RAADSELS
ANJERDAG
Minister Lieftinck
Weet Moe/ Beker meer
EEN HONDERDJARIGE
Wat hef nieuwe
Kabinef van plan is
ontraadt verhooging consumentencrediet
Majoor Breunese
afgetreden
Dodekanesos voor Griekenland
Brigatenda voor Frankrijk
Belgische Koningskwestie
TWEEDE JAARGANG No. 501
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRtJNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur; W. GROFFEN, Vlissingen;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel. 102: Red J. v. d. BROEK. Bijbureau
Oostburg, Nieuwstr 23 Z.-Eilanden: Bureau
Goes. Westslngel 75. tel 2236 Red. N.J. KARHOF
Voor God, Koningin en Vaderland
V R IJ D A G 28 JUNI 1946
Commissie van Toezicht: A. F. J. AERNOUDTS;
C. J VAN HOOTEGEM; A. E LANGENHORST;
Mr. Dr. A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE
RECHTER
Verschijnt eiken werkdag Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3 38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij niet-post-
óestelling) 0.26; Losse nummers 6 cent.
vyAT beteekent de conferentie
van de ministers Beel en van
Kleffens tesamen met onze ambas
sadeurs te Londen en Parijs in de
Britsche hoofdstad? Hoe kwam de
Engelsche minister Noel Baker er
toe, in het Britsche Lagerhuis
uiting te geven aan zijn verwach
ting, dat de nieuwe Nederlandsche
regeering niet alleen de besprekin
gen met Sjahrir zou voortzetten,
maar ze ook .snel en bevredigend
ten einde zou brengen"? Bestaat er
verband tusschen het eene en het
andere feit?
Ziedaar drie vragen, welke ons
van verschillende zijden bereikten
en waarop wij geen beslist antwoord
vermogen te geven, al zouden we
de laatste liefst ontkennend be
jegenen.
Het is in ieder geval een ietwat
geheimzinnige historie, dat een
Nederlandsch kabinetsformateur
naar Lorden vliegt en daar bespre
kingen voert. Het kan best zijn, dat
deze besprekingen niets met de ka
binetsformatie te maken hadden.
Het is ook mogelijk, dat er louter
informaties moesten ingewonnen
worden omtrent bepaalde vraag
stukken van buitenlandsch beleid,
als daar zijn: onze houding tegen
over het Duitsche vraagstuk, an
nexatieprobleem, al dan niet mee
doen aan de bezetting, enz Maar
waarom komt Noel Baker even la
ter met een verklaring, welke schijnt
te zijn gebaseerd op inlichtingen
omtrent de bedoelingen van het ko
mende kabinet? Voor zoover de za
ken nu bekend zijn, is er weinig
rond voor de door Noel Baker uit-
"sproken verwachting. De schroef
eraait den verkeerden kant op.
Sjahrir zit weer onder de plak van
Soekarno en stelde thans eischen,
velke ook het bewind-Schermer-
norn-Logemann onaanvaardbaar
vond. Van Mook heeft wel weer
eens gesproken met Sjahrir, doch
de nieuwe president van Tsjecho-
Slowakye
TTET DAGBLAD „DE TIJD" gaat
zijn honderdjarig bestaan vie
ren. Zijn wieg stond in Brabant,
in 's-Hertogenbosch. Daar is Smits,
zoon van een Eindhovenschen ge
neesheer en geestelijke van het
Bossche bisdom, in de journalistiek
getogen, eerst aan een bestaande
krant, toen met een eigen blaadje,
dat hij „De Tijd" doopte. Hij
kwam in contact met de mannen,
die in Amsterdam aan het zinnen
waren op de stichting van een ka
tholiek orgaan en zoo is zijn
blaadje in de hoofdstad terecht
gekomen. Het heeft sindsdien on
der leiding van bekwame mannen
als Smits, - Mgr. Smits werd hij
later - Mgr. Eygenraam. Alphons
Laudy, Mr. Slichting, een groote
rol gespeeld, bij de emancipatie
van het katholieke volksdeel, zijn
politieke opvoeding en cultureele
verheffing. Stormen en tegenslagen
zijn het blad niet bespaard, in
1931 leek het zelfs, of het ten on
der zou gaan in de groote crisis,
maar het heeft zijn bestaansrecht
gehandhaafd en verzekerd. Tijdens
de bezetting heeft het den gewel
denaar getart met allerlei vormen
van lijdelijk verzet. Thans staat
de oude „Tijd" weer glorieus in
de rij der dagbladen van het her
boren vaderland, met een eigen
frisch geluid, trappelend van on
geduld, om mee te draven in den
wedldop, zoodra het hek van den
Papierdam is.
Onze hulde
en onze gelukwenschen
"WLPWVUWWWWW
slechts instructies, welke verre uit
gaan boven hetgeen vroeger als een
uiterste grens werd betiteld, zou
den aan deze besprekingen werke
lijk beteekenis kunnen geven. Soe-
karno en zijn generaals prediken
openlijk den komenden strijd met
de Nederlanders. Toch ziet Noel
Baker „een snel en bevredigend
einde" van de besprekingen in het
vooruitzicht.
T aten we het een ongelukkige co-
incidentie noemen, dat deze
raadselachtige woorden werden ge
sproken, vlak na de raadselachtige
consultatiereis naar Londen. En ho
pen we op een spoedig uitgesproken
duidelijk woord van het nieuwe ka
binet ten aanzien van het Indo
nesische probleem.
Een amendement"Andriessen stelt dit toch
voor met het oog op de groote gezinnen
N de Tweede Kamer is gisteren uitvoerig gesproken over het wets
ontwerp tot het verleenen van consumentencredieten in dringende
gevallen. Tot een beslissing kwam het nog niet. De Ministers Lief-
tinck en Drees wilden nog een nachtje slapen over een amendement
-Andriessen, dat beoogde de te verstrekken credieten te bepalen op
maximum f 100 voor alleenstaande personen, eenzelfde bedrag voor
ieder gezinslid, vermeerderd met f100, als het gezin 4 of minder leden
telt, terwijl voor gezinnen, uit meer dan vier leden bestaand, dit be
drag voor ieder gezinslid boven de 4 met f 25 zou worden verhoogd.
Voorts stelt het amendement de mogelijkheid voor om ook na 31 De
cember 1946 nog aanvragen in te dienen. Minister Lieftinck had ern
stig ontraden de bedragen, in het ontwerp genoemd, te verhoogen.
THR. van der Goes van Naters
heeft volgens „Het Parool" ver
klaard, dat op het program van 't
nieuwe kabinet voorkomen; socia
lisatie van de Nederlandsche Bank
en de mijnen, een democratische
bedrijfsordening, een nationaal
welvaartsplan, een volksverzeke
ring met spoedregeling voor ouden
van dagen, een actieve cultureele
politiek en een federale opbouw van
het koninkrijk. Op geestelijk ter
rein zouden beide partijen de kwes
ties, waarvan te voren vaststond,
dat zij het, niet eens konden wor
den, voor de komende regeerings-
periode buiten discussie gesteld
hebben.
TVE Fransch-Canadeesche Jezuie-
ten zullen, om tegemoet te ko
men aan het verlangen van Keizer
Haile Selassie belast worden met 't
schoolsysteem In Ethiopië.
/Aver het principe van het wets-
ontwerp waren sprekers van
verschillende kleur het eens. Alleen
de commur.ist Hoogcarspel meende,
dat men hetzelfde doel veel beter
zou kunnen bereiken door een al-
gemeene loonsverhooging. De mees
te sprekers pleitten ook voor een
soepele toepassing van de bepalin
gen inzake terugbetaling. De heer
Andrif- in (KVP) bepleitte in dit
verband het verstrekken van een
bedrag a fonds perdu in bepaalde
gevallen. De C.H. heer Schmal be
rekende dat er wel 500 millioen
noodig zou zijn, waarvan, naar hij
vreesde, slechts 125 millioen in de
schatkist zou terugvloeien.
Minister Lieftinck gaf uiting aan
het voornemen de regeling der af
betaling zoo uit te werken, dat de
laagste inkomens en zij, die groote
gezinïien hebben te verzorgen, een
SXIinSster Logemaan
ontvangt de West-
Indische delegaties
rxONDERDAGMORGEN hebben
de Curagaosche en Surinaam-
sche commissies een eerste offi
cieel onderhoud gehad met Minister
Logemann. De volgende bespreking
heeft Zaterdag a.s. plaats. Op
kasteel Oud-Wassenaar werd den
delegaties des middags een thee
aangeboden.
Intusschen oefent de te Willem,
stad verschijnende Amigoe dl Cura.
gao scherpe critiek uit op de samen
stelling der Curagaosche afvaardi
ging.
belangrijke tegemoetkoming bij de
terugbetaling zullen verkrijgen.
Uiterlijk 1 September zal met de
credietverleening begonnen kunnen
worden.
Minister Drees legde nog uit, dat
In de loonen alleen de oplossing niet
kan liggen. Die zijn trouwens in het
afgeloopen jaar al herzien. De re
geering onderzoekt de mogelijkheid
van verdere verbetering door iets te
doen op het gebied van den kinder
bijslag.
DIJ het actiecomité voor de Vier-
•*-* daagsche te Nijmegen is gister
avond het officieele bericht binr.en
gekomen dat majoor Breunese in
overleg met het bestuur van den N.
B.V.L.O. heeft besloten af te zien
van het leiderschap van de Vier-
daagsche voor dit jaar In verband
met de order van den minister van
Oorlog waarbij werd bepaald dat
militairen biet zouden mogen deel
nemen aan de Vierdaagsche wan
neer deze onder leiding stond van
majoor Breunese.
rpE NSSEN heeft een militair
•*- gerechtshof vier voormalige
leden van den Sicherheitsdienst
te Den Bosch veroordeeld tot
den dood door ophanging we
gens medeplichtigheid aan den
moord op drie Engelsche pilo
ten te Tilburg In- de Diepen
straat op 9 Juli 1944.
Uit Suriname en Curagao kwamen delegaties In ons land aan. die na
mens de Staten dezer gewesten hu n wenschen kenbaar maakten in
zake de toekomstige verhouding tot het moederland. Hierboven ziet men
het gezelschap voor het Paleis Het Loo, waar het door de Koningin
werd ontvangen.
AAN den vooravond van den ver
jaardag van Z.K.H. Prins Bern-
hard wil het Prins Bernhard-fonds
waarvan de Prins regent is, voor
de laatste maal nog eens een drin
gend beroep doen op het volk om
te offeren voor dit fonds, door
morgen een echte anjer of een an
jer- embleempje te koopen of in te
teekenen op de lijsten.
Op deze wüze kan het Prins
Bernhardfor.ds onder leiding van
prof. dr. R. P. Cleveringa het ar
senaal worden in den strijd voor de
geestelijke en cultureele zelfstan
digheid van ons volk.
Steunt het Prins Bernhardfonds,
dan steunt u onze jeugd bij haat-
vorming, onze arbeiders in hun ont
wikkelingswerk, onze soldaten in
hun kwartieren, onze intellectueelen
en kunstenaars bij hun arbeid, al
les in hun eigen organisaties en bij
hun eigen acties.
De anjer, In 1940 symbool van
geestelijk verzet, thans teeken van
geestelijke vrijheid en cultureelen
wederopbouw.
xxx>0<xx>00<xx>0000000000<>00000000000000<x>00000t
Er kwam schot in de Parijsche conferentie
TvONDERDAGMIDDAG wisten de vier ministers van Buit. Zaken te Pa-
rijs overeenstemming te bereiken op 4 punten. De Dodekanesos wordt
aan Griekenland teruggegeven, hetFransche standpunt inzake de Fransch
-Italiaansche grenskwestie werd geaccepteerd, accoord werd bereikt over
de beperking van de Bulgaarsche grenzen en tenslotte ook over de regeling
van de Roemeensche buitenlandsche activa. Heden zullen de ministers weer
bijeenkomen ter bespreking van de Balkanverdragen en andere tot dus
ver niet geregelde kwesties.
"M"a een eerste week van betrekke
lijke successen op de Parijsche
ministersconferentie, zag het er tot
Donderdag maar somber uit met 't
verloop van de deze week dagelijks
gevoerde besprekingen. Of de vier
r..u al een of twee of drie maal per
dag bijeenkwamen, in plechtige ver
gaderingen of onderonsjes, dan wel
bij intieme dinertjes, het hielp alle
maal niets, er zat geen schot in de
zaak. Italië met het probleem Triest
bleek het belangrijkste struikelblok
de Dodekanesos, de Donau op den
Balkan, mitsgaders nog eenige an
dere kwesties, vormden al even
groote moeilijkheden. Het lag niet
aan de 3 B's Byrnes, Bevin en
Bidault zij gaven blijk de kunst
van het geven en nemen voldoende
te verstaan. Molotof kon er echter
maar niet toe gebracht worden wa
ter in den Russischen wijn te doen.
Hij verklaarde telkens nog eens de
kwesties te moeten bekijken, bestu-
deeren en herbestudeeren, zoodat
het er op ging lijken, dat de geheele
conferentie in duigen zou vallen.
Even lichtte de hoop op, toen hij
eindelijk Woensdagavond met een
voorstel kwam inzake Triest, maar
na uren praten was men al weer
even ver als te voren. Molotof wil
de een autonoom gebied van Triest
maken, maaronder Joegosla
vische souvereiniteit. Daar konden
Byrnes en Bevin niet aan denken.
En zoo togen de ministers opnieuw
derwaarts met het naargeestige ge
voel hun tijd te hebben verdaan.
yoo brak de Donderdag aan en
daarmee een dag met zooveel
successen, dat een Amerikaansche
gedelegeerde gekscherend opmerkte:
„Ik geloof, dat ik mijn koffers wel
vast kan gaan pakken." Wel bleef
het Triester probleem zwevende.
Idem het Donauvraagstuk, maar het
was toch wel aardig, toen de con
ferentie besloot de Dodekanesos aan
Griekenland terug te geven, onder
bepaling, dat zij zal worden gedemi
litariseerd. De drie andere punten
van overeenstemming omvatten de
inwilliging van den Franschen eisch
inzake het gebied van Brigatenda in
Noord-Italië, de inkrimping van de
Bulgaarsche vloot tot 7200 ton en
310Ö man personeel en het gebruik
van de Roemeensche activa ter
vereffening van geallieerde vorde
ringen op dat land. Byrnes was
van deze vlotheid zoo beduusd, dat
hij even tjjd noodig had om op
adem te komen.
Intusschen is de conferentie nog
lang niet klaar. Over vier andere
punten van het Roemeensche ver
drag is men nog niet tot overeen
stemming gekomen en daarna
wachten nog meer vraagstukken.
Enfin, iets is er althans bereikt.
Vooals het in Parijs ging, zoo ging
het ook in New York, waar de
Veiligheidsraad vergaderde over 'n
PooLsch-Russisch voorstel inzake
Spanje. Uren werd er over gedis
cussieerd. Zelfs sloeg de Austra
lische afgevaardigde eens met
kracht op tafel, maar het eind van
het lied was, dat alle overleg ver
geefs was. Tenslotte werd het Rus
sische amendement op een Poolsch
voorstel om de Spaansche aangele
genheid voor 1 September nog eens
te behandelen, verworpen. De raad
ging daarna voor onbepaalden tijd
uiteen. Molotof en Gromyko, zij
toonden beiden, dat er van Russi
sche zijde maar weinig geneigdheid
bestaat om orde te scheppen in den
chaos van vraagstukken, die den
vrede bedreigen.
opnieuw gestrand
T)E Belgische regeering verklaar-
de, dat de onderhandelingen,
welke plaats hadden tusschen de
voorzitters van de wetgevende Ka
mer en den heer Jacques Pirenne,
buiten haar om hebben plaats ge-
bad en dat het haar onmogelijk is
gevolg te geven aan hun wenk in
zake de koningskwestie.
Het voorstel zou volgens de re
geering het gevolg hebben buiten
het parlement om de eenige macht
die ter zake bevoegd is, tegelijker
tijd de houding van der, koning ge
durende den oorlog en die van re-
geering van 1940 tot 1945 te laten
onderzoeken, hetgeen zij ongrond
wettig oordeelt.
Bovendien zou het, zoo verklaart
zij verder, het vertrouwelijk karak
ter dat aan de werkzaamheden van
de voorgestelde commissie wordt
gegeven ver van voldoening te
schenken aan de openbare opinie,
deze laatste kunnen verontrusten
en prikkelen, door haar te laten ge-
looven. dat men haar de waarheid
wil verbergen.
Indien de Koning mededeelirgen
heeft te doen, is de regeering van
oordeel, dat zij alleen bevoegd is om
die mededeelingen in ontvangst te
nemen en om, na ze te hebben ont
vangen, onder haar verantwoorde
lijkheid de noodzakelyke beslissin
gen te nemen.