Het vraagstuk 1V
Arbeidskrachten
„Katholieken
der kleine boeren
Regeeringsverklaring
in de Tweede Kamer
hebben een goed geweten*
Hadio-
program
JUBILEUMFONDS
in Oost-Z. Via an ifo ren
Huidige constellatie bevredigend
Arabieren
naar den Paus
Gesprek
met den VicariS'Generaal van het Aartsbisdom Keulen
l an een specialer) correspondent)
"XXTA-AR vindt MEN in Keulen
het General-Vikariat? Een
toeval brengt mij bü het Kolping
luus, dat nog voor een deel staat.
Daar wijst men mij terechtin het
St. Vinzens-hospital is ook de be
stuursorganisatie van het groote
Keulsche Aartsbisdom onderge
bracht.
De vicaris-generaal. Mgr. David,
was -eens studiegenoot van onzen
Kardinaal te Rome in de Anima
Hjj is blij, «en Nederlander te
mogen ontvangen en vraagt hon
derduit over ons leven, onzSn we
deropbouw, onze inzichten. Ik ben
hier echter ook gekomen, om de
journalistieke stethoscoop op hem
aan te leggen. En het wordt mijn
beurt vam vragen en luisteren.
rpoen de menschen hier uit de stad
wegtrokken, zijn alle priesters
gebleven. Ze hebben het leven in
eb kelders ghleefd en ook daar het
godsdienstig leven onderhouden.
Geleidilijk aan kwamen de bewo
ners terug en geleidelijk aan kon
men ook het aantal plaatsen, waar
godsdienstoefeningen gehouden wer
den, uitbreiden. In opgelapte loka-
lpn, in schoolvertrekken, in ge
stichten, die nog staan. De pries
ters lezen iedsren Zondbg 2 a 3
Missen."
„Er is dus ook gebrek aan pries
ters?"
Ja. Vroeger was er in het Aarts
bisdom Keulen het tegendeel. We
leenden er z'.-lfs geregeld uit. Dooi
de bombardementen zijn evenveel
priesters omgekomen als door den
oorlog. Thans zijn er nog velen in
krijgsgevangenschap, de meeste in
die der Russen. Omtrent hun lot
is heel weinig bekend. Verder le
ven er ven onze priesters nog in
Thiiringen. in het diocees Pader-
tom, in Sleeswyk, ten behoeve van
zielzorg der g .-'evacueerden. In
geheel Protestantsche streken is
daardoor immers een sterke aan
was d?r katholieken ontstnan. Met
dat al zijn er in ons Aartsbisdom
w 1 80 a 90 plaatsen onbezet. Als
alle krijgsgevangenen terug- waren,
dun waren we gered"
.Hoe staat het ir'it de priester
opleiding?"
„Ook zeer moeliij-k. Ons semina
rie hebben we moeten inrichten in
een ha-lf-verwoest krankzinnigen-
f esticht. Er zijn' ook nog gebouwen
gevorderd".
„Juist als bü ons".
„Dat zeggen de Engelschen ook:
We moeten zelfs van onze bondi-
genooten, Nederlanders, semi
naries vorderen; kunnen de Duit-
schers eten wat anders verwach
ten?"
En hoe is overigens de positie
eter katholieken.
„Over het algemeen zijn ztó nie.t
.telastet". Ze waren steeds in open
lijken strijd met d'3 Nazi-regeering
Tijdens den oorlog lag voor de
Duitsche bisschoppen de toestand
natuurlijk wat anders dlan voor de
Net erlandsche. Als men zich dan
scherp tegen de regeering werndr
DONDERDAG 11 JULI
HILVERSUM 1. 7.00 Nieuws 7.30
Morgengebed 7.45 Gram. 8.00 Nieuws
8 20 Gram. 9.45 Kleuters 10.00 Gram.
10.15 Morgendienst 10.45 Viool en piano
1).00 Zonnebloem 11.45 Fam. ber.
I"dië 12.05 Zang 12.30 Ork. 13.00
Nieuws 13.15 Ensemble 13.45 Reporta
ge 14.00 Postillons 14.40 Causerie 15.00
Cinderella 16.00 Bijbel 16.45 Strijk
kwartet 17.30 Travellers 18.15 Vacan-
tietips 18.30 Ned. Strijdkr. 19.00 Nieuws
1%25 Lezing 19.45 R.V.D. 20.08 Koor
21.00 Causerie 21.25 Koor 22.00 Nieuws
22 15 Act. 22.30 Gram. 22.45 Meditatie
23.00 R. Crooks 23.10 Orgel 23.30 Gr.
HILVERSUM II. 7.00 Nieuws 7.30
Gram. 8.00 Nieuws 8.15 Gram. 8.45
Berlioz 9.15 Morgenwijding 9.50 Arb.
Vitaminen 10.36 Piano en zang 11.00
Causerie 11.10 Ork. 11.30 Voordracht
11.45 Gram. 12.35 Trio 13.00 Nieuws
13.15 Gram. 13.30 Dansork. 14.00 Papa
vers 14.25 Sopraan eii piano 15.00 Cau
serie 15.20 Confetti 16 30 Gram. 17.00
Ivaleidoscoop 17.30 G^am. 17.50 Rijk
Overzee 18.00 Nieuws 18.15 Vaud.ork.
18.45 Sport 19.00 Piano 19.15 Causerie
19.30 Gram. 20.05 Filmagenda 20.15 Gr.
20.30 Philh. orkest 21.30 Hoorspel 22.00
Lezing 22.30 Gram. 22.40 Piano 23.00
Nieuws 23.15 Gram.
de, kon men licht het verwijt op-
loopen, dat men zich ook tegen
het vaderland keerde. Desniette
min heeft do geestelijke overheid
toen niet nagelaten haar verkla
ringen af te leggen, tegen die
slechte behandeling- der andere
rassen, tegen de belemmering der
godsdienstvrijheid, tegen het af
maken van ongeneeslijk krankzin
nigen enz. De Ka tholieken hebben
over het algemen een goed gewe
ten"
„De jeugd, hoe is het daarmee
gesteld?"
„Ondanks alles hadden wc de
katholieke jeugdbeweging eeniger.
mate in stand gehouden.De Plterr-
jugend kon zoo meteen weer voor
den dag treden. Daar zit een goede
geest in. Maar ds andere jeugd,
die uit den oorlog terugkomt, is
over het algemeen wel murw-ge
slagen en vermoeid
Teerder hobr ik, hoe de bevolking
van het Rijnland, die steeds
zulke nauwe betrekkingen met ons
land onderhield, den inval in Ne
derland als en zeer smartelijke
ervaring had beleefd, al wnren er
enkelen, die inderdaad geloofden,
dat wij hadden willen meehelpen
aan een inval in het Ruhrgebied.
Over het algemeen hiad men in
het Rijnland overigens niet de
overtuiging, dat deze oorlog on
rechtvaardig was. Of liever gezegd:
men had niet den indruk, dat de
tegenstanders voor een rechtvaar
dige zaak vochten. De zware bom-
dardementen voedden zelfs het ge
loof, dat het de bedoeling was het
Duitsche volk uit te roeien. Het is
een geluid, dat ik ook in Berlijn
hooide, toen men mij sprak over
db tweespalt in de gedachten va-n
menigen tegenstander van het
Nazi-regime die niet goed wist,
of hjj nu verlangen moest naar
overwinning of nederlaag van zijn
land. In ieder geval ziet men de
Engplsche bedoelingen nu wel an
ders.
De Britten trekken zelfs zelf de
buikriem aan, om het hongerspook
uit Duitschland te verjagen. Is
duidelijker weerlegging mogelijk
van de Goebbelsche gruwelpropa--
ganda, waar-door weifelenden zich
tenslotte toch lieten viangen. En
zal iedere Duitscher deze duide
lijke weerlegging thans willen
zien?
<>0<>0<><><X><><XX><><><><>0<><><><><>
ALLE VINCENTIANEN ©ver het
heele land hebben gedurende
twee jaar één dubbeltje per week
gespaard om een jubileumfonds te
bezitten bij het honderdjarig be
staan van hun vereeniging, dat in
deze maand zal worden gfvierd.
Op voorstel van de Studentencon
ferentie wordt het jubileumfonds
bestemd voor een in stelling van
blijvenden aard, nl. de verzorging,
lichamelijk en geestelijk van niet-
zwakzinnige psychopathische kin
deren uit alle lagen der bevol
king zonder onderscheid van poli
tiek of godsdienstige richting.
Deze instelling zal door de St.
Radboudstichting van de R. K.
Universiteit worden beheerd. Maar
op geheel Nederland zal een be
roep worden gedaan om een flink
werkkapitaal bijeen te brengen,
Wanneer geesteszieke kinderen
genezing zullen, vinden, zullen
daarmee vele gezinnen van den
ondergang worden gered. Het zijn
weer vooral de kinderen uit de
minderbemiddelde gezinnen, die
hiervan zullen profiteeren. In de
komende weken zal ruimschoots
de aandacht van het Nederland-
sche publiek gevraagd worden
voor deze sympathieke en nood
zakelijke instelling.
o<xxxx>o<><><xx>o<><x><>o<xxx>
De landbouw.
7OOALS ons bleek bij een gesprek
«aet de leiding van het arbeids
bureau te Terneuzen, is do huidi
ge voorziening in arbeidskrachten
bevredigend te noemen. Met opzet
wordt hier het woord „huidige"
gebezigd, daar deac toestand Beert
eerg> .ykingen met vorige of ko
mende tijden toelaat. Immers,
momenteel geldt de omstandigheid,
dat het arbeidersaantal nie, sta
biel is. terwijl de werkgelegenhe
den in' Oost Z. VI. zijn gedund.
Fabrieken liggen nog stil (Sbs van
Gent, Sluiskil» en het havenbedrijf
van Temeuam beleeft nu juist
geen tijd van hoogconjunctuur.
Dank zij deze omstandigheden is
de toestand op die arbeidsmarkt
goed. Indien handel en indu
strie echter van grootscher opa-t
zouden worden, kwamen de ver
houdingen gansch anders te lig
gen, een mogelijkheid, waa-rmee in
A; toekoms-t rekening moet wor
den gehouden
„Zij zijn het waard, dat men er zich voor inspant'
IV.
TIET VRAAGSTUK van de kleine
boeren is met dat alles nog
slechts aan het begin van een op
lossing gekomen. Wanneer een ar
beider niet genoeg verdient om
zijn gezin te onderhouden, dan
wordt hem toeslag gegeven. Een
zelfstandig man, hü zij winkelier,
ambachtsman of boer, wil zelfstan
dig blijven. Hij houdt zijn hand
liever niet op voor een aalmoes
Hij vraagt slechts de kans om zelf
standig zijn bedrijf zoo in te rich
ten, dat hij ervan komen kan.
Omschakeling van landbouw naai
den meer arbeidsinten.sieven tuin
bouw zou voor het kleine boeren
bedrijf gunstig kunnen zijn, maar
kan men moeilijk toejuichen, om
dat de vooruitzichten voor den
afzet van de tuinbouwproducten
niet allemaal even gunstig zijn.
Over de pootaardappelcultuur
spraken wij reeds in ons vorig ar
tikel. Ook de zaadteelt biedt voor
uitzichten, maar vraagt een zeer
Heden zon onder 20.58 u., maan
onder 1.41 u. Donderdag zon op
4.32 u. maan op 18.51 u.
Weersverwachting: in den och
tend enkele overdrijvende wol
kenvelden, vooral langs de kust
Vrij warm. droog weer. Zwakke
of matige wind tussehen N. en
W.
(Vervolg van pag. I-
Sprekers fractie heeft gaarne
overleg gepleegd met dr. Beel, niet
over een program, maar over een
basis van parlementaire samen
werking. Dit is volkomen consti
tutioneel als men tot een parle
mentair kabinet wil komen.
Een nationaal kabinet wenschte spr.
niet omdat voor de verkiezingen ge
bleken is van een felle distanciee-
ring ten opzichte van de Partij van
de Arbeid door de conservatieve
groepen. Intusschen heeft dr. Beel
door te aanvaarden hetgeen men
vroeger noemde „uiterste noodzaak"
ons politieke Jeven weer vlot ge
maakt. Voor den heer v. d. Goes is
het een teleurstelling, dat de heeren
Schermerhorn en Logemann geen
deel meer uitmaken van de regee
ring. Ook betreurde hij het dat
minister Vos niet meer rechtstreeks
iii het economisch beleid is inge
schakeld.
Wat Indië betreft zal de regee
ring den noodigen armslag moe
ten hebben. Nieuwe bestuursvor
men zullen in den overgangstijd
noodig zijn. Een coordineerend
ministerie van Algemeene Zaken
is noodzakelijk, vond de heer v.d.
Goes. „De minister-president kan
geen waarlijk minister-president
zijn, indien hij Binnenlandsche
Zaken tevens wil beheeren", was
zijn conclusie.
lyfet voldoening heeft mijn fractie
de Regeeringsverklaring ge
hoord, stelde prof. Romme (KVP)
al direct bij het begin van zijn uit
eenzetting vast. Het Indische
vraagstuk vond hij wel het alles-
beheerschende punt in het komen
de staatsbeleid. De regeering streve
er naar. de oplossing In vredelie
vendheid en ordelievendheid te
vinden.
Wat de heer Schouten zei aan
gaande een mogelijke benoeming
van bepaalde personen in bepaal
de functies komt spr. constitutio
neel bedenkelijk voor. Hij hoopt,
dat de rijksconferentie spoedig zal
worden gehouden.
Het aanbod, door baar voorgang
ster aan Indië gedaan, mag deze
regeering niet annuleeren. Dat
zou de zaak van kwaad tot erger
maken. Maar wel dient ervoor ge
zorgd te worden, dat de rijks-
conferentie geheel vrij is in haar
beslissing.
Met de doelstelling, welke dr re
geeringsverklaring gaf, is de KVP
-fractie het gehel eens, al rijzen er
nog eenige vragen. Wanneer het
aankomt op uitvoering vara het
welvaartsplan mogen de richtlijnen
geen schotten zijn, die van lichten
lucht afsluiten. Aan de zelfwerk
zaamheid van Individu en groep
late men de noodige bewegingsvrij
heid.
Prof. Romme had ook noode ge
mist een passus over de politieke
delinquenten. Hij hoopt voorts, dat
groote aandacht zal worden besteed
aan het optrekken tegen concentra
tie van het kapitaalbezit. Misschien
kan de regeering omtrent haar
plannen ten deze r.og een en ander
mededeelen, vroeg hij. Hij besprak
tenslotte de grondslagen van dit
kabinet.
De beide groote fracties zullen
gaarne samenwerking aanvaar
den van de andere fracties, uit
gezonderd die der communisten,
omdat ieder vertrouwen ont
breekt, dat eenige samenwerking
met hen mogelijk is.
De laatste spreker was de heer
Zandt (S.G.) die alleen den bijbel
een hecht fundament vond, waarop
een regeeringsbeleid gebouwd kar,
zijn.
Nieuwe
Hoofdinspecteur L.O.
rpoT hoofdinspecteur van het L.O.
in de provincies Limburg, N.
Brabant en Gelderland is volgens
de Msb. als opvolger van dr. J. J.
Gielen, thans minister van Onder
wijs, benoemd de heer G. Widders-
hoven, inspecteur van het L.O, te
.Venlo.
groote vakbekwaamheid. De suiker
bietenteelt zou voor zandboeren
met een gemengd bedrijf van voor
deel kunnen zijn. Het vervoer is
echter de grootste handicap.
Varkens- en pluimveehouderij is
zeer gunstig voor het kleinbedrijf,
maar dan moet deze cultuur zoo
veel mogelijk voor het kleinbedrijf
worden gereserveerd, opdat zij de
kaïjs kan hebben en ons land niet
wederom met een overproductie aan
varkensvleesch en eieren te kampen
heeft en dan ver onder den prijs
moet exporteeren.
Naast deze bedrijfspolitiek, moet
ook de coöperatie onder de boeren
nog toenemen. In Engeland be
staan er zeer uitgebreide coöpera
ties met machines en werktuigen.
Zooals gezegd verkeer* dat alles
bier nog in een proefstadium.
Een belangrijke factor van ver
betering zou ook zijn het voorko
men van splitsing van bedrijven,
waardoor hoe langer hoe meer
dwergbedrijfjes ontstaan. Deze be
drijfjes kunnen in normalen tijd
nauwelijks het hoofd boven water
houden en bij den eersten den
besten stoot behoeven zij steun van
kerk en gemeenschap. Hiervoor zou
een minimumgrootte vast te stel
len zijn, Doch deze materie zou
door een wet moeten geregeld wor
den.
l^en ander middel óm de kleine
bedrijven te versterken zou zijn
de vergrooting dier bedrijven. Dat
zou mooi zijn als er grond genoeg
beschikbaar zou zijn.
Naar schatting zijn er zeventig
duizend gegadigden naar een land
bouwbedrijf je. Hoe zouden we in die
omstandigheid aan een geregelde
en vrijwillige vergrooting van de be
staande kleine bedrijven kunnen
denken
Wat zou, tussehen haakjes, voor
den kleinen boer een perspectief
open gaan, als de veelbesproken
annexatie kon doorgaan
Ér wordt wel eens over gesproken
den grond, die verwaarloosd wordt,
zooveel mogelijk voor 't kleine boe
renbedrijf beschikbaar te stellen.
Het gebruik hiervan zou dan aan
de tegenwoordige gebruikers moe
ten worden ontnomen.
De oppervlakte die hierdoor be
schikbaar zou komen beteekent
echter maar weinig, geheel anders
met name dan b.v. in Franrijk.
Ir. Tjallema, zelf een eenvoudige
man van boerenafkomst besloot zijn
conferentie: De kleine boeren vor
men een dankbaar publiek, het is
een sympathieke groep van de be
volkingen zij zijn het waard,
dat men er zich voor inspant.
TTet Palestijnsch Arabische hooge
comité is bijeen gekomen om
aan een uit vijf personen bestaan
de Palestijnsch-Arabische delegatie
instructies te geven. Deze delegatie
zou volgens Reuter, binnen enkele
dagen naar Vaticaanstad vertrek
ken om de Arabische kwestie in
Palestina aan den Paus voor te
leggen.
In Vaticaanstad wist men van de
komst dezer delegatie nog niets af
Het„ bij uitstek Z. Vlaamsche be
drijf, rt; Landbouw vraag,, de
eerste a,. u:iacht. Nu dé drukte in
dezen tak van bedrijf in vollen gang
begint te komen, is een groote toe
voer van arbeidskrachten oodza-
kelyk gieworden. Zooals wij boven
reeds signaleerden rijzen by een
dergelijke groote vraag moeilijk
heden, vooral bij den landbouw.
Vele landarbeiders gingen naar
West Z.-Vlaanderen, waar de we
deropbouw een aantrekkelijk werk
object is geworden. Een ander ge
deelte nam het werk op bij de
dichtingswerkzaamheden en ver
dere droogmaking van Walcheren.
Ter aanvulling van dit tekort,
werden in de grensstreken een
aantal Belgische arbeiders teweTk
tvsteld, momenteel ongeveer een
250. Zij vangen de seizoendrukte
op, waarna ze weer worden afge
voerd.
Op het eerste gtezicht lijkt c'ezic
regeling te voldoen. De weergoden
echter hebben anders beschikt,
ning gehouden te worden
Terdege dient rekening gehouden
te worden met een ernstige stag
natie, wellae door de weersom
standigheden kan ontstaan dit
vooral in verband met het rooien
van aardappels en bleten.
Het arbeidstekort da^ dan ont
staan zal, zal buitengewone maat
regelen eischen.
Zooals de toestand momenteel
is, bestaan nog geen redenen tot
ongerustheid en de landbouwers
zijn zeer tevredèn over arbeiders en
prestaties.
Haven van Terneuzen
TXfie in Terneuzen Iemand aan
spreekt, hoort praten over de
haven. Zoo ook hier. En inderdaad
met recht. In Terneuzen doet zich
het eigenaardige geval voor dat
er bij tyd en wyle ongeveer 70 ar
beiders werkloos zijn. Wat is na-
meiyk het geval? Bet havenwerk is
niet stationnedr. Om te voorkomen
dat de bootwerkers werkloos zou
den zijn, werd bi werkferruimings
object begonnen, bestaande uit
werkzaamheden aan den spuiboe-
zem aan de Westsluis.
Enkele weken geleden kwam de
Werkverruiming met de mededee
ling, dat het werk moest worden
gestaakt daar het niet binnen
het kader viel van Landbouwlier-
stel. Vergeten werd, dat een hoe
veelheid goede bouwgrond zou zijn
vrijgekomen ter grootte van 2'/;
HA.
De arbeiders (die hun werk tot
groote tevredenheid der leiding
uitvoerden) vallen nu in een over-
bruggingssteun, die slechts 20 pet.
verschilt van hun vroeger genoten
loon. Op dezt wijze zijn nu 70 boot
werkers, die op dit werkobject
steeds by de hand waren voor even.
tueel havenwerk, werkloos gewor
den. Zij kunnen niet worden ge
plaatst in het vrye bedrijf omdat
daardoor een tekort zou ontstaan
aan havenpersoneel. De opheffing
van dit euvel zou die oplossing van
een ernstig probleem beteekenen.
De ovbrige werkgelegenheden els
fabrieken enz. hebben- voor Oost
Z.V1. geen ernstige reden tot kla
gen. Wel is hier en daar een te
kort doch dit is niet van bijzon
dere' beteekt-nis.
A rbeid sprestaties.
TTit bovenstaande blijkt, hoe m«-
menteel ongeveer de verhou
dingen op du arbeidsmarkt liggen.
Blijft nog de vraag: hoe staat het
met <Jc arbeiders. Over het alge
meen is die conclusie, dat qua ar-
beidslust en arbeidsprestatie wel
nig schommeling is waar te ne
men. Direct na de bevrijding was
een terugslag te constateeren, die
vermindering en verschuiving van
arbeidskrachten tot gevolg had.
Sinds ettelijke maanden is echter
een verandering ten goede ingetre
den. Wel blijft nog eenige gedrukt
heid door een tekort aan kleeding,
rijwielen en voedsel. De algemeene
tend-enz echter werd beter. Boven
reeds signaleerden we de tevreden
heid die over 't algemeen heerscht
bij de landbouwers. Dit valt nog
meer te apprecieeren, als we over
wegen dat momenteel velen als
landarbeider werkzaam zijn, ter
wijl ze vroeger een ander beroep
uitoefenden: Fabrieksarbeiders, ha
venwvrkers enz.
Zoowel bij de losse als vaste ar
beiders, wordt een prestatie gele
verd. welke zich beweegt op vrij
wel hetzelfde niveau van voor den
oorlog.
