Spoedige overeenkomst noodzakelijk
NOG DRIE EX-SATILLIETEN
Cacao en koffie
We kunnen ons de tegenwoordige
twisten niet langer meer veroor
loven, zegt minister Jonkman met
betrekking tot Indonesië
De
orgaan van het opperbestuur
DISTRIBUTIENIEUWTJE
TWEEDE JAARGANG No. 542
Comm. v. Toezicht: A. P. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A. J. J M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) f 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.28;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1946
UITGAVE STICHTING ..DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN. 'lissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red. J. v d. BROEK, -ijbureau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Westsingei 75, tel. 2238 Red. N. J. KARHOF
Sjahrir kabinetsformateur.
Tiet was gisteren een jaar geleden
dat Japan capituleerde en dat
er een einde kwam aan den oorlog
in het Verre Oosten en daarmede
den geheelen oorlog.
"VTinister Jonkman, de minister van
Overzeesche Gebiedsdeelen,
richtte zich ter gelegenheid hier
van in een radiorede tot Indonesië,
waarin htJ naging wat in het afge-
loopen jaar bereikt washet herstel
van het grondwettig gezag in ae
Groote Oost er. Borneo, op Banka
en BiUiton en de conferentie van
Malino, waar de grondslag werd
gelegd voor de vorming van het
nieuwe Indonesisch staatsverband.
Op Java, Madoera en Sumatra
echter, aldus de minister, leven wij
nog altijd onder oorlogsomstandig
heden.
Daar herrees noch hernieuwde
zich ons koninkrijk, doch opende
zich een nieuwe periode van ellen
de en strijd.
Daar kwam uit de Indonesisch-
nationale beweging een staat in den
staat te voorschijn, die als zoodanig
moeilijk te aanvaarden is, ook voor
wie langs wettigen weg op histori
sche grondslagen vergaande demo
cratische staatkundige hervormin
gen verlangen, doch welke door zijn
ontstaan met Japansche toestem
ming en medewerking en door zijn
inrichting en voortbestaand met
behulp van Japansche wapenen en
methoden de nederlaag van Japan
schijnt te miskennen en voor Java,
alsook voor Sumatra, een staats
vorm schijnt te willen forceeren,
waarvan de deugdelijkheid niet is
komen vast te staan. En dat wordt
verdedigd op den onjuisten. grond,
dat het door Nederland mede ge
dragen gezag zou zijn verdwenen,
niet meer zou worden gewenscht en
niet meer zou worden vertrouwd.
Daar verkeert soms het edel stre
ven van het Indonenisch nationalis
me in daden, zijner onwaardig.
De minister wees er verder op, dat
we ons de tegenwoordige twisten
niet langer kunnen veroorloven, in
elk geval niet lang meer. Noch in
ons eigen belang, noch in ons ge
meenschappelijk belang, noch met
het oog op de internationale ver
houdingen.
Gezamenlijk moet er binnen kor
ten tijd tot een overeenkomst ge
komen worden, waartoe de rede
van H. M. de Koningin van 7 Dec.
1942 den weg heeft gewezen: de
oude koloniale verhouding om te
zetten in een verder samengaan in
volkomen gelijkwaardigheid. Het
wordt hoogste tijd, dat wij met el
kaar op Java, Madoera en Suma
tra, met Gods hulp vervullen, wat
deze koninklijke rede ons heeft op
gedragen, aidus besloot min. Jonk
man.
/"tok de It. G. G. hield op de eer-
ste Terjaardag van Japan's ca
pitulatie een rede, waarin hij de
conferentie van Malino aanhaalde
als een bewijs, dat een grondslag
van onderling vertrouwen en vrij
heid, die zoo naarstig wordt ge
zocht door de Indonesiërs, verwer
kelijkt kan worden in vreedzame
samenwerking en volgens de richt
lijnen aangegeven door de Neder-
landsche regeering. Eerst als het
Nederlandsche volk door het in el
kaar slaan van de handen met de
Indonesiërs het Japansche systeem
zal kunnen uitbannen, zal de neder
laag van Japan volledig zijn.
Qoekarno heeft aan Sjahrir de
opdracht verstrekt een natio
nals l kabinet te vormen.
Men verwacht, dat de volledige
bevoegdheden, die de president in
verband met den buitengewonen
toestand aan zich getrokken had,
dan wederom op den ministerraad
zullen overgaan.
Bij Semarang en Bandoeng
vecht de T.R.I.
toestand te Semarang is weer
eenigszins ongeregeld. Men
heeft kunnen vaststellen, dat in 't
gebied van Semarang en Bandoeng
de T.R.I. een actief aandeel neemt
aan de gevechten met Nederlan
ders.
Met het oog op activiteit van
terroristen zijn te Medan uitge
breide huiszoekingen verricht door
Britsche troepen, waarbij ze her
haaldelijk in botsing kwamen met
terroristen.
Achttien Chineesche schepen met
goederen uit Indonesië aan boord
zpn aangehouden door Nederland
sche schepen en met de goederen in
beslag genomen.
Evacuatie wordt hervat.
Aieide de Gasperi, de minister-presi
dent van Italië, pleit voor zijn volk
op de Parijsche Conferentie,
week medegedeeld. Gen. Mansergh
heeft in een brief er op aangedron
gen, dat bij hervatting der evacua
tie voorrang zal worden verleend,
aan hen, die door de Japanneezen
zijn geïnterneerd.
/Afficieus is door de Republikein-
sche regeering een hervatting
van de evacuatie tegen de volgende
Tn CHINA is de strijd met de com-
munistische troepen weer hevig
ontbrand.
Commissio-Gonoraal
Een republiek binnen de rechtsorde
van het nieuwe Koninkrijk
Byrnes en Alexander vin- AANHOORD
den Italië democratisch,
Molotof niet
TUOENSDAG waren Bulgarije en Hongarije aan de beurt om hun
belangen voor de Parijsche vredesconferentie te behartigen. Hun
betoogen liepen over een gedeelte parallel. Beiden bekenden ze
schuld, de schuld van oorlogvoering aan de zijde van Duitschland,
dat hun landen tegen hun wil in den oorlog tegen de geallieerden
waren meegesleept, beiden onderstreepten verzachtende omstandig
heden. beiden ook beklemtoonden vooral, dat hun landen zich thans
met alle energie tot de democratie hebben bekeerd.
T-kE TALRIJKE in de Kamerafdee
lingen gestelde vragen inzake
het wetsontwerp commissie-gene
raal voor Ned-Indië is door den mi
nister-president en door dien van
Overzeesche gebiedsdeelen in- een
uitvoerige memorie beantwoord.
Daarin verklaren zij, dat de com
missie niet is te beschouwen als
een gedelegeerde van het opperbe
stuur, maar als een orgaan daar
van voor bepaalde taken, staande
onder deszelfs gezag, bevel en toe
zicht. Art. 62 der Grondwet laat h.
i. geen twijfel over de toelaatbaar
heid dezer wet. Het staat h.i. de
Kroon zelfs vrij op wettelijken
grondslag haar bevoegdheid van
opperbestuur tendeele door vaststel
ling van bepalingen door zulk een
nieuw instituut te doen uitoefenen.
De ministers zijn voorts van mee
ning. dat de uitzending van de com
missie ook buiten de wet om kan
geschieden, daar de Kroon haar op
gedragen functies van opperbestuur
der buitenlandsche betrekkingen,
oppergezag van land- en zeemacht-
kan uitoefenen door middel van
militaire en andere missies.
Wat de republiek Indonesia be
treft zeggen de ministers dat het
in de bedoeling ligt deze staatkun
dige organisatie na zuivering van
de feiten van haar oorsprong de
voor haar geëigende plaats te doen
i" ,d® ,zadf van de Vredesconferentie er uit tijdens de debatten. Er
BC'uisterd. nr wordt blUkbaar ook geslapen. Maar is dat te verwón-
ven bij de langdurige besprekingen, waarbij ieder speech bovendien nog
in twee vertalingen wordt voorgeleienT
innemen in de rechtsorde van het
nieuwe Indië en het nieuwe Ko
ninkrijk op den grondslag van de
Koninklijke rede van 7 Dec. 1942.
T.a.v. de positie van den It. G. G.
in de commissie meenen de minis
ters dat het om principieele en
practische redenen niet wensche-
lijk is hem slechts raadgevende stem
te geven.
Tn hun grieven tegen de voorge-
stelde vredesverdragen liepen
hun paden uiteraard iets uiteen.
Giogief, die namens den Bnlgaar-
schen premier het woord voerde,
verzette zich tegen Griekenland's
eischen op Westtharcië, een gebied,
waarop zich geen enkel Grieksch
dorp bevindt. Ook de schadeloos
stellingen, die de Grieken eischten
vond hij onredelijk. In zijn betoog
kreeg hij de steun van Polen en de
Oekraine, terwijl uiteraard de Griek
sche minister-president Tsaldaris
het heelemaal niet met hem eens
was.
De Hongaarsche premier strui
kelde bij zijn beschouwing over het
vredesverdrag, dat men zijn land
wilde opleggen, natuurlijk over
Transsylvanië, dat men aan Roe
menië heeft geschonken, maar hij
was wel zoo bescheiden om het niet
heelemaal te willen hebben. Ook de
economische clausules van het ver
drag vond hij nog al stekelig.
TAr. Wang Sjih Tsjih moet het
nog gezegd worden, dat het een
Chinees is? viel het niet geheel
onvermengde genoegen te beurt
vanaf gisteren drie dagen de voor
zittershamer te hanteeren. Na Jan
Masaryk Tsjecho-Slowakije
die nogal wat tegen het Hongaar
sche betoog had, en een Wit-Rus,
die het nog niet zoo onverdienste
lijk vond, vond Byrnes het tijd
worden zich in de algemeene ge-
dachtenwisseling te mengen om te
antwoorden op de critiek, die door
Rusland en andere naties naar aan
leiding van de Amerikaansehe po
litiek was uitgeoefend.
Hij kwam er fel tegen op, dut
Italië door Rusland als minder de
mocratisch werd beschouwd dan de
drie Balkanstaten, die door Rus
land alleen als DE voorbeelden van
ware democratie waren afgeschil
derd. Hij teekende protest aan te
gen een verkeerd weergeven van
Amerikaansehe opvattingen. Wij
maken, aldus Byrnes, kleine naties
niet tot satellieten van de groote.
„Hij verwierp de gedachte, dat de
V. S. naar verrijking, gebiedsuit
breiding of oorlogsschatting zou
streven. Zij eischen slechts vergoe
ding van schade. De critiek op Grie
kenland vond hjj niet fair."
NIEUWE
BONNEN
(Periode 18 t.m. 31 Augustus!.
BONKAARTEN KA, KB, KC 608:
486 t.m. 490 brood800 gr. brood
491 brood
494 boter enz.
495 boter enz.
505 suiker
496 alg.
497 alg.
498 alg.
499 alg.
500 alg.
501 alg.
502 alg.
B 94 res.
C 94 res.
B 95 res.
400 gr. brood
125 gr. boter
375 gr. marg. of
300 gr. vet.
500 gr. suiker
100 gr. bloem
200 gr. kaas.
250 gr. jam.
stroop, enz.
50 gr. cacao.
50 gr. thee.
100 gr. koffie.
250 gr. z. zeep.
1600 gr. brood
800 gr. brood
100 gr. kaas
BONKAARTEN LA, LB, LC 608;
413 vleesch 100 gr. vleesch
414 vleesch 400 gr. vleesch
A 76 melk 2 L. melk
B 76 C 75 melk 3% L. melk
BONKAARTEN KD, KE 608:
986 987 brood 800 gr. brood
994 boter enz. 250 gr boter
995 boter enz. 125 gr. marg. of
100 gr. vet.
005 suiker 500 gr. suiker
996 alg. 100 gr. bloem
997 alg. 100 gr.' kaas
998 alg. 250 gr. jam,
stroop, enz.
999 alg. 50 gr. cacao
001 alg. 250 gr. z. zeep.
D 94 res. 800 gr. brood
E 94 res. 500 gr. rijst, kind.
meel of kinder-
biscuits.
BONKAARTEN LD, LE 608:
913 914 vleesch 100 gr. vleesch
D 76 E 76 melk. 6 L. melk.
TABAKSKAARTEN ENZ.:
T 43
V 43 V 44
X 43
X 44
2 rants, tab. art.
en 2 rants, sig. v.
mind, dan 18 ct.
p. st. of een pakje
,,Pax" kerftabak
van 40 gr.
100 gr. choc, en-
of .suikerwerken.
2 rants, tab. art.
100 gr. choc, en-
of suikerwerken.
Margarine of vet naar keuze.
Margarine en vèt zal rr.en in den
vervolge naar keuze kunren koopen.
De bonnen 495 boter geven derhalve
recht op 375 gram margarine of 300
gram vet, de bonnen 995 boter op 125
gram margarine of 100 gram --et. Des-
gewenscht kan men op een bon 375
gram margarine of 300 gram vet zoc-
wel margarine als vet koopen en wel
in de volgende hoeveelheden. 250 'gr.
margarine en 100 gram vet of 125 gr.
margarine en 200 gr. vet.
Aardappelen.
De bonnen voor aardappelen zullen
afzonderlijk worden aangewezen.
De bonnen voor melk zijn geldig t.
m. Zaterdag 24 Aug. a.s. Voor de
week van 25 t.m. 31 Aug. zuilen voor
tabak, melk en aardappelen nog bon
nen worden aangewezen.
Extra vleesch.
Deze week is wederom 100 gram ex
tra vleesch beschikbaar, zoodat men
in totaal 500 gram per 14 dagen ont
vangt. Bovengenoemde bonnen kun
nen reeds op Vrijdag 16 Aug. worden
gebruikt, met uitzondering van de
bonnen voor vleesch en melk, waarop
eerst met ingang van Maandag 19
Aug. mag worden gekocht.
Bij deelneming aan maaltijden van
de centrale keuken moeten aldaar
de bonnen ,.413 en 913 vleesch" wor
den ingeleverd.
Rusland vond het blijkbaar nog
niet het oogenblik om op Byrnes'
betoog te antwoorden. Visjitkski
kondigde althans aan, dat Molotof
„te bestemder tijd en plaatse" over
een en ander nog wel het woord
zou voeren, en ging daarop zelf over
tot de bespreking van de Hongaar
sche verklaring.
vroor het aanhoren van de laatste
ex-satelliet van Duitschland,
Finland, was de middagzitting van
gisteren gereserveerd. De Finsche
afgevaardigde uitte de hoop, dat
territoriale verlichtingen van de
wapenstilstandsvoorwaarden nu mo
gelijk waren, met name ten aan
zien van Finsch Karelië. Molotof
kwam echter bij de daaropvolgende
discussies snel die hoop de bodem
inslaan. Hij vond de voorgestelde
grenswijzigingen noodzakelijk in
verband met de veiligheid van Le
ningrad.
De Zuid-Afrikaander Theron
drong bij de verdere besprekingen
aan op welwillendheid ais grondslag
voor een blijvende en rechtvaardi
ge vrede, en pleitte me» name voor
Griekenland en het nieuwe Italië.
De Er.gelsche afgevaardigde Alex^
ander verklaarde zich volkomen ac-
coord met de woorden, die Byrnes
's morgens had gesproken en, uitte
ook zijn verwondering over de Rus
sische bewering.'dat Italië geen de
mocratische staat Is. Overigens
vond hij het vredesverdrag met Ita
lië niet onrechtvaardig, maar had
alle vertrouwen in zijn herrijzenis.
Hij wilde Italië zoo snel mogelijk
doen opnemen in de V. N. Ook Bi-
dault sprak nog vriendelijke woor
den over Italië.
Voorinleveringsbon Sinaas"
appelen.
Zooals reeds is gemeld, zal aan
kinderen, geboren in 1942 of later
500 gram sinaasappelen worden
verstrekt. In verband hiermede
dient men bon 007 alg. bij een de
taillist in groente en-of fruit in
te leveren uiterlijk op Donderdag
22 Augustus.
De verzendhuizen en de
fruitdistributie.
Om ten aanzien van de distribu
tieregeling voor fruit misverstand
te vermijden worden de consumen
ten er aan herinnerd, dat voor be
stellingen bij verzendhuizen geen uit
zondering wordt gemaakt op de ge
stelde distributievoorschriften en
dat dus uitsluitend tegen inleve
ring van de voor fruit aangewezen
nieuwe bonnen op basis van de aan
gegeven hoeveelheid mag worden
afgeleverd.
Bonnen voor metalen
keukengerei.
Met ingang van 18 Aug. geven de
bonnen 506 en 006 alg. recht op het
koopen van metalen keukengerei.
De bonnen hebben een waarde van
twee punten, blijven voorloopig gel
dig en kur.nen in combinatie met
eventueel later aan te wijzen bon
nen of met speciale punten „keu
kengerei extra" worden gebruikt.
De speciale punten „keukengerei
extra" (uitgevoerd in roode of in
blauwe kleur) blijven nog tot en
met 14 Sept. geldig.
Zij, die voor 18 Febr. jl. in het
huwelijk zijn getreden of zich zelf
standig hebben gevestigd, komen
voor een aantal punten voor me
talen keukengerei in aanmerking,
voor zoover zij nog geen punten
hebben ontvangen.
Heden zon onder 20,04 uur,
maan onder 9,17 uur. Zaterdag
Zaterdag zon op 5,21 uur. Maan
op 22,08 uur.
Weersverwachting geldig tot
hedenavond
In den ochtend pla-atse-
selijke nevel of mist overigens
gedeeltelijk bewolkt met voor
namelijk in het binnenland
nog enkele buien. Zwakke ver
anderlijke wind. Iets hoogere
temperatuur.