda, Roosendaal, Bergen op Zoom en de plaatsen op de Zeeuwsche
eilanden, die tot nu toe genoodzaakt waren in Dordrecht uit te stappen
en een bus te nemen naar Lage Zwaluwe, kunnen dan van Dordrecht
uit per trein de plaats van bestemming bereiken, hetgeen een aanzien
lijke tijdsbesparing beteekent.
Floor het vervallen van dezen bus
dienst wint men ongeveer een
uur op den reistijd. Wanneer men
een uur later uit Rotterdam ver
trekt, kan men toch te Lage Zwa
luwe dezelfde verbinding halen als
voorheen en omgekeerd kan men
een uur eerder te Rotterdam zijn.
Reizigers, die tot nu toe om 6.35
uit Amsterdam vertrokken, kwamen
pas om 10.20 te Roosendaal aan.
Wanneer zij volgens de nieuwe
dienstregeling om 6.35 vertrekken,
zijn zij om 9.41 te Roosendaal en
om 11.53 te Vlissingen (voorheen
12.57). Reizigers, die om 17,03 uit
Vlissingen vertrekken, zijn om 22.40
te Amsterdam.
De verbinding van Dordrecht met
het Zuiden wordt dus aanzienlijk
verbeterd. Reeds om 5.45 kan men
uil Dordrecht vertrekken, om te
9.28 in Venlo te zijn.
Het aantal rechtstreeks door
gaande treinen zal een vijftal per
dag zijn. voorheen was er slechts
één in de middaguren, van Lage
Zwaluwe naar Venlo. TJit alles
blijkt wel, dat dit herstel voor de
„Beneden-Moerdijkers" een ver
lossing uit het isolement betee
kent.
Daar bovendien het treinverkeer
in het Zuiden zelf aanzienlijk is
uitgebreid, kan men met recht van
een groote verbetering voor het
Zuiden spreken.
Belangrijke uitbreidingen.
Heden zon onder 19.54 u., maan
onder 16.05 u. Donderdag zon
op 5.34 u.
Weersverwachting: matige wind
tusschen N.W. en W. Wisse
lende bewolking, overwegend
droog weer, matige temperatuur.
VOOWEL de Britsche als de Ame-
rikaansche en de Fransche am
bassadeur te Ankara hebben de'
standpunten van hun regeeringen
inzake het Sovjet-Russische ver
zoek tot herziening van de conven
tie van Montreux, aan de Turksche
regeering kenbaar gemaakt.
Zij zijn volledig gekant tegen
Sovjet-deelneming in de militaire
controle op de Dardanellen.
De parlementaire fractie van de
republikeinsche volkspartij in Tui',
kije (de regeeringspartij) heeft den
tekst van de ontwerp-antwoordnota
aan de Sovjet-Unie zorgvuldig be
studeerd en de door de regeering
gevolgde politiek goedgekeurd.
De Turksche antwoordnota aan
de Sovjet-Unie zal nu binnenkort
worden overhandigd en gepubli
ceerd. De publicatie der Ameri
kaansche nota aan de Sovjet-Unie
zou vandaag in Washington plaats
vinden.
/"fHINA, dat al 18 jaar met de
ellende van een burger
oorlog zit, gaat thans wel een
somberen tijd tegemoet. De
communisten hebben namelijk
thans den „officieelen" oorlog
tegen de nationalisten uitgeroe
pen en hun aanhangers opgeroe
pen zich met alle felheid in den
strijd te werpen.
De oorzaak van
een en ander
schijnt te liggen
in het besluit van
Tsjang Kai Sjek
om geen andere
regeering naast
de zijne meer te
dulden. De gene
raal zal daar zijn
reden wel voor
gehad hebben,
want de commu
nistische bende-
heeren, die on
langs poeslief een
Tsjang Kai Sjek vredelievende op
lossing van het
jarenlange conflict beloofden, gin
gen desondanks door met het uit
halen van allerlei provoceerende
daden.
Dat vadertje Stalin bij dit alles
een rol speelt, ligt er dik bovenop!
be-
het
En dat de Amerikanen, die
middelend willen optreden in
Chmeesche conflict een beetje wan.
hopig worden, ligt voor de hand.
In het algemeen is het overigens
opmerkelijk, dat de Sovjet-Unie
waar ze ook maar kan de Ver. Sta
ten den voet dwars zet. De „New
York Times" schreef daarover gis
ter nog een boos hoofdartikel.
rpen aanzien van de uitbreidingen
in het Zuiden vermeldt de
nieuwe dienstregeling o.a. 'n uur-
dienst, welke tusschen Dordrecht en
Lage Zwaluwe is ingevoerd, met
dien verstande, dat het eene uur
een trein naar Roosendaal gaat en
het andere uur naar Venlo.
De dienst Roosendaal-Vlissingen
is uitgebreid; de treinen Ioopen
van en naar Dordrecht door. Er
zijn 3 sneltreinen Vlissingen-Dor-
drecht en 4 Dordreeht-Viissingen
De late verbinding op Zon. en
feestdagen tusschen Roosendaal
en Vlissingen is een dagelijkscli'
verbinding geworden.
Tusschen Roosendaal en Deo
Bosch is een 2 uurdienst ingevoerd
Er zijn zes verbindingen v.v. met
doorgaande treinen Zwolle-Roosen-
daal v.v. In aansluiting op treinen
naar en van het Noorden.
De treinen tusschen Eindhoven
en Maastricht gaan 80 km rijden
Er zijn een 2e ochtendsneltrem
Maastricht-Den Bosch en een
avondsneltrein Den Bosch-Maas
tricht bijgelegd.
Vlugger naar België
pk voor de buitenlar.dsche ver
bindingen beteekent de herope
ning van de brug bij Moerdijk eer
belangrijke verbetering. Voor h
herstel reden dagelij te twee Pul
man D-treinen in de verbinding
AmsterdamBrusselParijs v
over Utrecht, Geldermalsen en N
megen naar Roosendaal.
De rijtijd wordt thans door
rechtstreeksche verbinding ov
Moerdijk wat betreft het traje
Amsterdam-Roosendaal aanzier
lijk bekort.
Er vertrekken dan treinen van Air
sterdam CS 9.45 en 15.45. Den Ha
HS v. 10,43 en 16.46, Rotterdam D
V. 11,15 en 17,15, Roosendaal a, 12,1
en 18,15. Terug; Roosendaal v. 17."
en 11.55, Rotterdam DP v. 18.33 ei
13,03, Den Haag' HS v. 19,01 en 13,3
Amsterdam CS a. 20.00 en 14.3
Aankomst en vertrek Brussel t
Parijs blijven hetzelfde.
30 km sneller
0°
Lie nieuwe dienstregeling die op 26
Aug. ingaat, voorziet in een be
langrijk snellere verbinding op ver
schillende trajecten.
Een groot aantal treinen zal da
gelijks met een snelheid van 80
km inplaats van zooals tot nn toe
60 km gaan rijden, hetgeen voor
de betrokken reizigers een aan
zienlijke tijdsbesparing beteekent.
Speciaal voor de lange verbindin
gen tusschen het Westen, Amster
dam, Den Haag en Rotterdam met
het Noorden, Groningen en Leeu
warden en het Zuiden, Venlo en
Maastricht, over Geldermalsen, is
dit van groot belang.
Zoo bv. zal de afstand Amster
dam—Maastricht worden terugge
bracht van ruim 6 uur tot 5 urn
en 3 kwartier.
Bovenstaande foto geeft een episode weer uit de herstel-historie der
Moerdyk-spoorbrug. Een aan de verkeersbrug „geleende" boog wordt
weer naar de spoorbrug teruggevaren.