Laten we opschieten Naar den Dominion- status Engelschen nemen maatregelen Rechttrekken der grens MUNITIEDEPOT bij Makassar ONTPLOFT Amerikaansche stem over onze annexatie Blijf er af F zegt Engelsch afgevaardigde Russisch amendement verworpen VARIANT OP EEN OUD KINDERLIEDJE Aardappelbonnen verlengd TWEEDE JAARGANG No. 538 Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C.J. VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr A. J J M. MES: Mr. H. B. L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) f 3.38 p. kwartaa*; per post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.25; Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841 ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1940 STICHTING .,D E STEM" M VAN SCHIJNDEL Voor God, Koningin en Vaderland uitgave Directeur J. A H. Hoofdredacteur J. J HA BRUNA Al gem. Zeeuwsen-redacteur: "W GROFFEN. 'lissingen Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele poort 7. tel 102; Red J v d BROEK -Ijbureau Oostburg, Nieuwstr 23, tel 35; Z.-Eilanden: Bur. Goes. Westsingel 75. tel 2236 Red. N. J. KARHOP Hot moet echter uit zijn met intimidatiepogingen li. DIKWIJLS wordt thans en werd ook reeds vóór den oorlog een vergelijking gemaakt van het Ko ninkrijk der Nederlanden met het Britsche gemeenebest van volken. Speciaal werd de dominionverhou ding vaak vergeleken met de ver houding van de overzeesche ge- biedsdeelen van ons Koninkrijk tot het moederland. Deze vergelijking gaat echter niet op, omdat de En- gelsche dominions een veel zelf standiger positie innamen in het Britsche gemeenebest van volken dan onze overzeesche gewesten in het Koninkrijk der Nederlanden. De dominions zijn sedert het Sta. tuut van Westminster van 1931 fei telijk vrijwel onafhankelijke staten, die in vrijheid samenwerken, ook tegenover het buitenland, met wie ze zelfstandig verdragen kunnen sluiten, bjj wie zij gezanten kunnen accrediteercn, die zelfstandig lid van den Volkenbond konden zijn, enz.; uit hun verhouding tot En geland konden voor de dominions geen militaire verplichtingen voort vloeien. Verder bestaan er nog wel enkele resten van vroegere afhankelijk heid, maar de dominions kunnen hieraan zelfstandig een eind ma ken, wanneer zij dat verkiezen. De eenige band die er met het moeder, land besta -,t is de persoon van den Op dit terrein ligt voor het nieu we ministerie een weliswaar- uiterst moeilijke, maar tevens grootsche taak weggelegd. Vóór alles dier.t het echter te constateeren, dat de door het kabinet-Schermerhorn ge voerde politiek absoluut heeft gefaald en dat het thans de finitief uit moet zün met intimi datiepogingen e.d. van opstandige Indonesiërs, zooals het tot zich trek. ken van de absolute maphtxioor Ir. Soekarno, wil men het voortbe staan van het Koninkrijk der Ne derlander. niet in de waagschaal stellen. Een zichzelf respecteerende staat kan zoo iets niet duiden! F. F. TVE Tunes schrijft in een uitvoerig artikel over de situatie op Java en het merkt daarbij op, dat de Ne. derlandsche regeering er terecht niet toe over heeft willen gaan het Republikeinsche bestuur te erken nen als vertegenwoordiger van Su matra en de andere eilanden. Dat deze zienswijze juist is geweest, al dus het blad, is bevestigd door de besprekingen te Malino. gij de opruiming van een munitie depot tuschen Makassar en Ma. lino is een bom mtploft, waarbij 30 personen, onder wie twee mili tairen, werden gedood en 27 ernstig gewond. Klopjacht op illegalo Joodsche immigranten ia in Palestina in voorberaiding T^RIJDAG lieten wij een stem aan het woord, welke de vraag be handelde, of „het Koninkrijk in ontbinding" geacht moet worden te verkeeren. In het nevenstaande artikel spreekt dezelfde stem over de toekomstige verhouding van ons land en zijn overzeesche ge- biedsdeelen. Daarin lanceert hij als zijn meening, dat de staatsrech telijke verhouding van de vier ge- biedsdeelen „meer dan waarschijn lijk" op die van de Britsche do minions zullen gaan gelijken. Deze belangwekkende beschouwing be velen wij gaarne ter lezing aan. koning en verder geven natuurlijk ook de gemeenschappelijke historie, taal en stamverwantschap e.d. een zekere band. Qok de inwendige staatsinrichting van de dominions wijst op een veel grootere zelfstandigheid dan onze overzeesche gewesten tot nu toe bezaten. De dominion-ministers zijn alleen verantwoordelijk aan het dominion-parlement. De gouverneur is de plaatsvervanger van den per soon des konings en bekleedt dus in het dominion dezelfde plaats, die de koning zou hebben bekleed als deze zelf aanwezig zou zijn. De gou verneur wordt benoemd op voorstel van het dominion-kabinet. (Dus niet op voorstel van den Engel schen minister voor de dominions). Een orgaan voor het geheele Brit sche Rijk bestaat echter, evenals tot dusver bij ons, ook niet. Wel zijn er dikwijls pogingen aange wend om zulk een orgaan te vor men, maar de dominions voelen er niet veel voor, omdat in zulk een orgaan Engeland wel de boventoon zou voeren. ^Ifij hebben gemeend op deze ty pische dominion-verhouding eenigszins dieper te moeten ingaan, omdat het meer dan waarschijnlijk is, dat de staatsrechtelijke verhou ding van de vier gebiedsdeelen van ons Koninkrijk binnen korteren of langeren tijd een dergelijk beeld zal vertoonen. Het lijkt ons minder wenschelijk. dat de grondwet zelf deze verhou dingen uitputtend gaat regelen; dit kan evenals vroeger, gerust ter uit werking worden overgelaten aan de lagere wetgevers. Uit de grondwet moeten alleen worden geschrapt die bepalingen, welke de uitwerkirg van een nieuwe structuur (opbouw) van ons Koninkrijk zouden belemme*"*n Noodlottig spel met revolver jgEN 16-jarige jongen uit Den Haag had een revolver gevon den, die hij aan zijn 16-jarig neefje wilde demonstreeren. Bij deze demonstratie ging het wapen plotseling af. waarbij het neefje werd getroffen. H£t overleed tijdens het transport naar het zie kenhuis. De andere jongen werd in arrest gesteld. I Bentheim en Kleef zouden in J_ J de grenswijziging vallen. IN de New-York Times publiceer de de correspondent te Amster dam David Anderson, een belang rijk artikel over de Nederlandsche annexatieplannen. Deze plannen beteekenen geen annexatie in eigenlijken zin, doch het gaat hier, zoo schrijft hij, om het recht trekken van de grens, waardoor o.m. twee belangrijke Duitsche enclaves worden verwij derd. Hij wijst er op, dat de Nederland sche plannen meer topografisch dan geografisch var karakter zijn. De Nederlanders willen, zoo schrijft hij, hier een brug, daar het afsnij den van een bocht, verder het toe voegen van een dorp op de eene en van een rivier op een andere plaats. Als de belangrijkste beoogde grenswijzigingen noemt hij Bent heim en Kleef, het eerste belang rijk wegens de bronnen van ver scheidene kleine rivieren, weïke de Nederlanders onder hun con trole willen hebben. De politiek van het parlement ten opzichte van annexatie, zoo schrijft hij, blijft onzeker. Het is alleen be kend, dat de huidige regeering meer voor annexatie voelt dan de vorige. Men meent te weten, aldus Ar- derson, dat het programma, dat men thans voor oogen heeft, geen uitzetting der bevolking vraagt. De Britten zijn ronduit gekant tegen elke vermeerdering van het aantal verplaatste personen in hun zone. rpenslotte schrijft Anderson over 'n kwestie, die nauw met de grens wijzigingen verbonden is, die van de bezetting van Duitschland. Daarover zegt hijDe Nederlan ders hebben niet alleen in de verste verte geen eigen bezettingsgebied, maar zijn tevens ontstemd, doordat de Belgen langs de Nederlandsche grens op Duitschen bodem zijn ge legerd. Volgens Anderson zouden de Ne derlanders naast de psychologische voordeelen van een bezetting het bovenal van groote waarde achten om met het oog op eventueele in- formeele besprekingen der Groote Vier over Duitschland reeds op aangrenzend Duitsch grondgebied aanwezig te zijn. DE Engelschen gaan blijkbaar ernst maken met hun plan om een einde te maken aan de ille gale Joodsche immigratie in Pa lestina. Berichten uit Londen vertellen, dat men de plannen, die men de eerste oorlogsjaren heeft uitgewerkt om de Duitsche en Italiaansche vloot- versterkingen voor de legers van maarschalk Graziani en genei-aal Rommel in Noord-Afrika op te van. gen, weer uit stoffige archieven heeft opgevischt, om die te gaan gebruiken bij den strijd tegen de Jodensmokkel in Palestina. Ter doorvoering van deze plan nen is de kruiser Ajax reeds uit Malta te Haifa aangekomen. Ver der zullen alle torpedojagers en verdere schepen in de Middelland- sche zee, die patrouillediensten ver richten op de vaarwegen van Cen traal Europa tot de kusten van Pa lestina waarschijnlijk met speciale troepen bemand worden, die op te pikken schepen zullen bemannen en naar afgesproken havens zullen lei den. Men verwacht dat het sein tot het in werking treden van de „klop jacht" gedurende het week-end uit Londen zal worden gegeven. Op het eiland Cyprus, waar de onderschepte Joden zullen werden ondergebracht, is een Britscl? in - f anteri e-óatal j on gearriveerd Men vervaent ei a.s. Maandag de eerste 500 illegale immigranten, terwijl er in den loop van de week nog 2000 zouden volgen. Als antwoord op dit alles hebben de Joden ln Palestina verklaard zich l,ot het uiterste te verzetten tegen alle pogingen de immigratie te ver hinderen. De Britsche regeering onderneemt stappen bij de Sovjetregeering om te bereiken, dat een einde wordt ge maakt aan het vertrek van sche pen met Joden uit Roemeensche havens. Tntusschen is nog steeds presi- dent Truman's houding ten op zichte van 't Britsche verdeelings- plan niet bekend. Dë voorzitter der Amerikaansche afdeeling van de Engelsch-Amerikaansche commissie voor Palestina heeft echter den pre_ sident doen weten, dat het een schending van de grondwet zou be teekenen, als Truman zijn goedkeu ring zou hechten aan het verdee- lir gsplan. ONS BOT ERRANT SOEK Vooruitzichten voor den winter JJET huidige boterrantsoen zal gedurende de wintermaanden zoo mogelijk, gehandhaafd blijven, verneemt het ANP van bevoegde zijde. De kans bestaat echter, dat minder boter, doch meer margarine zal worden verstrekt. Men streeft er naar geer. ver andering te brengen in het totale vet-, boter- en margarinerantsoen. Dit is evenwel geheel afhankelijk van den invoer. Parijsche Conferentie DE Russische poging om alsnog te trachten de plenaire verga, dering van de Vredesconferentie te bewegen alleen die aanbevelin gen die met twee-derde stemmen meerderheid worden aangenomen te aanvaarden, is gisteren ge strand. De Russische delegatie diende ter stond na de opening een amende ment in, waarbij ze voorstelde om terug te keeren tot den oorspron- kelijken tekst van de voorstellen der Groote Vier betreffende de proce dure. Deze tekst kent slechts aan bevelingen, die door de conferentie met twee-derde meerderheid wor den aangenomen. Het amendement werd met 15 te gen zes verworpen, een zelfde stem- men-verhouding dus, als bij de stemming in de procedure kwestie. Voor stemden: de Sovjet-Unie, Wit- Rusland. Tsjecho-Slowakije, Polen, de Oekraine en Yoego-Slavië. Yoego-Slavië zorgde nog even voor de roodige hilariteit, door per ongeluk tegen te stemmen. Het kwam daar echter ijlings op terug. Nadat deze Russische hindernis was genomen, kon nu verder over het geheele voorgestelde reglement van orde ineens worden gestemd. Het werd met 15 tegen 4 stemmer, en een onthouding aangenomen. Djj wijze van afwisseling was het 's middags eens een andere Sovjet-afgevaardigde, die meende lastig te moeten zijn, nl. Visjinski. Hét ging r.u over het samenstellen van de agenda. Visjinski beklaagde er zich over, dat de agenda pas op het laatste oogenblik had gecircu leerd en dat er geen Russische tekst was. Hij wilde weten, waar, wanneer en door wie de agenda was op gemaakt. Voorzitter Bidault liet zijn ver veling over de sleepende discussies maar al te duidelijk blijken en ook de Ergelschman Alexander vond 't tijdverspilling, zooals trouwens bi1na alle afgevaardigden. Dat kwam wel duidelijk tot uiting toen Visjinski op een gegeven oogenblik op een blocnotevelletje iets krabbelde en dit aan den Yoego-Slavischen afgevaardigde doorgaf, die achter hem zat. Deze stond prompt daarop op en stelde voor de agenda op te maker in overleg met alle vijf voorzitters. Toen werd het een Engelschman blijkbaar te erg. „Laten we op schieten", klonk het door de plech tige zaal. Tot slot werden in enkele minu ten tijds enkele besluiten genomen. Allereerst werd het Yoego-Slavische voorstel om geallieerde landen, grenzend aan 'n voormalig vijande lijken staat, 't recht te geven zich rechtstreeks tot den Raad der Groote Vier te richten, aanvaard. Verder werd besloten de vijf voor malige vijandelijke landen uit te noodigen hun standpunt ter confe rentie uiteen te zetten. Bidault werd uitgenoodigd nog drie dagen voorzitter te blijven en de pers werd toegang toegestaan tot. alle verga deringen. Dn daarmee kan het eigenlijke werk der conferentie beginnen. DE geldigheidsduur var. de aard- appelbonnen 401 en 901 is ver lengd t.m. 17 Augustus. ,.In Parijs daar woont een dier en zijn naam is Vrede" Heden zon onder 20.15 u„ maan onder 2.02 u. Zondag zon op 5.16 u„ maan op 20.05 u. Zon dag zon onder 20.14 u, maan on der 3,01 u. Maandag zon op 5.18 u., maan op 20.34 u. Weersverwachting: Regen ge durende het grootste gedeelte van den dag; in den namiddag in het W. brekende bewolking, wand tussclien Z. en W„ aan de kust tijdelijk krachtig of storm achtig. Koel.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1