OR. BEEL BRACHT VERSLAG UIT
aan de Koningin
N.A.C- verwierf
den kampioenstitel
Halië een republiek
Reeds zou een programma zijn
samengesteld en samenwerking
tusschen de grootste partijen tot
stand zijn gebracht
IN 'T KORT
DE „SUIKERBON-ACTIE"
R. B. C. moet degradatie
wedstrijden spelen
Umberto's populariteit kon de
monarchie niet redden, een sterke
minderheid blijft haar echter
trouw en vervult de partijleiders
met bezorgdheid
22
TWEEDE JAARGANG. No. 486
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Vllssingen;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel. 102; Red J. v. d. BROEK, Bijbureau
Oostburg, Nleuwstr. !!3 Z.-Eilanden: Bureau
Goes. Westsingel 75, tel. 2236. Red. NJ. KARHOF
Voor God, Koningin en Vaderland
DINSDAG 11 JUNI 1946
Commissie van Toezicht: A. L. J. AERNOUDTS;
C. J. VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST;
Mr. Dr. A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE
RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij niet-post-
bestelling) 0.26; Losse nummers 6 cent.
Overzeesche Gebiedsdeelen
en volksgezondheid
vraagpunten
r»E kabinetsformateur, dr. Beel,
is Zaterdagochtend door de
Koningin ontvangen teneinde
Haar een tusschentudsch verslag
uit te brengen van zijn be
moeiingen omtrent de vorming
van een kabinet.
Xlet is een even sobere mededee-
ling als die, welke vorige week
bijna dagelijks doorkwamen en die
gewag maakten van besprekingen
met een reeks fractieleiders. Van
verren afstand beoordeeld kon er
hoogstens uit afgeleid worden, dat
er tegenover een druk overleg met
de beide groote partijen, een so
ber overleg plaats vond met de
leiders der kleinere fracties. Vrij
algemeen is men dan ook var. oor
deel, dat deze laatste besprekingen
meer een informatief karakter zul
len gedragen hebben, waaraan wel
licht de vraag zat vastgekoppeld of
die kleinere partijen steun zouden
willen en/of kunnen verleenen to
eenigerlei vorm.
De Msb. meende intusschen Za
terdag al verder te mogen gaan en
te kunnen aannemen, dat dr. Beel
reeds een programma heeft samen
gesteld en op grond daarvan een
samenwerking van partijen, die 'n
meerderheid vormen, tot stand zou
hebben gebracht. Deze week zou
het dan over de personen gaan, die
van het kabinet deel zullen uit
maken.
Dat dit niet de* gemakkelijkste
taak is, waarvoor dr. Beel zich ge
steld ziet, is duidelijk, te minder als
daaronder valt de verdeelir.g dei-
portefeuilles. In de afgeloopen we
ken is daarover immers reeds heel
wat te doen geweest, in de kringen
van de P. v. d. A. vond men het
zelfs niet te zout om den bescheiden
dr. Beel te suggereeren, dat prof.
Sehermerhorr. toch zoo'n uitsteken
de premier was geweest, in dien
zelfden hoek leeft ook min of meer
sterk de meening, dat geen katho
liek in aanmerking kan komen voor
de portefeuille van Handel en Nij
verheid, voor Sociale Zaken en voor
Overzeesche Gebiedsdeelen.
Het Is ln de gegeven omstandig
heden het best deze materie aan dr.
Beel over te laten, die zich zoowel
tijdens 4)n ambtsperiode als tijdens
de hangende besprekingen als een
even vlotte, als rustige en vertrou-
wen-wekkende persoonlijkheid heeft
doen kennen, die niet gemakkelijk
in moeilijkheden verstrikt geraakt.
De persoonskeuze zal overigens voor
een niet gering deel afhangen van
de beschikbare menschen.
Uen enkele opmerking moet ons
echter van het hart. Het belang
van alle departementen op hooge
waarde schattend, vragen wU ons
af, waarom bv. Overzeesche Ge
biedsdeelen niet door een katholiek
zou worden beheerd, niet in het
minst, omdat de passificatie, welke
aan de evolutie in Indië vooraf
A MERIKA zou formeel hebben
toegestemd zich te vereenigen,
met het Britsche voorstel tot de
oprichting van een federatie van 11
of 12 autonome Dultsche staten,
welk voorstel op de conferentie van
de minister van Bult. Zaken der
Big Four te Parijs ter tafel zal ko
men.
TkE staking van de Amerikaan-
sche arbeiders in de anthraclet-
mijnen, die drie weken geduurd
heeft, is geëindigd. Er is overeen
stemming bereikt op basis van 18.5
dollarcent verhooging van het uur-
"on.
dient te gaan, wil deze een bevredi
gend effect kunnen sorteeren, voor
een niet gering gedeelte allereerst
door troepencontingenten uit onze
katholieke provincies geschiedde en
geschiedt. En met welk succes-
Men behoeft er de brieven van
onze Jongens in Indië maar op na
te lezen, om te weten te komen of
zij de geschiktheid, de kracht en
den wil er toe bezitten. Het moge
dan zijn, dat de P. v. d. A. de ka
tholieken thans wel het groot
ste aantal zetels wil toeken
nen. de verdeelir.g er van blijft
zoodoende van een niet minder be
langwekkend formaat.
■p<en enkel woord willen wij ten-
slotte wijden aan een onder
werp, dat in den loop van de laatste
maanden wel sporadisch is aange
roerd, maar nog geen duidelijke be
grenzing kreeg in de gevoerde dis
cussies. Wij bedoelen de plaats, die
Volksgezondheid in de komende re-
geeringsperiode zal innemen.
Ons land had in zijn vooroorlog-
sche geschiedenis in dit opzicht
geen bijzondere zorg noodig. üoot^
den oorlog is de situatie echter sterk
veranderd, zoodat er alle reden is
om al was het maar roor een
4-jarige periode, bijzondere maat
regelen te treffen.
In den vorm van een nieuw de-
parlement?
Waarom niet! Als wij denken aan
de vraagstukken van het zieken
fondswezen er zijn als wij het
wel hebben zoo ongeveer 700 zieken
fondsen in ons land met allemaal
verschillende bepalingen, aan de
t.b.c.-bestrijding en die der vene
rische ziekten, aan de wenschelijk-
heid van een reorganisatie van onze
geheele volksgezondheid, dan dunkt
ons, dat er vruchtbaar werk te over
is voor zoo'n departement.
Aan dr. Beel, den klaren vertrou-
wenwekkenden werkei; zij de daad.
Meden zon onder 20.58 u., maan
onder 2.58 u., Woensdag zon op
4.20 u., en maan op 18,47 u.
Weersverwachting; wind tus
schen Z W en W., afnemend.
Plaatselijk nog enkele buien.
Vrij koel.
Koning van Siam vermoord?
T~)E 21-jarige koning van Siam is
dood in zijn paleis gevonden.
Het hoofd van den jeugdigen
vorst was door een kogel door
boord. Men vermoedt een moord.
De 21-jarige koning van Siam had
pas een uitnoodiging der V.S. aan
vaard en werd 19 Juni te Washing
ton verwacht. De koning zou nret
de koningin, zijn moeder en de hof
houding 22 Juni naar Engeland
vliegen om zich daarvandaan naar
Zwitserland te begeven. De koning
heeft de oorlogsjaren in Zwitser
land doorgebracht en keerde verle
den jaar December naar Siam te
rug. Zijn 18-jarige broer is. nu dooi
de wetgevende vergadering tot ko
ning van Siam gekozen.
der Bergen op Zoomsche
winkeliers
SHAAR AANLEIDING van de
actie van de Bergen op Zoom
sche kruideniers inzake het aan
wijzen van een suikerbon op eigen
verantwoordelijkheid. vernemen
wy van het departement van
Handel en Nijverheid, dat in het
Zuiden in tegenstelling tot den
toestand elders in het land werk-
voorraden in de winkels aanwezig
zijn. Behalve het feit, dat het
plaatselijk aanwijzen van 'n bon
onwettig zou zijn, moet er op ge
wezen worden dat het opmaken
dier voorraden tot moeilijkheden
in de betreffende bedrijven aan
leiding zou kunnen geven. Boven
dien zou zoo'n aanwijzing er toe
leiden, dat de beschikbaarstelling-
van suiker voor kinderen van 04
jaar. welja; deze week zal plaats
vinden, Vertraagd wordt. Teit-
slotte gaat het ook niet aan, dat
men in het Zuiden suiker beschik
baar stelt, terwijl elders nog geen
suiker aanwezig is om de oude
bonnen te honoreeren.
Vanwege het departement wordt
dan ook een beroep gedaan op de
tucht en de discipline va-n den
middenstand en drukt het de hoop
uit, dat het zich zal weten te vrij
waren van de propagandistisch
tendenzen die de slechte suik'jr-
positie niet aan de stakingen maar
aan de onwilligheid der reigeering
wijten. Het feit, dat er in de groote
steden geen suiker aanwezig is,
moge daarvoor het bewijs zijn.
pvE GROOTE STRIJD tusschen N.A.C. en B.V.V. eindigde in een kleine
overwinning voor de Bredanaars,die daarmede het kampioenschap ver
wierven in district IV. R.B.C. kon het tegen Eindhoven niet bolwerken en
fungeert thans definitief als hekkensluiter, vllssingen beet nog 'ns flink
van zich af tegen R.K.T.V.V. en No ad bond Helmond aan haar zegekar.
Door een overwinning op A.D.O. werd AJax kampioen in afdeeling I
en doordat Go Ahead het onderspit moest delven tegen Heracles, bezorg
de zU N.E.C. het kampioenschap in het Oosten.
Door den beslissingswedstrijd N.A.C.
-B.V.V. op het Longa-terrein was
Tilburg tweeden Prinksterdag dé voet-
balstad van het Zuiden. Het is moei
lijk te schatten hoeveel voetbal
enthousiasten rond het veld stonden
geschaard, maar 20.000 zullen er naar
het ons toescheen, wel aanwezig zijn
geweest. Reeds vroeg in de morgen
uren golfden de legioenen uit Breda
en Den Bosch uit het Tilburgsche
station en er viel in de stad dan ook
spoedig een gezellige drukte waar te
r.emen. Zij, die niet tegen vele uren
staan opzagen, trokken rond 9 uur al
naar het terrein en toen we tegen 10
uur een kijkje gingen nemen, hadden
reeds enkele honderden toeschou
wers zich van een goed plaatsje ver
zekerd. Even voor den strijd bleek dat
iemand te veel van zijn krachten had
gevergd, met het gevolg, dat hij in
elkaar zakte en per brancard moest
worden weggedragen. Het terrein, dat
normaal ongeveer 16 a 17.000 man kan
bevatten, was te klein voor het aan
tal belangstellenden, zoodat velen ge
dwongen waren op den spoordijk den
strijd te volgen. De oorzaak hiervan
moet mede gezocht worden in het
feit dat, zoo een bestuurslid van
Longa ons mededeelde, enkele dui
zenden bezoekers nog in het bezit wa
ren van ongebruikte toegangskaarten
van den wedstrijd Longa-N.A.C. en
daarmede kans zagen op het veld te
komen.
De samenstelling der elftallen was
als volgt:
N.A.C.:
J. Kools
L. v.d. Linden, J. Dielemans
Th. Pels, A. Beenhakkers, C. Groos
L. den Engelsman, J. Pirard, C. Rijvers
K. Bouwmeester H. Bouwmeester
O
van Beek Swanenberg
Donhuyzen, Nulkes, Tausch
Sluiters, Krijgh, v. Liempt
v. d. Sluis, Huybregts
Saris
B.V.V.
MILLIOEN Italianen hebben vorig week een gang naar de stem
bus gemaakt. Voor de mannen was het voor het eerst na ruim
20 jaar, voor de vrouwen voor het eerst in de politieke geschiedenis van
Italië.
De vragen, welke zij te beantwoorden kregen, waren voor land en
volk van groot belang. Zij kwamen bij wijze van spreken hierop neer:
le. welke regeering wenscht gij? en 2e. zal Italië een monarchie zijn
of een republiek? Het waren vragen, waarmee de geheele wereld zich
met spanning bezighield, want wat kan er na 20 jaar van politieke
ontrechting, in de hoofden en harten der Italianen zijn omgegaan
Niemand, was er die het kon voorspellen, noch in, noch buiten Italië,
want nu de verkiezingen achter den rug zijn, blijkt dat zelfs insiders
zich een slordige 3 millioen stemmen vergist hebben in den vermoe-
delijken uitslag t.a.v. de Christ. Volkspartij.
Machtspositie van de Christen
democraten
Fje verkiezingen zijn- achter den
rug, de uitslag publiceerden wij
reeds voor zoover cijfers voorhanden
waren. De Christen-democraten be
haalden ruim 8 millioen, de socia
listen ruim 4.5 millioen, de com
munisten ruim 4 millioen stemmen.
De overschietende gingen naar
verschillende kleine partijen. Dat
wil zeggen, dat ook in Italië even
als in Frankrijk, België. Neder
land, Hongarije en Oostenrijk een
breede massa zich in Christelyken
zin geregeerd wenscht te zien, en
ook, dat, evenals in diezelfde lan
den, het communisme een spreken
den aanhang verwierf in tegenstel
ling tot de socialistische partijen,
die op haar beurt behielden, waarop
zij eertijds reeds mochten rekenen.
Ook als men er rekening mee
houdt, dat de communistische aan
was ten deele een conjunctuur-ver
schijnsel kan zijn. ook als men
weet, dat er onder de Italiaansche
communisten zyn, die er heelemaal
geen been in zien om getooid
met hamer, en sikkelembleem
aan de staart van1 een Sacraments
processie mee te loopen, zooals wij
in de Catholic Times lazen, het
geen er op wyst, dat de volgelingen
van Togliatti voor hem allerminst
een rots zijn, waarop hij mag bou
wen dan nog is het wel duidelijk,
dat het oude Europa bezig is zich
meer en meer in twee kampen te
splitsen, een Christelijk en een com_
munistisch. Hetgeen, zooals wij
reeds schreven, voor het Christe
lijk volksdeel de verplichting met
zich medebrengt, zich niet alleen
sterker van de waarde der eigen
principes te doordringen, maar ook
om de gevaren van de tegenpartij,
de gevaren die in haar beginselen
schuilen voor mensch en maat
schappij, scherper onder den loupe
te nemen. Voor ons en voor hen,
die pas de zegeningen der „Nazi
democratie" van de laatste zes jaar
hebben meegemaakt, kan dat niet
moeilijk zijn.
Wie meent, dat er tusschen na
tionaal socialisme en/of fascisme
eenerzijds en communisme ander
zijds een groot verschil bestaat,
leere uit de Italiaansche verkiezin
gen.
De plaatsen, waar de communis
ten hun stemmen vandaan haal
den, bleken niet in de eerste
plaats gezocht te moeten worden
in de industriegebieden, noch in
de streken van de landbouwpro-
letariërs, zoo vertelt de Brussel-
sche Standaard, maar wel in
Toscane en de Romagna, d.w.z. de
twee meest bevolkte gewesten,
waar het fascisme het eerst en 't
best wortel schoot. Men ziet, het
bloed kruipt waar het niet gaan
kan.
Woelingen in Zuid-Italië
JTet referendum heeft aan de 26-
daagsche regeering van Ko
ning Umberto en aan de 80 jaar
oude monarchie voorloopig 'n einde
gemaakt. Blykens de officieele cij
fers stemden ruim 10.5 millioen
Italianen voornamelijk woonachtig
in het Zuidelijk deel van het land,
voor de republiek; ruim 12.5 mil
lioen, voornamelijk in Noord Italië,
tegen de monarchie.
Toch spraken wy nog voorzich
tigheidshalve van „voorloopig",
want al schijnt het wel zeker, dat
Umberto zich loyaal bij den uitslag
van het referendum zal neerleggen
zijn gemalin met haar kinderen
is reeds in Lissabon aangekomen
al bezweren alle party leiders hun
volgelingen zich neer te leggen by
de feiten, een zoo krachtige min
derheid als de Italiaansche royalis
ten vormen, bergt allicht elemen
ten in zich, die tot meer of minder
ernstige wrijvingen aanleiding kan
geven. De symptomen zijn reeds aan
het licht getreden. Reeds werden
woelingen uit Zuid-Italië gemeld,
met name uit het zeer royalistisch*
gezinde Napels, woelingen die thars
met ijzeren maatregelen in bedwang
worden gehouden. Zij vervullen niet
in de laatste plaats de partijleiders
met groote bezorgdheid t.a.v. den
vrede in het land en het behoud van
Italië als eenen en ondeelbaren.
staat.
De droom van de 19e eeuwsche
voorvechters der republikeinsche
gedachte, Garibaldi en Mazzini
mag dan al verwezenlijkt zyn, 't
staat te bezien of ook deze droom
van een ideaal, zooals er zoovele
voorkomen in het leven van
menschen en staten, toegepast op
de werkelijkheid, even mooi zal
blijken te zyn als j in een ver
verleden er uit zag. Droom en zyn
dikwyis bedrog.
De wedstrijd
De fijnproevers zijn niet aan hun
trek gekomen, want over het ge
heel genomen was de strijd meer span
ned dan fraai. Vooral in het begin
speelden de zenuwen beide partijen
leelijk parten en van goed combinatie
spel viel daardoor weinig te bespeu
ren. Veel gevaarlijke momenten zijn
er voor half-time dan ook niet ge
weest en schoten, waarmede de doel
wachters eenige moeite hadden, kun
nen op één hand worden geteld.
Bij de Bosschenaren vlotte het voor
de rust beter dan bij N.A.C., dank zij
hun beter ploegverband, al liet dat
ook bij hen vaak te wenschen over.
De linkervleugel van B.V.V. met v.
Beek aan het hoofd, was in deze pe
riode wel het meest actief, maar
doordat v. d. Linden steeds op zijn
post was, daarenboven Dielemans een
uitstekende partij speelde en Kools
eveneens toonde uit het goede hout
te zijn gesneden, kon het overwicht
van de roodhemden niet in doelpun
ten worden uitgedrukt.
In de tweede helft waren de bord
jes eenlgszins verhangen en evenals
voor half-time bij B.V.V. kwam ook
bij N.A.C, het meeste gevaar van den.
linkervleugel, mede doordat Rijvers
steeds beter op dreef kwam.
Geen bijzondere dingen
Nadat het spel langen tijd na het
beginsignaal van scheidsrechter v.
Welzenes op het middenveld op en
neer was gegolfd, kregen, we het eer
ste gevaarlijke schot te noteeren van
v. Beek, dat door Kools uitstekend
werd gekeerd. De N.A.C.-verdediging
moest hierna verschillende malen alle
zeilen bijzetten om onheil te voorko
men, doch naarmate de tijd verstreek
verplaatste zich de strijd langzaam
maar zeker naar de overzijde, alwaar
Saris o.m. een kopbal te verwerken
kreeg van Pirard en even later op
nieuw handelend moest optreden voor
een schot van den linksbuiten K.
Bouwmeester. Veel emotioneele mo
menten deden zich verder in de eer
ste helft niet voor en daar geen der
partijen kans zag de juiste plaats te
vinden de aanvallen werden daar
voor te slordig afgewerkt en boven
dien waren de schoten te zacht en te
onzuiver kwam de rust met blan
ken stand.
Na de hervatting was de strijd.har
der, maar doordat van Welzenes de
teugels stevig in handen hield, had
de strijd, afgezien dan van enkele
onderbrekingen wegens opgeloopen
blessures, een vlot verloop.
Door het oog van een naald.
A.C. bouwde spoedig een aantal
-^•aanvallen op, waarvoor Rijvers
in de meeste gevallen den gronslag
legde. De Bosschenaren lieten zich
hierdoor evenwel niet ontmoedigen
en opereerden meer dan eens gevaar-
lijk dicht voor het Bredasche heilig
dom. Zoo moest Kools kort achter
elkaar handelend optreden voor
schoten van Swanenberg en Tausch.
Even later bezorgde de rechtsback
Huybregts, die overigens zoo goed als
geen fouten maakte, het Bossche le
gioen koude rillingen, toen hij bijna
ln eigen doel trapte. Het leder kon
echter nog op het laatste nippertje
door Saris tot corner worden ge
werkt. De B.V.V.-doelman had het in
deze periode allesbehalve gemakkelijk.
De rechtsbuiten Bouwmeester voelde
hem eerst aan den tand met een hoog
schot en nog geen minuut later stel
de Pirard hem op de proef. Over-
beek, die intusschen voor den. gebles
seerden Nulkes was ingevallen, maak
te daarna van' een door v. d. Linden
geboden gelegenheid gebruik om het
bruine monster over het N.A.C.-doel
te zenden.
Breda kon juichen
T>ij een van minuut tot minuut stij-
gende spanning, werd in het res-
teerende deel van den strijd fel om
de overwinning getreden.
Tien minuten was er nog te spe
len, toen Pirard door een langen
pass uit de verdediging het leder
ontving. Hij gaf het snel over naar
den rechtsbinnen den Engelsman,
die op vrij grooten afstand met 'ft
kogel in den rechter-bovenhoek
Saris volkomen verraste.
Breda juichte, zooals het waarschijn
lijk in lang niet meer deed. Even
kreeg men het echter nog benauwd,
toen het ronde ding juist over de
N.A.C.-lat vloog. B.V.V., dat Don
huyzen verloor en van Stippent er
voor In de plaats kreeg, trachtte in
de laatste minuten met inspanning
van alle krachten nog een gelijk spel
te forceeren, echter zonder succes.