IN MEM0RIAMM6R F. B.J, FRENCKEN
r
Yrije bedrijfsorganisaties onmisbaar
MGR. F.BJ. FRENCKEN OVERLEDEN
Indischs delegatie
niet ontevreden
1ELMAN
ligt voor
llENDE.
lau
i
België
{50 c.c.)
:lburg
De kinderen en de armen hadden
zijn voorliefde
Tripolis en Cyrenaica
onafhankelijk
Kath. Volkspartij
lijst no. 2
Franco regiem'
wordt onderzocht
IN 'T KORT
Dit jaar geen
zomertijd
P
912 uur
li'ii op 7.00111
|:en dagelijks
|4 Ol' ZOOM
508-xxx-Q
Tan dit blad
rouw bij
SER GOED
645—O
(ingzaken
I cteur van
748—0
ld een
Iben?"
lrgen 7*
professor nog
bewustzljnT.. -
Wiske worden
al* z« van
men.
>00000
olygoon
i. 484-0O
>00000000
217—0
520
yww^»
'andersteen
DilUME
GEM VEEGV-
?JgMOEM Of
IMS.
Her of ff#
MEEEMT CAT
iTH>£/?P£N
GTMÜ.
TWEEDE JAARGANG No. 453
UITGAVE: STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem,
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN, Vlissingen;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel 102; Red J. v. d. BROEK. Bijbureau
Oostburg, Nleuwstr 23 Z.-Eilanden: Bureau
Goes. Westsingel 75, tel. 2236 Red. N.J KARHOF
DINSDAG 30 APRIL 1040
Voor God Koningin en Vaderland,
Commissie van Toezicht C. J. VAN HOOTB-
GEM A. E. LANGENHORST Mr Dr A. J.
J. M. MES Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs t
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week- (bij met-post
bestelling) 0.26; Losse nummers 6 cent.
IN HET RUSTHUIS St. Augusti-
nus te Wilrijck vond dit ruste-
looze hart de eeuwige rust. Rus
teloos had God hem geschapen en
begiftigd met kwaliteiten van geest
en hart, die nimmer rust vonden
voor hij zijn volk op weg wist naar
het eeuwige geluk. Origineel den
ker en vurig dichter, schitterden
zijn gaven al op het Groot Semi
narie en toen hij eenmaal profes
sor was op Ypelaar vond zijn be
zielend woord den rechten weg naar
het hart van zijn jongens en ont
vouwde voor hen de schatten der
poëzie en de lichtglanzen van zijn
Mariale en Eucharistische liefde.
Ontelbaar velen schor k hü idealen
voor geheel hun leven.
Maar altijd was de wereld waar
HU woonde te klein voor zijn groote
hart en voor vele dwalende en
zoekende zielen ontstak hij het
licht van het geloof en baande zijn
geestdrift den weg naar het hart
van God.
Uit het vriendenhart van Dr.
Poppe sprong de vonk die heel zijn
leven verder in gloed hield en dui
zenden harten ontvlamde hij. Voor
twee groepen had hij 'n voorliefde:
voor de kinderen en voor de armen
en onfeilbaar sprak hij de taal van
hun hart
Voortdurend rezen grootsche
plannen In zijn geest en verzwij
gen kon hü ze niet. Heel het bis
dom moest doordrenkt worden van
Eucharistischen geest en door zijn
stuwende propaganda kwam in de
Kerk v. h. Allerheiligste Sacra
ment de eeuwigdurende Aanbid
ding tot stand en met zijn be
geesterde vrienden herstichtte hij
den Stillen Omgang ter eere van
de Miraculeuze Hostie van de Nier-
vaert. Waar hij den tijd vord voor
alle tridua en retraites begreep
niemand. Nooit spaarde hij zich zelf
en zijn warme goedheid vuurde zijn
volgelingen aan tot veel grooter
dingen, dan zij dachten In staat te
zijn.
Uij zette zijn leven in voor het fa-
brieksmeisje en langs welke we
gen God alleen weet het maar
hij wist de krachten te vinden die
zijn idealen omzetten In de prak
tijk en van dien tijd af Is zijn in
vloed niet meer te stuiten. Overal
verrezen E.K.-huizen, wapperden
de blauwe vlaggen van de KJV
bazuinde de „Roepstem" zijn krach,
tigen opmarsch, vloog „Verove-
rirg" over het land. Zijn portret
uit de krant geknipt, prijkte op 't
schouwke van het arbeidende gezin,
en in de hoogste kringen der regee
ring was hij een graag aanhoorde
pleiter voor de geestelijke belangen
van zijn volk en een hooggewaar
deerde stuwkracht. In het Cate-
chistenwerk stortte hij al zijn idea
len uit en ver over de grenzen van
ons land werkte de onweerstaan
bare kracht van zijn woord
Als generaal, aan het hoofd van
zijn troepen, trok Hij op naar Rome,
en gesterkt en kinderlijk blij om
het zegenend woord van den Heili
gen Vader keerde hij terug, Aan
voerder van het Mariaal Legioen
van de Katholieke Actie.
Door de meisjes vond hij den weg
naar liet gezin en ook de jongens,
de vrouwen en de mannen schaar
den zich op zjjn stem in de strij
dende gelederen.
Tegenslag versterkte zijn kracht
en verslagen was hij nooit, want hij
Bevin wil er één staat
van maken.
I)E, ministerconferentie te Pariis
heeft een moeilijken dag gehad
hi verband met de aanspraken van
de Sovjet-Ur.ie op het alleenbeheer
over Tripolis. Engeland en Frank-
rijk zyn er tegenstander van en
eerstgenoemd land stelde voor Tri
polk en Cyrenaica onmiddellijk on
afhankelijkheid te verleenen en in
een staat te vereenigen. Men neemt
aan, dat over deze zaak fel gestre
den zal worden.
Oostenrijk heeft de conferentie
een verzoek doen toekomen tot
teruggave van Zuid Tirol, terwijl
Italië een memorandum heeft sa
mengesteld, waarin tot uitdrukking
gebracht van welke groote be-
teekenis dit gebied voor Italië is.
wist zeker; Maria was zijn goede
Almachtige Moeder, die alles voor
hem vermocht bij God den Vader
almachtig.
Vanuit zijn burcht Bouvigne
drongen zijn plannen door geheel
Brabant, ja geheel Nederland, en
in de wisselende kansen van de
laatste onheilvolle jaren, vond zijn
flitsende geest nog steeds den weg
naar alle harten, al was het langs
ondergrondsche paden.
Hij heeft gewoekerd met de ta
lenten die God hem had gegeven
in overstroomende maat, en nie
mand. die hem aanhoorde, kon hem
weerstaan.
Tn de laatste jaren bezocht God
hem met ziekten, die hem dwon.
gen tot rust van het lichaam, zijn
eest bleef altijd vitaal en hield
honderden aan net werk. En toen
hij het einde voelde naderen wilde
hij stil en eenzaam heengaan. Blij
heeft hü altijd zün gaven aan God
geschonken, blij gaf hjj zijn ziel
terug aan God en wilde dat ook
allen die dat meemaakten blij zou
den zijn, en vroeg om de machtige
jubeling waarmee de Kerk de zie
len van hare kinderen geleidt naar
het eeuwig geluk: In Paradisum
deducant te Angeli.
Monseigneur Frencken, eenvou
dige blije knecht van God, uw aan
denken zal in zegening blijven bij
talloozen, die gij een voorsmaak
hebt gegeven van de hemelsche
blijdschap, wier weg gij geëffend
hebt naar den H. Wil van God, aan
wien gü. u getoond hebt zooals ge
in het diepst van uw hart züt ge
weest Kind van Maria, vriend van
Jezus Eucharisticus.
A, J. S., rector
Tien partijen gaan
de verkiezingen in
TIET Centraal Stembureau te Den
Haag heeft de nummering der
candidatenlüsten voor de Tweede
Kamerverkiezingen vastgesteld.
De nummering luidt: 1 Partii van
den Arbeid, 2 Kath. Volkspartij, 3
A.R. partij. 4 Christ. Hist., 5 Parti)
van de Vrijheid, 6 Comm. partij, 7
Prot. Unie. 8 Staatk. Ger., 9 Ned.
Bellamy partij. In kieskring 9 (Am
sterdam), waar 8 partijen aan den
strijd deelnemen, krijgt de groep
Lopez lijstnummer 9.
In totaal nemen dus 10 partijen
aan den verkiezingsstrijd deel.
TN RUSLAND en Siberië vertoe-
ven nog 1150 landgenooten, die
door de Duitschers ais „Oostbou
wers" geronseld werden. 800 land
genooten zijn op weg van Rusland
naar ons land bij Weenen aangeko
men.
Prof. Rommo
schetste de organisafie
welke gewenscht Is
rpUDENS het reconstructiecongres
van den Ned. Kath. Midden
standsbond op het gemeenschaps
oord Drakenburgh hield prof. C.
P. M. Romme Maandag een magi
strale rede. Na de voorgeschiedenis
van de publiekrechtelijke organisa
tie voor het bedrijfsleven geteekend
te hebben, ontwikkelde spreker een
vijftal stellingen:
le. Een vrije vereeniging met
verplicht lidmaatschap (organisatie
Woltersom) is onvereenigbaar met
en schadelijk voor een stelsel van
publiekrechterlijke bectrüfsschap-
pen.
2e. De vrije organisatie (zonder
verplicht lidmaatschap) is onmis
baar in een stelsel van publiek
rechterlijke bedrüfsschappen.
3e. Het vrije organisatieleven
dieni; confessioneel geleid te zijn.
In het hartje van
Parijs startten de
deelnemers aan 'n
baUonwedstrüd,
den eerste, welke
sinds het uitbre
ken van den oor*
log weer werd ge
houden. Een
enorme menigte
woonde 't schouw
spel t>(J.
4e. De organisaties Woltersom
moeten met bekwamen spoed ver
dwijnen, ongeacht de instelling van
bedrijfsschappen; de bureaux ech
ter moeten blijven in zooverre zü
een taak vervullen, waarbij zü het
geheele bedrijfsleven moeten om
vatten, zulks onder leiding van een
bestuur uit het bedrijfsleven.
5e. Er behoort een regeling te
komen, waardoor de financieele
lasten worden gelükgesteld voor
alle bedrüfsgenooten, of zü al dan
niet tot het vrüe organisatieleven
wenschen toe te treden.
Het glashelder betoog oogstte
dankbaar applaus.
'n
MET HEM GIMG EEM GROOT PRIESTER
EN EEN VRUCHTBAAR SOCIAAL STRIJ
DER HEEM
/\P 59-jarigen leeftijd overleed gisteren in het St. Augustinus-rust-
huis te Antwerpen Mgr. Franciscus Bernardus Josephus Frencken
Directeur van het Eucharistisch Werk in het Bisdom Breda, pionier
op godsdienstig, charitatief en sociaal terrein, geheim Kamerheer van
Z. H. den Paus, officier in de orde van Oranje Nassau.
Voor het laatst trad Mgr. Frencken
het vorig Jaar naar buiten op in
de Christus Koningkerk te Breda,
waar hü over de dreiging uit het
Oosten sprak en over de taak van
het meisje in een Christelüke maat-
schappü- Zün gezondheidstoestand,
die hem in de laatste jaren meer
genoopt had tot rustperiodes, on
dervond toen een inzinking, waar
voor hü herstel zocht in Luxem
burg en in België. Met vlagen trad
er beterschap in. doch over het al
gemeen ging zün lichamelü'ke ge
steldheid in dalende lün. Ook een
operatie kon daarin slechts tüdelük
verbetering brengen.
Zondag jl. werden hem te Ant
werpen de laatste H. H. Sacramen
ten toegediend. Gistermorgen
bracht Mgr. Baeten den lüder een
bezoek en hü trof hem nog volko
men helder van geest aan. Ook
verschillenden van zün naaste
medewerkers stonden aan zün
sterfbed en werden diep ontroerd
door de volkomen overgave, waar
op hü den overgang naar het an
dere leven afwachtte. Op zün ver
zoek zongen de Catechisten het
„In Paradisum". Mgr. Frencken
bad zelf de gebeden der stervenden
mee. Zooals zijn leven was, zoo was
ook zün einde: Een voorbeeld van
diep geloof en waarachtige blü
heid.
Ap 9 Juni 1886 werd hü te Ooster-
hout geboren, zoodat hü bijna
den 60-jarigen leeftüd bereikte. Zijn
roeping tot het priesterschap vond
de eerste bekroning In de wüding,
den 21en Mei 1910. Van 5 Juni tot
5 Sept. stond hij als kapelaan in 't
Zeeuwsch-Vlaamsche Lamswaarde,
waarna zün benoeming tot profes
sor aan het Klein Seminarie De
Ypelaer volgde. Hij kenmerkte zich
al dadelük als een hard en vrucht
baar werker, een begeesterend rede
naar. een vurig Maiiakind. Bekend
uit dien tijd zijn tooneelspel
..Pllatus". dat tal van opvoeringen,
°°a in de open lucht beleefde. Hü
werd vooral gegrepen door de ge
dachte van den Eucharistischen
Kruistocht, dien zün persoonlüke
vriend dr. Edw. Poppe in Vlaan
deren was begonnen.
Z. H. Exc. Mgr. Hopmans en Mgr.
i.uiv.cn iicuoeii uen iüiienans-
tischen Kruistocht van België naar
ons bisdom overgeplant. De veel
vuldige en goed voorbereide en wel.
benutte H. Communie moest het
middel bü uitstek worden om de
geloovigen met Christus te veree
nigen en krachtens het devies van
den bisschop met Christus te doen
leven en werken.
De E.K. van de eerste uren was
als een ziel: een beginsel van nieuw
leven.
De H. Communies gingen met
tienduizenden omhoog. De Maria
verering bracht steeds nieuwe
werken tot stand. De kleine gods
dienstige clubjes onder kinderen en
fabrieKsmeisjes groeiden in den be
ginne uit tot K.JV van meisjes en
jongens. De Kath. Verkenners dan.
ken aan de E.K. hun bestaan. Een
groeiend succes werden de E.K.-
dagen voor onderwüzers en onder
wijzeressen.
De E.K.-clubjes onder fabrieks
arbeiders zün de voorioopers ge
weest van de kernvorming in de
standsorganisaties.
De Altüddurende Aanbidding in
de H. Sacramentskerk, waar Mgr.
Frencken in 1926 werd benoemd tot
kapelaan, werd de krachtcentrale
der Eucharistische beweging
En. zooals directeur Jos van
Campen in het mededeelingenblad
van de K.A. zegt: De Katholieke
Actie is het lichaam geworden dat
door de E.K. bezield werd. Uit de
bron van de E.K. zün alle groote
werken van den nieuwen tüd in
ons bisdom ontstaan. Om zün E.K,
is ons bisdom het Eucharistische en
Mariale bisdom geworden, waarvan
de wapenspreuken van onze beide
bisschoppen getuigenis afleggen.
JYlein is Mgr. Frencken met het
E.K.-werk begonnen. Het „kin
derwerk" op het Baggürhof waren
de eerste stappen van dit belang-
rüke sociale werk, dat door Mgr.
Frencken met al zün geweldige
kracht omhoog gestuwd werd.
11 Augustus 1926 kon hü meer
gaan geven aan dit werk. dat hem
zoo na aan het hart lag. De bus-
schop benoemde Mgr. Frencken
toen tot directeur van het Eucha
ristische werk. Zün groote ver
diensten kunnen niet allemaal be
schreven worden. Maar dit mag
toch wel geconstateerd worden:
door zijn begeesterend woord, zün
catechistenvorming, zün Marialen
arbeid heeft Mgr. Frencken zeer
bijzondere beteekenis op sociaal
voorvechtersterrein.
Onomstootelük is dit wel geble
ken bü zün zilveren priesterfeest
in 1935. Z. H. de Paus benoemde
hem toen nl. tot Geheim Kamer
heer van Z. H. En niemand was
Hopman^egdMgr°'FrencLn^de"V» 1°'"
groote boodschap zelf kwam bren- raa/XSin
Ook H.M. de Koningin wilde de !ang.en ,va.n den. landbouw zyn
Veiligheidsraad stelt
commissie in
TIE Veiligheidsraad nam Maandag
het Australische voorstel aan
inzake de Spaansche kwestie, ech
ter niet dan nadat de afgevaardig
de van Australië twee Poolsche
amendementen er op had over
genomen. Een commissie zal thans
een onderzoek instellen naar het
Frar.co-regiem, met 31 Mei als li
miet voor het uitbrengen van ver
slag. Alleen Gromyko verklaarde
zich tegen het voorstel. In de com
missie zullen zitting hebben ver
tegenwoordigers van Australië,
Frankrijk, China, Brazilië en Po
len.
Vliegtuigen halen voedsel
uit Australië.
TIET VERTREK van dr. v. Mook
is op verzoek van den minis
ter van Overzeesche gebiedsdeelen
eenlge dagen uitgesteld ter be
spreking van een aantal bestuurs
aangelegenheden. De Indonesische
delegatie is inmiddels te Batavia
teruggekeerd, waar de heer Soe-
wandi verklaarde „niet ontevreden"
te zün. De delegatieleden toonden
zich overigens zeer gesloten
Uit Australië werd gemeld, dat
thans Douglastransportvliegtuigen
het vervoer van levensmiddelen en
goederen hebben ter hand genomen,
die door Nederland zijn aangekocht
en die de Australische havenarbei
ders weigerden in schepen te la
den Een intensief plan is opge
steld om de goederen te vervoeren.
Bij Pesing ten W. van Batavia
heeft een hevig gevecht plaats ge
vonden tusschen een patrouille en
een bende terroristen. Deze leden
zware verliezen, terwijl de Neder
landers 1 doode en 6 gewonden ver.
loren.
verdiensten van Mgr. Frencken be
loonen. H. M. verleende hem na
melijk bij het zilveren priesterfeest
het officierschap tn de orde van
Oranje Nassau, speciaal in verband
met zün sociaal werk.
gen r.obel en groot mensch en
edele priesterfiguur ls van ons
heengegaan. Ondanks zijn groot
heid bleef hü een eenvoudig, har-
telü'k en blü mensch. Er ging van
hem zoo'n groote aantrekkings
kracht uit, dat wü zyn heengaan
nog lang als een groote leemte zul
len voelen.
Er, meer nog dan wü, de com-
munauteit der Catechisten, wier
aantal in den loop van nog geen
20 jaar groeide tot 160. meer ook
de sociale verzorgsters en gezins
verzorgsters wier aantal de 300
reeds benadert en wier ai-beid en
streven zoo'n groote kracht ont
leende aar. het bezielende woord
van Monseigneur Frencken.
God beloone hem met de eeuwige
blijdschap.
De uitvaart van Mgr. Frencken
zal Vrijdag a s. plaats hebben om
10.30 uur In de kathedrale kerk te
Breda, waarna het stoffelijk over
schot. zal worden bügezet in het
familiegraf te Oosterhout,
hierbü beslissend geweest, bespa
ring aan brandstof wordt geacht
hiertegen niet op te wegen.
r<RAAF MABCHANT d'Ansem-
bourg heeft door het Bossche
Byz. Gerechtshof de doodstraf te
gen zich hooren eischen, bene
vens ontzetting uit de beide kies
rechten.
TIENERAAL GIRAUD heeft zich
candidaat laten stellen voor de
M.R.P.
ORIGADE-generaal Roxas is tot
president van de Philippijnen
gekozen. Het is de eerste president
van de onafhankelüke Philippij
nen.
TIE BENZINEPRIJS wordt 1
Mei verlaagd van 30 op 20
cent, die van gasoline van 10
op 8 cent. Pomphouders zullen
hierdoor geen verlies lüden. De
prüzen voor het vervoer langs
den weg zullen er door vermin
deren. De prüsverlaging bet.ee-
kent voor het goederenvervoer
een reductie van minstens 5.4
pet. en voor personenvervoer
5 pet.
