(SS
Regeering roept vrijwilligers op
In afwachting
den t,
ren
iste
lat-
DE JACHT
var» den uitslag
1ACIHST
KAAR EEK UKIE
van BRITSCH IKDIE
item I
ider-
Het Prinselijk bezoek
aan Zwitserland
Een kwestie O
van verraad
Verkiezingen en Parientent
BIDAULT
Frankryks premier
HET GAAT NIET OM DE ARBEIDSVOORWAARDEN,
MAAR OM EEN MACHTSSTRIJD DER COMMUNISTEN
In het uiterste geval wordt
1 het leger opgeroepen
Slamet
in ons land
op Arnold Meyer
IT
TWEEDE JAAJKGANG. No. 461
UITGA VC: STICHTING ..DC STEM"
Directeur J. A H. M. VAN SCKIJNDEL
Hoofdredacteur J. J- H. A. BRUNA Aigem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Vlissingen;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort i. tel 102; Red J. v d BROEK. BUbureau
Oostburg. Nleuwstr 23 Z.-Eilanden: Bureau
Goes. Westsingel 76. tel 2236 Red N.J KARHOF
Voor Goo Koningin en Vaderland,
V R IJ D A G 11 MEI 1946
Commissie van Toezicht: A. L. J. AERNOUDTS:
C. J. VAN HOOTEGEM; A. E. LANGENHOBST;
Mr. Dr. A. J. J. M. MES; Mr. H. B. L. DB
Rechter
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(by vooruitbetaling) 8.36 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij met-post
bestelling) 0.26: Losse nummers 6 cent.
ïelheid:
:iite
.NTEN
JE-
276-0
'DIENST
3T
GEHAVEN
821-0
laringvlict
lente GOES.
hulsNestinigs-
I,f 3000.
t uitgesloten-
946 aan den
139—0
Belangwekkende
cijfers
TAE LEZERS EN LEZERESSEN,
die deze krant in handen krij
gen, hebben misschien hun stem
plicht al vervuld. Anders zijn ze
vast van plan het vanmiddag vóór
5 uur nog te doen. En dat de ka
tholieken onder hen Hjst 2 kiezen,
waarvan zijn we overtuigd. Terwijl
we het heelemaal niet verwonder
lijk zouden vinden, als ook menige
niet-katholiek daaraan zijn stem
zou blijken te hebben gegeven.
In afwachting van den uitslag,
die met zoo veel spanning wordt
tegemoet gezien, gaan we nog wat
giasduinen in de cijfers, waardoor
men de beteekenis van den uitslag,
straks beter zal kunnen beoordeelen
A llereerst willen, we eens nagaan
hoe de zetelsverdeeling voor de
voornaamste partijen in den loop
der Jaren is geweest:
1913 1918 1922 1925 1929 1935 1937
R. K. 25 30 32 30 30 28 31
20
gevormd door een samenspel van,
verschillende factoren: geboortecij
fers uit de jaren 1923 en vroeger,
evacuatie, oorlogsverliezen, honger-
sterfte enz. Zoo komen Zeeland en
Den Haag ver achteraan bij de an
dere kieskringen of kieskringgroe-
pen. Deze groote ongelijkheden in
den aanwas maken ook den uitslag
veel ongewisser.
Doch eer we vier-en-twintig uren
verder zijn, weten we er alles van.
Laten we hopen, dat er in het
katholieke kamp een Juichkreet kan
opgaan!
Nieuwe voorstellen
van de Indische leiders
S.D A.P. 16
v. d. 7
Chr.Dem.
Liber. 31
a. R. 11
Chr. H. 10
Comm.
24 24 22 23
5
5
7
7
6
10
10
9
6
7
13
16
13
12
14
7
11
11
11
10
2
2
1
2
4
u
Het huidige noodparlement geeft
het volgende beeld te zien
Partij van den Arbeid 34 zetels,
w.o. 23 v.m. S.D.AJVers, 6 v.m. V,
D, 2 v.m. Chr. Dem. en 3 v.m. par
tij loozen.
Katholieke Volkspartij 31 zetels
Anti-Revolutionairen 17 zetels
Christelljk-Historlschen 8 zetels
Partij v. d. Vrijheid 4 zetels
Communisten 3 zetels
Staatk. Gereformeerden 1 zetel
Prot. Unie 1 zetel
Partijloos 1 zetel
Bij deze samenstelling werd. zoo
als men weet, zoo nauwkeurig mo
gelijk de uitslag van 1937 gevolgd,
doch de uitgestooten N.S.B.'ers ver.
ving men door candidaten uit de
illegaliteit.
■pen belangrijke factor, waardoor
de uitslag van heden, sterk kan
beïnvloed worden, is de uitbreiding
en aanwas van het kiezerscorps.
Voor de eerste maal zijn ook de
genen, die 23 en 24 jaar zijn, kies
gerechtigd. Hun aantal wordt ge
raamd op 329.000. In vergelijking
met h^t aantal kiesgerechtigden in
1937 (laatstgehouden Tweede Ka
merverkiezingen) bedraagt het ac
cres ten aanzien van 1946 17,2
en na aftrek van de 23- en 24-j.
10 pet. De overeenkomstige cijfers
voor 1939 (Provinciale Staten) ten
aanzien van, 1946 zijn 12,7 pet. en
5.8 pet.
Als men uitrekent, hoe groot de
aanwas der percentages is in de
verschillende provincies en de groo
te steden, dan komt men tot het
volgende staatje:
Sinds 1937 Sinds 1939
Limburg 27.7
Drente 24.«
Utrecht 24.8
Noordbrabant 24.4
Overijsel 20I7
Gelderland 204
Noord-Holland
(behalve Amsterd). ig.j
Groningen
Zuid-Holland (behalve
Den Haag en R'dam) 15.1
Friesland 14 j
Rotterdam 5
Amsterdam 10.—
Zeeland 74
Den Haag 5j
Het groote Verschil in de "aan-
waspercentages wordt natuurlijk
21.9
19.8
19.2
19.1
16.4
16.5
- 12.3
12.8
11.—
12.—
6.4
6.1
4.9
1.3
Hvan, het bezoek,
1? Hrinscs Juliana en Prins
Bernhard aan ZwiKcriovf^
brengen. Is (hans IiiIsJmI™
dagochtend, 20 Mei om
het prinselijk paar 0t> h„t- ^r
veld bij Genève arriveeren Tn v
satz, heeft de Zwitsersche reg^I
Dinsdag zal het pK.
den voltalligen Zwitserschen B^nds
raad ontvangen. Prinses JtUlana zal
Kef aanW<Vde" en rede
Donderdag zal Prinses Juliana
als voorzitster van het Ned. Roode
Kruis een bezoek aan het TnS-d
tionale Roode KnuTbre^cn
TAE Belgische bezettingstroepen i„
U Duitschland krijgen een Iton
sector ia het gebied van Keufen
Bonn en Aken, maar blijven ondw
Britsch opperbevel.
A TTLEE heeft bij het Lagerhuis
een nieuw plan voor Britsch-
Indlë ingediend, dat zes belang
rijke voorstellen omvat, welke door
de thans in Britsch Indië vertoe
vende Brltsche kabinetsmissie aan
de voornaamste Indische partijen
wordt voorgelegd.
De punter, behelzen o.a.:
Het vormen van een zg. Unie van
Indië, die een wetgevende en een
uitvoerer.de macht zal hebben. De
vorstenstaten blijven alle zaken be
hartigen en zullen alle bevoegdhe
den behouden, die niet door de
Unie worden waargenomen. Elke
provincie zal zijn eigen regeeringen
zijn eigen wetgevend lichaam krij
gen. De onderkoning van Britsch-
Indië hoopt spoedig een voorloopige
regeering te vormen, waarin alle
portefeuilles door Indische leiders
zullen worden beheerd.
Kamerlid vraagt
inlichtingen
TTIT vragen van het Kamerlid ie
Poole aan minister Schermer -
horn valt het volgende verhaal uit
den bezettingstijd te distillecren:
In het najaar van 1941 werd door
een onder het Ministerie van Oor
log te Londen ressorteerende dienst
een agent naar het bezette gebied
gezonden, vergezeld van een mar
conist. die beiden in het voorjaar
van 1942 door de Duitschcrs zijn
gearresteerd en aan de Duitschers
mededcelingen hebben gedaan be
treffende de wijze van overkomst
van Nedcrlandsche agenten en te
vens de door hen gebruikte code
hebben bekend gemaakt.
Zulks is aan de Nederlandsche
autoriteiten te Londen onbekend
gebleven, waardoor ca. 40 Neder
landers. die successievelijk naar 't
bezette gebied werden gezonden,
direct na hun aankomst in handen
van de Duitschers zijn gevallen.
De Duitschers hebben ook, dankzij
de door hen verkregen inlichtingen,
een Nederlander, genaamd Van
der Waals, opgedragen zich te
oriënteeren omtrent politieke en
andere ondergrondsche activlf telt in
Nederland. Deze is er in geslaagd
het vertrouwen van vooraanstaande
Nederlanders (o.a. van het zgn.
comlté-Ringers) op te wekken, daar
het hem mogelijk was door zijn be
kendheid met de seincode als in
troductiemiddel aan hem opgege
ven woorden of zinnen door Radio
Oranje te doen uitzenden.
De heer le Poole vraagt, of dit
alles juist is en of er een onder
zoek is ingesteld naar de gestie van
bedoelden dienst.
TWEEDE KAMER WORDT
3 JUNI EN EERSTE KAMER
22 JULI ONTBONDEN.
Zittingen der
nieuwe Kamers
op 23 Juli
DIJ KON. BESLUIT zijn een aantal data vastgesteld met betrekking
tot de plechtige bijeenkomsten van lfet parlement na de verkie
zingen voor de Tweede Kamer en betreffende de verkiezing van de
leden der Eerste Kamer.
De Tweede Kamer zal worden ontbonden met ingang van.
Maandag 3 Juni.
De Eerste Kamer zal worden ontbonden met ingang van
Maandag 22 Juli.
De tegenwoordige zitting der Staten-Generaal zal in vereenigdo
vergadering worden gesloten op Zaterdag 1 Juni te 3 uur 's namid
dags namens H.M. de Koningin door den minister van Binnen.1. Zaken.
De eerste samenkomst van de buitengewone zitting van de (oude)
Eerste Kamer en. de nieuwe Tweede Kamer zal plaats hebben In
vereenigde vergadering op Dinsdag 4 Juni. De minister van Binnen-
landsche Zaken zal namens H.M. deze zitting oper.en.
De verkiezing van leden der Eerste Kamer zal plaats hebben op
Vrijdag 12 Juli. de candidaatstelling op Vrijdag 21 Juni.
De sluiting van,-de buitengewone zitting van de (oude) Eerste
en de nieuwe Tweede Kamer zal op 20 Juli geschieden door den
minister van Binnenlandsche zaken des middags te 3 uur.
De nieuwe zitting van de beide nieuwgekozen Kamers zal in ver
eenigde vergadering worden geopend op Dir.6dag 23 Juli.
■yOLGENS den Parijschen cor-
respondent van de News Chro
nicle heeft de M.RP. besloten, dat
de partijleider, de tegenwoordige
minister van Bult. Zaken Bidault,
candidaat zal zijn voor het pre
mierschap ca de op 2 Juni te hou
den verkiezingen.
De socialisten verlangen, dat
Gouin premier zal blijven, indien
althans Leon Blum, die thans In de
Ver. Staten financleele besprekin
gen voert, den post niet ambieert.
AAN DE STAKING IN DE HAVENS MOET EEN EINDE KOMEN.
^yEEST er op voorbereid, dat de regeering niet van plan is, het
bi) een hartekreet te laten. Aan deze staking moet het
koste wat het wil een einde komen. Maar nooit door het ge-
van n® overheid, dat hierbij ten nauwste betrokken is. door 't
slijk te laten sleuren. Zóó sprak gisteravond minister-president
Schermerhom over de radio toen hij het had over de onverant-
woordelyke staking in de havens var. Rotterdam en Amsterdam.
TAe regeering heeft besloten van-
daag een oproep voor vrijwil
lige arbeidskrachten voor Rotter
dam te doen In de gemeenten der
Zuid-Hollandsche eilanden en in
West-Noordbrabant en voor Am
sterdam in het gebied rondom onze
hoofdstad.
Door den minister van Binnen
landsche Zaken is aan een groot
aantal burgemeesters telegrafisch
verzocht een oproep voor vrijwilli
gers te doen. Zij worden verzocht
zich in verbinding te stellen met de
dtstrict-havencommissarlssen van
Rotterdam en Amsterdam, die den
weg zullen wijzen voor de organi
satie van, deze arbeidsploeg.
Voor groepen buiten de gemeen
ten, die een bijzonderen oproep
hebben ontvangen, bestaat natuur
lijk eveneens de mogelijkheid zich
tot de districtshavencommissarissen
te wenden.
De vrijwilligers zijn geen ..onder
kruipers". Daarom zullen zij harte
lijk begroet worden door al diege
nen, die georganiseerd zijn in alle
overige vakorganisaties die ten
sterkste stelling nemen tegen het
drijven van de E.V.C. Zij hebben
recht op bescherming tegen iedere
bedreiging en tegen iedere daad
van, terreur. Deze bescherming zal
zonder meer worden verschaft.
In het uiterste geval, zei prof.
Schermcrhorn met nadruk, zal
de regeering niet schromen, ook
het leger te gebruiken ais sta
kingsbreker.
Tn dit verband merkte de minis
ter-president op, dat hij er niet
aan. zou denken het leger te gaan
gebruiken In een gewone staking,
waarin het gaat om arbeidsvoor
waarden. -
AAaar hier ligt de zaak geheel an
ders. In wezen gaat het nu niet
om de vraag van loon- en arbeids
voorwaarden, maar is het een strijd
geworden om de macht, of liever
nog wordt er ten koste van het
Nederlandsche volk uitgevochten, of
wij in Nederland de arbeidsvoor
waarden in de toekomst willen zien
vastgesteld op grond van rechts
regels of dat deze. als in de don
kerste tijden van de arbeiderswereld
uitsluitend zullen moeten resultee-
ren uit een strijd om de macht, die
met alle wapens van het geweld
wordt gevoerd.
TAe oorzaak van, alles ligt in het
reeds lang overbrugde mee-
ntngsverschil over de voorwaarden
tot het aanmonsteren van zeelie
den. Werkgevers en werknemers zijn
het eens geworden, maar de com
munisten (de E.V.C.) proclameerfen
een staking, omdat volgens hen de
E.V.C. een grootere rol bij het tot
standkomen der regeling had moe
ten spelen. Juist deze houding
maakt het telkens weer aan de
rijksbemiddelaars als aan de werk
gevers moeilijk in dit opzicht aan
de wenschen van de E.V.C. te vol
doen. Omdat de staking van zeelie
den niet het resultaat had als de
E.V.C. graag had. zijn de commu
nisten er ook toe gekomen, de ha
venarbeiders in het conflict te be
trekken, zelfs ten aanzien van bui-
tenlandsche schepen die er ln het
geheel niets mee te maken hebben.
En thans wordt gedreigd de sta
king ook op andere bedrijven te
doen overslaan. De E.V.C. poogt
namelijk de binnenvaart en
den groenten-export, dus speciaal
de groenteveilingen, bij de sta
king te betrekken,
Dampzalige gevolgen kan dit alles
hebben voor het Nederlandsche
volk, zei prof. Schermerhorn on
omwonden. Hij hoopte nog altijd
vurig dat de arbeiders begin vol
gende week het werk zullen her
vatten. Deze stap alleen kan hen
het respect van het Nederlandsche
volk bezorgen
Wjj van onzen kant hopen, dat
indien de havenarbeiders dom
blijven er zooveel enthousiaste
vrijwilligers zullen komen opda
gen, dat de communisten met be
schaamde kaken terzijde zullen
staan en de vrijwillige dienstneming
zullen opvatten als een fel protest
tegen hun ln alle opzichten te la
ken vertoon.
Secretaris van hel
Roode Kruis vermoord
Tl/TR. Mas Slamet is in Neder-
land aangekomen. ..De Ne
derlanders zijn in Indië populair
der dan vóór den oorlog", is do
stelling, welke hij er hier wil in
hameren. Hij heeft contact op
genomen met Minister Logemacn.
De volgende week hoopt hij de
pers te ontvangen.
TAP Bali is de secretaris van het
Int. Roode Kruis, de Zwitser
Anderlegg. vermoord. Hij was van
Batavia naar Bali gegaan om
medewerking te verleenen bij de
opsporing van een vermisten En-
gelschen officier.
Dij Tjidjaoera. ten Z.O. van Ban-
doeng, zyn Nederlandsche troe
pen door ongeveer 200 Indonesiërs
aangevallen. De Nederlanders, die
ln getalsterkte aanzienlijk door de
Indonesiërs werden overtroffen,
waren genoopt terug te trekken. De
extremisten terroriseerden de inwo
ners van de dorpen ten N.W. en ten
N. van Bandoeng.
In Kemajoran hebben Nederland,
sche troepen een berucht bendelei
der en moordenaar (Kaitjang), die
in het bezit was van een pistool
met dum-dum-kogels, gearresteerd.
De eerste officieele overgave van
Japansche wapens en munitie heeft
in het kamp Tanahobang plaats ge
vonden.
Een hulp-rechercheur uit Amsterdam
te Breda in arrest gesteld. „Het
V_
Vrije Volk" was wel erg „actief"
TAE zaak Arnold Meyer rolt ver-
der.
En het blijkt wel, dat de gerech
telijke instanties geen gras laten
groeien over de even geruchtma
kende als merkwaardige jacht op
Meyer, die kort geleden door ver
scheidene lieden in Brabant op
touw is gezet en waarbij met revol
vers en zoogenaamd ofticleele pa
pieren werd gezwaaid onder het
mom van ..regeeringsopdracht".
Bij dezen tocht men zal het
zich wellicht heriimeren werd de
heer Janssen uit Tilburg uit zijn
huis gesleept, en naar een afgelegen
plek gebracht waar men hem dreig
de dood te schieten, indien hij de
schuilplaats van Meyer niet bekend
maakte. De man vertelde niets en
toen staken de overvalplegers de re
volvers maar weer in hun zakken,
sjorden J. in een auto en togen
met hem naar Breda, Oisterwijk en
Eindhoven, om daar wat meer over
Meyer te weten trachten te komen.
Na ai dat gesjouw leverden zij J.
weer in zijn woning af, lieten zich
bedienen door diens vrouw en de
den een tuikje in het huls van J.
Een van de revolver-zwaaiende
heeren was, naar thans blijkt, C.
F. K., hulp-rechercheur van de
Politieke Recherche te Amster
dam.
Na verhoor door den rechter
commissaris te Breda. mr. v. d.
Kroon is deze K. nu ingesloten in
het Huis van Bewaring te Breda,
als verdacht van opzettelijke we
derrechtelijke vrijlicidsberoovmg
te Tilburg gepleegd.
Het is niet onmogelijk, dat er nog
meer arrestaties te verwachten val
len.
De bende bestond namelijk uit 9
man, allen van boven de rivieren,
Eenlgen van hen waren hulp-re
chercheurs van de Politieke Re
cherche en van andere recherche-
afdeelingen te Amsterdam. De
anderen waren een zich journalist
noemend jongmensch van liet de-
mocratisch-socialistisch Amster-
damsche dagblad „Het Vrije Volk",
een persfotograaf van dit blad, ter
wijl er onder de drie chauffeurs, die
aan het spel mee deden, ook r.og
een of twee bij dit blad ln dienst
zijnden waren.
We zijn benieuwd of bij de ko
mende rechtbankzitting te Breda
ook Koos Vorrink op de proppen zal
komen en of zal blijken wat toch de
feitelijke ondergrond van de „acti
viteit" der menschen van „Het Vrij#
Volk" Is geweest
