toffen
Ledrijf
bi Goes.
Naar
een
nieuwe
Grondwet
EMBARGO OP NED. SCHEPEN
door Nw. Zuid-Wales opgeheven
Eeuwfeest St Vincentiusvereeniging
t. van Son
tweede jaargang
naar
IAAT
20
I&GANTIE
I li
>A - GOES.
F A A T
F A A T
ETER
jAEMINCK
HE
H)E G.A.C. TER ZIELEH
Terroristen landden op de Doerei-eilanden
A toombomexplosie
kostte elf schepen
Volgend jaar proef met diepzeebom
Ned. delegatie
te Parijs
Communistische
bedrijvigheid
in Brazilië
alf.
zin.
mis,
&.lf,
terrein,
zal zijn.
I in theorie
I ar in praktijk,
l.taat
|>m gaat.
laar,
J houdt een jaar
|geen de
fiarheid gezegd,
vent?
zijn,
|l. 765-0
waardig is,
lid zijn-
gang van 25 Juli
No. 525
771-0
736-0 m
(GOES
foor den nieuwen
vóór 10 Augus
tus van 79 en
re®:
[louden, Handel®-
EaigaLsche HaJi-
Wetskennis, Mo-
kunde en Ma<-
open,
ur:
AAT 21,
GOES
A A D of op
ikhuis leveren
n op Uw fos-
Uw stikstof-
ONS IN
492—O
Comm. V. Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS C. j.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Dr
A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 1 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
is klaar om
ene Handols-
ren U.L.O. hebben
klasse geplaatst
770-O
Voor God,-Koningin en Vaderland
V R IJ D A G 26 JULI 1946
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
DirecteurJ. A. H. M VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsen-redacteur: W, GROFFEN, 'lissinsen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red. I v. d. BROEK. _ijbui eau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes, Westsingel 75, tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
Bouwstoonen
voor oen gowljxlgd
Staatsbestel
>r W. Vandersteen
fET Kabinet-Beel heeft zich mede
tot taak gesteld een diepgaande
Grondwetsherziening tot stand te
brengen. Niemand zal daartegen
bezwaar maken. Gemeengoed Is de
gedachte, dat het staatkundig her
stel van vóór 10 Mei 1940 dreigde
vast te loopen in onvoldoende re
geerkracht der Kabinetten en onvol
doende stuwkracht der parlemen
ten. Dit euvel vaststellen is heel wat
gemakkelijker dan de oorzaak der
kwaal opsporen en de middelen ter
genezing aangeven. Na Prof.
Romme heeft nu ook Max van Poil
er zich toe gezet, om dit moeilijke
werk te volbrengen door een volle
dige proeve van een nieuwe Grond
wet met uitvoerige toelichting voor
het forum der discussie te brengen.*
HE kleine krantjes van thars zijn
er niet toe geëigend, om aan 'n
dergelijk omvangrijk werk een al-
z(jds belichtende beschouwing te
wijden. We willen de belangstelling
ervoor echter gaarne prikkelen,
want het is goed, dat de Regeering
in een voorafgaande openbare dis
cussie stof vindt voor het voorberei
dende werk, dat ze ter hand gaat
nemen.
Max van Poll ziet de euvelen van
de Nederlandsche politiek vooral
hierin, dat het probleem van de
grenzen der vrijheid, en het pro
bleem van de zedelijke normen, ook
in de staatkunde te eerbiedigen, niet
waren doordacht en verwerkt in ons
staatsbestel.
Hij stelt dan ook als eersten
eisch, dat het partijwezen consti
tutioneel geregeld wordt en dat de
geoorloofdheid van partijen komt af
te hangen, van als vaststaand aan
vaarde zedelijke normen. Verder
pleit hij voor een verandering van
de samenstelling der volksverte
genwoordiging in dien zin. dat er
één Kamer komt van 200 leden,
waarvan er 100 gekozen worden
door rechtstreeksche verkiezing, 4(1
door de Staten der Provinciën, 40
door de Regeering uit voordrachten,
opgemaakt door de bedrijfschap
pen, en 20 rechtstreeks door de Re
geering. Dit parlement zal de rege
ling van het bestuur over andere
gebiedsdeelen, de buitenlandsche
betrekkingen en de wetgeving op 't
bedrijfsleven aan de Regeerir.g of
aan andere speciaal daartoe bevoeg.
de lichamen moeten overlaten. Zoo
zal er in den gedachtengang van
den heer van Poll een Rijksraad
moeten komen, bestaande uit ver
tegenwoordigers van alle gebieds
deelen. De zittingsduur der Kamer
wordt in het ontwerp gesteld op 6
jaar.
Een heel nieuwe en typische fi
guur introduceert de heer van Poll
in zijn proeve in die van den Rijks
bestuurder, waardoor z.i. de positie
der Regeering aanzienlijk kan wor
den versterkt zonder de ministe-
rieele verantwoordelijkheid af te
schaffen. Deze Rijksbestuurder,
door den Koning voor 6 jaar be
noemd, zal voorzitter zijn van den
Ministerraad, voorztter van den
Rijksraad en van andere nieuwe
lchamen alsmede leider van een de
partement van volksvoorlichting en
van wetgevende voorbereiding. Het
Parlement kan hem niet incidenteel
wegstemmen, zooals wel met het
Kabinet kan geschieden. Hij wordt
dus het constante element in de
wisselvalligheden der parlementair-
democratische politiek.
De nieuwe sociaal-economische
ordening een onderwerp, dat
Van Poli's belangstelling altijd bi
zonder genoten heeft wordt in
deze proeve van Grondwet vastge
legd door het scheppen van een
landbouwschap, een nijverheidschap,
jeen handelschap, een verkeerschap,
en vrije-beroepschap, deze alle met
nderafdeelir.gen. Ze krijgen ver-
rdenende bevoegdheid met 'n eigen
echtspraak. Boven het geheel komt
en Centraal Orgaan, een arbeids-
n bedrijfsparlement.
Dit alles beredeneert Van Poll
zeer uitvoerig en ook schetst hij,
welke wetten uit verschillende nieu
we gror.wetsbepalingen moeten
voortvloeien.
IVeze zeer globale schets van het-
geen den heer Van Poll voor
oogen staat kan reeds een indruk
geven van het radicale karakter,
dat hij aan deze wijziging van ons-
staatsbestel wil geven. We hebben
bij menig punt bedenkingen in
ons voelen opkomen. Het opnemen
in het Parlement van leden, die
door de Regeering rechtstreeks wor
den benoemd, de buitengewone
practisch onaantastbare positie van
den Rijksbestuurder zijn bijvoor
beeld punten, welke ons als een al
te drastische correctie op de fouten
van het huidige stelsel voorkomen.
Zoo is er meer, dat men flink zou
willen bijslijpen. Doch de grondtoon
van het geheel: het vestigen van de
democratie op vaste normen, het
scheppen van waarborgen tegen de
valsche vrijheidsopvattingen en de
raar den anderen kant doorslaan
de reacties daarop, de noodzaak
van een radicale opruiming van het
individualistisch kapitalisme, de de
centralisatie van bestuur en wet
geving, dit alles maakt deze proe
ve tot een uiterst belangwekkend
werk en een waardevolle bijdrage
voor het groote werk. dat de Regee
ring zich voorstelt te ondernemen
Een nieuwe Grondwet. Ontwerp eener
Grondwetsherziening met toelichting
en korte samenvatting van de daar n
aangekondigde organieke wetten door (5'
Max van Poll Uitgave N.v. N. I kanunnik W. J. Pompe een plech-
samson, Alphen aan den Rijn. tige Requiemmis opgedragen voor
■naken en gaat hij ee" I
voor hen aanrichten" melj
;ra attractie.
Heden zon onder 20.40 u., maan
onder 19.32 u., Zaterdag zon op
4 52 u., maan op 3.04 u.
Weersverwachting: In den
vroegen ochtend kans op plaat
selijke mistbanken Overdag
ve.e*. zonneschijn met sterke
I staging van temperatuur en la-
I ter op den dag weer kans op
onweer. De wind zal tüdeiyk
naar het Oosten omgaan.
"Tve Groote Advies Commissie
der Illegaliteit is dood, leve
het Parlement! De G.A.c. is ten
grave gedaald met een plechtig
heid, waarbij Prins Bernhard, Pre
mier Beel en oud-premier Scher-
merhorn aanwezig waren. Het was
geen dood in vrede en berusting.
De voorzitter Dr. Brutel de la
Rivière sprak tamelijk bittere
woorden over de zuivering, de be
rechting, en het rechtsherstel,
welke zoo geheel anders verloopen
waren dan men zich voorgesteld
had. Maar is het heele leven niet
zoo? En is er in het verzet ook
niet een tikje te veel getheoreti
seerd over de schoone dagen, die
moesten komen? Laten we toch
ook zien wat er bereikt is en tot
de erkenning geraken, dat thans
weer andere factoren aan bod
moeten komen dan in de dagen,
toen we met verbetenheid den be
zetter hadden te bestrijden. Te
recht is er intusschen door ver
schillende sprekers op gewezen,
dat de ontbinding der G.A.C. op
clit moment getuigt van een wijs
inzicht in de beperktheid van
haar taak. Thans heeft zich het
normale democratisch constitu
tioneel leven hersteld. Dat is een
gelukwensch waard.
TN den staat Nieuw Zuid Wales heeft de bestuursraad van de vakbonden
tegen sterke oppositie der communisten in besloten de reeds 10 maan
den lang bestaande boycot van Nederlandsche schepen in de wateren van
Nieuw Zuid Wales op te heffen.
T"\e conferentie van Malino is niet
besloten zor.der dat telegram
men werden verzonden door den
minister van Overzeesche gebieds
deelen en de afgevaardigden.
Eerstgenoemde seinde zijn geluk-
wenschen met opzet en werkzaam
heden der conferentie en beloofde
de resultaten met belangstelling te
zullen bestudeeren in de hoop dat
deze zullen bijdragen tot de ver
vulling langs loyalen en vreedza-
men weg van de nationale verlan
gens en den opbouw van het Ko
ninkrijk van eigen staatsverband
van de Indonesische volken.
De afgevaardigden seinden aan de
Koningin en spraken hun vertrou
wen uit, dat een tijdperk van duur
zame en vruchtbare samenwerking
met Nederland wordt ingeluid.
Is te Den Haag luistertijk gevierd
TTE landelijke St. Vincentiusver.
heeft Woensdag en Donder
dag in Den Haag haar eeuwfeest
gevierd.
oensdagochtend werd in de de-
kenale kerk van St. Jacobus
door den deken van Den Haag,
T7ES uur, nadat de vijfde atoom bom onder water tot ontploffing was
gebracht, heeft admiraal Blandy die belast is met de leiding van
de proeven, twee sleepbooten naar het radio-actieve gebied gestuurd
om te trachten het 27.000 ton metende Amerikaansche vliegtuigmoeder
schip Saratoga, dat zich in zinkenden toestand bevond, aan land te
sleepen. Het mocht niet baten.
5 schepen blijken intusschen ge
zonken te zijn. Verschillende
schepen werden beschadigd.
„Bh- is geen reden om aan 't effect
van de bom te twijfelen", merkte
vice-admiraal Blandy op. Hij deel
de verder mede, dat op de kust van
een eiland nabij Bikini een vloed
golf van twee a drie meter hoog
was waargenomen, niet op Bikiai
zelf.
Volgene radio New York zal bij
een volgende proefneming in het
komende jaar een atoombom op
groote diepte in den oceaan tot ont.
ploffing worden gebracht.
SPAAK klopt
bij C.V.C. aan
QPAAK, die aanvankelijk tracht-
te een linksch kabinet te vor
men, is thans bereid ook katholie
ken in het te vor
men kabinet op te
nemen. Daartoe
heeft hij alle lei
ders van de CVP
tegen heden in
vergadering bij
eengeroepen. In
die bijeenkomst
wil Spaak uit
eenzetten hoe hij
over de situatie
denkt en vragen
onder welke voor
waarden de ka
tholieken tot het
kabinet willen toe
treden.
Toen de Poolsche
soldaten van het
2e corps dat tot nu
toe in Italië v
gelegerd, in South
ampton aankwa
men, bleken ei
met de boot ook
verschillende kin
deren mee te zijn
gekomen.
Zoo o.a. het hier
afgebeelde peu
ter-paartje, Het
meisje van Z'h
jaar is in Pales
tina geboren en "t
jongetje van 6 jaar
in Rusland.
De kleine cavalier
voelt sich gewel
dig ln zijn echt
soldatenpakje.
de overleden leden en begunstigers
dezer charitatieve vereer,iging, ge
volgd door een gezamenlijk ontbijt
in den Dierentuin.
In den namiddag spraken op een
studievergadering dr. A. A. Olie
rook en mr. F. Meylink over: Doel
en werkwijze der vereeniging. Des
avonds werd in de zalen van den
Dierentuin voor de leden uit het
geheele land een begroetingsavond
gehouden.
Het hoogtepunt van het feest
culmineerde zich in de door Kar-
diaal de Jong opgedragen pontifi
cale H. Mis op Donderdagochtend
in de Jesuietcnkerk aan de Eland
straat.
In de kerk bemerkten wij o.a.
den minister-president dr. L. Beel.
voorts waren aanwezig de president
van de Tweede Kamer, mr. R. van
Schaik, de Commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland, mr. L. N.
Kesper, staatsraad mr. P. Aalberse,
de Fransche ambassadeur Hubert
Guerin, de waarnemend burgemees.
ter ir. L. Feber, mr. A. Teilegen en
vele anderen. Onder de geestelijke
hoogwaardigheidsbekleders be
merkten wij Z.H.E. mgr. W. Mut-
saerts. Bisschop van Den Bosch,
mgr. J. Huibers, Bisschop van
Haarlem, mgr. Jan Olav Smit, oud
apostolisch vicaris van Noorwe
gen, de Pauselijke internuntius
mgr. Paolo Giobbe, en mgr. dr. Th.
Verhoeven.
Z.H.E mgr. Huibers hield een toe
sprak, naar aanleiding van Joh.
XV: 12 „Dit is mijn gebod, dat gij
elkander liefhebt", waarin hij het
zegenrijke werk van de St. Vincen-
tiusvereeniging in ons lar.d her
dacht.
Donderdagmiddag werd in het
Kurhaus te Scheveningen een groo
te vergadering gehouden waar tal
van geestelijke en wereldlijke hoog-
waardigheidsbekleeders aanwezig
waren. Mgr. dr. Feron, vicaris-gene.
raai van het bisdom Roermond,
sprak er de herdenkingsrede uit.
Minister Beel pprak als oud Vin-
centiaan en mede namens de re
geering een dankwoord tot hen. die
in de St. Vincentiusvereeniging de
christelijke charitas dienen.
Als bewijs van bijzondere waar
deering bleek Z.H. de Paus aan mr.
H. Morshuis, den voorzitter van den
hoofdraad het commandeurskruis in
de orde van den H. Gregorius den
Groote te hebben verleend en aan
de heeren Tellegen en Kuttschru-
ter het ridderkruis in die orde. Een
tdjftal leden verkreeg het eerekruis
Pro ecclesia et pontifice.
/VNZE delegatie ter vredesconfe
rentie te Parijs is als volgt sa
mengesteld;
Baron van Boetzelaer van Oos
terhout, hoofd; jhr. Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer, gedele
geerde en plv. hoofd: mr. L. G
Kortenhorst. E. Kupers, prof. mr.
dr. J. P. A. Frangois, gedelegeer
den; mr E. Star Busmann; mr. A.
van Troostenburg de Bruyn, mr. C.
Schaepman, kolonel A. van der
Kroon; C. van Stolk; dr. J. Iden-
burg; mr. E. Koning; overste T.
Mathon; mr. E Lieftinck; mr. M.
Voorbeytel, leden der delegatie; mr.
R. Baron van Lynden, secretaris.
Dr. van Mook heeft tenslotte aan
gekondigd dat de tweede conferen
tie te Dennasar op Bali zal wor
den gehouden.
/~kp de Doerei-eilanden zijn in den
nacht van 19 op 20 Juli 100 ter
roristen onder leiding van twee Ja-
panr.eezen geland. Zij waren ge
wapend met 30 geweren en een mi
trailleur. Zes terroristen werden ge
dood en drie gewond; een werd ge
vangen genomen en een Ned. sol
daat werd gewond. De zuiverings
actie duurt voort.
Op Noord-Sumatra zijn de olie
velden van Pangkalanbrandan,
Soesoeh en Telok Taboehar.' door
de republikeinsche ..regeering" van
de Jappen overgenomen.
Uit Southampton zijn 400 Ned.
soldaten naar Indië vertrokken.
De Indonesische republikeinen
hebben elke evacuatie uit het
binnenland „tot nadere aankondi
ging" gestaakt.
Er worden geen redenen opge
geven. Het Britsche hoofdkwartier
heeft een onmiddellijk onderzoek
gelast.
Vorscherpto
bewaking van
ARNOLD MEIJER?
QINS eenige dagen- worden 't Pa-
leis van Justitie en het Huis
van Bewaring te Den Bosch streng
bewaakt. Bij de hoofd, en achter
ingang van het Paleis van Justitie
staan politie-agenten op post. die
iederen bezoeker nauwkeurig gade
slaan en hem soms verzoeken zijn
papieren te toonen. In het Huis van
Bewaring zijn ook bijzondere maat
regelen getroffen meldde „Oost-
Brabant".
Men zou vreezen dat er een de
zer dagen pogingen gedaan zouden
worden om Arnold Meijer, die on
langs door het Bijzondere Ge
rechtshof tot 5 jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld, en in het Huis
van Bewaring te Den Bosch is on
dergebracht, te bevrijden.
TN Brazilië zouden volgens het
hoofd van de politie van het
federale district van Brazilië te
Rio de Janeiro, hooggeplaatste per
sonen zijn geland met diplomatieke
functie, schijnbaar zeelieden, maar
ln werkelijkheid met de bedoeling,
politieke opdrachten van een bui
tenlandsche macht ten uitvoer te
brengen. De autoriteiten hebben
hiervan de bewijzen in harden, ver.
telde het politiehoofd. Het avond
blad van Rio de Janeiro drukt de
verklaring af met de volgende kop
pen: „Sovjet revolutie in Brazilië",
Braziliaansche communisten onder
buitenlandschen invloed" „Roode
vijfde colonr.e in Brazilië en „Di
recte orders van Moskou".
TN de Britsch Indische wetgeven-
de vergadering zijn 207 var. de
389 zetels toegevallen aan de con
grespartij, 73 aan de Mohamme-
dasnsche liga, 9 aan de onafhan-
kelijken en de overige zetels in petto
gehouden voor de Britsch Indische
staten.
rFAMILIECABAREl
TTE kinderen van Mussolini
Romano en Anna Maria
hebben, zooals eerigen tijd gele
den is gemeld, een cabaret ge
opend aan de kust van het
eiland Ischia in de golf van Na
pels. Romano blijkt er als
accordeonist op te treden en
Anna Maria als serveuse. Als
dat niet trekt, trekt niemandal.
Thans hebben zich ook de be
genadigde Vito Mussolini en z'n
echtgenoote, Vito is de 30-jarige
neef van den ex-Duce, naar
Ischia begeven om zich bij he,t
eerdergenoemde tweetal te
voegen. Het gaat nu een heel
familiecabaret worden.
