Oostenrijks aandeel
VERPLAATSTE PERSONEN
Kustvaarders
in den strijd tegen de nazi's
PAINITSERYUBST als
WASCHST AMPER
hebben het moeilijk
De economische eenheid
VAN DUITSCHLAND
Sigarettenmisère
naar Amerika
IN T KORT
Desondanks echter blijven zij optimistisch
en koesteren verstrekkende toekomstplannen
NEDERLAND heeft door de eeuwen heen zijn naam en vlag hoog
gehouden op öe wereldzeeën en zal dit in de toekomst blijven
doen. Want al heeft Mars een zware tol geëischt van onze scheep
vaart, er is geen reden om angst te koesteren dat wij onzen naam zul
len verliezen op het water, of het kleurige rood- wit-blauw wat min
der hoog in den mast zullen moeten hjjschen.
Onze passagiers- en koopvaardijvloten zijn hun plaats op de
Oceanen weer aan het heroveren en ook de andere takken van wat
we het groote waterverkeer kunnen noemen, blijven niet achter. Er
zijn moeilijkheden en ze zijn soms groot, maar ondanks dat is een zeker
optimisme niet misplaatst.
Hoe staat het er bv. met onze kustvaart bij
yóór 1940 bestreek deze kustvaart
een gebied, dat zich uitstrekte
van Bergen in Noorwegen tot Lis
sabon, waarop zijdelings de vaalt
op de Britsche eilanden en op de
Oostzee aansloten.
Naar gelang van de grootte van
het schip wordt een certificaat ver
strekt, dat aangeeft hoe ver
het schip zich mag verwijderen van
de thuishaven. Men kent zeven cer
tificaatklassen, die men in 3 groe
pen kan onderverdeelen: De eerste
groep bevoer den Rijn en de Duit
sche kust tot het Kieler Kanaal, de
tweede bestreek bovendien Noord
en Oostzee, terwijl de derde ook
Ierland en Portugal voor haar reke
ning nam.
yan de 470 schepen, die voor den
oorlog in de kustvaart voeren,
was 20 pet. eigendom van een
reederijbedrijf, de rest behoorde
toe aan de eigen kapiteins. De
oorlog beroofde de vloot van een
derde deel van haar schepen. Op 't
oogenblik zijn er dus ongeveer 300
schepen voorhanden, waarvan 50 in
reparatie.
Behalve verliezen aan de vloot,
berokkende de oorlog aanzienlijke
schade aan de vaartmogelijkheden
vooral van de schepen uit de eer
ste groep, die hun opkomst juist te
danken hebben aan de vaart op de
Duitsche binnen, en zeehavens. In
afwachting van een regeling der va.
luta- en bezettingsvraagstukken
kunnen deze trajecten niet door de
Nederlandsche kustvaarders beva
ren worden en nemen Duitsche
schepen hun plaats in.
Voor de ar.dere klassen is, in ieder
geval voorloopig, de vaart op de ha
vens ten Oosten van Stettin zeer
moeilijk geworden. Met de gebie
den, die door Rusland bezet zijn of
onder Russische controle staan, zijn
nog geen overeenkomsten afgeslo
ten en er kans dus nog niet op de
betrokken havens gevaren worden.
Het zeer belangrijke Ruhrgebied
is momenteel nog voor alle buiten-
landsche schepen gesloten en het
toekomstige goederenverkeer is ook
daar, evenals in het Oostzeegebied,
afhankelijk van de beslissingen der
geallieerden.
Indien de industrie zich in het
Ruhrgebied herstelt, zal er direct
werk voor de Nederlanders zijn bij
het verschepen van de goederen
voer herstelbetalingen. Naast
Duitschland bezit alleen Nederland
schepen, die geschikt zijn om deze
artikelen naar alle Europeesche
havens te vervoeren, maar slechts
ons land bezit ook de gezagvoer
ders die volkomen tegen deze taak
zijn opgewassen.
De derde groep is minder gedu
peerd dan de beide andere door
vrije keuze van de havens. Alleen
Engeland legt het buitenland moei
lijkheden in den weg, daar het de
eigen kustvaart wil stimuleeren.
/Andanks alle verliezen en tegen-
slagen past het kustvaartbe-
drijf zich op soepele wijze aan de
gewijzigde omstandigheden aan. De
belangrijke vaart op Portugal wordt
thans meer en meer uitgebreid en
op kleine schaal is ook de Middel-
landsche Zee in de vaart betrokken,
zoodat in Marseille reeds een ree-
derij-kantoor kon worden geopend.
De regeering steurt de ontwikkeling
van het bedrijf en bekostigde een
studiereis naar Zuid-Afrika. waar
bij ook Egypte werd bezocht ten-
Fransch voorstel verworpen
T\E BRITSCHE en Amerikaansche
vertegenwoordigers hebben gis
teren tijdens de bijeenkomst van
de coördinatie-commissie van den
bestuursraad te Berlijn de Fran-
sche tegenvoorstellen betreffende
het door de Ergelsche gesteunde
Amerikaansche plan voor de econo
mische eenheid van Duitschland ver
worpen. De Sovjet-afgevaardigde le
verde geen commentaar.
De Franschen hadden voorgesteld
de tot standkoming van de eco
nomische eenheid onder geallieerde
leiding te doen plaats vinden, dit in
afwijking van het Amerikaansche
voorstel den Duitschers de leiding
te geven.
einde daar de mogelijkheden te
onderzoeken.
De besprekingen, die thans wor
den gevoerd, wettigen de verwach
ting, dat binnenkort de Neder
landsche „Coaster" regelmatig inde
Zuid-Afrikaansche havens zal wor
den gezien. Voor de toekomst over
weegt men zelfs de vaart over den
Atlantischen Oceaan naar de lan
den om de Caraibische Zee en naar
Zuid-Amerika.
Men heeft bij de uitvoering van
deze grootsche plannen echter te
kampen met een tekort aan sche
pen en het wachten is op den
nieuwbouw, die nog slechts mogelijk
is voor oorlogsgedupeerden. Het
materiaal is wel duur aan deviezen,
maar de coasters brengen deze
dubbel en dwars terug. In kringen
van scheepsbouwers en reeders
heerscht den indruk, dat de regee
ring de voorkeur geeft aan buiten-
landsche orders. De bouw van
schepen voor andere landen levert
evenwel slechts eenmaal deviezen
op en Nederland schept hiermee
concurrentieobjecten voor de ei^en
^scheepvaart.
TJet dreigende personeelstekort,
dat vooral bij koks en motor
drijvers urgent was, baart minder
zorg nu de loonen zoo ingrijpend
zijn verbeterd.
Het is evenwel de vraag of het
bedrijf al deze lasten in den zwa-
ren concurrentiestrijd zal kunnen
dragen. Dit is weer afhankelijk van
andere factoren: zal het bedrijf zich
kunnen aanpassen aan de moderne
techniek en zal de regeering het
voldoende steunen? In Denemar
ken ging de kustvaart door conser
vatisme in schepen zoowel als in
opleiding der bemanningen ten
gronde, maar op dit terrein be
staat er in Nederland geen reden
tot ongerustheid.
Nederland staat nog steeds met
de beste schepen en bemanningen
vooraan en men mag dus met ver
trouwen verwachten, dat de Ne
derlandsche kustvaarders ook in de
toekomst met eere de driekleur
raar alle bereikbare havens zullen
dragen.
Wat is tie werke
lijke oorzaak
yE hebben ze wel, maar ze ver-
koopen ze niet, tenzij alleen aan
hun vriendjes
Dat is de algemeene klacht die
men van het sigaretter.-rookend
publiek te aanhooren krijgt.
Er zijn den laatsten tijd al di
verse op- en aanmerkingen, over de
tabakspositie in de pers versche
nen. We kregen meer, we kregen
minder; lederen dag een andere
toon.
In het officieele orgaan voor de
bestuursleden van de vakgroep de
tailhandel in tabak en tabaksfabri
katen „Contact" lazen we nu het
volgende
In den laatsten tijd verschenen in
de pers regelmatig berichten als
zou de tabakspositie dusdanig zijn,
dat rookartikelen in ruime mate
beschikbaar komen, ja zelfs vrij van
distributie.
Deze berichten zijn volkomen nit
de lucht gegrepen.
De waarheid is dat hetgeen mo
menteel aan tabaksartikelen wordt
verstrekt, in groote mate bestaat
uit sigaren in de goedkoopere prijs
klasse. duurdere sigaren en slechts
betrekkelijk weinig sigaretten.
Dat er zoo weinig sigaretten be
schikbaar zijn, vindt zijn oorzaak
in de vacantie van de tabaksar
beiders en in een tekort aan ver
pakkingsmateriaal, waardoor som
mige fabrieken de sigaretten niet
kunnen verzenden.
Waar men zich den eersten tijd
nog met weinig of in het geheel geen
sigaretten zal moeten tevreden stel.
len, verwijte men dit niet aan de
winkeliers.
Tot zoover Contact.
We meenen hier aan toe te kun
nen voegen, dat we er maar het
beste aan zullen doen rustig af te
wachten, wat de toekomst zal bren
gen. Met al de gelanceerde voor
spellingen zijn we al heel weinig op
geschoten en we zullen het toch
moeten nemen zooals het uitvalt.
Het verzet groeide
ondanks zware verliezen
TANMIDDELLIJK na den overval
op Oostenrijk op 11 Maart 1938
werden alleen al in Weenen binnen
48 uur door de Duitschers niet
minder dan 76.000 personen ge
arresteerd. Met deze inhechtenis
nemingen, die de élite van Oosten-
rijksche intellectueelen, en politici
omvatten, werd de lange rij van
den onafzienbaren stoet van mil-
lioenen gearresteerden uit alle la-
ter-bezettende landen van Europa,
op weg naar de Duitsche concen
tratiekampen, geopend. Na deze
arrestaties werd het geheele Oos-
tenrijksche ambtenaren, en politie
corps gezuiverd en door Duitschers
of Oostenrijksche nazi's vervangen
Dit beteekende het begin van een
meedoogenlooze onderdrukking der
Oostenrijkers door de Duitschers,
zoo vertelde een der vooraanstaan
de figuren uit de Oostenrijksche
verzetsbeweging, de heer M. von
Grimm, die reeds vele jaren voor
den oorlog in Nederland woonach
tig was.
Na de arrestaties was de vor
ming van nationaal verzet 'n schier
onuitvoerbare taak, in tegenstelling
met landen als Nederland en Frank
rijk. waar mede door lagere ambte
naren of politiemannen voortreffe
lijk werk werd verricht bij opbouw
en organisatie van illegaal werk.
Men denke slechts aan de vervaar
diging van identiteitspapieren, of
aan de verstrekking van levens
middelenkaarten aan illegale wer
kers en onderduikers.
Ondanks de bestaande moeilijkhe
den werd reeds op 24 April 1938
door dr. Kastelic later door de
Duitschers doodgeschoten de
grondslag gelegd tot de vorming van
georganiseerde verzetegroepen.
Truman overweegt mogelijk
heid in verband met moei
lijkheden in Palestina.
PRESIDENT TRUMAN heeft een,
verklaring afgelegd over Pales
tina, waarin hij de hoop uitsprak
op een eerlijke oplossing en op het
vinden van de mogelijkheid om de
toestand van de verplaatste Joden
in Europa te verbeteren.
Hij overwoog een speciale wet bij
het congres in te dienen voor het
Brabantsche julfr. wist van den prins geen kwaad
PR is in ons land nog aan vele
gebruiksvoorwerpen een nij
pend tekort. Zoo zal het ook wel
zijn met de ingrediënten voor den
wekelijkschen waschdag der huis
vrouwen. Maar om zooals een
Brabantsche juffrouw dan als
waschstamper een „Panzerfaust".
een van de gevaarlijkste Duitsche
wapenen, te gebruiken, is toch wel
hoogst onvoorzichtig.
En, naar luitenant A. Maurits,
commandant van het 2e Platoon
van den Opruimings- en Bergings-
dienst, aan het blad Trouw vertel
de, komen er tientallen van deze
merkwaardige toestanden in ons
land voor. Wat te zeggen van de
prachtige volbloedmerrie die op een
tentoonstelling stond opgetuigd met
mooie witte koorden, die bij nadere
beschouwing zoogenaamde „slag
koorden" bleken te zijn, voor het
tot ontploffing brengen van explo
sieve ladingen
„Wij vragen ons wel eens af", al
dus luitenant Maurits, „wat er moet
gebeuren, voordat de Nederlandsche
jeugd maar ook de ouderen, eenig
begrip krijgen voor de gevaren waar
aan zij zich blootstellen bij 't vin
den van explosief oorlogstuig. En er
bevinden zich helaas nog te veel
van deze gevaarlijke instrumenten
in ons land! De Duitschers lieten
groote hoeveelheden explosieven op
verschillende plaatsen verspreid
achter. Weten wij deze plaatsen,
dan wordt er zoo spoedig mogelijk
opgetreden. Ofschoon wij dag en
nacht werken, is er echter zooveel
werk, dat wij het niet meer kunnen
bijhouden. Daarbij komt, dat wij
vaak tegengewerkt worden door de
burgerij. Een boer, die op zijn erf
een bom had liggen, vroegen wij
even te helpen met het op den wa
gen tillen van het stuk oorlogstuig.
Een scheldpartij en „jullie militai
ren voeren toch niks uit" was het
antwoord
Dat wij niets zouden uitvoeren,
wordt al tegengesproken door het
feit, dat reeds 20 van onze men-
schen bij hun gevaarlijk beroep het
leven hebben verloren, afgezien nog
van het groote aantal gewonden,
menschen, die zonder arm of been
verder door het leven moeten. Niet
temin is de geest onder de man
schappen buitengewoon goed te
noemen, terwijl wij ook over de ac
tiviteit niets te klagen hebben. Een
detachement ruimde onlangs in
korten tijd een hoeveelheid van niet
minder dan 5000 ton munitie op,
zonder dat een enkel woord van on
tevredenheid viel en zonder dat er
ongelukken gebeurdenGelukkig
wordt de dienst deze week met 300
man uitgebreid-"
Ten slotte richtte luitenant Mau
rits nog een vriendelijk verzoek tot
automobilisten. Ontmoeten zij een
legerauto met roode spatborden, of
willen zij in de buurt hiervan par
keeren, dan is uitkijken de bood
schap wanthet is een wagen
van den Opruimings- en Bergings-
dienst.
binnenlaten in de V. S. van een
vastgesteld aantal verplaatste per
sonen uit Europa, onder wie Joden.
In de verklaring wordt verder ge
zegd, dat de Amerikaansche regee
ring „geen enkel eigen plan heeft
voorgesteld, voor de oplossing van
het probleem", hoewel de president
met den Britschen eerste minister,
Attlee, een onderhoud over deze
kwestie heeft gehad.
Truman verklaarde speciale aan
dacht aan het probleem van de ver
plaatste personen, in het algemeen
te besteden. Hij hoopte, dat het
mogelijk werd dat verscheidene lan
den, waaronder de V. S„ vele van
deze personen als permanente be
woners zouden toelaten.
In Palestina zelf zijn intusschen
meer dan 1400 illegale Joodsche
immigranten, die zich op schepen
ter hoogte van Haifa bevinden, een
hongerstaking begonnen.
Ondanks de scherpe controle is
een aantal illegale immigranten er
in geslaagd om in Palestina aan
land te komen. Waarschijnlijk zijn
zij van hun klein zeilschip naar het
land gezwommen.
Door een Britsch militair gerechts
hof te Haifa zijn achttien jonge Jo
den ter dood veroordeeld wegens
terroristische aanvallen op de spoor
wegwerkplaatsen aldaar op 17 Juni
van dit jaar.
Een catastrophe
rpoen de oorlog in September 1939
in het Westen uitbrak, zocht en
vond de Oostenrijksche verzetsbe
weging contact met de geallieer
den. De voornaamste taak werd
niet alleen gezien in het reducee-
ren van. het Duitsche oorlogspo
tentieel, maar voornamelijk in het
ondermijnen van het Duitsche mo
reel ten aanzien van het winnen
van den oorlog.
Een catastrophe voor de Oosten
rijksche verzetsbeweging beteekende
het vinden van lijsten en geheime
documenten met alle ggevens,
na de capitulatie van Frankrijk, in
een door de Duitschers, buit ge- u
maakten trein bij Soissons. Vrijwel ju
alle kopstukken van de Oosten- i
rüksche illegaliteit werden hierdoor
aan de Duitschers bekend. Zij wer
den terstond gearresteerd, waarbij
vrijwel allen het leven verloren.
Deze ernstige tegenslag had
slechts een tijdelijke onderbreking
van het illegale werk in Oostenrijk
tot gevolg. Reeds in den zomer van
1941 was het contact met de ge
allieerden weer gevormd. In Mei
1941 werd te Weeneri toen Je
Duitsche militaire suctessen een
hoogtepunt hadden bereikt het
„operatiebureau van den Oosten- j
rijkschen gevechtsbond" opgericht. H
Spoedig waren in alle belangrijke e*
Oostenrijksche steden onderafdee I
lingen van dezen bond gevestigd.
Door het meedoogenloos verwijde-
ren van alle goede Oostenrijkers uit
het openbare leven stimuleerden de
Duitschers onbewust het groeiende J
Oostenrijksche verzet. Deze men- a
schen werden alle illegale werkers en 3
trokken als handelsreizigers en ver. I
zekeringsagenten door heel Oos- li
tenrijk, propaganda voerende tn 1
plaatselijk het verzet organiseeren-
de.
Het paard van Troje.
TAE NIEUWE autonome regeering
van Slowakije bestaat uit acht
democraten en vier communisten.
RUSLAND heeft ontkend, dat troe
penconcentraties plaats vinden
aan den Noordgrens van Perzië.
yERTEGENWOORDIGERS van
het dep. van Buitenl. Zaken
ment van. Buitenlandsche Zaken
der Ver. Staten, zullen dezer da
gen in diverse hoofdsteden, o.m.
's-Gravenhage, informeele bespre
kingen houden over het Amerikaan
sche voorstel voor de oprichting van
een internationale handelsorgani
satie.
TN VERBAND met fraudes ijl den
vleeschhandel te Nijmegen, sa
menhangend met clandestiene slach
tingen., zijn een zestal slagersbe-
drijven gesloten.
A Is gevolg van de toenemende ver-
liezen aan de oorlogsfronten
gingen de Duitschers over tot het
oproepen van Oostenrijksche offi-
eieren in het leger, en het inscha
kelen van wetenschappelijk ge- 1
vormden in de Duitsche oorlog -
industrie. Een nieuwe phase van de
mogelijkheid tot verzwakking ve..i
het Duitsche oorlogspotentieel werd
hiermee ingeluid.
Weinigen bv. zal het bekend zijn,
dat als gevolg van de sabotage van
Oostenrijksche ingenieurs en pro-
fessoren een belangrijke vertraging
van vele maanden in de productie fl
van V-wapenen kon worden be
reikt. Zoo slaagde de materiaal-
kooper van de V-wapenfabriek te
Pilsen, een Oostenrijksch ingenieur
er in tal van maanden belangrijke
grondstoffen, benoodigd voor de
productie, eenvoudig „niet te vin
den". Toen zij eindelijk gevonden
waren, wist men met succes afle- j
vering en transport der V-wapenen
dusdanig te vertragen, dat, toen
eindelijk met het afschieten op En
geland een begin werd gemaakt, de
invasie in Frankrijk al een voldon
gen feit was geworden.
Na de bevrijding van Frankrijk
kregen de geallieerden, door de ver
korting van den afstand, de moge-
Hjkheid, om door middel van het af-
werpen van parachutisten, wapenen
en radiozenders het Oostenrijksche
verzet beter en doeltreffender te
maken. Hiermee brak ook voor de
Oostenrijksche voorvechters voor de
vrijheid, evenals in andere West-
Europeesche landen, het uur aan
van daadwerkelijk actief optreden
op groote schaal tegen de Duit
schers.
TAE voormalige opperbevelhebber
der Duitsche strijdkrachten ge-
neraal-veldmaarschalk Kesselring
en een aantal andere voormalige
Duitsche legeraanvoerders zullen
dezen herfst in Italië berecht wor
den.
TAE PERZISCHE regeering heeft
een nota aan de vredesconfe
rentie gezonden om alsnog te wor
den toegelaten, waarbij aan Perzië
volledige rechten van deelneming
zouden moeten worden toegekend.
yOLGENS
Giome
TAE MINISTER van Justitie,
mr. J, v. Maarseveen, zal
Donderdag 22 Aug. om 21 uur
over de beide Nederlandsche
zenders een radiorede houden
over het probleem van de vrij
lating der politieke delinquen
ten.
RNGELAND heeft geprotesteerd
tegen toelating tot het lidmaat
schap der V. N. van Albanië aan
gezien de Engelsche regeering be
twijfelt, of Albanië zijn internatio
nale plichten, wel normaal opvat.
een te Bangkok,
Siams hoofdstad, afgelegde
Verklaring, wordt de grens tusschen
Siam en Indo-Chir.a onvoorwaar
delijk gesloten. Dit is de jongste
phase in de ontwikkeling van het
grensgeschil dat de Siameesche re
geering voor den Veiligheidsraad
der V.N. gebracht wil zien.
1AE bijzondere KLM-vlucht naar
Z. Afrika is uitgesteld tot 6 1
October.
TAE Ned. Amateur Tooneel Unie
gaat contact opnemen met het
buitenland, ter uitwisseling van
ideeën en van repertoires en ter
bestudeering van werkmethoden.
Mogelijk zal dit leiden tot vorming
van een internationale federatie.
TAE Amerikaansche militaire at
taché Colonel Johnson heeft
gisteren te Den Haag Amerikaan
sche onderscheidingen uitgereikt
aan een aantal Nederlandsche of
ficieren en onderofficieren, w.o. ge-
neraal-majoor J. B. Ridder de van
der Schueren, commissaris der Ko
ningin in de provincie Overijssel.