K.V.P. wint één Eerste Kamer-zetel
t. f
D
De namen der gekozenen
Christelijk Historischen verliezen er één.
Communisten met vier man in de Senaat
Dr- Van Hook en gen. Mansergh
in principe voor wapenstilstand
OVER DE VOORWAARDEN MOET
NOG MET SJAHR1R GESPROKEN
WORDEN Mr. SLAMET BIJ MINISTER
JONKMAN
Onze delegatie
voor Parijs
Toebereidselen voor
de Vredesconferentie
file
TWEEDE JAARGANG No. 514
Comm. V. Toezicht: A. P. J. AERNOUDTS Q. v.
VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr Or
A. .1. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) f 3.38 p. kwartaal; per
post 4.10; p. week (bij niet-postbestell.) 0.26;
Losse nummers 6 cent. - Postrekening 278.841
Voor God, Koningin en Vaderland
ZATERDAG 13 JULI 1946
UITGAVE: STICHTING .,D E STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHÏJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsch-iedacteurW. GROFFEN, Vlissingen
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
poort 7, tel. 102; Red. J. v. d. BROEK. ij bureau
Oostburg, Nieuwstr. 23, tel. 35; Z.-Eilanden: Bur.
Goes. Westsingel 75, tel. 2236. Red. N. J. KARHOF
E STATEN der onderscheiden provincies hebben gisteren de Eerste Kamer als volgt
samengesteld
Katholieke Volkspartij
Partij van den Arbeid
Anti Revolutionairen
Christelijke Historischen
Communisten
Partij van de Vrijheid
N.S.B.
1946
Groep I
Groep II
Groep III
Groep IV
1937
Nieuw Oud
Nieuw Oud
Nieuw Oud
Nieuw Oud
17
16
1
9 9
3
3
2
2
3 2
14
14
2 1
4
4
4
5
4 4
7
7
1 1
2
2
2
2
2 2
5
6
- 1
1 1
2
2
1
1
1 2
4
4
1
2
0
1 0
3
3
1
1
1
1
1 1
4
4
1
1
1
1
ISTEREN IS DE VERNIEU-
WING van onze Volksvertegen
woordiging don voltooid. De Eerste
Kamer werd samengesteld. Men
kan niet zeggen, dat Nederland
daaromtrent in spanning heeft ge
leefd, De eigenlijke beslissing viel
immers reeds bij de Provinciale-
Statenverkiezingen op 29 Mei. De
590 Sta|enleden, die toen in de elf
provinciën gekozen werden, f mi
geerden gisteren als kiesmannen.
Echter niet als één college. De
wetgever heeft ten aanzien van de
Eerste Kamer den band tusschen
de afgevaardigden en de gewesten,
welke hen afvaardigden, willen
handhaven zonder aan het beginsel
der Evenredige Vertegenwoordiging
te kort te doen. Daardoor is een
schrikbarend ingewikkeld stelsel
ontstaan, waarvan we alleen de
grondtrekken even willen uitleggen.
De provincies zijn tot vier groe
pen samengevoegd, welke los van
elkaar een aantal Eerste Kamer-
leien kiezen en wel in dezer voege:
Groep 1 (Noord Brabant, Lim
burg en Utrechtj 13 leden:
Groep II (Gelderland, Ovcrijsel,
Groningen en Drente) 13 leden:
Groep III (Noord Holland en
Friesland) 12 leden;
Groep LV (Zuid Holland) 12 leden.
Om het principe der evenredig
heid te waarborgen moest er meer
gebeuren. F.r moet telkens vastge
steld worden, hoeveel kiezers ieder
Statenlid ongeveer vertegenwoor
digt en op grond daarvan wordt
de waarde der stem van ieder Sta
tenlid bij iedere Eerste-Kamerver-
kiezing opnieuw vastgesteld. Zoo
gold die van ieder Noordbrabantsch
Statenlid in 1937 140 stemmen,
thans 179, die van een Zuid Hol-
landsch Statenlid 239, thaiA 264. en
die van een Zeeuwsch maar 59.
thans 60. Men begrijpt, welk een
ingewikkelde puzzle het is, om met
deze gegevens kiesdeelers en zetel-
verdeeling vooraf te berekenen, te
meer omdat er afspraakjes ge
maakt kunnen worden tusschen
verwante partijen om elkaar over
en weer stemmen te verschaffen,
teneinde het rendement zoo groot
mogelijk te maken.
Bolleboozen in de verkiezings-
tecluiiek hadden onmiddellijk na de
Statenverkiezingen berekend, hoe
de Eerste Kamer en vermoedelijk uit
zou komen te zien. De voorspelling
is op éér. punt na uitgekomen.
Men had er namelijk niet op ge
rekend. dat de K.V.P. en de A.H.
in Zuid Holland zouden samen
spannen, om den communisten een
restzetel door den neus te draaien.
De A R. gebruikten twee stemmen,
die anders toch verloren gingen,
oni de K.V.P, te steunen, die daar
door één zetel meer kreeg dan be
rekend was (11/.
In Zeeland hebben de twee leden
van de Party van de Vrijheid op de
Chrlstelyk-Historischen gestemd
De communisten hebben in deze
heele groep, das ook in de provin
cies Noordbrabant» en Limburg hun
stemmen gegeven aan de Partij vau
den Arbeid. Op der. uitslag heeft
dit echter niet den minsten invloed
gehad. Als alle partijen hier op hun
eigen candidaten hadden gestemd
zou de uitslag dezelfde zijn ge
bleven.
A Is vergelijkende zetelgetallen ziet
men hierboven die van 1937,
waarbij de 12 SDAP-ers en 2 Vrij
zinnig-Democraten tezamen zijn ge
teld als vertegenwoordigers van
de toen nog niet bestaande Partij
van den Arbeid. Er was intusscher.
na de bevrijding ook nog een lijde
lijke Eerste Kamer tot stand geko
men, waarbij tijdens den oorlog
ontstane vacatures door benoeming
waren aangevuld. Deze Eerste Ka
mer. die thans dus pas ter ziele is,
telde 16 K.V.P.'ers. 16 leden van
de Partij van den Arbeid. 7 Anti-
Revolutionairen, 5 Christelyk-Histo.
risclien. 4 leden van de Party va«
de Vrijheid. 1 Communist en 1
partijlooze.
In vergelijking met deze Kamer
verliezen Partij van den Arbeid ell
de Partij van de Vrijheid dus iets
ten koste van de Communisten.
Hiermede is de Volksvertegen
woordiging in haar geheel weer
volgens de volledige regelen van het
democratische spel samengesteld.
Op dit gebied zyn we de narig
heden van oorlog en bezetting ge
heel te boven. Op andere gebieden
zullen we er nog wel even langer
mee tobben
T TIT nadere berichten uit Batavia blykt, dat het voorstel van Sjah-
ril' om een wapenstilstand, waarover wij gister gewag maakten,
tien dagen geleden zoowel aan dr. van Mook als aan gen. Mansergh
is overhandigd.
Na de terugkomst van Sjahrir in Batavia heeft dr. van Mook
medegedeeld, dat hij veel voor het plan voelde, maar dat sommige
voorwaarden hem weinig practisch voorkwamen. Hy stelde verder
voor. de regeling der militaire details aan den geallieerden bevelheb
ber over te leggen.
na een gemaakte foui bakzeil te
halen."
Gisteravond had mr. Mas Slamet
een bespreking met minister Jonk
man, waarbij nadere beslissingen
genomen zouden worden omtrent
zyn vertrek naar Indië en zyn
werkzaamheden aldaar.
UAp Java werd een Ned. militair
vliegtuig neergeschoten. Twee
Nederlandsche officieren kwamen
om het leven.
Katholieke Volkspartij.
Groep I:
Mr. J. C. A. M. van de Mortel,
Tilburg (aftr.)
P. A. Kerstens, Wassenaar.
Dr. H. J. J. van Velthoven, Den
Bosch.
Mr. A. M. C. J. Steinkühler, Eind
hoven.
Dr. G. W. M. Huj'smans, Den
Haag.
Mr. C. H. J. A. Janssen de Lun-
pens, Wylre (aftr.).
Mr. B. M. Berger. Venlo.
Ir. F. C. M Wyffels, Brunssum
aftr.)
A. C. de Bruijn, Maastricht (aftr.)
Di'. Huysmans, inmiddels tot Mi
nister benoemd, kan deze verkie
zing natuurlijk niet aanvaarden.
Eerste opvolger is H. M. van Lies
hout. Eindhoven).
GROEP II:
Pi'Of. Dr. J. R. M. vaiy den Brink,
Laren aftr.!
H. C. Nijkamp, Enschedé (aftr.)
Mr. Dr. J. W. Schneider, Stad-
Delden
GROEP III:
Mr. G. C. J. D. Kropman, Amster
dam (aftr.)
E. H. A. Kraayvanger. Rotterdam
GROEP IV:
Prof. Dr. J. A. J. Barge, Leiden
(aftr.)
Mr. H. F. M. van Voorst tot
Voorst, Den Haag
Mr. H. A. M. T. Kolfschoten. Den
Haag.
Partij van den Arbeid
GROEP I:
Mr. Dr. E. Brongersma, Heem
stede
J. J. Kramer. Brunssum
GROEP II:
A. E. Ribbius Peletier. Amstei'
dam (aftr.)
Prof. Mr. R. Kranenburg, Leiden
aftr.)
Mr. J. Cramer, Assen (aftr.)
H. Oosterhuis. Amsterdam
GROEP III:
Mi'. M. A. Reinalda, Haarlem
(aftr.)
C. Woudenberg, Amsterdam
(aftr.)
N. Tjeenk Willink, Den Haag
N. Stufkens, De Bilt (aftr.)
GROEP IV:
J. v. d. Kieft, Bussum
J. L. Hoogland. St. Anna Parochie
Mr. J. in 't Veld, Zaandam (aftr)
Prof. Di'. N. A. Donkersloot, Am
sterdam (aftr.)
Anti-revolutionairen.
GROEP I:
Jhr. Mi-, H. A. M. van Asch van
Wijk, Doorn (aftr.)
GROEP TI:
Mi'. Dr. E. J. Beumer. Utrecht
(aftr.)
W. Rip. Voorburg
GROEP III:
Prof. Dr. R. H. Woltjer. Amster
dam (aftr.)
H. Algra, Huizum
GROEP IV:
Prof. Mr. A. Anema, Haarlem
(aftr.)
J. Schipper, Utrecht
Christelijk Historischen.
GROEP I:
J. Reyers, Kamerik
GROEP II:
Mr. Dr. G. Kolf, Geldermalsen
(aftr.)
Mr. G. Vixseboxse, Aimeio
GROEP III:
Mr. R. Pollema, Leeuwarden
(aftr.)
GROEP IV:
Prof. Dr. J. de Zwaan. Leiden
(aftr.)
Partij van de Vrijheid.
GROEP II:
R. Zegering Hadders, Emmen
GROEP III:
Mr. D. U. Stikker. Amsterdam
(aftr.)
GROEP IV.
Prof. Mr. A, N. Molenaar. Was
senaar.
Communistische Partij.
GROEP II:
J. van Santen. Amsterdam.
GROEP III:
J. Brandenburg. Amsterdam
J. H. Hermans, Vaals
GROEP IV;
A. J. Koejemans, Amsterdam
(aftr.)
Heden zon onder 20.56 u., maan
onder 3.19 u. Zondag zon op 4.36
li., maan op 21.2S u. Zon onder
20.55 u en maan onder 4,11 u.
Maandag zon op 4.37 u.. maan
op 22.04 u.
Weersverwachting: - warm zo
merweer met veranderlijke
wind. Verdere vooruitzichten:
toenemende kans op onweer.
[y/Iansergh is in principe met het
voorstel accoord gegaan, doch
wel wilde hij de modaliteiten nog
aan een nadere bespreking onder
werpen. Een dergelijke bespreking
heeft tot dusver echter nog niet
plaats gehad.
Tot nu toe is er nog geen enkele
aanwijzing, dat er een verschil
van mecnlng over deze kwestie
zou bestaan tusschen den luit.-
gouv.-generaal en den geallieer
den opperbevelhebber.
Dat dr. van Mook de voorziening
vair de geallieerde zone van rijst
als voorwaarde voor de aanvaarding
van het voorstel zou hebben ge
steld, blykt niet juist. Deze aan
gelegenheid is naar voren gebracht
als een bepaald, practisch detail,
passend in Sjahrirs eigen voorstel,
om mede te werken aan het schep
pen van een betere sfeer.
In dit verband kan er nog op ge
wezen worden, dat de voorziening
der geallieerde zones van rijst
slechts de inwilliging zou zyn van
een verzoek, dat de Indonesiërs
reeds vele weken geleden hebben
gedaan en waaraan tot op heden
slechts gedeeltelijk is voldaan.
/Ap een persconferentie in 's Gra-
venhage heeft mr. Mas Slamet
o.m. gezegd, aan te iienlen, dat er
in het huidige Indische beleid van
de Nederlandsche regeering een
wyzigir.g zou komen.
Oogenschijnlijk wordt de politiek
van de Partij van de Arbeid voort
gezet, doch men zal dit wel doen
om een geleidelijken overgang
naar een andere koers te vinden,
zoo 7,ei de heer Slamet. „De Ne
derlanders zijn niet zooals de Eu-
gelschen onmiddellijk bereid om
TAE minister van Onderwijs, K.
en W. heeft in een circulaire
aan de besturen van de Middel
bare scholen de invoering van
een huiswerkloos week-end in
overweging gegeven.
De minister zegt, dat vooral
door overvloedig huiswerk de
kinderen aan de gezinsgemeen
schap en aan de sociale werking
van de jeugdbeweging worden
onttrokken.
Baron van Boetzelaer van Oosterhout
TVE Nederlandsche delegatie voor
de Vredesconferentie te Parijs
op 29 Juli zal onder leiding staan
van den minister van Buit. Zaken,
Baron van Boetzelaer van Ooster-
hout (waarvan wij hierboven een
foto geven), Als zyn plaatsvervan
ger zal optreden jhr. mr. Tjarda
van Starkenborch Stachouwer. ge
zant te Parijs.
De delegatie zal verder bestaan
uit prof. Francois, raad-adviseur
aan het departement van Buiten-
landsche Zaken en uit vertegen
woordigers van de ministers van
Handel en Nijverheid. Financiën en
Oorlog.
Als secretaris der delegatie zal
optreden mr. R. B. Baron van
Lynden. gezantschapssecretaris.
Tn een adres aan den raad van mi-
nisters heeft de Raad van Vak
centrales er op gewezen, dat op de
Vredesconferentie vraagstukken aan
de orde komen, waarbij de belangen
van de werknemers in hooge mate
direct en indirect betrokken zijn.
Daarom heeft de Raad. van Vak
centrales verzocht een vertegen
woordiger uit de samenwerkende
vakcentrales aan de Nederlandsche
delëgatie toe te voegen.
„Als hij zóó doorgaat, blijft er voor de kleintjes niets meer te doen"
