Ook Roemenië (Vredesconferentie)
Grimmige voorbereidingen
Belangstelling
voor de publieke zaak
Recruten
mogen lezen in bed
had bezwaren
Maar had Rusland's steun
Eerste Kamer
keurt goed
Open de
DardaneUen
Grooie Indonesische aan
val op militair kamp
I'WKEDE JAARGANG No. 541
Comm v, Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C.J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST: Mr Dr
A. J. J M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) f 3.36 p. kwartaal; per
post 4 10; p. week (bij nlet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaaerland
WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1946
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J H A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN, 'lissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7. tel. 102; Red J v d BROEK, -ijbureau
Oostburg, Nieuwstr 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Westsingel 75. tel 2236 Red. N. J. KARHOF
De taak der politieke partijen
den. laatsten dag der eerste na-
oorlogsche bijeenkomst van de
Union Internationale des Villes et
pouvoirs locaux", onlangs te Brussel
gehouden, werd het gebrek aan be
langstelling bij de burgerij voor de
publieke zaak aangestipt.
Het hier geconstateerde gebrek doet
zich ook hier te lande voor, speciaal
op het platteland. Buiten een kleinen
kring van geïnteresseerden, treft men
daar onder de doorsnee burgers wei
nig of geen belangstelling aan voor
wat er met name door de gemeente
lijke overheid verricht wordt en op
welke terreinen zij haar werkzaamhe
den uitstrekt, tenzij men toevallig als
onmiddellijk belanghebbende hierbij
is betrokken. Eerst dan krijgt men
van de getroffen maatregelen kennis,
maar van de voorgeschiedenis en dien
tengevolge van het .waarom" lieeft
men vaak niet het minste begrip.
In onze plattelandsgemeenten wordt
dit verschijnsel herhaaldelijk gesigna
leerd.
T¥ei kan dan ook niet anders, of deze
gang van zaken moet daar nadee-
llg werken op de overheidswerkzaam-
heid, die toch van zoo'n groot belang
is voor de inwoners. De gedachten
gaan hierbij uit naar het plaatselijk
orgaan bij uitstek, den gemeenteraad.
De praktijk leert ons, dat deze ,door
volslagen gebrek aan belangstelling
en medewerking van de zijde van het
publiek, niet zelden vervalt tot een
college, dat zijn werkzaamheid alleen
bepaalt tot enkele adspiraties van in-
dividueele leden, hetgeen zich uit in
het telkens opnieuw aan de orde stel
len van minder belangrijke onder
werpen. Het voornaamste doel van 't
raadslidmaatschap: in het algemeen
belang de gemeente op een hooger
plan of tot grooteren bloei te bren
gen, raakt daardoor dan ook op den
achtergrond. Dit gevaar moet echter
gekeerd worden 1 Het geheele open
bare beleid moet niet bepaald wor
den door slechts enkele individuen.
Nqen, hieraan dient iedere burger
naar best vermogen mede te werken
Eenerzijds zullen de gekozenen het
contact met de kiezers levendig dienen
te houden, maar anderzijds en hier
komt het vooral op aan zullen de
kiezers deze functionarissen moefen
blijven steunen en zoo noodig hun
werkzaamheid activeeren en stimulee
ren Eerst dan zal een goed openbaar
belt.d gewaarborgd zijn.
^ooals hierboven vermeld, ontbreekt
echter een zoodanige activiteit in
onze kleinere gemeenten en zal ze dus
moeten worden opgewekt en aange
wakkerd. Hoe kan dit geschieden?
Hier is m.i. vooral een taak wegge
legd voor de bona-fide politieke par
tijen, omdat zij er groot belang bij
hebben, dat de gemeentenaren zich
interesseeren voor de openbare werk
zaamheid en de onwetendheid en
verwarring op dit punt wordt weg
genomen.
Zou met name onze Katholieke
Volkspartij in ons katholieke Zuiden
niet kunnen bevorderen, dat de „la
tente" medeburgers voorlichting krij
gen omtrent de materie der openbare
belangenverzorging? Zij zou misschien
er voor kunnen zorgen, dat de ge
meentenaren een 'juiste* voorlich
ting kregen over de samenstelling, in
richting, taak, bevoegdheden, rechten
en plichten der op het openbaar ter
rein werkzame instanties. Vooral zal
hierbij aandacht geschonken moeten
worden aan de locale lichamen, die
van oudsher geroepen zijn tot het be
hartigen der publieke belangen, doch
ook de centrale organen mogen, zeer
zeker in dezen tijd, niet verwaarloosd
worden.
De hierboven bedoelde voorlichting
zou m.i. gegeven kunnen worden door
middel van op te richten cursussen of
in te stellen voorlichtingsavonden,
waar dan op populaire wijze door be
voegde personen uiteenzetting wordt
gegeven omtrent de omschreven ma
terie. Het is duidelijk, dat alleen een
populaire, bevattelijke behandeling
der stof nuttig kan werken en dat
zwaarwichtige causerieën over staats
inrichting of staatkunde vermeden
moeten worden.
r|e op zoodanige wijze in het volle
licht der belangstelling geplaat
ste publieke werkzaamheid, zal naar
mijn overtuiging leiden tot ontplooiing
van alle reeds wel bestaande, doch nog
niet gebruikte mogelijkheden in de
gemeenten, hetgeen ongetwijfeld het
algemeen belang ten goede zal ko
men. En op dit laatste richt zich toch
de voornaamste activiteit van elke
goedwillende politieKe partij.
M. M. B. P.
TYE GASPERI was de eerste, van de overwonnen landen-, die
voor het forum van de Paiüsche vredesconferentie om clemen
tie voor zijn land kwam vragen, Tat.arescu, de Roemeensche mi
nister van Buitenlandsche Zaken, was de tweede. De Gasperi sprak
hartstochtelijk, zfjn betoog omlijstend met felle gebaren. De Roe
meen sprak rustig, zakelijk, wei-overwogen. De Gasperi kon in ant
woord op zijn betoog slechts vijandige, achterdochtige opmerkingen
gen ir.casseeren, de Roemeen kreeg al direct een niet-onbehagelijke
steun van Rusland.
]V,f ONTGOMERY heeft recruten
noodig. 100.000 stuks tegen
Maart van het volgend jaar. Hij wil
ze echter anders behandelen dan tot
nu toe het geval was, beter en voor
al huiselijker. Discipline zal voort
aan gepaard gaan met vrijheid, zoo
heeft hij verteld. Het bevel „lich
ten uit" zal 's avonds niet meer
weerklinken en aan den soldaat
-al 3} paq ui uftz UEBisaSsoi faq rez
zen. Zoo ideaal ziet het er uit, dat
de Engelsche kranten er een spot
ternij t je aan gewaagd hebben. De
Daily Express teekende bovenstaand
plaatje met het onderschrift: „Mon
ty zegt. dat je mag lezen, welnu
léés suffert
Stijgende spanning jfj PaleStifl&
TUJDENS de zitting van- de Eerste
Kamer, die gisteren plaats
vond, werd het wetsontwerp tot hef
fing van een vermogensaanwasbe-
lasting, in handen gesteld van een
commissie van voorbereiding, be
staande uit de heeren vau den
Brink, van Santen, van de Kieft,
Rip en Stikker.
Het. wetsontwerp ongevallenver
zekering van' in Nederland wonen
de werklieden, die in Duitschland
werkzaam zijn, werd goedgekeurd,
nadat min. Drees in antwoord op
een vraag van den heer Wijffels
had verklaard, dat voor Nederland
sche mijnwerkers, die onder den
grond op Duitsch territoir werken,
de Nederlandsche sociale wetgeving
zal gelden. Ook de ontwerpen Op
heffing van Nederlandsche gerech
ten op Britsch territoir en Wijzi
ging der Ziektewet werden daarop
goedgekeurd.
De Tweede Kamer zal Vrijdag
ochtend bijeenkomen ter behande
ling van het wetsontwerp tot in
stelling van de Commissie-Gene
raal.
JN VERBAND met het feest
van Maria ten Hemelopne
ming zal ons blad evenals alle
andere katholieke dagbladen
morgen niet verschijnen.
DE DIRECTIE.
TN PALESTINA loopen de za-
ken lang niet vlot. Alles wijst
op een tot het uiterste oploopen
van de spanning.
De Britten treffen alle mogelijke
maatregelen om hun aangekondigd
voornemen een einde te maken
aan de illegale Joodsche immigra
tie in het. H. Land te verwerke
lijken. Alle burgers zijn daartoe uit
het havengebied van Haifa verwij
derd, terwijl de havenstrook tot ver
boden gebied is gemaakt. In het
Oostelijk havengebied, waar de twee
vluchtelingenschepen liggen, waar
van we gisteren melding maakten,
zijn uitgebreide prikkeldraadver
sperringen aangebracht en mitrail
leursnesten ingericht. Steeds nieu
we versterkingen en tanks stroo
men de haven binnen. Voor de ha
ven liggen grimmige Britsche oor
logsschepen. In Haifa zelf is een
uitgaansverbod afgekondigd.
De Joden van nun kant ageermv
fel tegen deze maatregelen. De
Joodsche Raad in Palestina kondig,
de reeds aan, dat zij een politiek
van niet-samenwerking met het be
stuur te Jeruzalem zou volgen „in
verband met de willekeurige depor
tatie van Joodsche uitgewekenen
door de Britten". De illegale Jood
sche radio-omroep Stem van Is
rael" spoorde de bevolking aan het
uitgaansverbod te overtreden en
zich naar de haven te begeven-,
waar „1298 illegaal geïmmigreerde
Joden op het punt staan gedepor
teerd te worden", een oproep waar
door duizenden aan gevolg werd
gegeven. Tallooze botsingen worden
gemeld, waarbij dooden te betreu
ren vielen.
Bovendien is een proteststaking
van een dag aangekondigd.
Ir. tusschen is Truman's beslis
sing inzake het Engeische verdee-
Im-gsplan nog steeds niet bekend
Volgens Amerikaansche berichten
is een compromis-voorstel inge
diend, dat in zooverre van- het Brit
sche plan afwijkt, dat het den Jo
den een grooter gebied toekent en
een grooter vrijheid van handelen
in hun eigen zone. Bovendien zou
volgens dit plan Amerika 75 millioen
dollar bijdragen om het levenspeil
in de Arabische staten op te voe
ren.
Nieuwe burgemeester
van Eindhoven
•M"AAR A.N.P. verneemt is mr. H.
A. M. T. Kolfschoten met in
gang van 1 Sept. a.s. benoemd tot
burgemeester van Eindhoven. Mr.
Kolfschoten was, zooals bekend,
minister van Justitie in het kabi
net Schermerhorn.
lyi aar hoeveel verschillen er ook
waren tusschen de Gasperi en
Tatarescu, beiden stemden in één
punt overeen; ze waren geen van
twee tevreden met, wat het vredes
verdrag hen wilde decreteeren.
Slechts over één ding voelde Ta-
terescu zicli wel behagelijk ge
stemd, dat Noord-Transsylvanlë
weer aan zijn land was teruggege
ven. Maar voor het overigeDat
Roemenië ook aan de zijde der ge
allieerden had gestreden, werd in
het verdrag niet vernoemd. Dat
zijn land herstelbetalingen van
Duitschland kan eischen, werd niet
erkend. Dat de Roemeensche strijd
krachten zoo werden beperkt, was
een zware straf. Dat de Westelijke
geallieerdenop wier terrein het
geen oorlog had gevoerd een zwaar,
dere schadeloosstelling eischten dan
3ovjet-Rusland was niet in den haak
Roemenië was echter vastbesloten,
zoo zeide hij, de fout te niet te
doen, die het door het voeren van
den oorlog tegen Rusland en de ge
allieerden had gemaakt.
Overigens kon de Roemeen be
trekkelijk gemakkel.k een rusti
ge en zekere houding aannemen,
want li(j wist zich sterk door de
Russische steun, die al direct bij
de eerste debatten bleek. Daarin
kwam wel tot uiting, dat Rus
land veel voelde voor Roemenië's
bezwaren tegen de herstelbeta
lingen en tegen de meestbegun
stigingsclausule op handelsgebied
en ook de Tsjechische delega
tie liet vriendelijke en sympathie
ke uitingen hooren.
Ten aanzien van Italië was dat 's
morgens wel anders geweest. Mo-
lotof had toen- het woord gevoerd
en eerst een beetje met Byrnes ge
redekaveld, omdat hij niet als eer
ste mocht spreken. Daarna had hij
over Italië gesproken, waar volgens
hem de regeering nog steeds ge
faald had de laatste resten van het
fascisme uit te roeien. Hij vond de
Gasperi's rede een ondersteuning
van de oude eischen van het im
perialistisch Italië en verzette zich
tegen uitstel inzake Triëst De
Abessynsche gedelegeerde, die na
hem sprak en met gejuich werd be
groet, kwam op tegen de gedachte
om de vroegere Italiaansche kolo
niën onder Italië's beheer te stellen
Tenslotte beschuldigde de Griek-
sche premier Italië van stelselma
tige tegenwerking bij het tot stand
brengen van de Grieksche natio
nale eenheid. Dit gold ook met be
trekking tot den terugkeer van
Noordelijk Epirus. Griekenland was
echter niet wraakzuchtig.
rFoo gaat de Conferentie traag,
uiterst traag' voorwaarts. Nu
moeten eerst ook nog Bulgarije,
Hongarije en Finland gehoord wor
den. met alle aankleve van dien.
Eerst daarna kunnen de commis
sies aan het definitieve werk van
de opstelling der verdragen begin
nen. Het is niet te verwonderen',
dat men al begint te vreezen niet
op tjjd klaar te komen en dat men
in New-York al begint te denken
aan een opschorting der V. N. op
23. September tot een datum in No
vember. De berichten uit Parijs, dat
Byrnes sterk gekant is tegen een
verdaging van de vredesconferentie
hebben de mogelijkheid van een
uitstel der algemeene vergadering
van de V. N. vergroot.
vraagt Rusland
t\e TEKST van de door de Sovjet
Unie aan Turkije gerichte nota
betreffende herziening van het ver
drag van Montreux. dat in 1936 tot
stand kwam en de scheepvaart
door de Dardanellen regelt, is ge
publiceerd en bevat vijf voorstellen
met betrekking tot een nieuw pact.
Dardanellen moeten altijd voor
koopvaardijschepen van allen na
ties openstaan.
Zij moeten bij voortduring open
gesteld zijn voor oorlogsschepen van
mogendheden om de Zwarte Zee.
Oorlogsschepen van andere na
ties mogen niet van de Dardanel
len gebruik maken, tenzij uitdruk
kelijk anders is beschikt.
Turkije en de overige naties om
de Zwarte Zee moeten in al deze
dingen te beslissen hébben, daar
het hier den eenigen weg naar de
Zwarte Zee betreft.
Turkije en de Sovjet-Unie, die het
best in staat zijn de koopvaardij te
beschermen en de veiligheid te waar
borgen, moeten gezamenlijk de ver
dediging der Dardanellen op zich
nemen.
T~bUIZEND Indonesiërs hebben op
11 Augustus een aanval ge
daan op een militair kamp te
Rappang in Zuid-Celebes. Zij
werden uiteengeslagen, waarbij
7ij 9 dooden achterlieten. De Ne
derlandsche strijdkrachten leden
geen verliezen.
Tijdens een zuiveringsactie ten
Oosten van Makassar zijn 12 ter
roristen, waaronder een Japanner,
gedood en velen gevangen genomen.
Volgens Engelsche berichten zijn
Britsche troepen naar Padang ge
zonden, omdat de toestand daar
ernstiger is geworden.
Protest tegen troepen
uitzending.
TVoor een deputatie van den alge-
meenen vrouwenbond is aan
den secr.-generaal van het derpar-
tement van Oorlog een petitie aan
geboden, waarin geprotesteerd wordt
tegen de troepenzending naar In
donesië, hetgeen in strijd wordt ge
acht met de overeenkomst van Pots
dam, waarbij het zelfbeschikkings
recht der naties gewaarborgd wordt
De petitie was geteekend door ruim
40.000 vrouwen en moeders uit het
Noorden, Westen en Oosten des
lands.
/GISTERENMIDDAG is te Amster.
dam het m.s. „Ruys" aangeko
men met 1800 repatrieerenden uit
Indonesië aan boord.
Op den Landdag van het Roode Kruis te Brummen,
ontving H. K. H. Prinses Juliana een vaandel, dat "J
aan het Roode Kruis aanbood. Een kijkje tijdens de
ze overdracht.
Tijdens Haar bezoek aan de Passiespelen te Tegelen
begat H. M. de Koningin zich achter het tooneel,
waar Zg door de spelers hartelijk werd toegejuicht.
Heden zon onder 20.08 uur,
maan onder 6.40 uur. Donder
dag zon op 5.23 uur, maan op
21.35 uur. Donderdag zon onder
20.06 uur, maan onder 7.58 uur
Vrijdag zon op 5.24 uur, maan
op 9.17 uur. Weersverwachting,
geldig tot hedenavond; Matige
wind tusschen West en Zuid.
Half tot zwaar bewolkt met
plaatselijk enkele buien. Iets
minder koel.