Ook Duitschland moet zijn kans krijgen
P. A
De varkens vrij!
IN 'T KORT
'S*'B sr. !«a
Protestvergadering
te Hulst
De Zeeuwsche Polder-
Waierschapsbond vergaderde
fEGMUG
Drogist*
(Vervolg van pag. 1)
„En hoe staat het met de confes-
siotieele scholen?"
„Het schoolwezen was hier vroe
ger anders georganiseerd dan in
Nederland. Ik heb dat Nederland-
sche schoolwezen goed bestudeerd
en sprak daarover vaak in Den Haag
met Mgr. Verhoeven. U heeft open
bare scholen, die neutraal zijn, en
daarnaast bizondere confessioneele
scholen, welke de Staat bekostigt.
Bü ons echter is het zóó, dat de
ouders erover stemmen, of de open
bare scholen confessioneel zullen
zijn dan wel gemeenschapsscholen,
waarop ook gelegenheid bestaat
voor facultatief godsdienstonder
richt. Hier nu hebben 90-100 pro
cent van de katholieke ouders voor
de heropening van katholieke scho
len gestemd. Bij de „Evangelischen"
is men in dit opzicht veel meer
verdeeld. We dachten ook op grond
van zekere uitlatingen, dat ons dit
na Pasehen zou worden toegestaan.
Maar het is nog niet gebeurd. We
krijgen wel eens den indruk, dat de
Engelschen zich te veel laten be
ïnvloeden door socialistische krin
gen. Misschien speelt de verwant
schap met de Labour-partij daarbij
parten."
„Bij ons steunen de socialisten
de onderwijsgelijkstelling van
harte", merkten wü op.
„In Duitschland zijn ze zoo ver
nog niet", zei Mgr. Berning.
TJoe is het met het moreele ver-
val. waarover men ten onzent
zoo sterk klaagt?"
„De voedselnood is zeer groot en
het gebeurt veel, dat meisjes zich
vergooien, alleen om daaruit voor
deel te trekken voor het koopen van
voedsel. En die voedselnood is ook
een der redenen, waardoor 't Gods
vertrouwen wordt ondermijnd. Een
andere bron van moreel verval is 't
pobleem der vluchtelingen. In
Mecklenburg zijn er niet minder
dan één millioen, d.i. meer dan de
heele bevolking. In Sleeswijk Hol-
stein zijn er 1.1 millioen op een be
volking van 3 millioen. In het deel
der provincie Hannover, dat tot
mijn diocees behoort, leven er
600.000. Slechts een klein gedeelte
woont in kampen. De rest is onder
gebracht bij andere gezinnen. In
ipder dorp, In iedere boerderij vindt
men er. Daar leven en slapen dan
vaak velen in één kamer. Men be
grijpt, hoe hierdoor noodwendig
zedelijke mistoestanden moeten
ontstaan. Ik ben juist gisteravond
teruggekomen van een reis door 't
diaspora-gebied tusschen Bremen
en Hamburg, waar nu veel vluchte
lingen, ook katholieke, zijn neer
gestreken. Er zijn nu overal pries
ters aangesteld, die mede uit het
Oosten zijn gekomen."
..Worden de priesters daar dan
ook verjaagd?"
„In het bisdom Ermland (Oost-
Pruisen), werkten 300 priesters,
waarvan er 100 naar het Westen
Zijn gestuurd. Honderd anderen zijn
gedood of spoorloos verdwenen na
arrestatie door de Poolsehe autori
teiten. Die vluchtelingen komen
hier beroofd van zoo goed als-alles
aan. Ze mochten hoogstens één kof
fer meenemen. Er zijn geestelijken
opgepakt, terwijl ze terug kwamen
van een bediening, nog gekleed in
het superpli en met niets bij zich
dan een brevier. Zoo werden ze
eerst vastgezet en dan op reis ge
stuurd, om pas vier weken later
liier eindelijk een onderkomen te
vinden."
„En dan is er het vraagstuk van
de zuivering, dat ook in Duitsch
land veel verbittering wekt. Wij we
ten, zoo zeiden de Bisschoppen van
West-Duitschland in hun brief, hoe
moeilijk het vooral voor buiten
staanders is, om echte „Naasten
van louter meeloopers te onder
scheiden; wij weten, h°e ronduit
verachtelijk en onwaardig het dnj-
ven van een niet gering aantal
Duitschers is, om hun eigen lands
lieden zwart te maken en te trach
ten ze te verwijderen,„Ja «i
Mgr. Berning ter nadere verduide
lijking, „alvorens zulke menschen
vastgezet worden, moeten ze een
formulier met vragen invuiler en
als er dan maar staat, dat ze na
van de Partij waren - al deden ze
dit onder dwang of uit nood ofom
ereer te voorkomen, dan komen
ze in een kamp en het duurt vele
maanden eer ze verhoord worden
?elfs slachtoffers van het Nazisme
die wegens verzet uit de partij wer
den geroyeerd, worden zoo behan
deld Dan ontstaan ontgoocheling
en verbittering. En als ze vril ko-
men zijn ze niet alleen hun betrek
tog kwijt, maar krijgen ze ook
geen pensioen. En omdat ze dan
werkloos ziin, worden ze aan n^t
puinruimen of dergehjken arbeid
gezet. Zoo ontstaat een innerlijke
verbittering, welke ook het portel
schieten van godsdienstige gedach-
ten ernstig belemmeit
Er is nog' veel in dit onderhoud
gepraat, ook over politieke vraag
stukken, doch we hopen d^aropna
der terug te komen in ander ver
band. Als Nederlander men ta
het boven-gesprokene en trouw
weergegevene veel, dat aanrakings
punten heeft met onze problemen.
En men is geneigd bij aUes wat
het Duitsche gemoed nu bezwaart
telkens te commentarieeren:
Maar weet ge wel wat ons ov^
komen is? Aan deportaties, aan
plunderingen, aan fusillades, aan
beroovuigen en geyangennem.n
gen? Maar we moeten toch naar
zulke stemmen luisteren. Want
on« Zin voor gerechtigheid mag
nimmer perverteeren tot haat. En
Duitschland moet een kans krij
gen, om weer te leven, en ge^-st®
lijk weder op te staan, alleen
reeds omdat Europa anders nim
mer gezond wordt.
Noch van de vermiste Nederlan-
ders, noch van de Laskaren van
de op een mijn geloopen Meerkerk
Is tot nu toe eenig spoor ontdekt.
BINNENKORT zal het kamp Marien
bosch bij Nijmegen, dat ten be
hoeve "van de verwijdering van niet
ffewenschte personen van D^lts9"
nationaliteit als transit-kamp ter be-
llle óngewenschte Duitschers in
land via dit kamp naar hun heimat
terug te brengen.
AANGAANDE het zeeiiedejieon-
A filet heeft de Rege-erin® win
de E.V.C. geëischt, dat de voor-
stellen aan de reders worden
ingetrokken.
XT AAR te Washington verluidt
heeft president Truman een
plan in overweging genomen waar
bij de Amerikaansche vakbonden
gezamenlijk de belofte »een jaar
geen staking" zouden afleggen, als
tegenprestatie voor de belofte, dat
de prijsbeheerschlng In de huidige
vorm gehandhaafd zal blijven.
Het s.s. „johan de witt
zal vandaag om drie uur te
Amsterdam aan de repa .rieermgs
loods meer en.
Eenige opnamen van den wedstrijd
Limburgia-NAC, die door NAC met
1-0 werd gewonnen. Op de onderste
foto de scrimmage voor het Limbur-
gia-doel, waaruit H. Bouwmeester het
Bredasche puntje maakte. Op de an
dere ziet men doelman Kools, die ge
blesseerd geraakte, door eenige zij
ner clubbroeders vertroeteld worden.
Het is net alsof Kools een nieuw
hoofd opgezet krijgt.
/AM TE BEVORDEREN dat de
groote oppervlakte bosch en de
vele weg- en dijkbtplantingendie
in dó oorlogsjaren zijn gevel 1
weder worden beplant heeft de
regeering een susidie in de kosten
in het vooruitzicht gesteld.
|AE aangekondigde distributie van
bananen voor kinderen geboren
in 1942 of later heeft vertraging
ondergaan, daar het schip met ba
nanen, dat op 15 Juni In Rotterdam
werd verwacht door machinesto
ring zijn route heeft moeten wij
zigen. Eind Juni wordt evenwel 'n
tweede schip verwacht.
pEN GEWELDIGE protestactie
barstte los op de beschikking
van den Voedselcommissaris, welke
inhoudt, dat per 1 Juli een vrij
groot aantal van de momenteel zoo
zeer begeerde dierensoort, de var
kens, zal worden opgeruimd. Diver,
se dagbladen daverden van de in
gezonden stukken, protestmoties
werden verstuurd en zelfs een af-
deeltng van de K.V.P. hield zich
met dit vraagstuk bezig. Het be-
teekent Inderdaad ook heel wat.
Momenteel is het. volgens een
publicatie van het ministerie van
Landbouw slechts aan landbouwers
en landarbeiders toegestaan een
varken te houden en een huisslach
ting te doen verrichten. Deze be
paling verhit de gemoederen nog
meer, wanneer in overweging wordt
genomen dat in Januari 1916 de
biggen van regeeringswege werden
vrijgegeven, zoodat toen iedereen
een big kon koopen. Bovendien wer
den vergunningen voor fokzeugen
verstrekt, zoodat de markt werd
overstroomd met biggen. Dit alles
heeft tot gevolg dat door eerstge-
noemden maatregel alleen al in O.
Z.Vlaanderen ongeveer 2000 var
kenshonders zijn getroffen.
Hieronder zijn berekend Indus
trie-arbeiders te Sas van Gent, de
vlassers te Sint Jansteen, Clinge en
Koewacht en de schippers te Phi
lippine, voor welke laatste catego
rie dit niet slechts een finantieele
strop beteekent, dóch waarmee hun
tevens een historisch recht werd
ontnomen. Naast deze zijn nog'vele
andere Zeeuwen reeds jaren ge
wend iederen winter hun vleesch-
voorraad door slachting aan te
vullen.
Krachtige afweer.
rpER BESTRIJDING van het ge-
wraakte besluit werd naast bo
vengenoemde afweerwapenen een
nieuw middel toegepast de protest,
vergadering. In alle deelen van Zee.
land zijn of worden dergelijke ver
gaderingen op touw gezet; In dit
kader ook die te Hulst, welke Maan
dagmiddag in het Het Bonte Hert
werd gehouden. De belanghebben
den uit geheel O.-Z.-Vlaanderen
waren in grooten getale opgekomen
Dhr. H. J. Colsen, voorzitter van
den Zeeuwschen Bond van Varkens
handelaren hield een korte en
krachtig geargumenteerde inleiding
Frappante staaltjes haalde spreker
aan.
Teekenend is wel, dat waar Ne
derland momenteel graan uitvoert
naar België en Frankrijk om de
hongerende bevolking bjj te staan,
in deze landen broodgraan en zoete
melk wordt gegeven aan de var
kens. (We lazen in een Belgisch
blad, dat daar varkensvlees®h zon
der „timberkes" te krijgen is?
In O.-Z.-Vlaanderen echter be
staat de bevolking overwegend uit
landarbeiders. De overigen zwoegen
om hun biggetjes die vrij zijn ge
kocht te voeden door het kappen
van aardappels en het rapen van
graan. Deze belanghebbenden heb
ben nu zelf te beslissen hoe gehan
deld dient te worden Dhr. J, Taal
man uit Hulst onderstreepte het
gesprokene. Hij betreurde het, dat
de varkensverzekeringen niet wa
ren uitgenoodlgd ter ondersteuning
van de actie. Hij riep op schouder
aan schouder te staan, ten einde
de opruiming te voorkomen.
Verzoek om audiëntie
TAE VERGADERDEN besloten geen
adres aan den minister van
Landbouw te zenden.
Besloten werd een audiëntie aan
te vragen. A.s. Zaterdag zal een de
putatie naar den Haag vertrekken.
Deze zal bestaan uit een drietal
personen: een afgevaardigdle van
den Bond van Varkenshandelaren,
een uit West-Z.-Vlaanderen en een
uit Oost-Z.-Vlaanderen. Voor O.
Z.Vlaanderen werd de heer Taal
man aangewezen.
Met groote belangstelling wordt
de uitslag afgewacht. j
e
en
Belangwekkende inleiding van
den heer van Bommel van Vloten
TIET VOORNAAMSTE PUNT
der agenda vam de jaarverga
dering. van den Zeeuwschen Pol-
der.- en Waierschapsbond vormde
een zeer interessante inleiding van
het Wd van Ged. Staten den heer
J. M. van Bommel van Vloten, die
groote perspectieven voor de toe
komst van 't Zeeuwsche polderwe
zen biedt, n.l. over de mogelijkheid
tot centraliseering van het beheer
en de financiering van de Zeeuw
sche oeververdediging en zee-
wering.
Spr beg or. met een uitvoerig
historisch overzicht van de ver
houding, die tusschen de calami-
teuze polders en de overige belang
hebbenden bij het behoud der
zwaai' door het buitenwater aan
gevallen gebieden heeft bestaan
Daaruit blijkt dat de achterlig
gende polders waaronder ook
die, welke door meer dan één dijk
van de calamiteuze polders ge
scheiden zijn steeds bijdragen)
hebben verleend in de kosten der
zeewering.
De vroegere regelingen leidden
tenslotte tot tal van conflicten
tusschen Provincie en Rijk, waar
aan een eind is gekomen door de
Wet op de Calamiteuze Polders
van 1870. Deze wet heeft geheel
aan de verwachtingen voldaan,
maar spr. acht haar voor de Zeeuw
sche oeververdedtging en zeewe
ring te beperkt van strekking, zoo.
wel uit een financieel als uit een
technisch oogpunt.
Bezwaren tegen de wet
van 1870
TA OOR RIJK EN PROVINCIE,
en de achterliggende polders,
wordt pas hulp verfeend, indien de
nood tot het allerhoogste gestegen
is Toch zijn er polders, die zon
der calamiteus te zijn, zeer hooge
uitgaven hebben te doen voor hex
behoud hunner gronden. Deze uit
gaven worden evenzeer als die van
de calami te uze polders in het ad-
ommeen belang gedaan. Het is m
zoodanige gevallen redelijk, dat de
achterliggende polders, zoowel als
Rijk en Provincie daarin gaan
bijdragen voordat een calamiteit
plaats heelt of de kosten tot het
hoogste zjjn gestegen.
Bij de invoering van de Wet op
de Calamiteuze Polders werden dó
polders van de 2e en 3e linie ont
heven van de betaling eener by-
drage terwijl de calamiteuze pol
ders zwaarder werden belast.
Naar spr. meening is dat niet
juist geweest, hjj zou willen terug-
keeren tot het belasten va i de
polders van de tweede en derde
linie, met een gelijktijdige verlich
ting van de lasten der calamiteuze
polders. Het draagvlak van de
Zeeuwsche oeververdediging moet
worden vergroot, waartoe centra
lisatie van de financiering ge-
wenscht is.
Centralisatie gewenscht
TAOK UIT TECHNISCH oogpunt
is centralisatie gewenscht
Door de Wet op de Calaimiteuze
Polders wordt bereikt, dat bepaalde
zwaar aangevallen punten van den
Zeeuwschen oever uitstekend ver
dedigd worden. Maar het beheer
van het overige gedeelte wordt
overgelaten aan vele, soms kleine
polders die ieder naar eigen in
zicht en rekening houdend met
hun eigen belangen daarvoor zorg
dragen. De voorschriften van het
provinciaal bestuur worden in het
algemeen wel behoorlijk nageleefd,
maar toch is een grootere eenheid
van beheer ongetwijfeld gó-
wenscht.
Een voorbeeld van een dergelijke
centralisatie van liet beheer wordt
gevonden in de dijkringen, die men
in de provincie Zuid-Holland kent.
Spreker gaf een beschrijving van
de totstandkoming en de werk
wijze van den dijkring Flakkee.
De ervaringen, die daarmee - in
een roet Zeeland te vergelijken
gebied zijn opgedaan zjjn gunstig,
en spr. zou dit voorbeeld ook hier
gevolgd willen zien, tegelijk met
het instellen van een Provinciaal
Zeeweringenfonds met behulp
waarvan de geheele Zeeuwsche
oetoverdediging en zeewering zou
den tomen worden bekostigd.
Het Prov. Zeeweringenfonds
tait FONDS zal gevoed moeten
worden door bijdragen van de
(vrije en calamiteuze) zecwerende
polders, de achterliggende polders,
het Rijk en de provincie. Uitvoerig
ging spr. de grondslagen na ter
bertkfening van de bijdragen. Hij
stelt zich voor de begrootingen
der dijkringen samen te voegen,
tot één centrale begrooting' van
het Zeeweringenfonds en dat alle
belanghebenöen daarin zullen bij
dragen in evenredigheid der vast
gestelde grondslagen, die op basis
van de uitga.ven gedurende het
tijdvak 19201940 bepaald zullen
worden. Voor de achterliggende
polders noemde spr. op grond van
de in Flakkee opgedane ervaring,
een bedrag per hectare van f 3,
voor polders van de eerste linie,
vanf 2,voor polders van de
tweede en van f 1,voor polders
van de derde linie. Men zal moeten
nagaan, of de voor het Rijk vast te
stellen grondslag in overeenstem
ming is met het groote algt-meene
belang, dat het behoud van Zee-
lands 'bodem vertegenwoordigt.
Wat de calamiteuze polders in
Zeeland betreft, zal de grondslag
moeten stijgen en dalen met het
geldende pachtniveau waartoe een
pachtindex kan worden vastgesteld
Voor de vrije zeewerende polders
is een grens noodig, waarboven de
bijdragen aan het fonds niet stij
gen zullen; deze ware vast te stel
len op het gemiddelde der calami
teuze polders geratificeerd volgens
den pachtindex.
De polder-autonomie
TYE INSTELLING vam dijkringen
(spr. denkt er zich negen)
brengt een beperking van de
autonomie der huidige polders mee
De dijkringen zullen niet auto
noom kunnen zijn, omdat de fi-
naciering door het Prov. Zeewe
ringenfonds geschiedt. Die aan
tasting der autonomie acht spr.
nochtans niet ernstig; Zij wordt
by de huidige vrijj polders toch al
beperkt door het toezicht en de
voorschriften vam het Provinciaal
Bestuur en er staan twee belang
rijke voordeelen tegenover: het
dijbgeschot voor zoover het de
waterkeeririg betreft, is gebonden
aan een maximum en door de
reorganisatie worden de beste
waarborgen geschapen voor een op
hoog peil staande verdediging van
Zeeland tegen het buitenwater.
Wat de bestuursformatie aan
gaat is een regeling noodig waar
bij een al te ambtelijk beheer
vermeden wordt en waarbij zij,
die tot dusver hun arbeid gaven
aan de verdediging van Zeeland's
bodem tegUn het buitenwater, in
geschakeld blijven.
STICHTING 1940—1945.
Collecte gehouden in de week van
27 April5 Mei. Derde verantwoor-
dingsstaat:
Totaal 2e verantwoordingsstaat
f 61.320.61, Biggekerke f 303.75,
Burgh-Haamstede f 1.823,81, Goes
(voorloopig) f 4.847.79, 's Heer Abts
kerke f 326.50, 's Heer Arendskerke
f 1.985.65, Hoedekenskerke f 194.95,
Hoofdplaat f 360.50, Middelburg
(voorloopig) f 11.778.91, Oosterland
f 986.97, Oostkapelle f 460,15, St.
Philipsland f 1.936, Veere f 440.60,
Vogelwaarde f 676.20, IJzendijke
f 2.438.20, nagekomen giften f 72.50.
Totaal f 89.953,09.
WEST-INDISCHE DELEGATIES
IN ZEELAND.
Heden zullen de beide West-In
dische delegaties op initiatief van 'fc
departement van overzeesche ge-
biedsdeelen om omstreeks half tien
naar Walcheren vertrekken, tenein
de daar een stuk verwoest Neder
land in oogenschouw te nemen en
een indruk te krijgen van den we
deropbouw. De nacht zal te Goes
worden doorgebracht.
Goes.
WAARSCHUWING.
De Burgemeester van Goes brengt
het volgende ter kennis van de be
volking van Goes en omgeving.
Op 19, 20 en 21 Juni 1946 des namid-
dagj tusschen 4 en 5 uur, zal door
het Bomb Disposal een hoeveelheid
munitie worden opgeblazen aan de
Noordzijde van den zgn. munjtiedijlc
(oude Zeedijk) te Goes (6 a 8 explosies)
Aangeraden wordt, ramen en deu
ren, zooveel mogelijk open te zetten.
In de omgeving van den munitie-
dijk werkende landarbeiders worden
verzocht en aangeraden vóór 4 uur des
namiddags, de landeruej
en zich in veiligheid te
uur nam. op genoemde
toestand weer normaal I
werk worden voortgezd
voort. I
De Burgemeester W. C l
VRAGEN OVER si
VERZEKERD
Voortdurend blijkt, dl
I de werknemers tal var.J
over de sociale verzek<j
liditeits-, ouderdoms-,
gevallenverzekering, ka
ziekenfondsbesluit, enz.|
van Overleg uit de plaa
centrale besloot daaron
lijksch zituur te organk,
de leden der vakorgai
om inlichtingen kunneif
Genoemde Raad vond j
deskundigen op dit gq
eiken Woensdagavond
uur in het gebouw van
in de Wijngaardstraat
houden.
Promotie dr. Doelema..
(zal aan de Leidsche Unl
promotie tot doctor in
kunde plaats vinden va
H. Doeleman, arts alt.
op het proefschrift: „I
epidemie te Middelburg,
ren 1940 tot en met 194.
In dit proefschrift koij
leman o.m. tot de coni{
deze epidemie voorname
ten was aan het open
Vele kelderruimten door
bardement, welke kelq
jlaatsen werden der
ïen.
De raadsverkiezing. i
;ing van het hoofdstemt
öen de namen van de k
es en van Kalmthoutj
lijst afgevoerd, daaj
eischte bereidverklaring
Ontvangen.
Volgende week zal de,
der lijsten plaats hebbeij
fs-Heerenhoek
Geslaagd. Voor hep
tandsdiploma slaagden I
Sordui SJz., H. Limonarl
Sz„ j. Engelbert, J. Claif
ponk.
j Burg. stand. Gebor
pina dv J, Raas-Traas:
lly L. Moison-Franse; 1
V. Boonman-de Jonge.
Overleden: A. Rijk 841
^t. Jansteen
I Schieting. Aan de gr;
ng door St. Jan alhiei
ihutters deel. De hoog*
oor F. Boussen alhier
>e zijvogels R. Neleman
Smet, Koewacht. De
Schelfhout en J. Bleijen
len alhier.
Het anti-mugmidc.
Houdt muggen en I
Verkrijgbaar in flj
in de
in het Huis
Door het Rijksburi
nhg van cigarett
Jbag er door de in
®baüc worden afge
De oorzaak hierva:
«sigaretten welke zij
<re eerst geruimd
«nze voorraad tab
verkocht.
Wanneer de nieuwJ
gearriveerd zijn 1
toezending zorgen.J
