SISTEN
MAAIERS
MAN
WAT
BON?
10P
Axel
'en medicus
lijstaanvoerder der K.V.P
ONDERWIJZERSSALARISSEN
JCOP VAN DE GElöVERWALTUNG
in Frankrijk
b hanen
ooruit.
:en
neel
V
Kaas
h
IBAAR
Een onderhoud
met Dr. Chr. Mol
krijgen wij op den
h
LA GUARDIA
wil de Ver. Staten
RANTSOÊNEEREN
deel der onderwijshernieuwing
OUD PLANTERS
naar Nw. Guinea
Bekentenis afgelegd
KED. LANDVERRADERS
IN 'T KORT
MEDEDEELING
gemaakt dat
i191-o
-St. Jansteen
ÖOOOOO0OO
f hebben
i
OGO0OOOOQ
Jbedrfyf
WANT
vuilnisman!*!
direct lever -
in en U tarfll!
erin*
sn is
242—OXXX
RADIG
s hiervoor
196—o
;rnehzen
SB. STAMPR.
ge prijzen.
'EEKERIJ
834—0
trompetten
enz.
197—o
en 2.25 M.
tractor binders,
aanbevelend:
TERNEUZEN
BINDER-
m. Levert
voorraad
aan con-
bevelend,
213-o
ïtie aannemen
f 0 70
t 0,80
f 0.90
;ht
TERNEUZEN
randersteen
IVEEDE JAARGANG No. 445
llTGAVB: STICHTING „DE STEM'
BirccteurJ. A. H. M. VAN SCHIJNDEL.
Koofdredacteur J. J. tl. A. BRUNA Algem.
Veeuwsch-redacteur: W. GROBPEN. Vltssingen;
feeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
boort 8. tel 102; Red. J. v. d. BROEK. Bijbureau
Oostburg, Nieutvstr SS Z.-Ellanden: Bureau
poes. Westslllgel 75. tel. 2230 Red. N.J KARHOF
als
DONDERDAG 18 APRIL 1946
Commissie van Toezicht C. J
GEM A E. LANGENÏIORST
J. M MES Mr EI. B. L.
VAN EIOOTia-
Mr Dr A. J.
DE RECHTER
Vöor God Koningin en Vaderland,
Verschijnt eiken werkdag. Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij met-post
bestelling) 0.28 uosse nummers 6 cent
jezondbeidszorg krijgt in de
'<amer een krachtig voorspreker
ET BRABANTSCHE PLATTELAND mist een schoolartsendienst,
tot de oprichting er van te geraken. Waarom? De kosten gouden te
hoog zün. naar schatting f 15000 per kring van 6000 kinderen, terwijl in
feite één ernstige t.b.c.-patiënt, economisch gezien, de gemeenschap
méér kost. In andere provincies bestaan er trouwens wel diensten. Zou
daar het geld een andere waarde hebben dan in onze provincie Ik
herhaal: waarom blijft Brabant, onze In zoo menig opzicht voortvarende
provincie, hierin ten achter
[Aeze woorden kwamen
mond van dokter Chr.
uit de
Mol te
Etten. een bij uitstek deskundige
Dp het gebied der volksgezindheid,
w lens naam en faam als leider der
Kruisvereenigingen ver buiter, de
provincie bekend geworden zijn.
Reeds tweemaal plaatste de voor
lopige Tweede Kamer hem des
wege op de voordracht ter vervul
ling van een vacature. De tijd was
echter nog niet rijp. nóg niet,
maar straks, na de Kamerverkie-
Eii sen, zal doleter Mol als eerste
katholiek medicus dit landscollege
verrijken, gekozen als afgevaar
digde voor de Kath. Volkspartij.
IAe a.s. verkiezingen en dokter
Mols candidatuur voor de
Tweede Kamer waven voor ons
aanleiding om eens met hem te
gaan praten. Het is een urenlang
gesprek geworden en zoo veelzijdig
belangwekkend, dat wij de keuze
hebben tusschen verschillende on
perwerpen. Moeten wij het hebben
over het rustieke Etten. waarvan
dr. Euwe j.l. Zondag tijdens een
simultaan-schaakweristrijd ver
klaarde: nog nooit gehoord te
hebben, maar dat op menig gebied
een voorbeeldige activiteit ten
toon spreidt Over zijn tooneel en
muziekleven, zijn cultureele en
iportieve inspanningen, over dei:
vorkoepelenrien arbeid der K.A.
Niet dan met een zucht van
ipijt stappen wij over deze onder
erpen heen. Het moet voorals
og gaan over een ar der en bin-
en het raam der tijdsomstan
digheden verder reikend onder
werp; 's lands toekomst, de Kath.
Volkspartij en de rol. welke dokter
Mol daarin te vervullen heeft.
ons volk heeft ernstig geleden. Het
aantal merschen, dat aan zenuw
storingen lijdt loopt in de hon
derdduizenden. Bombardementen,
deportaties, ondergrondsch werk en
gevangenschap zijn er de oorzaak
van en zco telt bijv. Amsterdam
alleen al 50.000 patiënten.
Als ons volk niet in staat gesteld
wordt zijn geestelijke gezondheid
te herwinnen, herkrijgen wij nooit
een normale maatschappij.
7ijn de feiten en verschijnselen.
dus. allerminst verheugend, er
is ook geen reden tot zwartgallig
heid mits aangepakt wordt zooals
de Kath. Volkspartij dat wil en
zooals alle organen der volksge
zondheid, de Kruis- en artsenver-
eer. igingen voorop, dat willen.
Dat beteekent, dat gebroken moet
worden met de politiek van weleer,
die - afgestemd op den ,voor-
oorlogschen gezondheidstoestand
niet de kracht eener onontkoom
bare noodzaak ondervond om maat
regelen op groote schaal te tref
fen. Er was trouwens een andere
reden waarom de overheid zich
niet al te bezorgd behoefde te
toonen. Voor haar uit zag zij de
particuliere-, de Kruisvereenigin
gen, schrijden, die tientallen ja
ren achtereen schitterend werk de
den. Veranderd is thans de toe
stand.
(Vervolg op pag. -8)
■^een, zei dokter
1 desbetreffende
Mol op onze
vraag, neen,
ar. politiek heb ik tot nu toe nog
nooit gedaan, maar als ik er thans
I toe overga, is dat toch allerminst
vreemd. Vroeger hebben zoowel
Witte Kruis- als artsen-
L vereenigingen er al eens op aan-
I cec'.rongen, dat een medicus in de
kamer zou komer en thans heeft
de Kath. Volkspartij aan dat ver
langen relief gegeven door mij te
vragen mij voor haar, voor onze
partij candidaat te laten stellen.
Ik heb gemeend niet te mogen
I weigeren, omdat 's lands belang
om een bijzondere behartiging der
volksgezondheid vraagt en de
Kath. Volkspartij t.o. daarvan ge
toond heeft een helder inzicht te
bezitten, dat zij in een aparte pa
ragraaf van haar programma tot
uitdrukking heeft gebracht.
Iets van 's lands rooden heb ik
u al verteld. Er moeten school-
artsefldiensten komen, zooals tal
van steden, bijv. Brec! a-Tilburg-
E'mdhoven, ze reeds bezitten. Het
platteland mag daarin niet tekort
i gedaan worde: nu minder dan
ooit, nu de volksgezondheid ern
stige gevaren loopt door de aan
wezigheid van allerlei besmettings
haarden. Sinds den oorlog is het
aantal t.b.c.-gevallen minstens
vervijfvoudigd, en r.cg altijd is de
top nog niet bereikt. Hetzelfde
geldt voor het euvel der geslachts
ziekten, voorts is de zuigelingen
sterfte zeer toegenomen.
Hierbij blijft hel echter niet
Onk de geestelijke gezondheid van
i A GUARDIA, oud-burgemees-
ter van New Yorl^ en directeur
van de Unrra. wenscht de Ver.
Staten op rantsoen te zetten, op
dat de Unrra de haar toegezegde
hoeveelheden voedsel zal kunnen
ontvanger,. Gebeurt zulks niet, dan
zal hij aftreden, heeft hij in een
stormachtig verloopen onderhoud
met president Truman gezegd. Zijn
eisch luidde: binnen 48 uur het
voedsel. Na dezen tijdsduur zal men
dus of een strenge rantsoeneering
jof een sensationeel aftreden van La
Guardia kunnen verwachten.
BONKAARTEN KA. KB, KC 604:
186 algem. 100 gr. cacao
187 algem. 250 gr. jam
188 algem. 3 d. lucifers
189 algem. plm.250 gr.z. zeep
BONKAARTEN LA. LB, LC 604:
A 26 melk 2 L. melk
B 26 C 26 melk 3>/2 L. melk
104 aardapp. 2 kg. aardapp.
BONKAARTEN KD, KE 604:
682 algem. 100 gr. cacao
683 algem. 250 gr. jam
684 algem. 3 d. lucifers
685 algem. plm. 250 gr. z. zeep
BONKAARTEN LD, LE 604:
D 26 E 26 melk 6 L. melk.
604 aardapp. 1 kg. aardapp.
TABAKSKAARTEN ENZ.:
T 24 2 rants, tabaksart.
(geen imp. sigar.)
V 24 100 gr. choc.
X 24 100 gr. choc.
Bovengenoemde bonnen kunnen
reeds Donderdag worden gebruikt
met uitzondering van de bonnen voor
melk en aardappelen, waarop eerst
Maandag mag worden afgeleverd.
Bij deelneming aan maaltijden van
de centrale keuken moeten aldaar de
bonnen „108 of 608 vleesch" voor
vleesch en „104 aardappelen" voor
aardappelen worden ingeleverd.
Minister noemde salarissen gebrekkig
Anderwjjs is in de Tweede Kamer
aan de orde geweest. Er be
stond eigenlijk geen meenings-
vcrschil over: er is een toenemend
tekort aan onderwijzend personeel,
dat opgevangen dient te worden, de
salarissen der onderwijzers zijn on
voldoende. zoozeer, dat dhr. van
Veldhoven (R.K.) een algeheele sa
larisherziening bepleitte en dhr.
Swcers in afwachting daarvan een
tijdelijke hoogere overbruggings
toelage vroeg.
Minister van der Leeuw noemde
de onderwijzerssalarieering ook ge
brekkig, maar, zoo zei hij, „met 'n
tooverformule is dat niet op te los
sen." De salarisherziening is een
inlegreerend deel van de onder
wijshernieuwing. Deze zal eerst aan
de orde moeten komen. Overigens
verklaarde de minister de salariee-
ringskwestie ais meer dan een actie
om meer te verdienen te zien. De
zaak heeft zijn volle aandacht.
T.a.v. het aantal onderwijzers,
deelde Z.E. mede, dat bij den Raad
van State een K.B. aanhangig is
om hen. die HBS-opleiding hebben
in de gelegenheid te stellen in twee
inplaats van in drie jaar de onder-
wijsacte te halen.
Het aanhangig zijnde wetsont
werp verlengmgs werkingsduur van
/AP Java bestaai onder oud-plan-
ters veel animo om deel te ne
men aan de kolonisatie van Nw.-
Guinea. In Bandoeng alleen schre
ven in twee dagen 100 personen in.
Het eerste contingent zal op 5
Mei Hoilandia verlaten. Elke kolo
nist zal het noodige krijgen om 5
H.A. in cultuur te brengen.
Hel Ned. Ind. leger heeft beslo
ten alle dienstplichtige mannen ge
boren voor lj>.38 te regfcsüi eeren en
op te roepen ten behoeve van het
nieuwe leger.
Dienstplichtigen en reservisten,
die niet of nog niet. in actieven
dienst zijn, mogen Indië dientenge
volge niet meer verlaten zonder ver
gunning, tenzij men ouder is dan 15
resp. 48 jaar.
T\e bezetting van Pesing, welke 'n
protest heeft uitgelokt van In
donesische zyde, blijkt geschiedt te
zijn door het 2e bataljon van 14 R.
I.. na overleg met den geallieerden
commandant van Batavia. Welis
waar had de T.R.I. om vaststel
ling van een demarcatielijn ge
vraagd, maar nadien geen ant
woord gegeven op het geallieerde
voorstel. Had zij dit wel gedaan,
dan had geen incident kunnen
plaatsvinden. Naar de operatie op
Dienstplicht in Indie
ingevperd
In Amerika komen de amphibie-
■-liegttiigen in zwang. Be piloot
kan er naar keuze mee op hel
land of op de zee dalen. Men ziet
hier de „zeeby" juist op de schei-
'ding van helde elementen.
NJA ZIJN ARRESTATIE te Klce-
tinge is J, de J die onder dien
naam van Joop van de Geldver-
waltung in het kamp te Amersfoort
bekend stond en zich daar zoo
misdragen heeft volgens slacht
offers en ooggetuigen, naar het
fort te Eliewoutsdijk vervoerd. Ter
stond is daar met het verhoor be
gonnen, waarvan het resultaat
was, d«t de J. een volledige be
kentenis heeft afgelegd
De arrestatie van da J. die tot
een geachte Goesche familie be
hoort heeft heel wat stof doen,
opwaaien. Hoewel hij wat avon
tuurlijk van aanleg is had nie
mand dit achter hem gezocht, te
meer omG.t hij zich bij zijn uit
zending en wat daarna volgde als
een goed Nederlander had ge
dragen.
De P.O.D, heeft liet zich in deze
zaak niet gemakkelijk gemaakt en
ging niet over een nacht ijs. Aan
leiding tot het onderzoek was de
aanklacht van den Endhovenschen
journalist Zoetmulder ji die de
J, in het kamp onder zijn pseudo
niem had leeren kennen en hem
onlangs op het spoor kwam.
Nf-'t minder dan dertig personen
uit aiie declen van Nederland zijn
toen gehoond en allen legden om
trent Joop van de Geldverwaltung
uitermate bezwarende verklaringen
af. terwijl zU, toen hun de foto
van de J. werd getoond, hem als
huil kwelgeest herkenden Ben in
woner van Haarlem is volgens
zim verklaring, na afgerammeld te
zijn door de J. omdat die vermoed
de, dat de Harrlemmer geld
achterhield, met een gebrroken arm
en een hersenschudding in het
hospitaal opgenomen. Anderen
kwamen met verhalen, zco schok
kend, dat men ze nauwelijks ge-
looven kan en ook zijn er beschul
digingen, dat de J. de verrader
was van de geheime godsdienst
oefening in liet kamp en een
droeve rorl speelde ty het opsporen
van geïnterneerden voor de be
ruchte tramsporten naar Duitsch-
land.
Het is haast niet te gelooven,
dat een Nederlandsch burger tot
zullJj daden tegen fcnagencoten
kon komen doch de aanwijzinen
zijn zoo positief dat men gezien
trouwens ook de bekentenis niet
meer twijfelen kan.
het reglement voorloopige pension-
neering onderwijzers, weid daarop
z.h.s. aangenomen.
Salariskorting
zichzelf wordt nog een onderzoek
ingesteld.
Te Batavia blijkt het Britsche
gezag een ultimatum gesteld te
hebben aan den republikeinschen
„resident" voor het verwijderen
van de reclamebiljetten in de stad.
tegen
FR A NCO-SP A MJE?
pEN verslaggever van het Haag-
sche blad „De Telex" beweert,
dat er uit het interneeringskamp
te Sluis verscheidene NSB-ers en
ook SS-ers worden bevrijd, indien
zij zich verbinden om tegen Prar.co
-Spanje te vechten. Kennelijk is
hier van communistischen invloed
sprake, aldus het blad. Met behulp
van enkele Nederlanders, w.o. voor
aanstaanden. zou er in de kampen
een zeer sterke communistische
propaganda gevoerd worden. Een
caféhouder in Sas van Gent. voor
zitter van de CPN zou voor de
transporten over de grens zorgen en
vervolgens zouden er weer posten
uitstgan, die deze landverraders by
Panne over de-Belgisch-Fransche
grens helpen.
Bayeux wordt als een van de ver.
zamelplaatsen in Prankryk ge
noemd. Diverse geronselde ge
detineerden moeten door het actief
optreden van de grensbewaking on.
der arrest gesteld en verhoord zijn,
doch mogelijk bestaan er nog een
aantal andere ontsnappingslijnen.
We laten deze metfedeelingen na
tuurlijk voor rekening van het
Haagsche blad, doch meenen, dat
nadere opheldering niet mag uit
blijven.
ZWITSERLAND zal zyn brood-
rantsoen verlagen van 250 gr.
tot 225 gr. per dag om het voedsel
tekort van andere landen te helpen
verlichten. In de zomermaanden
zullen bovendien de toewijzingen
voor grutterswaren, zuivel en jam
verlaagd worden.
religieuze onderwijzers
tn de rijksbegrooting voor On-
derwijs, K. en W. blijkt op
genomen te zijn intrekking van
de korting op de salarissen der
in commimauteit levende onder
wijskrachten en vermeerdering
van het aantal schoolopzieners
van 8 tot 12.
Voor subsidie voor haar gymna
sium komt ook de gemeente Breda
in aanmerking.
De regeermg blükt voorts gedu
rende eenige jaren een bedrag be
schikbaar te willen stellen voor ten
hoogste drie musea in ons land, die
de herinnering levendig kunnen
houden aan de oorlogsgebeurtenis
sen.
De tooneelschrijfkunst zal op be
scheiden wüze wordap aangemoe
digd en een staatsprijs voor de let
teren worden ingesteld.
pEN landeiyk congres tot ver-
nieuwing van het onderwijs
wordt op 24, 25 en 26 April te
Utrecht gehouden.
taE Belgische zomertyd zal op 21
April nog niet ingevoerd wor
den. Het wachten is op de coördi
natie met het interr. ationale ver
keer.
TAE „beul van Ommen", de 43-j.
M. Scheffer uit Koog aan de
Zaan, is ter dood veroordeeld. Te
gen hem was 15 jaar geëischt.
Scheffer vertrok geen spier van zijn
gelaat.
PARTICULIERE postpakketten
kunnen thans gezonden wor
den naar de landen waarheen sinds
1 April ook handelspakketten ver
zonden kunnen worden.
TAE Britsche Labourpartij wil
een „anti-communistische
internationale" stichten, meldt
de Daily Mail. Vertegenwoordi
gers var. alle soc. dem. organi
saties in Europa en de Br. Do
minions zouden daartoe voor
een bezoek aan Londen zijn uit-
genoodigd.
rpSJECHO-SLOWAKIJE wenscht
van Duitschland een ca. 40 km
diepe strook van het belangrüke
Silezische kolen- en industrie
gebied.
TN FRANKRIJK zyn tusschen de
drie regeeringspartijen meenings
verschillen gerezen over de vraag
of het parlement straks uit één of
twee Kamers zal bestaar.. De Ka
tholieke M R F. wenscht twee Ka
mers, socialisten en communisten
willen er slechts één. De beslissing
hangt thans af van de constitutio-
neele vergadering die binnenkort 't
ontwerp Grondwet moet beoordee-
len. Het ziet er raar uit, dat
zoo geen compromis gevonden
wordt de M R P. uit het regee-
ringsblok zal treden.
In den loop van den nacht werd
gemeld, dat de Fransche constitu-
eerende vergadering een amende
ment van de M R P. op de nieuwe
Grondwet, waurby werd voorge
steld den president van de repu
bliek te doen kiezen door de beide
Kamers verwierp met 289 tegen 264
stemmen.
Ontzaggelijke golven beukten op 1 April de kusten der Hawaiian-
eilanden, veroorzaakten groote scha de en doodden 'n aantal der eiland
bewoner». Hulzen zakten ineen en booten kraakten op het strand.
Tngevolge bindend voorschrift
1 der Vereeniging „De Neder-
landsche Dagbladpers 1945"
zullen op Goeden Vrijdag
geen dagbladen verschynen.
Daarom verschynt ons num
mer van heden in dubbelen
omvang.
Oi ze kantoren zullen op
Goeden Vrijdag' om 12.30 uur
gesloten worden.
De Directie
