cl
5s>
IOONE
Zoo ongeveer
de eenige katholiek"
Geen monopolie van wijsheid
voor de Grooien
uren
2 CT.
JIS
öe vermogens»
aanwasbe'asting
Linksche regeering
RCROEI
ermis te
Gebak-,
Ikraam.
ES
terom.
0. K. en W. Door en na den oorlog
SUiKERPOSITIE
staat er gunstig voor
West-Indische
delegaties
zijn tevreden
mCmBu viert feest
Krijgt Borkum
de „zware gevallen"
Sn België
De
DAHSONDERWIJS
wordt wettelijk geregeld
Invasievoorschot aan
onderwijzers
4
•O0OOCXDOOO©.
m, Zuinig
RNEÜZEN
rol. 2037
000000000e)
enveloppe als
U uitvoerige
der enveloppe
DEN HAAG
DOOOOGO0OO
405—o
mnen voor
artikelen-
DOOOOOOOOO
459—0
lersteen
TWEEDE JAARGANG No. 531
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A. J. J M: MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) f 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.24;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaaerland
VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1946
UITGAVE STICHTING ..DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W GROFFEN. 'lissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red. J. v. d BROEK, -ijbureau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Weststngel 75. tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
TTIT DE HARTSTOCHTELIJKE,
sarcastische, meewarige betoo-
gen, ontbrand rondom de reorgani
satie van het Departement van
Onderwijs, moet één zinnetje vast
genageld worden:
„Het is bekend, dat minister Gie.
len ongeveer de eenige katholiek bij
Onderwijs. Kunsten en Weten
schappen is".
Het zinnetje -s ont ïapt aan de
pen van de Nat. Rott. Ct. en het
wordt zoo maar luchtigweg voor
gezet.
Men moet echter eens goed door
denken wat dit beteekent. Bij amb-
Ïtelijke benoemingen dient men al
leen maar naar bekwaamheid te
kijken, godsdienstige of politieke
richting mogen daarin geen rol spe
len. We hebber, het liedje uitten-
treure gehoord. Toevallig echter
hebben zich voor O., K. en W. zoo
goed als alleen maar bekwame lie
den gem-id, die niet-katholiek wa
ren. Reeds jaren en jaren lang.
Toch hebben de katholieken zich
op de terreinen door dit Departe
ment bestreken, nogal drllk bewo
gen. Maar hun verstand is blijkbaar
niet erg groot. Voor O., K. en W.
waren ze slechts bij uitzondering
geschikt. Het is dan ook wel om
van te schrikken, als daar opeens
een katholiek bewindsman aan het
hoofd verschijnt. Dat kon nooit goed
gaan. Het ging ook niet goed. Hij
nam letterlijk op de aankondiging,
dat er op de ambtelijke diensten
door reorganisatie bezuinigd moet
worden. Zulke dingen verkondigt
men alleen met emphase op ver
kiezingsvergaderingen. Het is een
bekrompen verstand, dat zoo maar
aan de verwezenlijking durft te be
ginnen
willen dezen toon laten va
ren, om even vast te stellen,
dat bezuiniging en reorganisatie een
onderdeel vormen van de Kabinets
politiek, waaraan ook leden van dé
ze Partij medeplichtig zijn. Het in
i erpellatieverzoek richt zich daar
tegen formeel ook niet. Het
gaat slechts om ,,de wijze", waar
op deze zaak door den eer en minis
ter (die toevallig katholiek is) werd
aangevat. Hij doet het te onbehou
wen. Overtollig geachte ambtena
ren zet men met meer elegance van
!en dijkDe critiek van de so-
cialstische en andere bladen girg
echter wel degelijk tegen de reorga
ïisatie zelve. We zullen zien, wat
e heer Joekes er vandaag van
ïaakt En ons dunkt zoo, dat de
Tinister het antwoord wel niet
-huldig zal blijven.
Tn afwachting daarvan vertellen
we na wat de C.H. „Nederlan
der" over de organisatie van O., K.
en W. meent te weten:
Vóór den oorlog bestond het De-
I partement van O., K. en W. uit rond
150 ambtenaren en arbeidscontrac-
I tanten. Er waren acht afdeelingen,
aan het hoofd waarvan de secretaris
generaal stond. Zes van de af dee-
We
»t eigen persoon
teken, (op den
zatte Vetten).
T/andaag interpellatie
over O. K. en W.
TAE MINISTER VAN FINANCIËN
heeft gister hangende de be
handeling in de Tweede Kamer van-
het wetsontwerp vermogensaanwas-
belasting een vierde nota van
wijziging ingediend.
Deze houdt o.a. in, dat kapitaals
verzekering anders dan in recht-
streeksch verband met een arbeids
overeenkomst op één lijn wordt
Sesteld met lijfrente-verzekering of
Pensioen. Bij een uitkeering ineens,
teeg- nd bij het eindigen van een
dienstbetrekking, wordt de uitkee-
ri'ig thans tot f 15.000 vrijgesteld
«*rst was het tot f 25.000).
De minister zegde toe, dat met
het opleggen van de aanslagen aan
oorlogsgetroffenen gewacht zal wor
n tot een schaderegeling van
acht zal zijn.
De wijzigingen werden met eeni-
verandering aangenomen.
yandaag om 1 uur komt de Ka
mer weer bijeen. Dan komt ook
e interpellatie van dhr. Joekes
P. v. d. A.) omtrent de reorgani
satie bij het departement van O-,
a. en W. aan de orde.
lingshoofden bekleedden den rang
van administrateur, twee die van
referendaris. De secretaris-generaal
zorgde voor de noodige coördinatie-
Na den oorlog schiep Minister
Van der Leeuw een geheel mder
apparaat. Juister gezegd, hij desor
ganiseerde het Departement volko
men. Boven de afdeelingschefs stel
de hij drie directeuren-generaal (al
len l.d van de Partij van den Ar
beid aan, die ieder als een stukje
secretaris-generaal fungeerden. Het
secretariaat-generaal werd als het
ware in drieën gesplitst en de een
heid in het departement ging vol
komen verloren. Wel werd een hun
ner belast met de waarneming van,
het secretariaat-generaal, maar dit
was om de zuiver formeele reden,
dat een Koninklijk Besluit de aan
wezigheid van een secretaris-gene
raal voorschrijft.
Naast deze directeuren-generaal
werden vier persoonlijke of regee-
ringsadviseurs benoemd, terwijl het
aantal afdeelingen in enkele maan
den tijds van 8 tot niet minder dan
18 uitgroeide. Het aantal ambtena
ren steeg van 150 tot boven de 400!
Twee van de afdeelingschefs werden
raadsadviseur, twaalf administra
teur en vier referendaris. Velen van
de nieuw aangestelden kregen ter
stond het maximum van het aan
den rang verbonden salaris. Terwijl
vóór den oorlog, volgens de huidige
salarisregeling, met de bezoldiging
van den secretaris-generaal en de 8
afdeelingshoofden een bedrag van
rond f 67.000 was gemoeid, kost de
huidige bezetting niet minder dan
f 190.0-0!
Een ander voorbeeld. Vóór den
oorlog vergde de leiding van de af-
deelir.g Kunsten en Wetenschappen
een bedrag van f 7.200; thans, met
inbegrip van den directeur-generaal
en de regeeringsadviseurs zonder de
wetenschappen f 64.000!
Aan deze voorbeelden zouden nog
ontelbare toe te voegen zijn.
Als dit alles waar is, zal Minister
Lieftinck (van de P. v. d. A.) zijn
collega Giéten wel hartelijk de hand
schudden, omdat hij ernst maakt
met de noodzaak van inkrimping
van het Overheidsapparaat. Een
mogelijk gebrek aan elegance ver
geeft hij hem dan wel gaarne!
"yAN de toewijzing van 140.000 ton
ruwe suiker, waarvan nog 10.000
ton teruggegeven moet worden aan
Engeland, is sinds April ongeveer
86.000 ton binnengekomen. De ove
rige hoeveelheden kunnen in den
loop van de volgende maanden. No
vember en December, uit onze eigen
bietenoogst gedekt worden.
Hierdoor is het mogelijk, in
dien de verdere verschepingen uit
Cuba regelmatig zullen plaats
hebben en geen stagnaties bij de
suikerfabrieken optreden, zoowel
aan de consumenten als aan de
industrie een regelmatige en zelfs
verbeterde voorziening te waar
borgen.
Reeds is het rantsoen voor alle
categorieën op 500 gram gebracht
en is de toewijzing aan enkele catc-
goriër. van de verwerkende industrie
verhoogd. De vooruitzichten voor
den eigen oogst zijn gunstig. Het
suikerbietenareaal, dat in 1945
slechts 18.000 H.A. bedroeg, heeft
dit jaar een omvang van 43.000 HA
bereikt en nadert daarmede het
vooroorlogsche peil.
■jyA DEN TERUGKEER der West-
Indische Staten-delegaties heeft
Lim a Po, de voorzitter der Suri-
naamsche delegatie in een inter
view met de „Amigo di Curacao"
verklaard dat aan de koloniale po
litiek een einde is gekomen.
Er zal een wet worden ontwor
pen, die aan de gouverneurs van
Curasao en Suriname zal worden
toegezonden met het verzoek om
hierover advies nit te brengen.
Daarna zal zij aan den Raad van
State worden toegezonden en ver
volgens-aan de Staten van Curasao
en Suriname. Tenslotte zal de wet
aan de Eerste en Tweede Kamer
worden voorgelegd. De delegacies
waren zeer tevreden over de ont
vangst in Nederland.
Feestvergadering en ope nluchtspe
programmapunten
DK N.C.B. viert op 26 dezer zijn
gouden testaansfeest meldden
wij vroeger. Het programma is
thans vastgesteld. De dag zal be
gonnen worden met een pontifi
cale hoogmis in de parochiekerken
op den Heuvel en op Noordhoek
in Tilburg, welke H. Missen zullen
worden opgedragen door de Bis
schoppen van den Bosch en
Breda.
Na afloop daarvan d.i. om
streeks 12 uur zal een massam: al
tijd worden verstrekt aan onge
veer 2400 genood ïgc.en en wel in
het Sportpark aan den Goirlesche-
weg. Het hoofdbestuur zal intus-
schen in de stad recipieeren in
in een nader bekend te maken ge
legenheid. Een 250-tal gbnoocigden
zullen aan een eenvoudige lunch
aanzitten.
Om half drie zal, wederom in het
Sportpark, waar ruimte is voor 10
a 12000 genoodigden, een feestver
gadering warden gehouden met als
spreker mr. J. J. Wintermans uit
Den Haag, terwijl voorts eenige
autoriteiten en vertegenwoordigers
van organisaties of groepen van
organisaties een woordje zullen
spreken.
In aansluiting op de vergadering
/ANDERHANDELINGEN zijn gaan
de tusschen de Nederlandsche
en de Britsche regeering over de
ontruiming van het eiland 3orkum
door de Duitsche bevolking.
Van Nederlandsche zijde is vol
gens „Parool" verzocht, dit eiland
ter beschikking te stellen om er
de zware politieke delinquenten,
ongeacht het feit. of zij al dan
niet reed veroordeeld zijn, te
kunnen bergen.
Men hoopt pp deze wijze het pro
bleem van de zeer dure en ondoel
matige kamper, een stuk nader tot
een oplossing te brengen.
wordt een historisch spel opgevoerd
ol.v. Kees van Iersel uit Amster
dam een spel, dat het landleven
zal 'vertolken en de geschiedenis
van den N.C.B, Aan dit spel zullen,
ongeveer 3000 personen medewer
ken. De cum- er van bedraagt on
geveer l«/s uur.
Met het oog op de belangstelling
die er in breeden kring voor be
staat, zullen er bovejidden min
stens een a twee uitvoeringen op
evenzoovele Zondagen worden ge
geven.
Nederland keurt
met goed, dat de groote mogendheden hun wil aan
de kleinen opleggen, zegt Baron van Boetzelaer te Patijs
bOOWEL in de „Commissie voor de reglementen" als in de pler.aire
zitting der conferentie te Parijs heeft de Nederlandsche minister van
Buitenlandsche Zaken, Baron van Boetzelaer van Oosterhout, op de bres
gestaan voor de rechten der Kle;ne tanden.
In de commissie-bijeenkomst stel
de hij voor om alle 21 landen in alle
commissies te vertegenwoordigen,
uitgaande van het beginsel, dat ter
conferentie al de aan de besprekin
gen deelnemende landen gelijke
rechten hebben.
Dr. Evatt was er als de kippen bij
om het Nederlandsche voorstel te
steunen en ook andere gedelegeer
den voelden er veel voor. De Brit
sche gedelegeerde vond evenwel,
dat door zoo'n groote commissie te
vormen, de besprekingen vertraagd
zouden worden.
Molotof was toen de reddende
engel met zijn tusschen voorst el,
dat ieder land dat niet in een
commissie is vertegenwoordigd,
recht heeft door die Commissie
gehoord te worden.
Dit voorstel ging er met algemee-
ne stemmen door, nadat het Neder
landsche met 11 tegen 9 voor er,
een blanco van Byrnes was verwor
pen.
Tn de plenaire zitting wees de
minister er in een voortreffelijk
betloog op, -dat het niet in de
bedoeling lag de bijzondere plaats
Huysmans kabinetsformateur
pRINS-REGENT KAREL van
België heeft van Acker en
daarna oud-minister Camille
Huvsmans ontvangen, wien hij
gevraagd heeft de regeering sa
men te -tellen. Huysmans die
burgemeester van Antwerpen
en voorzitter der socialistische
Kamerfractie is heeft de op
dracht aanvaard.
De verwachting is dat ook hij
een regeering zal samenstellen, be
staande uit socialisten, liberalen
en communisten.
Het programma, dat door de vier
partijen goedgekeurd was blijft
hetzelfde.
Vrijdag, of op zijn laatst Zater
dag, hoopt de formateur met zijn
kabinet gereed te zijn. Hij heeft den
voorzitter van c<e Kamer medege
deeld, dat het kabinet zich Dins
dag aan de Kamer zal voorstellen.
TN ANTWOORD op de recente
Amerikaansche nota ontkent ra
dio Moskou, dat Hongarije door
herstelbetalingen en door de Rus
sische bezetting economisch is uit
geput. De door de Duitschers ver
oorzaakte verwoestingen zijn van
alles de schuld, zegt Moskou.
TAE HEER H. HERMANS, tot dus-
ver parlementair redacteur van
de Maasbode, is met ingang van 1
Augustus benoemd tot bizonder se
cretaris van den minister-presi
dent. De secretarissen-staf, verbon
den aan het thans opgeheven De
partement van- Algemeene Oorlog
voering zal volgens de Nat. Rott. Ct
tegen 1 Oct. geliquideerd zijn.
rpE TEL AVIV is de grootste ge
heime wapenopslagplaats, tot
dusver in Palestina bekend,
bij het stelsematig doorzoeken
van de stad ontdekt.
Joodsche terroristen pleegden in Palestina verschillende aanslagen. In Je
ruzalem lieten zij het hoofdkwartier in hel hotel „Koning David" explo-
doeren. De ravage, die daardoor ontstond ziet men hierboven. Thans zijn
er in Tel Aviv een broeinest van terroristen verschillende honderden
arrestaties verricht.
die de groote mogendheden inne
men te ontkennen.
Maar goedkeuren, dat de groo
te mogendheden hun wil aan de
kleine landen opleggen, dat kon
hij niet. De groote moeten zich
zelf niet het monopolie van wijs
heid op internationaal terrein
aanmatigen, zoo zei hij.
In dit verband wees Baron van
Boezelaer er nog eens op, dat hij
zeer gereserveerd staat tegenover
de voorgestelde regel van een 2/3
meerderheid bij stemming in fun-
óamenteele aangelegenheden.
De Nederlandsche delgatde is van
meening. dat alle uitgv?nood:p
landen deelnemen aan het werk
van ce conferentie en al haar
commissies op voet van gelijkheid.
Slechts clan zullen zij in staat zijn
besloot de minister, verantwoorde
lijkheid te nemen voor het plaat
sen van hun handtekeningen aan
het eind der conferentie!
Joego-Slavische afgevaardigde
Kardelj bepleitte een meer
rechtvaardige regeling van de
grens tusschen Italië en Joego
slavië. Door het baseeren van de
grens op de zgn. Fransche Ujn zou
volgens hem een groot deel Slave-
nen en Kroaten aan den druk van
het Italiaansche imperialisme wor
den overgeleverd. Ook de kwesties
Triëst en Istrie vond' hij niet lo
gisch opgelost.
1JTET LIGT in de bedoeling van
den minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen een
wettelijke regeling van het dans-
onderwijs te bevorderen, waarbij
het geven van dat onderwijs ge
bonden wordt aan het bezit van
een van overheidswege erkend di
ploma. Aanleiding daartoe is de
sinds de bevrijding voortschrij
dende ontaarding van het gezel
schapsdansen, waarvan speciaal
op de jeugd een zedenbederven
de invloed uitgaat.
DINNEN ENKELE DAGEN kan
de afkondiging worden tege
moet gezien van het Koninklijk
Besluit, van het z-g. invasievoor
schot aan onderwijzers.
Nadere bijzonderheden omtrent
degenen, die daarvoor in aanmer
king komen en aangaar.de de uit
betaling van dit voorschot zullen
aan de gemeente, en schoolbestu
ren worden verstrekt.
Gelijktijdig kan worden verwacht
het Koninklijk Besluit, waarbij, in
afwachting van de nieuwe salaris
regeling, aan de onderwijzers bij het
lager onderwijs een bijzondere uit
keering wordt toegekend.
In het kort komt deze regeling
hierop neer, dat aan de op 1 Juli
1946 in vasten dienst zijnde on
derwijzers bij het lager onderwijs
boven hun wettelijke bezoldiging
een bijzondere uitkeering wordt
toegekend, bedragende voor de
gehuwden en de ongehuwden,
e e n i g e-kostwinners, die op 1
Juni 1946 tenminste de drie daar
aan voorafgaande maanden In vas
ten of tijdelijken dienst waren,
450 gulden, en voor de ongehuw-
den, niet eenige-kostwinners, 180
gulden. Voorzoover laatstgenoem
de onderwijzers op 1 Juni 1946
niet inwoonden bij het gezin, waar
toe zij behooren, bedraagt de uit
keering 300 gulden.
Heden zon onder 20.30 uur en
maan onder 22.54 uur. Zaterdag
zon op 5.03 uur en maan op 12.03
uur. Weersverwachting: Meest
zwaarbewolkt met plaatselijk
eenige lichte regen of motregen
Matige wind tusschen Znid en
Zuid-West. Iets warmer dan
gister.