w
Het vraagstuk 111
WAARHEEN koerst het beleid
inzake INDONESIË
Landing op Madoera
niet geslaagd
Bidauit vindt compromis
der kleine boeren
ïRZANDE
r.
bekroonde
luziek,
sterzande,
kenberg"J
[OUT.
vlam
De „Wittouck"
gaat raffineeren
Wat moet bet
zwaarste wegen?
op Parijsche Conferentie
Duiischers moeien
verlaten
ST BESTUUR.
TWEEDE JAARGANG. No. 510
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Blrecteur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algera.
Zeeuwsch-redacteur: W. GROFFEN, Vlisslngen;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
Boort 8, tel 102; Red J. v. d. BROEK, BIJ bureau
Oostburg, Nteuwstr. 23 Z.-Ellanden: Bureau
Goes. Westsingel 75, tel. 2236. Red. N.J KARHOF
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 9 JULI 1946
Commissie van Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS;
C. J VAN HOOTEGEM; A E. LANGENHORST;
Mr. Dr. A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE
RECHTER
Verschijnt eiken werkdag Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij nlet-post-
óestelllng) r 0.26: Losse nummers 6 cent.
Omstreden figuur
van den
nieuwen Minister
>F BOERDERIJ
tam personeel
volop voor den
EERNISSEWEG
155—0
b.
ringsdienst ZEEÜaai
voor poot aard
AB klasse B
rf op vóór of
ili 31 Juli
klasse A gerooid
157—0
ït vroeg rooien.
>00000000000
PROVINCIALE
EN BATE VAN
TE BOUWEN
van Justitie
1643
eer dan 25 000;
leeuwsche In-
4io's; Linnen
Snelkokers;
icn; Sponzen
ihalen; groote
artikelen
0.000,—
.et belang der
n Zeeland te
n helpt mede
baar bij alle
bij het Werk-
'ilbung 43-00
ooooooooooo'
ZELDEN ZAL een Regeeringsver-
klaring tot zulke uiteenloopen-
de verklaringen in bladen van de-
elfde richting aanleiding hebben
egeven. Er zijn katholieke bladen,
ie haar bijna zonder voorbehoud
grijzen, terwijl andere haar niets-
ieggend vinden. In de Partij van
len Arbeid doet zich hetzelfde ver-
iclnjnsel voor. Dat heeft zelfs ge-
eid tot een polemiek tusschen den
'oorzitter der Tweede. Kamerfrae
,ie van die Partij en de redactie van
,Het Parool".
De laatste was er o.m. ongerust
>ver, dat Jonkman niet zoo „radi-
zou zijn als Logemann. Jhr.
an der Goes van Naters zegt te
weten, dat Logemann zelf het eerst
ie aandacht op dezen hoogst be-
twamen vertegenwoordiger van de
3tuw-richting heeft gevestigd.
Jonkman - gedurende z'n lang ver-
jlijf buiten Nederland politiek dak-
oos schaarde zich dadelijk achter
ae Partij van de Arbeid.
Het beleid zal worden voortgezet,
verzekert de fractie-voorzitter van
ie P. v. d. A. dan ook.
OP WOENSDAG
MARKT TE
TOT 15,— UUR
TGEN.
idel. Provincies
v d. MAESEN
XDOOOOOOOOGI
m
remiere
Eggermont
!8 Juli a.s.
F. de Potter
Aanvang: tel
en f 1.
snt) bij Wlm
24 of No. 34
'andersteen
^arnaast staat een woord van
den heer Belonje, die hoofd
redacteur was van „Het Dagblad"
;e Batavia, doch daaruit, min of
eer onder overheidspressie, is
eggewerkt.
De heer Belonje beschouwt het
blijkens een artikeltje in de „Nieu
we Courant" als een fout minister
Jonkman op één> lijn te stellen met
figuren als „de koppige drijver"
Van Mook en „de fanaticus" Loge-
nann.
Jonkman is noch 't een noch 't an
der. Hij is een verstandig idealist,
een man, die ook als hij naar de
sterren ziet, met zijn voeten op den
grond blijft. Niemand anders dan
hem is het gelukt aan het adres van
de Europeesche gemeenschap harde
dingen te zeggen zonder ooit haar
vertrouwen te verliezen. Jonkman
heeft steeds getoond een goed Ne
derlander te zijn en te willen blij
ven, wars van het streven dier
Stuwers die er op uit zijn om alles
wat de Nederlanders in Indië tot
stand hebben gebracht te miskennen
en te misprijzen, louter en alleen
ter wille van een wit voetje bij de
nationalisten. In alles: efen strijder
voor recht, een zoeker naar de waar
heid en een democraat in hart en
nieren. Als Indië onder zijn leiding
een nieuwe toekomst tegemoet gaat.
dan zal het een democratische toe
komst zijn, geen toekomst over
schaduwd door den zwarten man
tel van het Japansche fascisme. Hem
zal geen Soekarno of welke colla
borateur ook een rad voor de oogen
kunnen draaien. In de kampen heeft
hij de fatale inwerking van de Ja
pansche propaganda op de bevol
king kunnen volgen.
,,Het Parool" ziet hier tegenstrij-
iigheid van oordeel met dat van
Jhr. van der Goes van Naters. We
willen de heeren rustig verder laten
kibbelen.
Het getuigenis van den heer
Belonje sterkt intusschen de
loop, dat het Indisch beleid nu in-
ierdaad de droomwereld zal ver
laten, om bij alle theorie en idealis
me ook de werkelijkheid niet uit
het oog te verliezen.
}e loop der gebeurtenissen heeft
trouwens ook Verhelderend ge-
Werkt. Max van Poll wijst er in de
aatste „Opmarsch" op, hoe Minis-
er Logemann op 2 Mei nog kon
vertellen, dat de Indonesische dele
gatie tot erkenning van de souve-
reiniteit van het Koninkrijk bereid
was, terwijl de tegenvoorstellen van
17 Juni die erkenning geheel los
lieten. De politiek van Logemann
was dus reeds vastgeloopen. Ook
als hfj aangebleven was, zou hij
zich ernstig hebben moeten beraden
over het ombuigen van den koers.
Tenzij hij zelfs de souvereiniteit
van 't Koninkrijk te grabbel ,-ilde
gooien voor Soekarno, den demo-
cratischen dictator van het oogen-
blik.
Doch de Regeeringsverkiaring
legt de rede van de Koningin van
1942 en de grondslagen van 6 Fe
bruari weer op tafel. Dit beleid
wordt voortgezet, liet echter een
beleid zooals „Het Parool" zou wil
len, om maar steeds weer nieuwe
concessies toe te werpen aan den
krokodil van het extremisme. Zoo
moet toch ook menigeen in de
Partij van den Arbeid erover den
ken. Als het portret, door den heer
Belonje geteekend; juist is, dan
doet zulks zeker het lid van de Partij
van den Arbeid, dat Mr. J. A.
Jonkman heet.
r\E Westersuikerraffinaderij te
Amsterdam, zal, zooals de toe.
stand zich nu laat aanzien, niet
vóór de komende campagne weder
in bedrijf worden gesteld.
In de plaats van „de Westersui
ker" gaat de Wittouckfabriek te
Breda, eveneens behoorende tot de
Centrale Suikermij. met het raffi
neeren van suiker beginnen. De raf.
finagecampagr.e begint a.s. Woens
dag. De fabriek heeft een capaci
teit van ongeveer 8000 ton to vier
weken.
rvE BEIDE JONGSTE lichtingen,
nl. die van 1945 en 1946, zijn
voor het meerendeel bestemd voor
den dienst in Nederlandsch-Indië.
We ontvingen nu een brief, waar
in melding gemaakt wordt van de
hevige ongerustheid der ouders,
omdat hun „minderjarige, oner
varen. vaak zóó van de school
banken komende jongens'' gedu
rende eenige jaren geheel en al
aan de ouderlijke leiding en het
ouderlijk gezag zullen worden ont
trokken en geplaatst in een om
geving, waar zij dreigen moreel
en geestelijk ten gronde te gaan De
inzender acht het dan ook Chris
tenplicht al het mog^Jijke te doen
om te trachten te 'bereiken, dat
althans geen minderjarigen zonder
toestemming hunner ouders wor
den uitgezonden.
Er is natuurlijk op zichzelf alles
te zeggen voor zoo'n bepaling. Jn-
tusschen dient men niet te verge
ten, dat de geestelijke en moreele
gevaren ook voor oudere lichtin
gen gelden, de gehuwden stellig
niet uitgezonderd. Een Minister
van Oorlog staat hier voor 'n berg
van allemaal te respecteeren be
zwaren. Doch aan den andere kant
staat de noodzaak van het vormen
van een troepenmacht, die de In
donesiërs bevrijdt van de ramp
zalige (terreur der rampok-benden,
de Europeesche gijzelaars In vei
ligheid brengt en die de mogelijk
heid opent, om heel het knellende
probleem te behandelen op een
basis van herstelde orde en rust.
We vertrouwen vast, dat de nieu
we Minister van Oorlog de aange
legenheid der oproepingen in vol
len ernst zal overwegen. Zijn per
soon is er borg voor. dat de gees
telijke en moreele bezwaren ook
voor hem zeer veel gewicht in de
schaal zullen leggen, bij de te ne
men beslissingen.
Tan Malaka in arrest
pp EN betrekkelijk
Nederlandschc
kleine groep
mariniers
heeft een landing verricht op 't
eiland M a d o e r a.
ZU zijn daarbij onverwacht op groo
te terroristische activiteit gestooten
en trokken na 5 uur weer terug.
Aan beide zijden vielen verliezen.
In de Straat van Bali heeft H.M.
Kortenaer drie Japansche motor-
booten, die door extremisten werden
gebruikt, tot zinken gebracht. Met
deze booten probeerden terroristen
van Java herhaaldelijk op de West
kust van Bali te landen.
("4 ver de ontvoering van Sjahrir
is weer wat nieuws 'os geko
men. Radio Djokjakarta heeft nl.
bekend gemaakt, dat de commu
nistische leider Tan Malaka, een
van de schuldigen aan de ont
voering van Sjahrir, door den
militairen commandant van Ta-
wang Manggoe bij Soerakarta,
aan de Indonesische regeering is
uitgeleverd.
OORDAT de Vereenigde
Staten den octflog ingingen
was Goering doende met voor
bereidingen voor het beleggen
van een kapitaal van 50 millioen
dollar in Amerikaansche in
dustrieën. Zijn doel was twee
voudig: Duitschen invloed te
vestigen envoor zichzelf 'n
appeltje voor den dorst
ppr is een kink in den kabel geko
men betreffende de evacuatie
van gezinnen uit Malar.g. Alle man.
nen van 16-50 jaar mogen van de
TRI niet meer vertrekken. Alleen de
vrouwen en kinderen worden ge-
evacueerd.
Molotof doet weer water in zijn wodka
IV"A „langdurige besprekingen, waarbij Byrnes en Bevin aan den
eencn kant en Molotof aan den anderen kant streden over het
ai, dan niet vaststellen van procedureregelen, welke bindend zou
den zijn voor de Groote Vier, is een door den steeds maar bemid
delenden Bidauit gedaan en door de anderen geamendeerd com
promis-voorstel als basis voor verdere onderhandelingen aan
vaard.
rpit voorstel is: Een algemeene
corferentie. bestaande uit alie
staten-leden, vertegenwoordigd door
de respectievelijke hoofden der de
legaties, zullen de door den raad
van ministers van Buitenlandsche
Zaken opgestelde ontwerp-vredes-
verdragen bestudeeren. De gedeel
ten, die tot de competentie van een
der te vormen commissies behooren.
zullen daarheen verwezen worden.
Deze algemeene conferentie zal de
rapporten van de desbetreffende
commissies ontvangen, bespreken
en indien zulks wenschelyk is, zul
len dergelijke aanbevelingen wor
den aangenomen.
Er zal een algemeene comm.ssie
in het leven worden geroepen, die,
verbonden aan de algemeene con
ferentie, samengesteld zal zijn uit
een lid van ieder deelnemend land.
Deze commissie zal het werk van
de algemeene conferentie voorbe-
Russische zone van Oostenrijk
AFVALLEND zijn de maatrege-
len, die de Russen in het
door hen bezette deel van Oos
tenrijk nemen. Na hebben zij
weer bepaald, dat alle Duitschers
in de Russische zone van Oosten
rijk het gebied moeten veriaten,
om zich in de Fransche zone van
Duitschland te vestigen.
Het bevel slaat niet op Duitschers
die voor de Duitsche bezetting van
Oostenrijk in het land woonden.
T\e Britsche regeering heeft den
Engelschen autoriteiten in
Weenen verzocht nauwkeurig op de
hoogte te worden gesteld van de
bewoordingen der Sovjet-proclama
tie aangaande het in beslag nemen
der Duitsche activa in Oostenrijk
door de Sovjet-Unie. De Vereenig
de Naties hebben by monde van
hun militairen bevelhebber in Oos
tenrijk tegen .dezen Sovjetstap ge
protesteerd.
Welke belangrijke dingen thans té doen staan
n. of hij bedenkt
hij de torendeur
t, zitten er vier
v^v.%v/<
De wereldkampioenschappen tennis te Wimbledon zijn thans geëindigd.
ZU zün uitgeloopen op vier Amerikaansche overwinningen. Hierboven
een aardig spelmoment uit het heeren-dubbel.
TVE VERBETERING is een vraag
stuk voor het geheele toeren
bedrijf, maar speciaal voor het
kleine bedryf. Juist bij dit laatste
is het bezit van goede melkkoeien
met hoog„ vetrjjke productie zeer
belangrijk. Door toepassing van de
kunstmatige bevruchting is ook de
kleine boeor in staat hierin een
groote verbetering te brengen. De
regieering subisidieert de vereeni
gingen van kunstmatige veete-
vruchting om den kleinen boer
met deaan vooruitgang vertrouwd
te maken.
Men ziet van overheidswege ook
het groote belang van de specia
liteit van poolaardappelen in elke
leverbare hoeveelheid. Ons land
is daarin ver vooruit. Den kleinen
boer wordt het vak geleerd. Hij
leert den plant kennen, de zieke
en de zwakke planten onderschei
den van dl> goede en de sterke.
Deze teelt is zeer arbeidsintensief,
en in zooverre dus ty uitstek ge
schikt voor voor het kleine bedrijf.
Het is echter noodig dat de boer
dun ook ovpr goede bewaarplaatsen
beschikt.
De regeering heeft de coöpera
ties die voor gemeenschappelijke
rekening pootaardappelbewaarplaat
sen bouwen, gesubsidieerd.
proefsgewijs ondersteunt het Rijk
ook het gemeenschappelijk ge
bruik van werktuigen. Doch dit
stuit op vele moeilijkheden, 't Is ech
ter begrijpelijk dat daarin een
groot voordeel kan liggen. Een
kleine boer kan een paard niet
ontberen Een tractor of een land
bouwjeep gemeenschappelijk ge
bruikt, zou een groot voordeel be-
teekenen. Hier staat echter tegen
over, dat de boer dan sterk ge
bonden is aan anderen.
De heer Tjallema verzekerde ons
bij dii laatste, dat alles nog in een
proefstadium verkeert. Men wil
gaarne op dit gebied ervaringen
verzameld.
JAe Ruilverkaveling zal met voort
varendheid moeten worden aan
gemaakt, 'n Kleinbedrijf van enkele
kleinbedrijf van enkele hectaren
H.A. ligt gewoonlijk niet aoneenge
sloten bijeen, maar bestaiat uit meer
dere perc. die soms uren gaans van
elkander verwijderd liggen. Dit
veroorzaakt een enorm verlies aan
arbeidstijd. Een herverdeeling is
echter niet eenvoudig. Op vrijwil-
ligen grondslag zyn hier en daar
wel verbeteringen aangebracht,
maar bij een ruilverkaveling kan
deze materie veel beter geregeld
worden.
Heden zon onder 20.59 u.. maan,
ender 1,21 u. Woensdag zon op
4.31 u. en maan onder 17.45 u.
Weersverwachting: Overdag
matige N wind, enkele overdrij
vende wolkenvelden, droog weer.
Weinig verandering in tempera
tuur.
reiden en het werk der commissies
coordineeren.
Vyaarom heeft het heel wat voe-
ten in aarde gehad voordat
men het zoover kon krijgen?
Molotof vrefesde nl. dat de 21 na
ties straks op de vredesconferen
tie ongelimiteerde macht zouden
krijgen hetgeen men voelt hel
duidelijk wel eens niet al te
aangename gevolgen voor de
Sovjet-Unie zou kunnen hebben.
Hij bleek er oorspronkelijk al bit
ter weinig voor te voelen, dat de
vredesconferentie een „algemeer.e
commissie" zou instellen, bestaande
uit vertegenwoordigers van alle 21
uit te noodigen landen en belast
met de voorbereiding der pler.aire
zittingen. Molotof was bang, dat
deze commissie een „rubberstem
pel" zou worden in de handen der
algemeene conferentie.
Telkenmale zong Molotof het lied
van den rubberstempel, totdat Bp-
vin en Byrnes het verveelde en zij
Molotof nogal duidelijk vertelden,
wat zij van 't traineeren dachten.
En zooals tijdens de Parijsche
conferentie al verschillende keeron
is gebeurd: de Rus heeft tenslol'e
toch water in zijn wodka moeten
doen!
Minister Jos. J. Gieten.
De nieuwe minister van onder
wijs geniet ook bij onze Zuiderbu
ren een groote bekendheid. „De
Nieuwe Standaard" te Brussel
noemt hem een van de meest ge
zagvolle vertegenwoordigers ven
het letterkundig comparatisme in
de Nederlanden.
Over dat leervak publiceerde hij
tal van voortreffelijke bijdragen,
ook in buitenisndsche tijdschrif
ten zooals de „Revue deLitterature
Comparée.'" Hem moge de voldoe
ning toevallen in de Nederland-
sche Universiteiten weldra ten
minste één leerstoel te laten voor
behouden aan het leervak dat z°o
zichtbaar zijn voorkeur heeft gehad
aldus het blad.
/N 'T KORT
Textielpunten op komst
■yOOR I MEI 1947 zullen nog
40 of 45 textielpunten wor
den aangewezen, zoodat wij
dan vanaf 1 Mei 1946 in totaal
70 of 75 punten gehad hebben,
zoo deelt „Parool" mede.
TT.M. DE KONINGIN heeft Prof-,
en mevr. Schermernhorn ten
afscheid aan het noenmaal ont
vangen.
9
tTET repatrieeringsschip Tjisi.
dane zal vanavond om 22 uur
te Amsterdam arriveeren. De de-
barkatie zal Woensdag plaats vin
den. Het s.s. Ophir is 5 Juli uit
Suez vertrokken. Het ms. Ruys is
6 Juli uit Priok vertrokken, wordt
28 Juli in Suez verwacht en zal
vermoedelijk 1 Aug. in Amsterdam
aankomen.
■yOLGENS het Mexicaansche con
sulaat te Parijs is Miguel Ale-
mar. tot president van Mexico ge
kozen.
4"tP uitnoodiging van de Engeische
regeering zal het Spel der Be
vrijding, dat in Mei van dit jaar
onder artistieke leiding van Carel
Briels in het Stadion te Amsterdam
is gegeven, op 31 Aug. in het
Wembley-stadion te Londen wor
den opgevoerd. Hieraan zullen 200
Nederiandsche spoorwegmannen
meewerken, die in uniform de reis
na-ar Engeland zullen maken.
TtE minister-presidenten van de 3
Duitsche staten in de Ameri
kaansche bezettingszone hebben
hun instemming betuigd met het
plan van Bevin voor een federaal-
Duitschland.
