tij
V'
Ml
Aanvallen op de K.V.P,
Churchill
S KIPPIQUE
NDE
Parijs neemt
eenige Itaiiaansche hindernissen
,HET
Heer
laag,
vrou-
wezig
t kring
partij
HINCK
'W/FA/ D£ G'QONêF
GEA/oe HOUo/We
Beneden de maat
van een deugdelijk
bewijs
Prinses Juliana
naar Brabant
van
«-doctor
Leiden
Overeenstemmng over 19 punten
210-O
sniging ST MAR-
413—0
OOGOOOOO0OOO
n datMeststoï-
zijn vóór 15 Mel
de Ohili-salpeter
60 en 61 van de
oeten ingeleverd
Uw bonnen dus
eefd aanbevelend,
475-0
A'.VWWVi
V. Vandersteen
piSTB£WOM£ffS,
OPVAL L£rj O OOP
vpevGoe re ee
reM
oe 9 rEDEL/P-
A/EpfEA/ £€A/
Jaonef boyen hun
AW/WWY/1'
TWEEDE JAARGANG No. 462
UITGAVE: STICHTING „DE STÏB"
Directeuri a H m. van schijndel
Hoofdredacteur J. J H A. BRUNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Vlisslngen;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel 102; Red j v 0 broek. BUbureau
Oostburg Nleuwstr 23 Z -Eilanden: Bureau
Goes. Westslngel 75. tel 2236 Red n.j karhof
Voor God Koningin en Vaderland,
ZATERDAG 11 MEI 1946
Commissie van Toezicht C J. VAN HOOTE-
GEM A E LANGENHORST Mr Dr A J.
J. M MES Mr H B L, DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week fbtf nlet-post-
bestelling) f 0.26; Losse nummers 6 cent,
oooooooo
jkJENEER DE KADT van de Par
tij van den Arbeid vindt de
Katholieke Volkspartij „een weer
zinwekkende verzameling van po
litiek bederf".
De Nieuwe Nederlander, orgaan
Van de Christelijke groep in de
Partij van den Arbeid, typeert haar
als „Janus met het dubbele aan
gezicht".
Meneer de Kadt bedoelde bepaald
Iets onvriendelijks te zeggen en hij
zal dat zeker niet ontkennen.
Maar de Nieuwe Nederlander,
steeds op de bres staand voor het
fatsoen in de politiek, haast zich
te zeggen, dat ze met haar belee-
digende kwalificatie niets onvrien
delijks bedoelt.
Het blad wil „alleen maar" cor-
stateeren, dat de K.V.P. op zijn
minst uit twee groepen bestaat, die
bi politiek opzicht vrjy ver uit
elkaar liggen, anders gezegd; uit
een vooruitstrevender en een con
servatieven vleugel.
J^u is er niemand, die ontkent, dat
in een breede volkspartij ver-
schiilerde nuances en stroomingen
leven. Niemand met gezond ver
stand zal ook beweren, dat iets an
ders mogelijk is, dat ieder precies
hetzelfde over welk politiek vraag
stuk ook z"! denken. We hebben er
zelfs geen bezwaar tegen, dat men
die nuances typeert als „vooruit
strevend" en ..conservatief", mits
men die woorden ontdoet van hun
belasting met allerlei bijbegrippen
We moeten steeds vooruit ir. de po
litiek. zok-r. maar conserveerend
behoiiöend het goede uit het ver
leden. Nu zal de een het liefst den
nadruk legden op het nieuwe, dat
noodig is, de ander op het behoud
van het waardevolle uit het verle
den. Doch uit het samenspel van
die twee geneigdheden zal de goede,
gezonde verniéuwtagsgeest geboren
kunnen wor"en.
Er lijn tijden, dat het zwaarte
punt moet vallen op de vooruit
strevendheid en we gelooven, dat
die tijden er nu zijn. Er kunnen
ook tij'en komen, waarin een ex
treem ra-' -v'-sme zoodanig waarde
volle traditmneele goederen be
dreigt, dat de geest van behouds
gezindheid moet overwegen.
Jets anders zou het worden, indien
deze versch'llende nuances,
geestesaest-ldhedsn, stroomingen of
hoe men ze noemen wil, op hoofd
punten ven staatkundig en sociaal-
economisch beleid diametraal
tegenover elkaar kwamen te staan.
Als er anti-democraten en demo
craten. s'arre reactiorairen op so
ciaal gebied met sterk-vooruitstre-
venden samen trachten te huizen,
ja. dan wordt het mis.
Ha. ha. zal de Nieuwe Nederlan
der zeggen, nu zijn we er;
pat dr. Kortenhorst een economisch
liberaal is in het roomsch-katho-
ïleke kamp, is volkomen bekend,
nat prof. Romme er weinig demo
cratische sympathieën op na houdt,
eveneens. Wat voorts iemand als de
neer van Poll over Indië ten beste
heeft gegeven, was kortweg re-
actionnair.
De Nieuwe Nederlander vertolkt
vendien; iedere katholieke candi
daat onderschrijft het program, het
zeer vooruitstrevende program.
De weinig-democratische sympa
thieën van Prof. Romme vormen
een van die politieke legendes,
welke ontspruiten aan 'n exclusie
ven uitleg van het woord „demo
cratie", waarvoor we de breed
denkende Nieuwe Nederlander te
goed achtten. Als men niet erg ge
porteerd is voor een Eerste Kamer
en wijzigingen wil aanbrengen in
de wijze, waarop de volksvertegen
woordiging wordt samengesteld
zonder aan de medezeggenschap
des volks te tornen, is men toch
niet dadelijk een gebrekkige dëmo-
craat.
Met de „reactionaire" gezindheid
van Van Poll is het van hetzelfde
laken een pak. Na het jongste de
bat zal de Nieuwe Nederlander er
toch we] anders over denken. We
hoorden Prof. Schermerhorn zelf
Dinsdagavond in een verkiezings
vergadering de houding der katho
lieken in het Indische debat zeer
loven
De Nieuwe Nederlander bleef met
zijn aanval op de K.V.P. verre be
neden de maat van een deugdelijk
bewijs
We zouden het blad trouwens
dringend in overweging willen ge
ven, eerst eens «ia te gaan, hoe het
staat met de verschillende „vleu
gels" in de Partij van den Arbeid.
We zetten alleen maar naast elkaar
zjj, die, de K.V.P. verafschuwend,
de doorbraak naar de communis
ten vurig verlangen en zij, die alleen
heil zien in samenwerking met die
„weerzinwekkende verzameling van
politiek bederf".
TAE lang verwachte perron-
kaartjes zullen binnenkort
weer verkrijgbaar worden ge
steld, waarmee een eind zal
komen aan het euvel, dat men
om op een perron te komen, 'n
kaartje moest nemen, naar de
dichtstbijzijnde bestemming.
H K. H. Prinses Juliana heelt
het voornemen, om het onlangs
uitgestelde bezoek van Brabant te
doen doorgaan op 28 Mei a.s. H.
K. H. zal een fcuzoek brengen aan
het land van Heusden en Altena,
West Brabant en aan het nieuwe
sanatorium de Klokkenberg.
Voorts zal zii een vergadering van
Brabants Volksherstel bijwonen.
EEN ZELDZAME PROMOTIE
die aan sleohts weinigen te heurt valt
H
OE HOOG land en volk Churchill en diens werk schatten, werd ook
rxuizenden juichten Churchill weer
toe, toen hij Amsterdam ver
liet, ontelbaren begroetten hem
toen hij de sleutelstad betrad, een
begroeting die uit een onafgebro
ken reeks ovaties bestond. Gekleed
in roode toga met baret schreed
Churchill door Leidens straten om
in de St. Pieterskerk, waar bijna
4000 belangstellenden aanwezig
waren de bul in ontvangst te ne
men. Onder de aanwezigen waren
Prinses Juliar.a en Prins Bern-
hard, voorts de minister-president.
De aankomst van Churchill met
vrouw en dochter op Schiphol.
Links de Nederlandsche gezant te
Londen, jhr. E. Michiels van Ver-
duynen met zUn echtgenoote.
rriEN AANZIEN .van Italië is door de ParUschc minister-conferentie op
A eenige punten overeenstemming bereikt, met name wat betreft de
kwestie der Itaiiaansche koloniën, de herstelbetalingen en het aanhouden
van oorlogsmisdadigers. Men kwam er echter nog steeds niet toe 'n datum
vast te stellen voor de te houden vredesconferentie.
Tjaar de zitting der ministers ech-
ter waarschijnlijk nog twee da
gen zal duren, is die vaststelling Ir.
de komende dagen niet uitgesloten
te achten.
T .et onderwerp geeft overigens
stof te over tot diepgaande mee-
ningsverschlllen. Molotov wil n 1.
„over de kernpunter van het ge
schil" tot overeenstemming geko
men zijn voordat de vredesconfe
rentie gehouden wordt en Bevin
zag in dit standpunt ni"er dan een
ve*o teger die conferentie, nl. ooi:
een veto tegen het recht der vol
keren, die aan den oorlog deelna
men om hun meening te uiten
Bymes was het hiermee eens, maar
resultaten leverde de discussie nog
niet op. President Trumar blijft
hier wat de spraakmakende ge- echter optimist. Mocht niettemin de
meente van socia
listische kleur be
weert, maar is het
ook juist? We zijn
niet geroepen den
heer Kortenhorst
te verdedigen, we
kernen ook de con
flicten, welke hij
In 't verleden had
met de georgani
seerde katholieke
arbeiders, maar
laat het blad nu
eens te rade gaan
bil iemand als de
Bruyn. zal het dan
eenzelfde oordeel
vernem-n over den
heer kortenhorst
van 1946? We dur
ven met zekerheid
seggerNeen
Kent het blad de
denkbeelden over
bedrijf 'organisatie,
welke deze katho
liek verkendiet
We g»]-iven. dat
de echfe liberaal
ervan hn'vert. Zoo
moet men erg oo-
pyVsen derge
lijke
voorstellingen. Bo-
conferentie mislukken, dan heeft
hij Byrnes gemachtigd een verkla
ring af te leggen.
Al bij a! is er thans over 19 pun
ten overeenstemming bereikt, het
geen een niet zeer indrukwekkende
li'st genoemd wordt. Die punten
zijn verdeeld in 3 over ItaFë. 4 over
Hongarije, 3 over Roemenië, 3 over
Bulgarije en 2 over het Finschc
vredesverdrag.
Ingevolge een daartoe door de
Vereeniging „De Nederlardsche
Dagbladpers 1945" verleende
vergunning verschijnt ons
nummer van heden in dubbelen
omvang.
De Directie
Pas op Jonoens,
daar komt weer zoo'n gevaarlijke golf"
vrouw en dochter uit Amsterdam naar Leiden reisde om daar aan het
eigenlijke doel van zijn reis naar ons land te geraken, zün eere-pro-
motie aan de ï.eidsche, onze oudste Universiteit.
aaneengesmeed te houden, eindigde
Churchill.
Na de plechtigheid was hü de
gast van de studentenvereeniging
terwijl Mevr. Churchill en haar
dochter gast waren van de vrou-
wenstudentenvereeniging. Bloemen
en geschenken vielen er hun ten
deel. O m. kreeg Churchill eer.
groote taart van de studenten met
de beeltenis van het rijksuniversi
teitsgebouw. waarin zijn eigen beel.
tenis verwerkt was, met sigaar en
de V beweging. Een prachtig ge
schenk mocht hij reeds eerder in
ontvangst nemen van het Dutch
Allied goodwill committee, dat uit
een souvenir van elk der 11 pro
vincies bestond.
Ook de pers kreeg Vrijdag ge
legenheid om met den grooten
staatsman te spreken. Hierover in
de navolgende regelen.
Een half uur
onder journalisten
TS CHURCHILL wel zoo'n gerou-
tineerde rooker? Zeker, hij had
gisteren de bekende dikke flam
bouw in zijn mond, toen hij in de
Mozeszaai van het Koninklijk Pa
leis op den Dam verscheen voor 'n
zestigtal nieuwshongerige journa
listen. Er stonden ook twee kisten
sigaren vóór hem op een tafeltje.
Maar tijdens een gesprek van een
half uur is de sigaar wel drie keer
uitgegaan. Als slaaf van de waar-
heid moeten we das twijfel zaai
en omtrent een dierbare legende.
Maar overigens is Churchill toch
werkelijk Churchill; zijn breede
glimlach, zijn sleepende, grommen
de stem. waaruit echter de vonken
van een scherp-gevatten geest op
spatten, zijn huiselijke eenvoud,
die zijn grootheid accentueert.
De journalisten hebben het hem
niet erg moeilijk gemarkt en al te
stellige uitspraken inzake de groo
te politiek vermeed hij. Hij ver
telde nog eens, dat hij zeer gepor
teerd ir voor de Vereenigde Staten
van Europa in zijn geheel, dus
niet een afzonderlijk Oostelijk en
Westelijk blok. Inzake Duitschland
voelde hij er veel voor Pruisen van
d rest af te scheiden en voor die
rest dan een zachtaardiger regime
te vestigen
Inzake fascisme en democratie
poneerde hü de stellingen: Fa«c's-
me was de schaduw van het bols
jewisme,'het Nazidom was de boos
aardige leerling van het fascisme.
„En kunnen we die alleen maar
met democratische middelen be
strijden?"
..We moeten er in overeenstem
ming niet ons geweten tegen op
treden
„En wat denkt U van het vrij
ronrtloopeti van Mosley?"
„De man heeft niet eens meer
een partij en wij houden er in En
geland niet van in vredestijd men
sehen on te sluiten zonder een pro
ces tegen hen te voeren." (Die
zat!). -
Een der volgende vragen luidde;
„Wat was de zwartste dag van den
oorlog?"
„Dat kan ik niet direct zeggen.
De grootste bezorgdheid gevoelde
ik door de steeds toenemende acti
viteit der Dultsche duikbooten in
1941. Doch aan de overwinning
twiifelde ik nooit".
„En wat ziet U als het keer
punt?"
„De Japansche aanval op Pearl
Harbour. Want toen gingen de Ver
eenigde Staten met hun volle macht
in den oorlog".
„Wat was Hitiers grootste fout?"
„Zijn oneerlijke optreden na
Miinchen. Menschcn komen dik
wijls ten val door de overdaad van
kwaliteiten, welke hen eerst groot
inaakfen."
Ziedaar enkele grepen uit het
geen de groote Engelschman voor
de pers verkondigde. De politieke we
reld zal er niet van daveren, zoo-
als in het verleden dikwijls ge
schiedde door Churchills woorden.
Maar de Nederlandsche journalis
ten hadden toch iets bizonders be
leefd. En in een dankwoord van
M~. Rooy is haar in een boeiende
peroratie door Churchill nog eens
het hart gedrukt, dat naast vrij
heid en onafhankelijkheid ook ver
antwoordelijkheidsbesef en fair
play dienen te staan.
Prof. Gerbrandy. verschillende le
den van de regeering en van het
diplomatieke corps, tal van hoog-
waardigheidsbekleeders en persoon
lijkheden uit de Nederlandsche sa
menleving in haar breede geleding.
Prof. dr. Escher, de rector magni-
ficas sprak een welkomstrede uit,
waarna Prof. Cleveringa als promo
tor in een weldoorwrochte rede de
verdienste van Churchill kenschets,
te en er op wees, dat de onder
scheiding, die Churchill te beurt
valt, een groote zeldzaamheid is.
Ten bewijze hiervail herinnerde de
spreker er aar., dat men tot 1925
terug moet gaan om de uitreiking
van 'n eere-doctoraat te kunnen
aanwijzen. Toen werd 't aan H.M.
de Koningin verleend. Aan Chur
chill is de eer te beurt gevallen,
omdat hij door zijn moreele eigen
schapper. en zijn karaktervolle
houding den loop der geschiedenis
gunstig heeft beïnvloed.
Jihurchill dankte voor de hem be-
wezen eer en toonde in zijn
speech zeer wel op de hoogte te
zijn van de groote momenten uit
onze vaderlandsche geschiede ris,
er daarbij aan herinnerend, dat
oudtijds Nederlanders naar Ame
rika gingen om er een nieuwe we
reld te stichten en de Amerikanen
thans terug kwamen om de oude
wereld te redden uit de ellende
waarin zij was gedompeld. Met de
opwekking de banden van vriend
schap met Amerika en Engeland