Volksverheffing in Indonesië
.is eerste eisch
Voorloopers van „illegale armada"
opgevangen
Sinaasappelen
Visjinski voeli zich beleedigd op Parijsche conferentie Ex-gedeporteerden
De Gasperi imperialisme verweien
Pi annon
voor de
uifen hun grieven
Oppositie
in Yoegoslavië
voor de jonasten
Stakingen alom
Gecondenseerde melk
naar het buitenland
spoorabonnementen
TWEEDE JAARGANG No. 540
comm v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VAN lioOTEGEM; A. E. LANGENHORST: Mr Dr
f X J. J M- MES; Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) t 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10: p. week (bij nlet-postbestell.) 0.28;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1946
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN, 'lissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red J v d BROEK, ..«bureau
Oostburg, Nleuwstr. 23, tel. 35; z.-Eilanden. Bur.
Goes, Westsingel 75. tel. 2236 Red. N. J. KARHOF
BEHALVE ALBANIË hidden zich nog meer gegadigden opgege
ven voor de bijwoning van de Vredesconferentie. Ook Cuba, Mexi
co en Egypte meenden hiertoe 't recht te bezitten. Zij hadden daar
toe een aantal redenen schriftelijk aan de vergadering kenbaar ge
maakt.
Terwijl een Amerikaansch voor
stel de vier eerstgenoemde landen
wilde toelaten bij de bespreking
van die punten, die de landen direct
aangaan, meende de Brit Alexan
der dat het de taak was van de al-
gemeene commissie de regels aan
gaande het hooren' van staten vast
te stellen.
Het slot van de besprekingen was,
dat het Amerikaansche voorstel
met vijftien tegen drie stemmen en
drie onthoudingen werd aangeno
men tegen stemden Polen, de Sov
jet-Unie en Wit-Rusland, terwijl
Yoego-Slavië, de Oekraïne en Tsje-
cho-Slowakije zich van stemming
onthielden)
Tot secretaris van de conferen
tie werd met algemeene stemmen
der. Franschman Claude Fouques
de Pare voorgesteld, maar Visjins
ki, de Russische afgevaardigde,
vond het beter om „eenigszins kal
mere naties" daarvoor te kiezen.
Men werd het er tenslotte over eens
om naast de groote vier ook Austra
lië, Brazilië, China en Yoego-Sla
vië in het secretariaat te doen ver
tegenwoordigen.
T\e bespreking van de verklarin-
gen van den Italiaanschen pre
mier de Gasperi leidde nog tot wat
strubbelingen tusschen Byrnes, die
nu voor drie dagen de voorzitters
hamer hanteert, en Visjinski. Byr
nes kondigde nl. aan, dat alleen
Yoego-Slavië bedenkingen tegen de
Italiaansche verklaring mocht op
peren, iets wat Visjinski niet nam
Byrnes wist echter de moeilijkhe
den voorloopig te bezweren door te
beioven, dat ais er om een alge
meene discussie zou worden ver
zocht, hij daarover zou laten stem
men en verleende daarop maar
ijlings het woord aan den Yoego-
Slaaf, die uitermate fel op de woor
den van de Gasperi reageerde. Hij
ageerde heftig tegen tendenties, die
beoogen een vrede met Italië te
sluiten, die dat land niet zouden
verhinderen, om eens te meer het
startblok van een nieuwe agressie
tegen de Balkanlanden te worden'
en die Italië een bolwerk tegen Sla
vische pressie wilden maken.
De Gasperi's rede beoogde, zoo
zei hij, slechts de verdediging van
imperialistische posities, die hij
voor Italië wil redden. De statistie
ken, door den Italiaanschen premier
aangehaald, berustten op een ,,ver-
valschte Italiaansche volkstelling
in 1921. Hij verzette zich tegen iede
re opschorting van de oplossing
van het vraagstuk Triest en Vene-
tia Julia.
"MA het Yoego-Slavische betoog
probeerde Byrr.es het nog eens
met Visjinski op een accoord te
gooien, maar deze vond Byrnes'
weigering om de Sovjetdelegatie 't
woord te verleenen een beleediging
die voortspruit uit den wensch „en
kele delegaties hun recht van spre
ken te onthouden".
Na nog wat rumoerige debatten,
zwichtte Byrnes en beloofde een
algemeen debat over het Italiaan
sche probleem tegen morgen.
Marine
ipE EINDHOVEN werd het con-
gres van het Nederlandsch ver
bond van gedeporteerden (N.V.V.
Q.) met een officleele zitting,
waarbij ook vertegenwoordigers uit
Frankrijk, België en Tsjecho-Slo-
wakije en van het ministerie van
Sociale Zaken aanwezig waren, ge
sloten. Hierbij werden de moeilijk
heden, waarmee de bijna 400.000
Nederlanders, die gedeporteerd wer
den, te kampen hebben, als daar
zijn aanschaffing van kleeding,
kwestie der grensgelden, ondersteu
ning van weduwen en weezen, uit
voerig gereleveerd, en werd scher
pe critiek uitgeoefend op die amb
tenaren door wier toedoen duizen
den naar Duitschland zijn gevoerd.
Tot slot werd een tweetal reso
luties naar den ministerraad gezon
den, waarvan de eerste aandrong
op de instelling van een commissie,
bestaande uit leden van het N.V.
V.G., die de regeering zal voorlich
ten by de oplossing van de proble
men, die met de deportatie-kwes
tie in verband staam-. De tweede
laakt het feit, dat het probleem
der huweiyken met buitenlandsche
vrouwen in bezettingstijd en dat der
toelating van deze gezinnen niet
bevredigend is geregeld en verzocht
enkele leden van het N.V.V.G. op te
nemen in de regeerings-commissle
die deze problemen behandelt.
^Oe meening van Maa Slamet
De evacuatie
van geïnterneerden wordt voortgezet
"VTR. MAS SLAMET heeft in een
interview met een ANP-cor-
respondent als het grootste gevaar
van een langer uitstel van een op
lossing inzake Indonesië aange
duid het feit, dat de bevolking het
vertrouwen in haar leidende figu
ren gaat verliezen.
Hij nam het de Nederlandsche
regeering zeer kwalijk, dat zjj
loyale Indonesiërs op den achter
grond liet staan en met den vij
and ging praten. Naar zijn oor
deel was de verhouding van de
Nederlanders tot Mussert (Dnitsch
land), precies dezelfde als die
tusschen de Indonesiërs en Soe-
karno (Japan). Dat Sjahrir on
besmet zou zijn, bestreed hij ook,
daar deze toch met de republiek
samen bleef werken.
Naar het oordeel van Mr. Slamet
waren de belangen van Indonesia's
bevolking het best gediend door
evolutie. Volksverheffing "is eerste
eisch, opdat er een soort Indone
sische publieke opinie ontstaat van
TAE JOEGO-SLAVISCHE verte
genwoordigers hebben op de
Parijsche vredesconferentie vur-
teld, dat zij de Italiaansche re
geering var.' de Gaspari fascistisch
vindt maar in Joego-Slayië zelf
schyrit men niet erg te spreken te
zijn over de Joego-SIavische regee
ring. Reuter meldde dat Jovanic,
de leider van de boerenpartij daar
uit gestooten is wegens critiek op
de regeering. Een C.I.P. bf richt
vertelt echter, dat hji de leiding
heeft neergelegd van de agrari
sche party en in oppositie is ge
gaan tegen de totalitaire strevingen
der communisten Dtt bericht wint
aan waarschynlykheid als men ver
neemt dat byv. in Belgrado de
radicalen, en leden van de natio
nale Joego Slavische party, mits
gaders de democraten afzor.derlyk
vergaderen, alhoewel zij gieen or
ganisatie noch dagbladen mogen
hebben. De Joego-SIavische regce
ringsvertegenwoordigers mogen dan
al hard schreeuwen de zo laatst
genoemde geluiden hebben ay niet
vermogen te overstemmen.
Er is 122 millioen
meer voor noodig
r>IJ de Tweede Kamer is ingediend
1 een ontwerp tot wijziging van
de marinebegrooting voor 1946.
Hierby wordt het totale bedrag der
begrooting van f 326.008.331 op
f 448.012.646 gebracht, een vermeer
dering dus van een slordige 122 mil
lioen gulden.
Deze vermeerdering is allereerst
toe te schryven aan de aanschaf
fing van acht mijnenvegers, die
inmiddels al patrouillediensten in
Ned, Indië verrichten, en waarvan
de kosten by de opstelling van de
oorspronkehjke begrooting nog niet
bekend waren. Er wordt ruim tien
millioen voor uitgetrokken.
De verdere verhoogingen liggen
in de noodzaak de noodige trans
portvliegtuigen voor Ned. Indië aan
te schaffen, de behoefte aan nieuwe
radar-installaties, uitbreiding vaai
opleidingskampen, herstel van de
marinebasis te Soerabaja inrich
ting van het marine-établissement,
waartoe werkplaatsinrichtingen en
een drijvend dok van de Ameri
kaansche marine zullen worden over
genomen en in verhooging' van per
soneelsuitgaven.
Het zyn niet alleen verhoogingen,
die deze begrooting te zien geeft.
Er vallen ook enkele posten uti de
oorspronkelyke weg. Zoo die van 25
millioen voor de aanschaffing van
een kruiser, waarvan is afgezien,
omdat het monetair niet mogelijk
bleek van de Engelsche marine een
moderne kruiser over te nemen. En
éér., van drie millioen, die was uit
getrokken als eerste termyn voor
den bouw van een tweede Light-
fleetcarrier, waarvan nu reeds kan
worden gezegd, dat met den bouw
daarvan dit jaar in Nederland niet
kan worden begonnen.
TAE ROTTERDAMSCHE garage-
houder H. Luydendyk had ty-
dens de bezetting een aantal adspi-
rant-Engelandvaai-ders aangeboden
om hen met zyn auto raar hun
boot te vervoeren. Hy leverde hen
echter in handen van den S.D, af,
met het gevolg, dat zes van hen
ter dood werden veroordeeld. Hy
was door het byzonder gerechtshof
te Rotterdam ter dood veroordeeld.
De byzondere raad van. Cassatie
bevestigde dit vonnis.
Hierboven de dames van de Gymnast iekvereeniging „Prins Hendrik" tij-
«Mttt de massale opvoering van „Vrede en Vrijheid" Zondag Jl. op het
NAC-terrein te Breda.
Dr. Max Euwe kreeg bezoek van de Russische schakers, die deelnemen
aan het a.s. schaaktournooi in Groningen. Van l.n.r. Mr, Veresov, leider
van de Russische delegatie, Botwinnik dr. Euwe en Flohr.
Verklaring van Britsche
regeering inzake Palestina
TAE BRITSCHE regeering heeft
gisterenavond een verklaring
uitgegeven, waarin zjj mede
deelt, datzü aan de Palestjjn-
sche autoriteiten instructies heeft
gegeven om het opnemen van
illegale immigranten in Pales
tina stop te zetten, daar het
voortzetten hiervan waarschijn
lijk een tegengestelde uitwerking
zal hebben op een algemeene
regeling in Palestina.
De verklaring bevestigt verder
het reeds gepubliceerde bericht,
dat de immigranten naar Cyprus
of elders zullen worden overge
bracht en daar in kampen zullen
verblijven, tot er een beslissing
over hun toekomst kam worden ge
nomen.
De Britsche regeering is zich
bewust zoo eindigt de verklaring
van het lyden der Joodsche ge
meenschap en verlangt daar zoo
spoedig mogelijk een einde aan te
maken.
Tntusschen zijn reeds twee sche
pen die als voorloopers van een
„illegale armada" worden be
schouwd opgevangen en voor de
haven van Haifa voor anker ge
legd. Het eerste dat Veertien da
gen op zee was, bevatte 758 pas
sagiers, het tweede vervoerde 540
passagiers. De schepen zyn met
prikkeldraad afgeschermd en van
sterke zoeklichten voorzien, zoodar
men aanneemt, dat zy ais „depor
tatie-schepen" worden gebruikt.
Heden zon onder 20.19 uur,
maan onder 5 23 uur. Woens
dag zon op 5.21 uur, maan op
21.18 uur. Weersverwachting:
geldig tot hedenavond; Wisse
lende bewolking met plaatsclyk
enkele regenbuien. Vooral aan
de kust tijdelijk krachtige wind
tusschen Zuid en West. Vrij
koel.
Behalve dȕ kruiser Ajox is nu
ook de Britsche kruiser Mauritius
uit Malta naar Haifa vertrokken
Om de stroom van illegale Jooc
sche immigranten, te stuiten is
de Poolsch Tsjechische grens ge
sloten. Dageiyks overschreden hier
3000 Joden de grens.
TN DE EERSTE HELFT van
Sept. zal een aanvang worden
gemaakt met de verstrekking van
500 gram sinasappelen aan de kin
deren, geboren in 1942 of later.
Op 15 Aug. zal in verband daar
mede een voorinleveringsbor.' wor
den bekend gemaakt. Daar de be
voorrading van den handel afhan
keiyk is van den aanvoer van
overzee zuilen' de sinaasappelen
niet overal terstond verkrygbaar
zyn. De mogelijkheid costaat, dat
in bepaalde gevallen eerst in Octo
ber en November kan worden afge
leverd.
voldoende kracht om critiseerend-
zuiverend te werken. Zoo ver is het
thans nog niet en daarom heeft het
handjevol malcontenten, dat de re
publiek heeft opgezet, vry spel.
Mr. Slamet zal Zaterdagoch
tend naar Batavia vertrekken,
waar hij zich gedurende een kort
verblijf van de jongste ontwikke
ling op de hoogte zal stellen. Ge
wapend met deze nieuwe feiten
kennis zal hij vervolgens naar
Engeland en Amerika vertrekken
om in deze landen zyn inzichten
naar voren te brengen.
De militaire situatie.
Tfen Britsch woordvoerder heeft
er op gewezen dat de toene
mende activiteit in Indonesië toe
te schryven is aan den naderenden
onafhankelykheidsdag (17 Aug.) in
verband waarmee de Indonesiërs
iets groots wenschen te doen, en
de invloed van het „ramadan"-
feest (feest met religieuze inslag)
maar dat die activiteit alleen maar
onaangenaam is, doch geen gevaar
oplevert. Het centrum van de ope
raties ligt by Semar'ang en Ban
doeng. Bij Semarang zouden bij ge
vechten rand het vliegveld 300 In
donesiërs gedood zijn by Bandoeng
minstens 75.
Over Sumatra verklaarde de
Britsche woordvoerder, dat daar
waar geen handel wordt gedreven
zooals in Padang, de verhoudin
gen gespannen zjjn, waar echter
handel is, is die spanning niet
merkbaar.
Inmiddels wordt de repatrieering
van geïnterneerden uit het binnen
land voortgezet, ondanks een schrij
ven van Sjarifoedin. de minister v.
defensie, waarin hij beweert, dat de
geallieerden de overeenkomst om
trent de evacuatie van geallieerde
krijgsgevangenen en geïnterneerden
in Midden-Java naar den letter en
den geest hebben geschonden, en
aankondigt, dat de republikeinscbe
autoriteiten de evacuatie hebben
uitgesteld. De Britten hebben daar
op de garantie gegeven, dat inci
denten. bij de evacuatie zouden wor
den vermeden.
De Republikeinsehe regeering
heeft den arbeidsplicht afgekon
digd voor alle Indonesiërs tusschen
16 en 50 jaar en heeft een beroep
gedaan op alle organisaties en li
chamen om zich gereed te houden
om naar het front gestuurd te wor
den.
TAE STAKING van het tramperso-
neel te Brussel bezorgt den in
woners van de Belgische hoofdstad
heel wat last. Auto's en taxis trach
ten het vervoer zoo goed mogelyk
over te nemen.
In Zuid-Afrika is een staking ut
het mynbedrijf uitgebroken, waar
bij tien mijnen met 45.000 arbeiders
zyn betrokken.
In Londen was een staking in de
gasbedrijven oorzaak, dat de gas-
voorziening stokte en dat heel wat
onaangename situaties ontstonden.
Em tenslotte weigerden in New-
York de telegraalbeambten zich
nog in te laten met Internationale
telegraaf verkeer, zoodalt ook dat
volkomen in de war geraakte.
6000 ton naar
Ned. Indië
TAEZER DAGEN is een begin ge-
maakt met den export van ge
condenseerde melk. In totaal zal
ongeveer 18.000 ton dit is circa
1/8 van den vooroorlogschen ex
port worden uitgevoerd, waarvan
6000 ton naar Ned. Oost-Indië. Dc
overige 12.000 ton gaan naar an
dere landen overzee.
De aanvankelyke vooruitzichten
voor den export van gecondenseer
de melk waren niet gunstig, o.a.
door tegenslag bij de melkproductie
en ook door de moeilijkheden bij
de suiker- en koler. voorziening.
Voorts moesten de verminderingen
van het levensmiddelenpakket zoo
veel mogelyk worden aangevuld
met eigen binnenlandsche produc
tei!', ten koste van onzen export. De
situatie van het oogenblik laat ex
port toe, hetgeen uiteraard onze
deviezenpositie ten goede komt.
VAN 22 AUG. AF
TAE ALGEMEENE ajbonnements-
kaarten 2e en 3e klasse der
Ned. Spoorwegen zullen met in
gang van 22 Augustus a.s. aan
alle stations en erkende reisbu-
reaux verkrijgbaar zyr.. Er zullen
voorloopig uitsluitend kaarten voor
een maand worden afgegeven. Men
wordt dringend aangeraden reeds
thans een aanvraag in te dienen.
De kaarten kunnen eiken w.'llekeu
rigen dag ingaan.