Polar Bears bezetten Roosendaal
Rumoer rond 3000 radio's
VERWARD GEDACHTENLEVEN
Volkshuisvesting en woningbouw
Smokkelen per vliegtuig
Een vordering Van het Rijksbureau,
welke protesten en Vragen uitlokte
De Adelaar-
Zeepfabrieken
werken weer
Burgemeester Prinsen overhandig
den commandant der Tommies een
vaandel
Na
FRANSCHEN NAAR
ZEELAND
FEESTEN TE FATWA
EEN VERKLARING
GEVRAAGD.
TAE in den bezettingstijd ingele-
E' verde radio-toestelletjes hebben
na de bevrijding al menigmaal de
tongen en pennen in beroering'ge
bracht.
Ook op het oogenblik is dit weer
en erger dan vorige keeren
het geval. De telefoontjes en brie
ven, die we de laatste dagen te ver
werken kregen, waren hoofdzake
lijk afkomstig van personen, bij wie
vanaf de bevrijding de hoop leefde
dat zij hun apparaat vroeg of laat
zouden terugzien, doch die nu een
week of wat geleden deze hoop za
gen weggenomen, toen zij hoorden,
dat de nog in Breda aanwezige toe
stellen door het Rijksbureau van
Metalen, dat er verder een bestem
ming aan zal geven, waren opge
vorderd. Dat de teleurstelling zich
uitte in protesten is te begrijpen.
We willen bij de algemeen ge
stelde vragen: „Waarom wordt er
niet meer teruggegeven" en „Wat
!®>eurt er ru met de toestellen"
even stilstaan.
yooals we reeds vroeger hebben
medegedeeld, waren er bij de
bevrijding nog een 40.000 radio's in
Breda aanwezig, ongeveer de helft
van het totaal ingeleverde. Deze
voorraad was aanvankelijk ge
allieerde oorlogsbuit, doch de Town
Major gaf toestemming de kastjes
zooveel mogelijk aan de „former
owners (let wel: „voormalige"
eigenaars!) terug te geven.
Eerst werden die toestellen afge
werkt, waarvan men door eenvou
dig 't aangehechte kaartje te raad
plegen, den eigenaar kon opsporen.
Daarna kregen de apparaten een
beurt, waaraan zich geen label
meer bevond, doch die wèl een
fabrieks- en serienummer droegen.
De nummers werden opgestuurd
naar Den Haag, waar men ze ver
geleek met de op. het hoofdbestuur
van de PTT aanwezige duplicaat
kaartjes. Van de 9000 toestellen die
op deze wijze werden behandeld,
kwamen er weer 6000 bij de vroe
gere bezitters ervan terug.
In het geheel werden er van de
40.000 apparaten ongeveer 37.000
teruggegeven. Om de 3000 die over
gebleven zijn gaat het nu. Het zijn
apparaten, waarvan de eigenaar
niet meer te vinden was, eigen-
bouwtoestellen, verouderde types en
kastjes, die nog slechts kast maar
geen toestel meer waren.
Het Rijk heeft 't teruggavewerk
dat groote kosten met zich bracht,
toegestaan, zoolang dit werk wer
kelijk vruchtbaar was, zoolang er
inderdaad geregeld behoorlijke hoe.
veelheden naar de vroegere
eigenaars teruggingen. Toen dit
niet meer het geval was en er nog
slechts toestellen aanwezig waren,
waarvan men kan aannemen, dat
de voormalige bezitters niet dan bü
toeval nog te vinden zouden zijn,
heeft de PTT opdracht gekregen 't
werk te staken, In den loop der
laatste weken is de voorraad in
vrachtauto's geladen en naar het
entrepot-dok te Amsterdam ver
voerd. Tot zoover ons antwoord op
vraag no. 1.
]Mu komt echter de tweede en
voornaamste kwestie aan de
orde: Wat gebeurt er met deze
apparaten?
Het feit dat de vrachtwagens,
die de toestellen vervoerden, koers
zetten naar de Moerdjjkbnig, ver
oorzaakte allesbehalve een prettige
gewaarwording hij de toch al te
leurgestelde afwachtenden; 't was
zoo'n beetje olie op het vuur.
'n ADELAAR-PRODUCT - PRIMA!
(Adv 980OO)
VEEL GESCHREEUW EN
WEINIG WOL...
verwijt ons iemand die veel over
de unieke volwollen Pejeha-stoffen
hoorde. En inderdaad, te weinig
'wol.... déar zit 't 'm in! Als de
goede wol er maar weer is, dan
«uit U spoedig genoeg kunnen
zeggen:
Peieha stoffen om op te stoffen,
(Adv 97S—00)
Wanneer we mogen aannemen,
dat men met de toestellen plannen
heeft, waarbij het heeie land is ge
baat (onlangs werd er een en ander
medegedeeld, waaruit we konden
opmaken, dat de voorraad ten al-
gemeene nutte ziekenhuizen, etc.
zou worden gebruikt) dan zegt
dit naar-het-Noorden-gaan niets.
Wat echter te denken van de brie
ven, waarin ons wordt medegedeeld
dat de apparaten ginds aan parti
culieren worden verkocht?
Het was wel wenschehjk, dat de
betreffende instanties eens precies
vertelden, wat hun bedoeling nu is.
De belanghebbenden zullen 't hoofd
buigen en zwijgen, wanneer blijkt,
dat inderdaad het land en geen
Amsterdamsche koopman bij de
vordering der 3000 toestellen is ge
baat. Wanneer het laatste wel het
geval zou zijn. dan is een scherp
protest niet misplaatst. Men kan
aanvoeren, dat de vroegere
eigenaars ook niet zoo fel protes
teerden toen zij de toestellen aan
de Duitschers ter hand stelden en
dat zij door hun bereidwilligheid
destijds hun eigendomsrecht heb
ben verspeeld. Al mag dit alles
waar zijn, het zou geen excuus be-
teekenen voor een eventueelen ver
koop van de apparaten aan parti
culieren in het Noorden.
We hopen, dat de overheid zich
niet zal richten naar het al of niet
wettelijk geoorloofd zjjn van zulk
een handelwijze, maar dat zij zal
begrijpen, dat het aan de verhou
ding NoordZuid geen goed zou
doen, wanneer voormalige Bra-
bantsche en Zeeuwsche eigendom
men op de Amsterdamsche markt
als handelswaar worden gebruikt,
We gelooven dat dit inderdaad
zal worden ingezien en meenen te
mogen aannemen, dat er spoedig
een bevredigende verklaring komt
van het Rijksbureau, die aan de
^misverstanden want we hopen
"dat het dat zijn een einde zal
maken en den argwaan zal weg
nemen, waarmee op het oogenblik
het Zuiden het slot van de radio
affaire bekijkt.
Onder de ioncreren wordt fel van "«ff vastomlijnde be-
grippen hebben.
En het is te begrijpen, dat ze
zien vastklampen aan alles, wat
hun toeschijnt een stevigen steun
t- bieden. Dat het nog maar al te
vaak zoo is, dat de krant prac
tisch allemaal partijkranten voor
hen denkt, zooals de krant ook m
de voorafgaande twintig jaren voor
hen dacht, voor hen moest denken.
Maar in ieder geval bestaat bij
hen het oprechte streven zich te
verwerven, wat ze nog missen. Men
kar het beluisteren in de felle de
batten, die ze voeren over het we
zen der democratie, over vrijheid,
over monarchie en republiek en al
die andere onderwerpen, die voor
hun gedachtenwereld nieuwe groo
te rijke ontdekkingen zijn..
TJET zal niet meer mogelijk zijn
geblokkeerd geld voor buiten-
landsche reizen te gebruiken.
TAE Engelsche regeering heeft de
toekomst van de meerderheid
der 135.000 man Poolsche troepen,
die niet meer naar Polen terug
gedebatteerd.
(Van onzen Romeinschen
correspondent).
]yrEN VRAAGT zich wel eens af,
of de Italiaan wel ernstig aan
de toekomst denkt. De Italiaan
heeft nu eenmaal steeds het idee,
dat alles wel in orde zal komen,
ook zonder er zich druk over te
maken. Nu is dat idee wel eenigs-
zins geschokt door de gebeurtenis
sen der laatste jaren en door het
zeer sombere perspectief van het
oogenblik, maar uitgeroeid is het
stellig niet. Men hoopt nog steeds
op een wonder, of men verwacht
weer eens te meer het groote ge
nie, dat Italië steeds in zijn oogen-
blikken van neergang heeft weten
op te heffen. In afwachting daar
van trekt men zich terug in de be
schouwingen van het verleden en
in droefenis over dat wat was en
niet meer is.
De vooroorlogsche tijd lijk* den
Italianen een paradijs. Zijn oogen
lichten op, als je erover spreekt.
„Dat was Italië", zegt hü dan,- „en willen, in beschouwing genomen,
wat V nu ziet, is het echte Italië
niet".
Tn Italië leven gedachten van heel
A verschillenden aard. Daar is de
gedachtenwereld van de mannen
uit den tijd van vóór het fascisme,
die geisoleerd als ze al die ruim
20 jaren v< n de buitenwereld wa
ren zich nog steeds in dat vóór-
fascistische tijdperk wanen en nu
hun niet-geëvolutioneerde ideeën
(''(bazuinen over .run land. Het was
tot op zekere hoogte een lust
om de oude socialisten op een groot
congres te Florence met gloed te
hooren praten over de idealen van
den klassenstrijd en van de dicta
tuur van het proletariaat en om
hen zich star te zien vastklampen
aan de Marxistische leer.
TAaar is dan verder de gedachten-
wereld van de Jongeren, jaren
lang, vaak van den grond af, ver
giftigd met valsche theorieën en
voorstellingswijzen, jaren lang er
van overtuigd, dat de democratie
heeft afgedaan en corrupt en ver
derfelijk en weet ik wat al niet
meer is. En plots komen daar de
geallieerden. En het is democratie,
wat de klok slaat. De grenzen gaan
open, nieuwe begrippen dringen
binnen.
Het is niet te verwonderen, dat
ze eenigszins nit het lood geslagen,
verward zijn. En het is ook niet te
verwonderen, dat ze wel heel erg
moeilijk zelfstandig een oordcel
kunnen vormen over dingen, waar-
TN het middelpunt van de bevrij
dingsfeesten stond te Roosendaal
de ontvangst van een detachement
van de Polar Bears, waarvan het pu
bliek weinig meer gezien heeft, dan
een marsch van het Missiehuis naar
de Markt, alwaar de overdracht van
het vaandel plaats had. De verdere
feestelijkheden gebeurden binnenska
mers en wij waren niet in de gelegen
heid, daarvan een indruk te krijgen.
Gedurende de korte periode echter,
dat de Polar Bears, zich in het open
baar vertoonden, hebben de Roosen
dalers laten zien, dat zij hun bevrij
ders niet vergeten zijn. Breed waaiden
de vlaggen uit en toen zich tegen 3
uur een groote menigte naar 't Mis
siehuis begaf cm daar getuige te zijn
van de aankomst der Engelschen,
vloog juist een escadrille viermoto
rige bommenwerpers laag over de
stad; het sonore motorgeronk en de
fierheid van de vlucht, deed alle har
ten even trillen. Stipt op tijd arri
veerden de Tommies aan het Missie
huis, waar zij werden verwelkomd
en waar hen een thee werd aangebo
den.
Tegen half vijf stroomde de Markt,
vol. De menschen stonden rijen
dik en konden door een keurige af
zetting van de verkenners slechts met
moeite op hun plaats gehouden wor
den, toen de Polar Bears, voorafge
gaan door de harmonie Erato, onder
leiding van It. col. E. S. Scott (M.B.
E. kwamen aangemarcheerd, Een
luid applaus begroette de fiere solda
ten, die halt en front maakten tegen
over het gemeentebestuur, leden van
het Oranjecomité en tal van genoo-
digden.
Burgemeester Prinsen sprak de troe
pen in het Engelsch toe.
,,De herinnering aan onze bevrijding
is nog steeds zeer levendig", zoo zegt
hij. .Wanneer een land als het onze,
vijf jaren gezucht heeft onder den
druk van den vijand, dan wordt zijn
bevrijding een nooit te vergeten
vreugde. Het is daarom geen won
der, dat in onze harten een diepe
dankbaarheid leeft voor de bevrij
ders van onze stad."
„Als een teeken van onze dankbaar
heid hebben wtf het genoegen uwe
brigade dit vaandel te overhandigen.
Het is vervaardigd door de inwoners
van Roosendaal, namens welke het u
thans wordt aangeboden. Moge het
onze warme gevoelens van vriend
schap en voortdurend© dankbaarheid
vertolken."
De burgemeester overhandigde ver
volgens het vaandel aan den briga
dier R. C. Cottselt Hill, die voor deze
gelegenheid speciaal per vliegtuig
Zuidelijke Kath. Werkgeversvereenigingen
vergaderden in Breda.
QISTEREN herbergde het Zuid-
Hollandse!» koffiehuis te Breda
vele afgevaardigden van de drie
Zuidelijke katholieke werkgevers
verenigingen om het vraagstuk der
volkshuisvesting en woningbouw te
behandelen.
Nadat de voorzitter van h,et diocees
Breda, ir. A. Smits van Waesberghe,
in het openingswoord een oogenblik
stilte gevraagd had om de gevalle
nen der oorlogsjaren te herdenken,
nam dr. G. Huysmans, président-di
recteur van de maatschappij tot
financiering van het nationaal her
stel, het woord om de financieele as
pecten van den woningbouw in het
algemeen te belichten, waarna dr. ir.
Z. Y. van der Meer de taak van de
overheid en de technische financiering
uiteenzette. Beide sprekers braken een
lans voor de bouwnijverheid, welke
de werkgelegenheid van het geheele
bedrijfsleven activeert. Door het oor
logsgeweld zijn 250.000 woningen ver
nield.
Het werkprogram, dat men heeft
opgesteld, beoogt den bouw van
70.000 woningen per jaar. In 1946 zal
men echter door vele belemmeren
de factoren zooals materialexwood
en tekort aan geschoold personeel
slechts een 10.000-tal woningen ge
reed krijgen, terwijl eenzelfde aan
tal gerestaureerd zal worden Een
Verkenningstoestel zet
passagier af nabij
V ri jhoeve-Capelle
TAE GERUCHTEN als zou te Vrij-
hoeve-Capelle reeds enkele ma
len een verkenningsvliegtuig zijn
geland, om een aldaar woiienden
passagier af te zetten, bleken op
onze informaties niet van allen
grond ontbloot. De volksfantasie
heeft echter het noodige aan de
waarheid toegevoegd. Wij willen
ter verduidelijking en om alle loo-
ze geruchten de wereld nit te hel
pen hier de juiste toedracht ^fer
zaak weergeven.
Inderdaad is een zekere R., lui
tenant-betaalmeester van het Ned.
Leger te Brussel, afkomstig van
Vrjjhoeve-Capelle, enkele malen op
een der weilanden ln de omgeving
van zijn geboorteplaats in een ver
kenningsvliegtuig, bestuurd door
zyn vriend, luitenant-vlieger in het
Ned. Leger, neergezet. Op Zaterdag
27 April gebeurde dit voor de der
de maal. Ditmaal landden zij op
grondgebied van Kaatsheuvel, nabij
de Ganzensteeg. Toen het toestel
aan den grond was gezet, stapte R.
uit en het vliegtuig verhief zich
weer in de lucht. Twee in de om
geving dienstdoende agenten van
de Rijkspolitie uit Kaatsheuvel
kwamen juist te laat bij het toestel
aan. De pasagier R. werd echter
staande gehouden en bij controle
kwamen er zes Mstjes sigaren en
1800 sigaretten te voorschijn, welke
in beslag werden genomen en te
Waalwijk op het Belasting- en Ac-
cijnzenkantoor gedeponeerd.
Het is ons niet bekend, of het,
buiten noodtoestand, geoorloofd is
op on-officieele landingsterreinen
neer te strijken. Deze methode lijkt
ons echter wel handig bekeken.
bedrag van mlllioen gulden ls be
schikbaar gesteld ter financiering
hiervan.
De algemeene bouwplannen tot na
tionaal herstel zullen een bedrag van
800 millioen gulden vergen, waarvan
300 millioen voor openbare werken zal
uitgetrokken worden en een bedrag
van 500 millioen voor woningbouw,
zooals huizen en boerderijen. Aan 't
particulier initiatief zal echter een
ruime plaats geschonken worden. De
overheid ziet haar taak in deze als
richting aangevend, terwijl het par
ticuliere initiatief de details zal moe
ten verzorgen. Er zullen bouwvoor-
schotten met rentefaciliteiten van over
heidswege worden verstrekt. De
overheid treedt hier dus aanvullend
op. De hypotheekbanken zullen even
eens in het financieringsplan 'n be
langrijke plaats krijgen toegewezen.
Het departement van Openbare Wer
ken en Wederopbouw zal er echter
voor waken dat de noodzakelijke nood-
woningbouw zoo vlug mogelijk zal ver
dwijnen om plaats te maken voor een
gezonden woningbouw, waarbij zoo
veel mogelijk er naar gestreefd zal
worden ieder gezin een eigen woning
te geven.
In den middag wijdde prof. ir. M.
J. Granpré Moliere uit over de so
ciaal-ethische aspecten van het wo
ningvraagstuk,-waarin hij in een har
monisch opgebouwde redevoering de
noodzaak van een geordende woning
voor ieder individu uiteenzette.
Een aandachtig gehoor volgde deze
uiteenzettingen, waaronder wij o.m.
opmerkten burgemeester v. Slobbe en
wethouder Struycken van Breda en
vele vertegenwoordigers uit het in-
dustrieele en sociaal-economische le
ven van Zuid-Nederland. 9
T YBIE wil een vr^je en onafhan-
-Li kelyke staat worden, zoo heeft
de Arabische Liga aan de te Parijs
confereerende ministers meegedeeld.
/ROERING maakte een neus naar
dr. Schacht, toen deze hem be
schreef als „een misdadiger, wiens
kennis op elk gebied nihil was".
TXET CONGRES van de Italia ari
sche liberale party heeft zich
ten gimste van de monarchie uit
gesproken.
TAGUARDIA heeft een toene
mende critieke vermindering"
van de verschepingen naar Europa
en Azië aangekondigd.
was overgekomen. De brigadier dani-
te in efen korte toespraak voor de»
geste. Hij wees er op, hoe zijn tro«-
pen in ons land overal de grootste
gastvrijheid hadden ontvangen. Hij
achtte het zich een eer, dit vaandel
voor de brigade in ontvangst te mo
gen nemen. De hopman van de ver-
kennersgroep „Polar Bears" bood no|
een plaquette met inscriptie aan,
waarna de burgemeester een drieweri
„leve de bevrijders onzer stad" in-
zette, dat door de duizendkoppige me
nigte spontaan en enthousiast werd
overgenomen.
deze plechtigheden vereenigden
de gasten en genoedigden zich
des avonds aan een feestmaal in ho
tel Centraal en ln het Missiehuis. De
vroolijke klanken van harmonie
zangvereenigingen klonken op de
Markt en in het Emile van Loonpark,
in welke buurten den geheelen avond
schen. In verschillende balzalen
schen. In verschillende zalzalen
duurde deze drukte zelfs voort tot
laat in den nacht. De Polar Bears
waren hier graag geziene gasten
Des avonds werd op de Markt nog
een bevrijdingsfilm gedraaid, ter
wijl in den Kath. Kring het Oranje-
Cabaret een volle zaal trok, even
als trouwens het Gildehuis, waar het
Dovo-cabaret met een succesvol pro
gramma optrad.
Wij zouden niet volledig zijn, wan-
neer wij niet bijzonderen lof betuig
den aan het alleraardigste herden
kingsprogramma. dat des morgens
voor 800 kinderen van de Broeder
scholen op de speelplaats van de St.
Vincentiusschool gegeven werd.
Boiook aan do
korkhovon
1WTEN deelt ons mede, dat WoenS'
dag 15 Mei een gezelschap van
150 Franschen naar Zuid Beveland
en Walcheren komt om de grave:
te bezoeken van hun in Mei 194(1
gesneuvelde familieleden.
Per autobussen zullen de Fran
schen te Goes in den voormiddag
uit Brussel arrfveeren en onder ge
lelde de graven van de daar
sneuvelden bezoeken.
Daarna zal het Goesche gemeen
te-be^tuur de vreemde gasten off)
cieel ontvangen.
Vervolgens zullen allen naar Ka-
pelle vertrekken, waar, zoo met
weet, niet minder dan 60 Franschet
op het alg. kerkhof Begraven
gen.
Zestig Franschen zullen die:
nacht gastvrijheid genieten bü bur.
gers te Kapelle en de rest wordt bf
Goesche particulieren onder dak ge.
bracht.
De Donderdag vindt allen w«!
In Goes verzameld waar zö om 9 t
een H. Mis van Requiem in omt
parochiekerk zullen by wonen,
welke Mis opgedragen wordt voor
de zielerust der gevallenen.
De dag wordt verder besteed om
alle terkhoven op Z. Beveland e»
Walcheren, waar Fransche soldates
begraven zün, te bezoeken..
De Vrydagmorg®n kunnen onze
Fransche gasten doorbrengen, waal
ze willen. Om 12 uur wordt hun n
maaltyd aangeboden door het co
mité dat hun komst voorbereidde
en daarna gaat het weer, over
Brabant en België, naar eigen land
terug.
Op 12 en 13 Mei
T OUIS P. SCHOLS schryft ooi
Li om Zooals bekend is word!
het feest van de verschyning va!
Onz Lieve Vrouw van EAtima aai
de drie herderskinderen Lucie, Ja'
cinta en Francisco door gehee
Portugal plechtig gevierd op dl
dagen 12 en 13 Mei 1946 te Cova dl
Iria (Fatlma)
De aandacht van de kathode
ken van Nederland moet op dca
feestdagen gevestigd worden, wafl
ook Nederland heeft een plicht val
denkbaarheid jegens Onze Lied
Vrouw van Fatima te vervullet
Door de voorspraak van Moedd
Maria van Fatlma is ongetwüfe»
veel onheil van Nederland sw
wend gedurende den oorlog, ma»
vooral gedurende de laatste maaie
den van de gruweiy'ke bezetting
Men toone daarom, voor het J
feest van Onze Lieve Vrouw 'J
13 Mei zijn dankbaarheid en tfi
en niet zelf naar Fótima gaat
dan zende men bloemen, Holla®»'
sche bloemen, en wel per vliegt»
/AVER de ontruiming van
door de Britsche troepen Is d
accoord bereikt.
TyrUJTAIRE voertuigen' zullen
nummerborden- wofden voof
zien, heeft de minister van O.
log op verzoek van de KNAC
paald.