I
rtgfiöouw
m
Het lukte niet in Parijs
DUURDER
De taak van de Eerste Kamer
Van Vliet en Bijster sprintkampioenen
ZOON
VEN
"r~:
Een verouderd geluid.... en
een merkwaardige verwachting
MOERDIJKBRUG
GESLOTEN
Interventie van Paus bij Vredesconferentie
Grutterswaren
Stroop
Groene erwten
C.V.P. houdt vast
Nazi - grootheden
krijgen er van langs
Muniiieloods
in de lucht gevlogen
Indonesiërs
zijn dwars
TWEEDE JAARGANG No. 527
Comm. v. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. J.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Ml Dr
- A. J. J M- MES; Mr' H' B- L' DE RECHTER
I Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
I (bij vooruitbetaling) f 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bi) nlet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
MAANDAG 29 JULI 1946
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Aigem.
Zeeuwsen-redacteur: W. GROFFEN, -'lissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red J. v. d. BROEK, -ijbuieau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Westsingel 75, tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
onztó vreugde
genstaande die
iezen na-oor-
el hersteld en
wij deze op
en te openen.
;ht sorteering
ingen, arm-
botermesjes,
ichebknoopen,
ipuliermedail-
tonder inleve-
er. Horloges,
en klokken.
uwehers
3INGEN
CKXX>0000<XXK
NGRIJK
rlaten om U te
gebiedsdeelen
ïatie
minimum terug,
en ander ver-
de tropen, van
uiksvoorwerpen
de geh. zending
COMBINATIE
Breda. Tel. 8991
H. SLEGTKAMP
IE.
rF
1REAU
NIEUWBOUW
512-00
A TEL. 8039
)p ZONDAG 28
>AG 29 Juli om
ietiiw ladhsuooes
tg en sensatie!!
RD RIGBY
NE.
negerzanger,
en kampioen.
-toonen wij
PARADE
807O
IJzendijke
Juli te 3, 6,30 en
Grey. Een spion
met een hobby
t elkaar niets te
durend zoeken-
Toegang 14 jaar
,ANDS NIEUWS-
Plaatsbespre-
14 uur; Maan
Vandersteen
1nti<goonMier
?n W/ske, en ve
•n ó/er net u/c.y
zoek naar nieuwe
een merkwaardige
"^een, zoo betoogde onlangs de
1 Nieuwe Haarlemsche Courant:
Immers haar historisch gegroeide
taak. is nog steeds, naast die van
toetsing der wetsvoorstellen aan het
landsbelang, vooral te waken voor
mogelijk overijlde besluiten in de
Tweede Kamer. De passieve rol, die
ze over het algemeen vervult, kan
dus op bepaalde momenten een zeer
actieve worden. In de politieke ge
schiedenis van ons land is dit
meermalen gebeurd en het zou ons
niet verwonderen, als dit ook in de
komende periode het geval zou zijn.
Naar aar leiding daarvan schrijft
men ons;
TVE EERSTE KAMER is ook weer aan het werk getogen, die al dade-
lijk een poging deed om de leege ceremonie van het Adres van
Antwoord op de Troonrede af te schaffen en daarin vermoedelijk b(j
een volgende gelegenheid wel zal slagen. Zoo zal ze ook in dit op
zicht op de Tweede Kamer gaan lijken. En natuurlijk is ook weer de
vraag gerezen: Kan de Eerste Kamer niet heelemaal verdwijnen
rechtstreeks gekozen door de kie
zers; die van het andere Huis wor
den gekozen door de leden van de
Provinciale Staten, die zelf recht
streeks zijn gekozen. Voorzoover dit
verschil van verkiezing een effect
heeft, kan het moeilijk in het voor
deel van den senaat worden ge
boekt. Bij de samenstelling der
candidatenlijsten voor de Staten
verkiezingen spelen soms factoren
een rol, welke verder verwijderd
liggen van. het landsbelang dan bij
de Kamerverkiezingen. Waarom
juist de Provinciale Staten inder
tijd zijn uitgekozen voor de aan
wijzing van de leden der Eerste
Kamer, is niet duidelijk. Men wilde
een andere manier van samenstel
ling dan bij de Tweede Kamer en
zooals minister Heemskerk bij de
behandeling van de Grondwets
herziening in 1887 vertelde, heeft
in 1848 een ambtenaar van het
ministerie langs zijn neus weg het
idee geopperd: Als we het eens
aan de Provinciale Staten op
droegen Deze „trouvaille" is toen
bij gebrek aan beter maar aan
vaard.
WU vir.den daarin overigens nog
geen reden om te pleiten voor
afschaffing van de Eerste Kamer.
Dat hangt er van af hoe men
staat tegenover de kwestie van een
twee-kamer-stelsel, waarbij natuur
lijk de eene Kamer niet eenvoudig
een doublure mag zijn van de an
dere. Wjj willen alleen maar zeg
gen: men moet ten aanzien van de
taak der Eerste Kamer heden ten
dage niet meer komen aandragen
met stellingen, die geen werkelijken
grond hebben en die verouderd of
conservatief aandoen. Heel cu
rieus in dit verband is de ver
wachting van de N. Haarl. Crt., dat
in de komende periode de Eerste
Kamer wel eens „overijlde" be
sluiten van de Tweede Kamer zal
te niet doen. De „komende periode"
niet waar, is immers de periode
van de politiek-parlementaire sa
menwerking tusschen de Kath.
Volkspartij en de Partij van den
Arbeid op een door Dr. Beel, den
katholieken formateur, ontworpen
vooruitstrevend program.
pr schijnt heden ten dage geen
speciale aanleiding aanwezig,
om afschaffing van de Eerste Ka
mer te bepleiten, evenmin als er
reden bestaat om ons bijzonder op
ons twee-kamer-stelsel te beroe
men. Het komt ons echter voor,
dat een pleidooi met zoo verouderde
argumenten als de N. Haarl. Crr.
thans weer te berde brengt, alleen
maar tot tegenspraak kan prik
kelen; haar eerste taak, zoo zegt 't
Haarlemsche blad, is: toetsing der
wetsvoorstellen aan het landsbe
lang. Zeer juist. Maar dat is óók
de taak var., de Tweede Kamer; het
is overbodig alleen op dezen grond
ook nog een ander lichaam, even
eens uit gekozen leden bestaande,
in het leven te roepen of te be
houden. Doch de Eerste Kamer
heeft dan ook „vooral" een andere
taak: „te waken voor mogelijk over
ijlde besluiten in de Tweede
Kamer".
Vanzelf komt dadelijk de vraag
op: wat is „overijld" en wie maakt
dat uit? Indien er in de Tweede
Kamer een meerderheid vóór een be
paald wetsontwerp is geweest, maar
in de Eerste Kamer een meerder
heid zich daartegen uitspreekt,
volgt daar dan automatisch uit dat
de Tweede Kamer dus een „over
ijld" besluit heeft genomen
Tydens het Kabinet-Kuyper wei
gerde de Eerste Kamer het door de
Tweede Kamer aangenomen wets
ontwerp goed te keuren, dat door
de wijziging van de Hooger Onder
wijswet een begin van gelijkstel
ling van het Bijzonder Hooger
Onderwijs beoogde; de meerderheid
leefde uit den ouden liberalen
waan. Het Kabinet adviseerde de
Koningin, de Eerste Kamer te
ontbinden en de nieuwe Kamer
welke de verwachte Rechtsche
meerderheid had, nam het wets
ontwerp aan. Had de Tweede Ka
mer soms een „overijld" besluit
genomen Omstreeks vijftien jaar
geleden verwierp de Eerste Kamer
met behulp van eenige katholieke
leden de wijziging der pachtwet,
tot groote verontwaardiging ook in
onze partij. Had de katholieke
fractie in de Tweede Kamer „over
ijld gehandeld en redde de con
servatieve meerderheid van tegen
stemmende senatoren het ware
landsbelang Aan den anderen
kant: in 1925 heeft de Eerste Ka
mer het Nederlandsch-Belgisch
Verdrag verworpen en daarmede
oogenschijr.jjjk geen verkeerd be
sluit genomen. Wie zal echter in
ernst beweren, dat de Eerste Ka
mer altijd juist beslist, omdat zij
de Eerste Kamer is.
vyat voor verschil is er nog tus
schen de beide Huizen De
vroegere bepalingen, welke het
passieve kiesrecht voor den senaat
beperkten, zijn vervallen; er be
staat op dat punt geen enkel ver
schil meer met de Tweede Kamer.
De leden van beide Huizen, worden
voorts door. resp. uit dezelfde po
litieke partijen gekozen en zijn aan
dezelfde staatkundige programs ge
bonden. Er bestaat alleen verschil
in de methode der verkiezing. De
leden van het eene Huis worden.
rvE MOERDIJKBRUG zal in
verband met aan de brug
te verrichten werkzaamheden
voor alle verkeer gesloten zijn
op 2 Aug. of een der volgende
dagen tusschen 4 en 11 uur of
zooveel langer als noodig zal
blijken.
De stremming zal zoo goed
mogelijk worden aangegeven
langs de rijkswegen bij Ridder
kerk aan de zuidzijde van
Dordrecht, aan de noordzijde
var.. Breda en aan de westzijde
van Tilburg.
Zware nederlaag van Schutte
Vm d. Voort kampioen achter motoren
£JERTIG DUIZEND
toeschouwers
zijn Zondagmiddag getuige ge
weest van een prachtigen eindstrijd
tusschen Peters en Schulte voor het
kampioenschap van Nederland achter
volging. Schulte, titelhouder, in jaren
ouder en rijker in ervaring dan Pe
ters, leed voor de eerste maal in zijn
wiel'ercarrière een zware nederlaag.
Zwaar was deze nederlaag zeker,
niet vanwege het feit, dat Peters met
enkele meters verschil won, maar wel
in verband met de manier, waarop 't
gebeurde.
I^ari het publiceeren der ontwerp
Vredesverdragen kwam Zondag mets
Nu gebeurt het Dinsdag
VAN HET oorspronkelijke besluit om de ontwerpvredesverdragen met
de voormalige partners van Duitschland, Zondagavond voor publica
tie vrij te geven is niets kunnen komen, aangezien de groote heeren :n
Parijs het weer eens niet eens waren. Er is namelijk een meeningsversehil
opgedoken over publicatie der clausules, waarover men nog niet tot over
eenstemming is kunnen komen.
De Sovjet-Unie wilde publicatie
van sommige dier bepalingen-, ter
wijl de Britsche regeering deze be
palingen eerst aan de Vredescon
ferentie voorgelegd wil zien. Ame
rika wenschte in geen geval een
keuze te maken.
Gisteravond laat kwam men
echter nog tot het besluit, dat de
ontwerp-vredesverdragen heden-
'ochtend aan zeventien landen
niet tot de Groote Vier behoo-
rende) zullen worden overhan
digd, en dat publicatie in de pers
Dinsdagmorgen zal geschieden.
T Tit Rome komt het bericht, dat
Z. H. de Paus het voornemen
zou koesteren bij de voor de deur
staande Vredesconferentie diploma,
tieke stapper., te ondernemen ten
einde te verkrijgen, dat men bij 't
vaststellen van de voorwaarden die
den overwonnenen zullen worden
opgelegd, de beginselen, der christe
lijke naastenliefde niet uit het oog
zal verliezen.
TJevin, de Britsche minister van
Buitenlandsche Zaken, zal
niet op de Vredesconferentie ver
schijnen.
Hü moet rust houden. In zijn
'yoOR de akkerbouwproducten van den oogst 1946 zijn verhoogde richt-
prijzen vastgesteld. Deze verhoogde prijzen zullen met ingang van he
den ook tot uitdrukking worden gebracht in den consumentenprijs voor
een aantal artikelen, die van akkerbouwproducten zijn afgeleid.
Voorloopig blijft de broodprijs ongewijzigd.
Heden zon onder 20.36 u. en
maan onder 21.41 u. Dinsdag
zon op 4.57 u. en maan op 7.01
uur. Weersverwachting: Zwaar
bewolkt met eenige regen,
meest matige aan de kust ech
ter tijdelijke krachtige wind
tusschen Zuid en West. Iets
koeler.
De nieuwe prijzen voor den ver
bruiker zijn:
Voor los uitgewogen artikelen:
Bloem maximaal f 0.34 per kg.;
tarwegries f 0.52 per kg.; havermout
f 0.56 per kg.; gort en gortproduc
ten f 0.42 tot f 0.56 per kg.; ge
mengd meel f 0.48 per kg pud
ding, en custardpoeder per 100 gr.
f 0.10; zwarte stroop f 0.29 per p.;
groene erwten (prima geschoond)
f 0.19 per pond; spliterwten f 0.24
per pond.
Verpakte artikelen;
Tarwebloem per 400 gram f 0.19;
per 500 gram f 0.22; zelfrijzend bak
meel (in cartonverpakking) per 200
gram f 0.15: per 300 gram f 0.21, per
400 gram f 0.27; per 500 gram f 0.33
m andere dan cartonverpakking 1
cent minder.
Banketbakkerspoeder (In carton
verpakking) per 200 gram f 0 17'
per 300 gram f 0.24; per 400 gram
f 0.30, per 500 gram f 0.37; in an
dere dan cartonverpakking 1 cent
minder.
Tarwegries (in cartonverpakking)
f 0.64 per kg.; in andere dan car
tonverpakking f 0.62 per kg.
Havermout (in cartonverpakking)
f 0.68 per kg.; in andere dan car
tonverpakking f 0.66 per kg.
Gort en gortproducten (in carton
verpakking) f 0.54 tot f 0.68 per kg
in ar.dere dan cartonverpakking
f 0.52 tot f 0.66 per kg.; gemengd
meel (in cartonverpakking) f 0.60
per kg.; in andere dan cartonver
pakking f 0.58.
Aardappelmeel per 200 gram f 0.15
Maïzena en geocydeerd aardappel
meel per 200 gram f 0.17.
Pudding- en Custardpoeder (w.o.
griesmeelpudding en chocoladepud
dingpoeder uit minder dan 24 pet.
cacao bestaande, per 100 gram
f 0.16, per 200 gram f 0.24, per 250
gram f 0.29, per 300 gram f 0.34,
per 400 gram f 0.45, per 500 gram
f 0.55, per 1000 gram f 1.05; in zak
jes f 0.11 per IOO^ram.
Chocoladepuddingpoeder bestaand
uit tenminste 24 pet. cacao (in car
tonverpakking) per 100 gram f 0.18.
Zwarte stroop per pond f 0.33.
TJET BESTUUR van de C.V.P. in
België heeft bekend gemaakt,
dat het vasthoudt aan zijn eischen
met betrekking tot deelneming aan
een nationaal kabinet.
De algem. vergadering der Belg.
soc. partij heeft met algemeene
stemmen een motie goedgekeurd,
waarin zij haar bereidheid te ken
nen geeft de verantwoordelijkheid
der regeering wederom op zich te
nemen.
plaats zal de eerste minister Att-
lee de Britsche delegatie leiden.
De Sovjet-Unie komt ter confe
rentie met Molotof, Wisjinski (am
bassadeur in Londen), Goesef (idem
in Parijs), Bogamolof (id. in Was
hington) en de ministers van Bui
tenlandsche Zaken der Letlandsche,
Estlandsche en Litausche republie
ken. Wat de laatste drie aangaat,
wordt het misschien nog een moei
lijke kwestie, daar de geallieerden
het nog niet eens zijn over den
status der landen.
fvostenrijk heeft een beroep op üe
V. N. gedaan- om een delegatie
ter conferentie te mogen zenden
om inlichtingen te verstrekken over
den huidigen toestand in 't land.
Italië zal in ieder geval Tirol ter
sprake brengen. Dat is gebleken
tijdens een persconferentie, die de
Italiaansche minister Pietro Nenni
in den Haag heeft gehouden.
Nenni is niet de eenige geweest,
die zijn hart heeft gelucht. Ook
Bidault en Byrnes hebben dat ge
daan.
Bidault wees er op, dat de po
gingen om tot internationale sa
menwerking te komen weer van
ganscher harte zullen moeten ge
schieden om succes te hebben.
Hij wees bovendien op de „nog
voortdurende bedreiging voor Frank
rijk" door Duitschland.
Byrnes gaf de waarschuwing, dat
„in een wereld, waarin landen angst
vallig hun souvereiniteit bewaken"
er geen „ideale werkwijze voor het
tot stand brengen van den vrede"
is.
Drie ronden voor het einde lag
Schulte nog iets voor, maar daarna
moest hij bukken voor het tempo van
Peters.
In de sprintnummers viel niets bij
zonders te ndte.ren. Van Vliet had in
beide ritten meer moeite met Derksen
dan oogenschijnlijk leek. Toen hij een
maal profkampioen was geworden,
bleek de spanning bij hem volkomen
verdwenen. Er volgde een dusdanige
reactie, dat hij den tweede rit tegen
den amateurkampioen Byster om het
algemeene sprintkampioenschap van
Nederland verloor.
In den wedstrijd om het kampioen
schap van Nederland achtervolging,
achter groote motoren over 100 km.
was van strijd geen sprake. Van der
Voort, prachtig geleid door Pasquier,
wist zich langzaam maar zeker naai
den kop te werken en passeerde al zij a
tegenstanders. Het werd en verdien
de zege voor van der Voort met Bak
ker achter van der Bomals goede 2de.
De uitslagen zijn:
Kampioenschap achtervolging over
5 km.: 1 Peters 6.28 3/5. 2 Schulte 6.32.
Sprint amateurs: 1 Bijster, 2 Hijze-
lendoorn, 3 Bontekoe.
Sprint professionals en onafhanke-
lijken: 1 van Vliet, 2 Derksen, 3 Rem-
kes.
100 km. achter groote motoren om
het kampioenschap van Nederland: l
van der Voort, 1 uur 25 m. 38 sec., 2
Bakker met 1 ronde achterstand, 3
Remkes met 2 ronden achterstand, 4
Pronk, met 2 ronden achterstand.
Klink, Groenewegen, de Best en
Reuter kwamen met 5 en meer ronden
achterstand over de eindstreep.
XfERNIETIGING van volken,
noemde de Britsche aankla
ger Shawcross een onderdeel van
de Nazi-idiologie. In dit verband
wees hij naar Seyss Inquarts
maatregelen in Nederland om Ne-
deriandsche meisjes „weg te ge
ven" aan Duitsche soldaten.
Met schending van de Haagsche
Conventie wijzigde Seyss Inquart de
Nederlandsche wet, zoodat hij zelf
voogd kon spelen over meisjes als
de ouders weigerden toestemming
te geven tot het huwelijk met een
Duitscher.
Uitvoerig sprak hij daarna over
de Jodenvervolging, in verband
waarmee Shawcross verschillende
uitlatingen van Seyss, tijdens de
zitting gedaan, fel hekelde.
Ook de andere Nazi-grootheden
kwamen er ongenadig af.
Ribbentrop noemde hij niet alleen
'n gemeene huichelaar, maar ook 'n
moordenaar. Schirach diende, vol
gens de aarklager, een molensteen
om den hals te krijgen voor het
jeugdbederf.
Goering noemde hij „de architect
van het satanische drama".
A MERIKAANSCHE pakketten met
voedir.'gs- en genotmiddelen tot
een totaalwaarde van 120.000.000
gulden zullen in elf Europeesche
landen, waaronder ook Nederland,
worden verdeeld.
Groote ravage in Amsterdam
yERMOEDELIJK door broeiing
van het kruit, is een opslag
plaats met munitie aan den Noor-
derweg te Amsterdam in de lucht
gevlogen.
Het magazijn werd gebruikt als
opslagplaats voor Duitsche munitie,
die vergaard wordt uit de in de
duinen gelegen bunkers.
Vanuit het magazijn zou de mu
nitie vervoerd worden naar sche
pen in het Noordzeekanaal, die de
gevaarlijke lading in zee overboord
zouden zetten.
In de omgeving van den Noor-
derweg ontstond een groote ravage.
Een boerderij brandde geheel af, 3
dagloor.ershuizen werden met den
grond gelijk gemaakt en van de
vier loodsen waaruit het kruithuis
bestond, is niets meer overgebleven
Tot op 5 km. afstand zijn alle rui
ten gesprongen.
Van een der bewoonsters der
afgebrande daglooners woningen,
een 60-jarige, wordt gevreesd, dat
zij in de vlammen is omgekomen.
Twee vrouwen zijn ernstig gewond
naar het ziekenhuis gebracht en
een 12-jarig zoontje van een de
zer vrouwen werd doodelijk ge
wond door een scherf van een
projectiel.
Bovendien zouden verschillende
wandelaars, die zich op het moment
der ontploffing ir. de buurt bevon
den. getroffen zijn.
Wonder boven wonder zijn vier
militaire wachten aan den dood
ontsnapt. Zij bevonden zich bij het
kruithuis en werden als een veertje
door de lucht geslingerd. Ernstig
gewond werden zij evenwel niet.
De steeds weer ontploffende mu
nitie en de geweldige rookzuilen,
maakten van de omgeving een wa
re hel, waardoor het onmogelijk
voor de brandweer was het maga
zijn te naderen.
Eerst gisteravond ca. 9.30 uur
dat was 4 uur na de eerste explo
sie zag het er naar uit, dat het
ergste gevaar geweken was.
T UIT.-GEN. MANSERGH heeft
met Sjahrir gesproken en aan
gedrongen op het opschorten der
evacuatie door de Indonesiërs.
Naderhand heeft Sjahrir in een
interview verklaard, dat de evacua
tie niet hervat zou worden zoolang
de geallieerden geen betere waar
borgen bieden tegen herhalingen,
van de gebeurtenissen, die in het
Indonesische protest zijn opgesomd.
Soekarno heeft zich in eer. rede te
Solo in denzelfden geest geuit, Mo-
hamed Hatta noemde de geallieer
den „gangsters, die den vrede in
het land verstoren".-
