DE MISLUKTE DOORBRAAK radiorede en haar gevolgen IR KT (X RICHTPRIJZEN akkerbouwproducten VASTGESTELD ^gerbrandy) Een eh de geer) 0ud-st00ttr0epers iergen op Z. r engelman eist vrij situatie H O V~E N ARKT in .en 5 Combinatie breda baron van lynden overleden De samenstelling van STATEN en EERSTE KAMER siichfen herdenkingskapel Valscho Besprekingen te Batavia hervat AVEEDE JAARGANG. No. 469 hTGAVS: STICHTING ,DI STEM" directeur J. A.. H. M. VAN SCHIJNDEL .ïoofdredacteur «J. J. H. A. BBUNA Algem. eeuwsch-redacteur: W. GROFFEN. Vlisslngen; 1 eeuwsch Vlaanderen Bureau Huist, Dubbele Loort 8. tel. 102; Bed. J. v. d. BROEK, Bijbureau >ostburg, Nleuwstr 22Z.-Ellanden: Bureau jes. Westsingel 75, tel. 2228. Red. NJ. KARHOF U lt4# II Mei. Iers welke door heb werden, op; ir. f 2500.—; 2. Serie j t.w.V. f 2770.— (te Serie 2A No. 2773; 4 Serie ID No. 51415; Serie 1F No. 17122: f 400.—; 6 Serie 2B 7 Serie 3H No. 303: 2C No. 18903: Philips f2380: Drie biggen ot No. 71060: Philips* 31400: Groote Cano ie vacantiereis t.w.v, al t.w.v. 160.— 14 platen t.w.v. f 145.—; v.v. f 135.—; 16 Serie 5.—; 17 Serie 3G No. rie No. 3B No. 25981: nnaars toegezonden; W^clcltOtlXWCTCl t A/€Cl€T l^T\ds ^guM0"ehebbeeennl?„e Sche volk niet onmiddellijk ngelicht JET WITBOEK-GERBRANDY. zoo lang verwacht, heeft vele Voor God Koningin en Vaderland, MAANDAG 20 MEI 1946 Commissie van Toezicht: A. L. J. AERNOUDTS; C. J. VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHORST; Mr. Dr. A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) 2.38 per kwartaal per post f 4.10per week (bij niet-post- bestelling) 0.26; Losse nummers 6 cent. correspondentie t« jedigste verzonden. ESLOTEN! verloren gaan; ge- Tw kennissen. Stuurt an tal nog gratis en de. 412-oQ THALIA oiletartifcelen EDA 366oo ns van 9—12 uur. Bergen op Zoom afspraken dagelijks ERGEN OP ZOOM 508-xxx-O iften, ervaringen, saagt en de woor- Wieringa's cursus tot een vrij en itie, overwint Uw lemiheid, e4.) en IT KOSTELOOS JA POSTBUS 65, 336-OQ DAG OP DE BREDA 346-00 IGEN OP ZOOM IE TUIN BOD AR BREDA roe re igd dtae combinatie: tD tN 189« SOON JOULANT rNGEN plaatseliik ERGEN VAN IN~ iwde bergplaatsen, iporten leiding vaaa den 403—OO vanaf Mei 1940 iden ln verband heffing vermelde belas- 'komt daardoor 575O ENS-TRÜYENS TELEFOON 166 ragen open gehouden en nieuwe ten ryzen. Wat er over de ver- shillende ministerswisselingen ordt gezegd, vergt nadere toelich- ng van de betrokkenen zelf. Het Indoordeel over de houding van Ud-mlnlster de Geer mag zeker ok niet vallen, alvprens deze zelf Blegenheid heeft gehad om zich te erdedigèn. Maar één ding valt al adelJjk op. Jhr. de Geer hield kort a zijn aankomst ln Londen een adiorede, die volgens Prof. Ger- irandy in Engelsche kringen een eer slechten indruk maakte. In die ede sprak de minister-president omens de geheele Regeering het lederlandsche volk o.m. als volgt oe: Terwijl de Regeering voornemens is haar plicht te doen met betrek king tot al deze dingen, hoopt zij dat andere bestuurslichamen in Ne derland de hunne niet zullen ver onachtzamen. Hun plicht is nu zoo goed mogelijk samen te werken met de Duttsche autoriteiten, waarbij de bevolking zoo veel mogelijk be- hooren te helpen. Anderzijds bestaat de plicht v. d. bevolking daarin de autoriteiten behulpzaam te zijn door zich rusti en ordelijk te gedragen en zich te onthouden van iedere actie, welke de normale betrekkingen zou kunnen verstoren. De Regeering hoopt dat het Nederlandsche volk, zelfs in deze droeve tijden, zijn kalmte en waardigheid zal bewa ren en daardoor de achting van den tegenstander verdienen. Liet Nederlandsche volk, de Ne derlandsche ambtenaar heeft deze woorden gehoord. Ze wekten op tot wat men tegenwoordig collaboratie noemt, ze keurden af datgene wat later als „illegaal eraet" bekend werd. Jet Nederlandsche volk. de Ne derlandsche ambtenaar kon pen niet weten, dat de heer De «eer deze rede uitsprak zonder zijn lede-mlnisters geraadpleegd te ebben. Waar het hier een hoogst irnstige aangelegenheid betrof, wei- te beslissend was voor de aan te lemen houding,hadden de andere ministers, had ook Prof. Gerbran- ly, er zich niet by mogen neer eggen, dat deze h.l. totaal ver teerde woorden waren gesproken. Men had toen onmiddellijk heti Nederlandsche volk, den Neder- andschen ambtenaar dienen te la-j en weten: Dit is niet de op-I vatting uwer regeering. En men had dit kunnen lateii weten door met aftreden te dreigen voor het geval die woorden niet werden herroepen. Zulks is n 1 e geschied. Hoe valt dit verzuim t j verklaren? Aeze aangelegenheid ia vooral ook daarom van belang, wijl ze van Invloed moet zyn op het zuive- rmgsvraagstuk. Wat ln den eersten tijd der bezetting geschiedde, toen de Duitschers nog een schijn van correctheid ophielden en toen men uit Londen woorden had gehoord als de boven geciteerde, mag niet [emeten worden met de maat. wei- te men voor daden uit de latere laren aanlegt. Toen immers lieten de barbaren het gewaad der cor rectheid almeer afglijden, toen ook begon Radio Oranje andere taal te spreken. De logisch en natuurlijke groei der verzetsgedachte wordt maar al te vaak uit het oog verlo ren. Men verlangt van de men- schen, dat ze ln 1940 en 1941 net dachten en handelden ten op zichte van de Duitschers als ze moesten denken en handelen in tU- «en, toen de terrur begon te woe den, de slavenjachten werden in- J C. E. BARON VAN LIJNDEN, de vice-voorzitter van het Roo- de Kruis is op 68-Jarigen leeftijd te Den Haag overleden. Baron van Lynden werd te Breda geboren, was van 1910 tot 1914 marine-officier en bewoog zich daarna langen tyd ln het particuliere bedrijfsleven. In de twintiger Jaren werd hy hoofd van den ryksgebouwendienst, ln welke functie hy twee oude huizen naast net raadhuis van Veere op eieren kosten liet restaureeren en tot de rfeer van de 16de eeuw terugbren- gen Begin van dit jaar benoemde de-Koningin hem tot grootmeester van Haar huis. De begrafenis zal Woensdag plaats vinden. gezet, het hongerzwaard werd ge hanteerd. Onder degenen, die den indruk wekten, dat ze dezen gToei der verzetsgedachte bij het zuive- ringswerk niet voldoende in het oog hielden, behoorde ook Prof. Ger- brandy. Het is bijvoorbeld duide lijk geworden in zijn conflict met Mr. Burger. Doch als hy de zaken zoo scherp wil stellen, dan moet hy zelf ook zijn verzuim uit de eerste oorlogsdagen scherp stellen, namelijk het niet- inlichten van het Nederlandsche volk over zyn meeningsverschil met Jhr. de Geer ten aanzien van de gewichtige radiorede. Aan deze consequentie valt niet te ontkomen. In Amerika wor den proeven ge nomen met ex- Duitsche V 2 pro jectielen. Dit vliegende moord tuig kwam in *n woestijn in N. Mexico terecht. Met de cijfers van Vrijdag tot grondslag |GU de Tweede Kamerverkiezingen achter den rug zyn, richt zich de aandacht meteen op de Staten verkiezingen op Woensdag over een week. Het A.N.P. berekende, hoe de Staten der verschillende provin cies er uit zouden zien, als de stem- mencyfers van jl. Vrijdag zouden gelden. In Noord-Brabant komt men dan tot de volgende samenstelling (sa menstelling van 1939 tusschen haakjes) Party van den Arbeid 8 zetels (8), K.V.P. 52 (53). A.R. 2 (2), C. H. 1 (2), Comm. 1 (0). Zeeland geeft het volgende beeld te zien: Party van den Arbeid 11 (9), K. V.P. 9 (8). A.R. 7 (7). C.H. 7 (8), Party v. d. Vryheid 3 (5), Comm. 1 (0), Staatk. Ger. 4 (4). De Eerste Kamer op grond van deze cyfers samengesteld zou er als volgt uitzien; Party van den Arbeid 15 14). K. V.P. 15 (16), A.R. 8 (7). C.H. 5 (6) Party van de Vryheid 3 (3), Comm. 4 (4). Andere partyen (N.S.B. (4). Aangenomen is hlerby, dat de Communistische Statenleden op de Party van den Arbeid zullen stem men ln de provincies Brabant, Zee land. Limburg en Utrecht, de Staat kundig Ger. op de A.R. ln Zuld- Holland. Anders zouden de Katho lieken en de Communisten één ze tel meer krygen ten koste van ge noemde partyen. We moeten nu afwachten, of er in twaalf dagen tljds nog verschui vingen zullen plaats hebben in de gezindheid van het kiezerscorps. TN DEN BOSCH hielden de oud- stoottroepers een vergadering, die zeer druk bezocht was en waar verschillende persoonlijkheden het woord voerden. Zy besloten tot op richting van een bond en betuigden telegrafisch hun trouw aan de Ko ningin, van wie zy spoedig daarop reeds antwoord-telegram kregen. Aalm. Goossen verklaarde daarop ln een toespraak, dat de stoottroe pers zich tegen al wat links is zul len verzetten. De Koningin moet op ieder van ons kunnen rekenen. Kapitein de Groot, de commandant der oud-stoottroepers maakte be kend, dat als gedenkteeken een ka pel zal worden opgericht in den tuin van de zusters te Leeuwen, in het land van Maas en Waal. waar 3 stoottroepers begraven liggen. rje richtprijzen voor akkerbouw- producten oogst 1946 zyn thans vastgesteld. Daaruit blijkt, dat de aanvankelijk voor bieten en cichorei vastgestelde pryzen nog eens met een prulden per 1000 kg. «Uit ver hoogd. Wij laten hieronder de lyst vol gen: Prijzen. Prijzen OOgSt 1946 OOgSt 1945 f 20.50 p. 100 kg (f 17.50) 20.25 19.50 18.— 23.— 45.— (f 17.25) (f 17.25) (f 15.00) (f 19.50) (f 45.-) 85.-) (f 25.-) (t 40.—) (t 70.-) (f 70.-) (f 14.50) (f 3.75) 30.-) 40.-) Tarwe Rogge Gerst Haver Gr. erwten Koolzaad Blauwm. zaad 85. Lijnzaad 30.— Karwijzaad 70.— Geel mosterdz. 50. Br. mosterdz. 80.— Ger. stroovlas 17. Fabr. aard. ca. 4.75 Suikerbieten 38.50 Cichorei 48.50 Voor consumptie-aardappelen ligt hei in de bedoeling den richtprijs f 1.00 per 100 kg. hooger te stellen dan de prijs, die gold voor den oogst 1945, waarby echter de prUs- verhouding tusschen de verschil lende soorten nader onder de oogen gezien moet worden, zoodat het prijsverschil tusschen de producten van den oogst 1946 en die van den oogst 1945 voor elk soort afzonder lijk van het bedrag van f 1.90 kan afwijken. Onder richtpryzen worden ver staan gemiddelde pryzen, die zoo goed mogeluk benaderd zullen wor den. Daarbij zal. voor zoover dat voor de verschillende producten wenscheiyk is, gebruik kunnen wor. den gemaakt van middelen als: de prijsstelling voor producten, die uit deze akkerbouwproducten vervaar digd worden, de prysstelling by ex port dezer producten en bij import van deze en overeenkomstige pro ducten: de inname tegen richtprijs: den verbouw tegen vasten contract prijs: e.d. Voor de peulvruchten is alleen een KABINET SCHERMERHORN DEMISSIONAIR VTRIJDAG hebben de ministers hun portefeuilles ter b^chik- king van de Koningin gesteld. De Koningin heeft dexe ter beschik king stelling in overweging geno men en den ministers verzocht in middels al datgene te blUven ver richten, wat zij in het landsbe lang noodig achten. ÏYE INDRUKKEN over den uitslag der verkiezingen zijn in zeker op- zicht eensluidend over het lieele front der dagbladpers. Men con stateert de teleurstelling voor de Party van den Arbeid, de verrassen, de winst voor de communisten, het hecht stand houden van de ge organiseerde katholieken en de Christelyk-Historischen, het in wezen onaangetast biyven van de Anti-Revolutionairen en de zéér betrek- keiyke waarde van de winst voor de Partij van de Vrijheid. nc doorbraak is mislukt, consta- teert T r o u w en anderen zin gen zoo ongeveer hetzelfde wysje. „Opnieuw hebben de katholieken de eenheid des geloofs gesteld bo ven de verdeeldheid in hun kring ten aanzien van vrywel aüe groote actueele strijdvragen", zegt Het Parool zuur, doch met verval- schlng der waarheid. „H e t V r y e Volk" tracht troost te putten in een uitspraak als de volger "e: „On danks den zeer zwaren druk, die op de katholieke kiezers is uitgeoefend heeft de Party van den Arbeid vooral ln het Katholieke Zuiden vasten voet gekregen. Maastricht, Roermond, Eindhoven, Helmond en verscheidene andere grootere en kleinere gemeenten hebben heel wat socialistische stemmen opge leverd, terwijl de katholieke per centages terugliepen" Deze troost van ..Het Vrije Volk" is voor ons natuurlijk een reden tot bezorgdheid en die bezorgdheid stygt nog, als men de veronderstel ling van .,D e T ij d" byvalt, dat de C.P.N. haar winst niet alleen vond onder oud-S.D.A.P.-ers doch ook onder katholieke arbeiders in het Zuiden. T?r wordt natuuriyk ook druk ge filosofeerd over de komende Kabinetsformatie. Welke partijencombinatie zal het nieuwe Kabinet dragen? Drie mogelykheden komen daar- by aan de orde: 1. Samengaan van K.V.P. en Par ty van den Arbeid; 2. herstel der oude coalitie; 3. een nationaal Kabinet (dat de onnationale communisten uitsluit). Voor eerstgenoemde oplossing pleit „D e T y d", omdat daardoor kan worden bereikt een krachtig vooruitstrevende sociaal-economi. sche politiek, maar zoo voegt het blad eraan toe op den grond slag van de levens- en wereldbe schouwing van het Christendom. Naar de tweede mogelykheid wil „Het Parool", dat verwant is aan de Party van den Arbeid ops drin gen. Ja, zelfs zouden we de Vry- heldsparty er nog by moeten ne men. Aan de Party van den Arbeid raadt het blad de gemakkeiyke oppositierol aan boven een schip- perspolitiek". gelegen in het sa mengaan met de K.V.P. „De Nieu we Nederlander", orgaan van den Christelyk-Historischen vleugel in de Partij van den Arbeid, meent, dat samengaan van deze party met de K.V.P. slechts aanvaardbaar is, „wanneer de ongestoorde voortzet ting van een vooruitstrevende po litiek is gewaarborgd en wanneer de Roomsch-Katholieken him machtspositie niet gebruiken om typisch Roomsch-Katholieken desi derata, die door de meerderheid van ons volk niet gedeeld worden, door te zetten" Toch bang voor een opheffing van het processieverbod? „De Maasbode" verwerpt de derde mogelijkheid niet. Wel acht ze voor een vooruitstrevende politiek de combinatie K.V.P.-P. v. d. A. voor de hand liggend en ook ziet ze voor een breedere basis met Anti's en C.H. bezwaren in de geleide economie en de Indische po litiek. Maar het blad kan zich toch voorstellen, dat een formateur al thans voeling zou willen nemen met al de partyen, die eenige kans bieden tot samenwerking op het door hem ontworpen program. Ur zU tenslotte nog melding ge- maakt van een Belgische pers stem, nl. van de katholieke „N i e u- we Standaar d". Dit blad ziet in den uitslag „een afkeuring van de regeering". Ook meent het blad, dat de stemmenwinst der katholieken beneden het aantal ligt. dat, volgens den aanwas der kies gerechtigde katholieken verwacht mag worden en 't acht een coalitie kabinet waarschyniyk en wensche- ïyk. Prijs voor bieten en cichorei nog eens verhoogd richtprys voor groene erwten aan gegeven. Voor zoover voorkeur in binnen- en buitenland voor fynere peulvruchten daartoe de mogelyk heid opent, zullen deze peulvruch ten een hoogeren prijs Jcunnen op brengen. Het ligt voorts in de bedoeling voor rogge en tarwe, die afgeleverd wordt vóór een nader te bepalen datum vermoedelijk 1 October 1946 een toeslag van f 2.50 per 100 kg. uit te betalen boven den vastgestelden richtprys ter bevor dering van een vroegtijdige Inleve ring. STEMBILJETTEN In Tilbury Een dwaas protest TN TILBURG is op den verkie zingsdag een auto in beslag ge nomen, waarin 127 valsche stem biljetten gevonden waren. De bestuurder, een zekere H. en een inzittende, zeker J., die onlangs door hulprechercheurs uit zyn huis gelicht was, werden gearresteerd. De biljetten droegen roodgemaak- te stemhokjes, de .stemmen" wa ren op verschillende partyen uit gebracht. De bedoeling was de bil jetten onder „vertrouwde" perso nen in Tilburg te distrlbueeren en ze ln de stembussen te doen depo- neeren. De heeren verklaarden al dus te hebben gehandeld uit pro test tegen het feit, dat de berech ting van Arnold Meyer niet vol gens belofte voor de verkiezing plaats vond. ZWARTHANDELAREN zullen voortaan gevangenis krijgen inplaats van te worden beboet, heeft minster van Acker medege deeld. Langs de grens patrouillee ren voortaan escadrons gendarmes Voor een aantal goederen zullen de pryzen n*)t 10 pet. verlaagd worden. J)R. VAN MOOK EN SJAHRIR hebben Zondag vergaderd. Zjj zouden den toestand op Sumatra besproken hebben. Reuter vernam daaromtrent dat de Nederlanders voornemens zouden zijn de orde en rust op het geheele eiland te herstellen en een volksstemming te houden teneinde daaruit de wenschen van de bevolking te kennen. COMMUNISTISCHE HERVORMINGEN IN 00ST-DU1TSCHLAND Duitsch Episcopaat protesteert. TJTET DUITSCHE EPISCOPAAT heeft in een herderlijken brief, die verboden is ln de Russische en Amcrikaansche zones, doch gepu bliceerd in de Britsche zone, ge protesteerd tegen de behandeling van het bezette Duitschland. De brief protesteert tegen „de heftige agrarische hervormingen in het Oosteiyk deel van Duitsch land, die zuiver communistisch zyn, de meedoogenlooze wijze waar op ambtenaren van hun poslen worden gezet onder het voorwend sel van denazificatie, de ellende van 10 millloen vluchtelingen en den hongersnood". Heden zon onder 20,33 uur, maan onder 7,27 uur. Dinsdag zon opai.39 uur, maan op 00,50 uur. Weersverwachting lot Maan dagavond. Des ochtends geheel bedekt later brekende bewol king. Geen regen van betee- kenis, iets warmer dan giste ren. Zwakke wind.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1