Md d de grootste partij
M» IKI FRZD
IN FRANKRIJK
Sjahrir lonkt
Distributienieuwtjes
Het toekomstig college
van Ged. Staten
Fransche acties
in Siam overdreven
De socialisten kregen
ook hier klappen
Komt de Gaulle
weer op het
toon eel
N.A.C.-B.V.V.
Longa-terrein
naar den V eiligheidsraad
Eenige Amerikaansche democraten
maken zich ook al druk
Neemt de P. v. d. A. met twee zetels genoegen
DE
KABINETS
VORMING
Dr. Beel confereert met
fractievoorzitters
TWEEDE JAARGANG
No. 481
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W. GROFFEN, Vllssingen; -
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel. 102; Red. J. v. d. BROEK, J3Ubureau
Oostburg, Nieuwstr. 23 Z.-Eilanden: Bureau
Goes. Westsingel 75. tel 2236 Red N.J KARHOF
Voor God Koningin en Vaderland,
DINSDAG 4 JUNI 1946
Commissie van Toezicht: A. L. J. AERNOUDTS;
C. J. VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST;
Mr. Dr. A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE
RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. Abonnementsprijs
(by vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post f 4.10 per week (by niet-post-
bestelling) 0.26; Losse nummers 6 cent.
T\e officieuze resultaten van de verkiezingen voor 553 kiesdistricten
van het Fransche moederland en Noord-Afrika (Algiers, Tunis en
Marokko) luiden ais volgt:
October 1945
M.R.P. 148 zetels
Communisten 155 zetels
Socialisten 137 zetels
K.D.S.R. en Radicalen 39 zetels
Gematigd rechtschen en
onafhankelijken 57 zetels
Parti Republican» de
Liberté
Gematigden en onafhan
kelijken
Overige partijen 14 zetels
Juni 1946:
163 zetels
149 zetels
122 zetels
40 zetels
37 zetels
26 zetels
17 zetels
14
6
15
1
De partij der gematigd rechtschen en onafhankelijken. die in October
1945 bestond, is uiteengevallen en in 2 partijen gesplitst, nl. de P.R.L,
en de partij der gematigden en onafhankelijken. Ze behaalden nu sa
men 63 zetels, d.i. 6 meer dan In October 1945.
TN twee Latynsche landen heb-
ben Zondag Jl. verkiezingen
plaats gehad. De Italianen smaak
ten dit genoegen sinds twintig
jaar. Ze moesten niet alleen stem
men over de samenstelling van een
volksvertegenwoordiging, maar ook
over de vraag, of ze de monarchie
al dan niet gehandhaafd wilden
zien. Victor Emmanuel heeft de
monarchie willen helpen door en
kele weken vóór deze stemming te
eclipseeren, aangezien hij te veel
fascistische boter op zijn hoofd
had. Men neemt algemeen aan, dat
Kroonprins Umberto een veel aan
nemelijker figuur is, zoodat de uit
slag, die eerst zeker ten gunste van
de republiek zou zijn uitgevallen,
thans weer een open vraag werd.
De uitslag van deze stemming is
nog niet bekend. De eindresultaten
schijnen pas aan het eind van de
week voor den dag te zullen komen.
Tve Franschen hebben sinds Octo-
ber van het vorig jaar al ver
schillende malen een tocht naar de
stembus mogen maken Eerst stelden
ze een Constituante samen, die aan
de Communisten het grootst aantal
zetels bezorgde (148). Zij werden
echter met 145 zetels op de hielen
gevolgd door de katholiek-georiën
teerde een nieuwe verschij
ning in het Fransche politieke le
ven, welk een hecht beginsel aan
een radicaal-vooruitstrevend pro
gram verbond. De oude socialisten
onder leiding van Leon Blum kwa
men daar vlak achteraan met 130
zetels. De radicale parti), die vóór
den oorlog zoo lang het politieke
leven In Frankrijk beheerschte. viel
terug tot een dwergfractie van 19
zetels. Kleinere rechtsche partijen
behaalden samen 40 zetels. De
aldus samengestelde Kamer had tot
voornaamste taak het ontwerpen
van een nieuwe Grondwet, De drie
grootste partijen, die ook samen
een regeering hadden gevormd,
trachtten daarbij zoo goed mogelijk
overeenstemming te bewaren.
De M.R P. kreeg het daarbij erg
moeilijk. Ze legde er zich bij neer,
dat de onderwijsgeljjkstelling niet
in de Grondwet werd vastgelegd,
doch wist daartegenover te verkrij
gen, dat het drijven der Commu
nisten naar de Staats-eenheids-
school geen uitdrukking vond in t
ontwerp-constitutie.
Ook op andere punten dreigde er
een conflict, dat formeel los
barstte, toen socialisten e«i com
munisten samen den President tot
een stroopop wilden degradeeren en
met een één-Kamerstelsel den weg
trachtten te openen naar een roode
dictatuur. Hier zette de MR.P.
zich schrap. Ook de meerderheid
der kiezers zette zich bij het refe
rendum over de nieuwe Grondwet
schrap. Met het gevolg, dat er een
nieuwe Constituante moest wor
den samengesteld, wat Zondag jl.
geschied is.
verkiezingscampagne kon maar
enkele weken duren Ze is ech
ter hevig geweest. De M.RP. had
de zwaarste aanvallen te verduren
van de Communisten, doch had
zich ook te verweren tegen een
nieuw-opgerichte katholiek-conser
vatieve groep: de Republikeinsche
Party der Vrijheid. Deze betoogde
m haar campagne, dat de M.R.P.
met beginselvast genoeg geweest
zlch d00r de coalitie met
S™1® en communisten op een
is int, u bevond. Merkwaardig
en dat socialisten
dhr in^i li" n elkaar ook gewel-
'IIs i"?? baren vlogen. „Thorez aan
rie ™onhj was een der slagwoor-
w=A ™e CommunL<;tische Partij.
J^at? D'e man de machtJ?
oordde be socialistische propa
ganda. Dan zullen wij eens een
boekje over hem opendoen. Op 6
October 1939 deserteerde Meneer
Thorez uit het Fransche leger. HU
was nameiyk van oordeel, geluk hy
in een interview verklaarde, dat de
oorlog aan het Fransche volk was
opgedrongen door de kapitalisten,
die de zonen van Frankrijk wilden
laten sterven by de verdediging van
hun brandkasten.
Meneer Thorez week uit naar
Duitschland en kreeg gelegenheid
om voor den Badenschen zender de
Fransche soldaten op te hitsen tot
het neerleggen van de wapens:
„Geen strijd tegen het Hitlerdom,
maar verbroedering der volken", dat
was zijn leus.
Toen de Nazi's Frankryk hadden
overweldigd, kreeg meneer Thorez
als een der eersten verlof, om zyn
krant weer te laten verschynen.
Schriftelijk beloofde men aan de
Duitschers te zullen ontmaskeren
„de drijverijen van de agenten van
het Britsche imperialisme, die de
Fransche koloniën in den oorlog
wilden betrekken"Dit en der-
gelyke dingen wierp men den com
munisten voor de voeten. Maar men
vergat er by uit te leggen, hoe men
het toch had aanvaard, dat deze
Thorez vice-president van den Mi
nisterraad werd. Als men conse
quent wil zijn, zal men dezen com
munisten-leider geen plaats in de
regeering, maar een plaats in de
beklaagdenbank van een Krijgs
raad moeten toekennen.
Tntusschen heeft deze heftige cam.
pagne aan de communisten geen
ernstige afbreuk gedaan. Den zwa-
ren klap kregen de socialisten, die
zoowel aan hun rechter- als aan
hun linkerflank werden gehavend.
Deze tijd vraagt vaste, heldere
principes.
Gelukkig mag geconstateerd wor
den, dat de radicaal-katholieke par
ty de meeste aantrekkingskracht
heeft voor 't ""Fransche voik. Als zij
er niet was, zou waarschijnlijk de
communistische vloed dit aloude
cultuurland vrijwel ongehinderd
kunnen overstroomen.
De situatie is overigens moeiiyk
genoeg. Een drieparty enbewind is
door hetgeen in de verkiezingscam
pagne is geschied en werd gezegd
een nog hacheiyker experiment
dan tevoren. De M. R. P. zal
natuurUjk haar eischen biyven
stellen ten aanzien van een
Constitutie, die door de instelling
van een Senaat en de toekenning
van werkelyke bevoegdheden aan
den President niet den weg vry-
maakt voor het scheppen van een
situatie, waarin de Communisten
gemakkelyk naar de macht kunnen
grijpen. By de socialisten zullen ze
daarvoor nu wel begrip vinden. Pre.
sident Gouin heeft zich aan den
vooravond der verkiezingen reeds in
dien geest uitgelaten Doch een
samengaan van M.R.P. met Socia
listen zou een zeer smalle meer
derheidsbasis vormen. Misschien
zou men er ook de Radicalen in kun
nen betrekken. De groote vraag is
echter, of de socialisten met het oog
op hun linkervleugel het aandurven
de Communisten in de oppositie te
dryven.
Bidault van de M.R.P. wordt nu
als de toekomstige president ge
noemd, doch niet geheel onmo
gelijk ïykt het. dat Generaal
Degaulle naar voren treedt uit
zijn afzondering, om te trachten
als centrale en bindende figuur de
felle partijverschillen te overkoepe
len.
Frankryk biyft diep in de poli
tieke zorgen zitten. Het is niet al
leen voor het evenwicht in het land
zelf. maar ook voor de taak en rol
van het Westen in het Europeesche
bestel zeer te betreuren. Wat niet
wegneemt, dat we ons mogen ver
heugen over het stygend aanzien,
dat een principieel-ChristeHjk ge
fundeerde partij hier geniet. Daar
in kunnen de aangrypingspunten
voor de genezing zitten.
op het
TTE beslissingswedstrijd NAC-
BW om het kampioenschap
van het vierde district vindt op
Tweeden Pinksterdag te Tilburg
plaats. In desgisteravond gehou
den bijeenkomst tusschen de
clubbesturen is besloten dezen
belangrijken wedstryd op het
Longa-veld te laten spelen.
Waarschijnlijk zullen er drie
extra-treinen, naar Tilburg loo-
pen.
G JAHRIR heeft aan United Press
verklaard, dat het geheele Indo
nesische kabinet hem op het stuk
van de onafhankelijkheid van In
donesië ondersteunt.
De houding van de Nederlanders
in deze kwestie is negatief, zei hij.
Dit is de reden, dat tot de Ver-
eenigde Naties een verzoek zal
worden gericht om te interveni-
ceren, indien de Nederlanders het
verzoek van Indonesië om onaf
hankelijkheid zouden afwUzen.
Vrendelijke en vertrouwde man,
die Sjahrir toch!
IN JULI GEEN KOFFIE?
Wij krygen minder cacao.
Daar er eenige vertraging is ont
staan in den aanvoer van koffie is
het riet uitgesloten, dat in Juli niet
op tyd een koffiebon zal kunnen
worden aangewezen.
Ook de aanvoer van cacao ver
loopt thans niet geheel naar wensch
In verband hiermede zal op 16 Juni
voor alle leeftijden 50 gram cacao
in plaats van 100 gram beschik
baar worden gesteld.
EXTRA BON VOOR „MEAT AND
VEGETABLES".
Op 6 Juni zal een bon worden
bekend gemaakt voor „meat and
vegetables" voor personen in de
leeftijdsgroepen boven vier jaar.
In verband met de Pinksterdagen
kunnen reeds op 7 Juni op dezen
bon blikjes van gemiddels 16 oz.,
varieerend van 12 tot 20 oz (340
tot 567 gram) worden gekocht.
Voor blikken met eer. gewicht
van 1 lbs 14 ozs of 2 lbs ,850 of 908
gram) moeten 2 bonnen worden In
geleverd. Blikken van 6 lhs en zwaar
der kunnen worden verkocht op
basis van 450 gram vleesch en
groenten per bon.
B
TN DE SAMENSTELLING van het
A College van Ged. Staten, zooals
dat in 1939 werd. gekozen zijn
sindsdien groote wijzigingen geko
men. Het bestond toen uit 2 R.K.
2 C.H. 1 A,R, en 1 V.B. In het nood
college dat in 1945 werd benoemd,
hadden van <Je ,oude garde" slechts
ae heeren Philipse (C.H.) en van
Bommel van Vloten (V.B.) zitting,
terwyi als nieuwelingen de heeren
Mr, Dr. A. Mes (R.K,) J, Ramondf
(A.R,) en L, Onderöyk (SDAP)
optraden. Thans zyn van hen al
leen de heeren Mes en philipse in
de Staten gekozen zood:t zy van
het zittende college een kans ma
ken voor het nieuwe, hetwelk in
de eerste Statenzitting na den oor
log zal worden gekozen.
Wie zullen daarvan deel uitma
ken? De groote verandering, ver
geleken met 1940, zal wel de intre-
B(j hur tocht door West-Brabant onderhield H.K.H. Prinses Juliana zich
geruimsn tiid met vader N. van do Made te Wijk. wiens zoon werd ge
fusilleerd als actief verzetsman. De Prinses en haar prlvé-secretaresse,
mej. mr. A. H, Sneller, verlaten het huls van de familie v. d. Made,
de van den Party van den Arbeid
in het dagelijksch bestuur der Pro
vincie zyn. Als grootste party (10
zetels) zal zy tenminste op twee
plaatsen beslag willen leggen, mis
schlen zelfs op drie. Deze kwestie
zal wel de hoofdschotel zijn ge
weest op de vergadering van het
gewestelijk bestuur der party die
Zaterdagmiddag te Goes is gehou
den. We vermoeden, dat het wel
op twee plaatsen zal uitdraaien,
omdat hoe men het ook draalt
of keert steeds een combinatie
van drie of meer partyen noodig
is om een meerderheid in de Sta
ten te bezitten.
We twijfelen er niet aan of de
K.V.P. zal haar twee zetels be
houden en ook de heer Philipse
(CH) zal wel zijn oude plaats
innemen. Neemt de partij van
den Arbeid met twee zetels ge
noegen, dan zou een plaats voor
een deskundige op een bijzonder
terrein openblijven.
Het was vroeger de gewoonte,
dat de fracties in een voorbespre
king de zetels verdeelden; de be
trokken fractie was dan vrij zyn
candidaten voor de haar toegewe
zen zetel (s) te noemen en de an
dere partyen namen die candlda-
ten zonder meer over. Hiervan
is voor het eerst in 1939 afgewe
ken. Toen werd n.l. door cie ge-
zamenlyke semenwerkende fracties
beoordeeld of de door ieder hun
ner aangewezen candidaten geschikt
waren. Dit heeft groote voordoe-
len, omdat het nieuwe college in
zyn geheel kan worden overzien
en de verdeeüng van de verschil
lende taken zoo goed mogelyk kaïn
wonden opgelost. Wij vermoeden
dan ook. dat ook ditmaal deze
methode zal worden gevolgd.
Zal, tenslotte, Dr. Mes in het
College terugkeeren? Wij hopen
het van harte. Zijn on baatzuchtige
zelfonofterende belangstelling, ziin
kundige ervaring en zijn werio-
knacht kan Katholiek Zeeland, ze
ker in de politiek, nog niet missen.
rpien democratische leden van
A het Amerikaansche congres
hebben zich er ook al druk over ge
maakt om Indonesië voor den Vei
ligheidsraad te brengen. Zy heb
ben nl. in dien geest een schryven
gericht tot Stettinius, den Ameri-
kaanschen afgevaardigde bU de
U.N.O. Deze heeren spreken ervan,
dat Japansche troepen met de Brit
sche en Nederlandsche strijdkrach
ten samenwerken om de Indone
sische republiek te onderdrukken.
wy moeten zeggen, dat deze „de
mocraten" wel erg goed op de hoog
te zijnAfgezien daarvan ech
ter blyft het echter een opmerke
lijk verschynsel, dat z.g.ix vrede
lievende mannen ons Indië toch zoo
graag in ruime politieke beschou
wingen willen betrekken.
De Nederlandsche autoriteiten
hebben de Britsche autoriteiten
gevraagd een aantal Japansche
krygsgevangenen in Bandoeng te
laten, omdat het vertrek van alle
Japanneezen ernstige gevolgen zou
hebben voor den wederopbouw van,
de stad. Het grootste gedeelte van
de Indonesische landbouwers, die
door de extremisten gedwongen wa
ren de stad te verlaten, is nog niet
teruggekeerd.
lyfET SPANNING blijft men de
verdere ontwikkeling van het
Fransch-Siameesche geschil tege
moet zien.
Door het Fransche ministerie van
Buitenlandsche Zaken, is verklaard
dat de kwestie der operaties van
Fransche troepen op Siameesch
grondgebied, by de achtervolging
van rebellen, van Siameesche zijde
grootelyks overdreven zyn, zulks om
de kwestie van den terugkeer by
Laos en Cambodja van. de in 1941
door Siam bezette gebieden naar
den achtergrond te dringen. De
aandacht van de Britsche en Ame
rikaansche ambassadeurs werd ge
vestigd op de noodzakelijkheid van
interventie ter stopzetting van. de
Siameesche hulpverleening aan de
„rebellen" in de bezette gebieden,
door welke hulp de Siameezen de
terugkeer van die gebieden by Laos
en Cambodja willen verhinderen en
zy overvallen doen op de Franschen
in Indo-China.
kabinetsformateur
vorige dagen den
VTADAT de
gedurende
voorzitter van de kamerfractie
van de Katholieke Volkspartij
ontvangen had. ontving hif gister
den voorzitter van de kamerfractie
van de Partij van den Arbeid. Het
ligt in zyn voornemen in den loop
van deze week ter bespreking
van het door hem ontworpen re-
gecringsprogram met de voorzitters
van andere fracties contact op t©
nemen.
Heden zon onder 20.52 uur en
maan onder 0.47 u. Woensdag
zon op 4 23 u. en maan op 10.30
uur. Weersverwachting: Stijging
van temperatuur. Wisselende
bewolking, hier en daar nog en
kele verspreide buien. Zwakke,
later matige naar Zuid-West
of Zuid terugloopende wind.
