Fl. 9573 millicen kostte Duitsclie bezetting ERS Rust. orris en HET RUHRGEBIED) Java en Sumatra vrijstaat maar deel van het gemeenebest OPROEP tot hef Katholieke volk GOES. and RKEST ut AL. Nederlanders 1 1 Indonesiërs zijn uooriig en de Veiligheid Nederlandsche Bank krijgt echter nog fl. 4500 millioen Batavia's slot het begin vande Hooge Veluwe" Overige eilanden moeten gerangschikt worden naar de mate van hun ontwikkeling en wenschen SEYSS INQUART De Goede Week s aan het .dhuis lil gebruik :n van een batï van 1421 uur 12—24 uur 8—21 uur men worden on: uur uur voor uur uitsluitend lgende tarieven; f 0.25. f 2 f 0.15 t 1,— f 0.15 f 1.— f 0.10 f 0.75 -jarigen leeftijd ad nemen, deren van het- tijd tegelijk te "erstrekt. en aankleeden en Zaterdag is van Temeuzeri. RB.V.V.O. 11 Mmb». «I«ning In Oor- op g«no<tmd« Rljkikiukdiii) toni ontvingar 'Ord«i* jwcm«r iVOEDING 0*n Haag lATSCHAPPIJ ELAND »e Bellirvgstraat 4 r de Maatschappij ingegeven waarde amregeven waarde ingegeven waarde Commissarissen'. Bestuur: ■n Collot d'Escury Voorz tter aert St Jansteen oorz: tter pk Hengstdiiik, lid de Kraker, g. lid ert St Jansteen lid ore. Clinrre. lid; raraiuw lid esbe^gtre Fan. eer. Penn 8 UUR stede SUCCESSEN n denken aan "ederland". aal genot".... graag geziene io komt geheel tee tand- Donderdag- r. 491-0 Icheldemonden" V. Vandersteen i£G/*rr z>£ •jpoore /p£/'S jWEEDE JAARGANG. No. 43K irrabas op zoek £aaU Amaros. UITGAVE STICHTING „DE STEM" Directeur 3 A H M VAN SCH1JNDEL Hoofdredacteur J. J H A BRUNA Algem. Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Vlissingen; Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele poort 8. tel 102. Red J. v d BROEK. Bij bureau Oostburg. Nieuwstr 23 2.-Eilanden: Bureau Goes. Westsingel 75. tel 2236 Red NJ KARHOF Voor God Koningin en VaderlanJ, WOENSDAG 10 APRIL 194« Commissie van Toezicht C J. VAN HOOTE- GEM A E LANGENHORST Mr Dr A J„ J. M. MES Mr H B L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal per post 4.10 per week (bij niet-posfc- bestelling} f 0.26cosse nummers 6 cent Persgesprek met den Sultan van Pontianak en r XAK VOOR HET VERTREK van de Nederlandsche en lndone- sische onderhandelaars naar N ederland had onze correspondent te Batavia een onderhoud met een hunner, den 32-jarigen Sultan van Pontianak. Hamid II, luitenant -kolonel van het Nederlandsch- Indische Leger. Zijn vader werd door de Japanners vermoord, hij zelf heeft geheel den bezettingstijd in krijgsgevangenschap door gebracht. YJUij vroegen den Sultan uiter- aard het allereerst naar zijn politieke inzichten en begonnen met de vraag „wanneer derkt U dat Indonesië geschikt zal zijn voor volledig zelfbestuur 1" „Dat Is moeilijk te zeggen", antwoordde Sultan Hamid II, „als de kinderen „modern" zijn, behoe ven de ouders het nog niet te zijn. Wie kan zeggen of het over één of twee generaties het geval zal zijn Laten wij het liever aan de toekomst overlaten." Hoe denkt U over algeheele onafhankelijkheid voor Indonesië Wel. ik ben zelf nationalist, maar ik ben van oordeel dat Indo nesië zich nooit van Nederland moet losmaken. Wij zij' de leerlin gen van de Nederlanders, wij heb ben meer dan driehonderd jaar samengewerkt, er zijn hier zóóvele Nederlanders geboren en getogen. Nederlanders die hier hun leven lang gewerkt hebben en die dit land liefhebben en er zich één mee voe len. dat wij hand in hand de toekomst tegemoet dienen te Eaan. 811 Trouwens, al ben ik ook nationa list, dan kan ik toch erkennen dat geen land volkomen op zich zelf aangewezen kan zijn en als wij dan toch met anderen samen moeten gaan. waarom zou dit dan niet zijn met Nederland, het land waarop zooveler thans „vloeken doch waaraan wij toch ook wel veel verschuldigd zijn Het eenige dat voor het oogenblik gewenscht geacht moet worden, Is volledige rust en orde en rechtszekerheid Goede hoop Ijenkt U dat men te Den Haag tot een onlossing zal komen' Ik heb daar zeer goede hoop op. Hoewel de Nationalisten op dit oogenblik nog een standpunt innemen dat voor Nederland niet ten volle acceptabel is, zjjn de ver schillen zooals ook dr. Van Mook reeds gezegd heeft thans zóó gerit-g dat de mogelijkheid om ze te overbruggen aanwezig Is. Men zal Sjahrir een „fair chan ce" moeten geven. HjJ is een zeer eapabel en volkomen eerlijk man. betgeen bliikt uit het feit dat hij in korten tijd een zeer groot deel «an de weldenkende bevolking achter zich gekregen heeft. Denkt U dat de groep, ge makshalve als „extremisten" aan te duiden, zich bij een eventueeele overeenkomst tusschen de Neder landers en Sjahrir c.s., zal neer leggen Dat is een zeer moeilijk punt. Bi ieder geval zal Sjahrir, als het zoover komt, niets obbeproefd la ten. Het zou zyn positie enorm versterken als hij zou kunnen be werkstelligen dat, wanneer een overeenkomst tot stand komt, de strijdbijl overal begraven wordt. Het lot van 50-000 Nederlanders stuk, welks oplossing zijn positie ten zeerste zou versterken. Verder moet men riet vergeten dat het oog van de geheele wereld op deze penibele kwestie is gevestigd en dat de ver antwoordelijke figuren terdege zullen beseffen dat zij, indien zij niet weten te voorkomen dat dezen menschen leed overkomt, hun zaak enorme schade berok kenen. ïloe denkt U over de positie van den Indischen Nederlander Deze vraag heb ik in het be gin eigenlijk al behandeld. Het vraagstuk van den Indischen Ne derlander is één van de vele oor zaken, waardoor ik van meening ben dat Nederland en Indonesia één behooren te blijven. Ik wil hier nog wel aan toevoegen dat ik tot mijn spUt gemerkt heb dat er nog te veel onderscheid gemaakt wordt tusschen den „totok" en den hier geboren Nederlander. In het bizonder heeft het mij getroffen dat het onderscheid „ex-gcinterneerde" of „vrij geble- vene" aangelegd wordt. De regee ring heeft op dit stuk waarschijn lijk de verkeerde adviseurs gehad en daar wil ik in Nederland de aandacht op vestigen. Men toont nog te weinig be grip van de moeilijkheden, die het vrij gebleven deel van de Indische Nederlanders en de niet In de kampen opgenomen vrouwen en kinderen gedurende den bezettings tijd hebben ondervonden. Men beseft niet, hoe zwaar het leven voor velen geweest is. zonde; re gelmatige inkomsten, vaak uit huis gezet zonder medeneming van éénig bezit, levend in voortduren- den angst voor Kempei-onder zoeken hoeveel er opgeofferd is om de kampen clandestien van het noodige te voorzien, soms voor volkomen onbekenden, en hoeveel gevaar daarbij geloopen is. Dit al les wil ik in Nederland onder de aandacht brengen en ik ben er zeker van dat op die wijze ver schillende misverstanden uit den weg geruimd kunnen worden. TTOOVER, oud- president van Amerika, heeft gister ons land „gedaan" om in- formeele bespre kingen te voeren over onze voedsel positie met en kele onzer mi nisters. Via Brus set gaat hij van daag naar Kopen hagen. Keitel, zooais hij er te Neu renberg uitziet. Hij ts een van Hitiers generaals die in den Fueh rer een militair genie zagen en het aan hun „eer lijken soldaten trouw" verplicht achtten, zelfs de meest crimineele orders van Hitier blindelings uit te voeren. TAE FBANSCHE Minister-Presi- dent Gouin had In een rede laten doorschemeren dat zijn land wel geneigd was tot een compro mis inzake de toekomst van het Ruhrgebied, waardoor dit admi nistratief onder Duitsch beheer zou kunnen blijven. In Engeland juichte men. Nu stond er ook niets meer in den weg voor een En- gelsch-Fransch verbond. Dit ge juich is echter alweer verstomd. De Fransche Minister van Buiten- landsche Zaken B.dault heeft nog maals het standpunt verdedigd, dat alleen een algeheele afschei ding van het Ruhrgebied van Duitschland aan Frankrijk een duurzamen veiligheidswaarborg kan verschaffen. In den Minister raad kreeg zijn standpunt ook de meerderheid. Merkwaardigerwijs stonden daarbij de katholiek-de mocraten samen met de commu nisten tegenover de socialisten. Zobals we de vorige week al be toogden, is het voor de veilighe.d der Lage Landen ook veel beter, dat ten aanzien v. de westelijke grenzen van Duitschland naar ra dicale oplossingen wordt gestreefd. (Anders blijft Duitschland een we-V zenlijk gevaar. ^yOLGENS de „News Chronicle' Iza'l het instellen van een cen tras 1 Duitsch bestuur binnen en kele weken zyn beslag krijgen. IN EEN THANS aan de Staten-Generaal toegezonden Witboek, geeft de minister van Financiën een samenvattend overzicht over de cijfers in de reeds overgelegde begrootingen over de be zettingsjaren 1941 t.m. 1944. VVat 4enk: u van het lot van de - P'-to. 50.000 Nederlanders, ln rfi. "ouwen en kinderen, Midden, en Oost-Java 00^ handen der nationalisten rt.T" qi0,L fat betreft denk ik dat Sjahrir niets ongedaan zal laten. Hij ls ln de eerste plaats aiensch, en een goed mensch. Het te aan hem te danken dat de In- aLsche Nederlanders in die gebie den, die zich nog bulten de kampen bevonden bij de capitulatie van Ja pan, ter bescherming in de kam pen zijn opgenomen, waar zij in moer geval veel minde- onveilig zitten dan er bulten. Ook deze ge ïnterneerden vormen een vraag- Een 12-tal tabellen geeft een ge detailleerd beeld over: Oe rijksin komsten en -uitgaven ln Nederland en van de Nederlandsche regeering in Engeland, de nationale schuld, de afzonderlijk beheerde onderdeelen van den rijksdienst, de belastingen, het totaal der nadeelige saldi van den begrootingsdienst, de gevolgen van de Duitsche bezetting voor de rijks financiën, de rijksbelastingen, de lee ningen en de gevestigde en vlottende schuld. wrat de nadeelige saldi aangaat, van 1914 tot 1939 liepen deze uiteen. Het hoogste nadeelige slot was dat van 1918: f 489 milliloen Over 1939 was het f 183 mill. Over 1940 f 715 mill. Over 1941 f 1938 mill. Over 1942 f 2996 mill. Over 1943 f 2272 mill. Over 1944 f 3164 mill. Hierin zijn de door de Nederl. regeering te Londen gedane uitga ven niet begrepen. Verreweg het grootste deel der tekorten is veroorzaakt door maat regelen, welke een rechtstreeksch gevolg zijn van de bezetting. Voor 1940 waren deze kosten t 625 millioen. Voor 1941 f 1786 mill. Voor 1942 f 1745 mill. Voor 1943 f 2028 imll. Voor 1944 l 2646 mill Jn het totaal is wegens credleten voor de Duitsche weermacht, met inbegrip van bijzondere schat tingen, welke onder allerlei voor wendsels door den bezetter werden opgelegd, over de jaren 1940 t.m 1945 het enorme bedrag van f 8449 millioen aan de schatkist onttrok ken. Dit moet nog worden verhoogd met f 959 millioen voor allerlei uit gaven voor credieten voor het Duit. sche civiele bestuur, verdedigings werken van dat bestuur, voor land wacht, Oostcompagnie en Arbeids dienst. Worden hier nog bijgeteld de bijzondere credieten e.d. welke van ons land zijn gevergd dan komt men aan het totaalcijfer van de Duitsche bezettingskosten over 19401944, met inbegrip can de Duitsche weermachtsuitgaven over 1945, van f 9573 millioen! Bovenden moet men weten, dat de Nederlandsche Bank nog een vordering heeft van rond t 4500 millioen op de Duitsche Rijksbank. TV'at de rijksbelastingen aangaat, over de jaren 1935-37 bedroeg het gemiddelde f 566 millioen, maar ,or invloed van den bezetter is dit bijna verdubbeld tot f 1123 mil lioen. De gevestigde en vlottende schuld te zamen is gestegen van f 4058 millioen op 1 Jaruarl 1938 tot f 12.619 millioen op 1 Jan. 1945! Een republikeinsche regeering en een Ned. apparatuur JANZE CORRESPONDENT in Ba- tavia schetst als volgt den stand der onderhandelingen tusschen Nederlanders en Indonesiërs, wel ke uitgangspunt vormt voor de be sprekingen op de Hooge VeluWe: De Indonesiërs hebben erkend, dat zij niet of nog niet in staat zjjn, in een zelfstandige republiek aan het wereldverkeer deel te ne men. Zij behoeven de hulp van Nederland niet alleen met het oog op de buitenlandsche betrekkingen leeningen, kapitaalsinvestatie, goederenafzet, enz. enz. doch ook voor het bestuur van het land zelf. JAP HET JACHTSLOT „Sjint 7 Hubertus" op de Hooge Ve- we zijn de besprekingen tus schen de Nederlandsche regee ring, dr. van Mook en de In donesische delegatie begonnen. Deze eerste bijeenkomst droeg „een sociaal karakter", waar bij ook een werkprogram voor de komende dagen werd opge steld. Ook hebben zij te veel oog voor de realiteit om niet te erkennen dat de „republiek" niet alleen geen gezag heeft in de meeste der bui ten gewesten, maar dat in veie streken de bevolking beslist vijandig zou staan tegenover een op Java zetelende republikeinsche re geering. Daartegenover heeft de Neder landsche delegatie als feit erkend, dat Nederland, zooals de zaken thans liggen, niet zonder grooten strijd zijn gezag op Java en Su matra zou kunnen herstellen, een strijd die een zoodanigen omvang zou kunr.en aannemen dat de Ne derlanders mogelijk niet in staat zouden zijn, hem binnen bekwamen tijd tot een goed einde te brengen. Al heeft de republiek lang niet overal op Sumatra gezag, de facto heeft Nederland er thans in het geheel geen gezag. TJaaruit vloeit dan voort 't denk- beeld van een „Vrijstaat Java en Sumatra", blijvend binnen het verband van het Rijk der Neder landen. niet alleen formeel, maar ook wezenlijk. Hij zal ongetwijfeld in ziln bestuur een republikeinsch karakter dragen. Aan het hoofd ervan zal een pre sident staan, hij zal een eigen re geering en een parlement hebben Maar een uitgebreide Nederland sche apparatuur zal hem terzijde s-taan. Mogelijk komen, om een voor beeld te noemen, naast Indonesi sche ministers als hoofden der de partementen, Nederlandsche direc- teuren-geceraal. Ook in de lagere regionen zullen de Nederlanders een „vernuenftige" roover ZIJN UNIFORM WAS SHOW ÖEYSS INQUARTS uniform van de S S. was slechts show ver telde de Nazi Lammers thans te Neurenberg, die overigens In- quarts politiek om ons land te be rooven, zeker „sehr verntaftlg' noemde. Hitler was jegens Keitel, Kalten- brurner, Ley en Lammers zeer vrij gevig geweest. De eerste drie kre gen elk een millioen mark, Lam mers ontving „maar" een cadeau tje van 600.000 markt. rtverigens is de chiefprosecutor Jackson tijdens de zitting fel uit den hoek gekomen, toen hij mededeelde de drukpersen van het gerechtsgebouw persoor lijk te heb ben laten stopzetten, omdat Rosen bergs verdediger ze benutte voor het drukken van anti-semitische propaganda. Ja, ja het bloed kruipt waar het niet gaan kan...» niet gemist kunnen worden. Deze Vrijstaat zal opgenomen worden in een administratieve eenheid Indo nesië. Of men die nu „gemeene best" of „federatie" noemt, doet weinig terzake. De overige eilanden van onzen Archipel zullen ln deze federatie al naar de mate van hun ontwikke ling en staatkundige wenschen een bepaalde plaats Innemen. Aanslui- tlg bij den „Vrijstaat" zal waar schijnlijk tot de mogelijkheden be hooren. De hoogste vertegenwoordiger van Nederland in het „gemeenebest Indonesië" zal waarschijnlijk wor den een soort „hooge commissaris". Ook hier komt het niet op den naam, doch op het wezen van de zaak aan. TAit is ongeveer het maximum, waartoe de Nederlandsche ge delegeerden zich tijdens de bespre kingen bereid toorden. Het is mij niet bekend, aldus besluit onze cor_ respondent te Batavia, waar nu eigenlijk precies de verschillen lig gen tusschen de wederzijdsche standpunten. O AMEN met de Katholieke Stands- organisaties van de arbeiders, boe ren, middenstanders, werkgevers en van St. Adelbert richt de Katholieke Actie zich ook langs de pers tot het Katholieke Volk om tijdens de Goe de Week in zoo groot mogelijken ge tale ln de eigen parochiekerk de plechtigheden mee te maken. Steeds sterker dringt te midden van de vervlakking van dezen tijd tot alle goedwlllenden de waarheid door, dat geen opbouw en geen hernieu wing van ons volksleven mogelijk is tenzij in Christus Jezus. Christus al leen ls de hoeksteen. Als niet op Hem wordt gebouwd ls al ons werken en zwoegen vergeefs. Als nu het groote werk van Zijn Verlossing in de Kerk wordt herdacht mogen wij daaraan niet achteloos voorbij gaan. De indrukwekkende plechtigheden van de Goede Week noodigen ons uit om ons allen als Katholiek volk één te maken met den Lijdenden Chris tus, opdat wij samen met Hem lij dende ook samen met Hem zouden opgaan tot een nieuw leven ln de verrijzenis. In vele bedrijven ls het werk zo© geregeld dat allen vóór het werk de plechtigheden kunnen meemaken. Wij vragen aan alle bedrijven waar zulks mogelijk is. den arbeid alsnog in on derling overleg zoo te regelen. Wij roepen ledereen op, die maar eenigs- zlns kan, er aan mee te werken dat de Goede Week-plechtigheden een indrukwekkend getuigenis zijn van. ons samenvoelen als Katholiek volk om Jezus ook Verlosser te doen zijn van onze huidige Nederlandsche sa menleving en van ons aller wil Zijn Lijden en Sterven ook voor ieder van ons en voor heel ons volk vruchtbaar te doen zijn. De arbeid zelf behoeft daaronder niet te lijden. Integendeel wie ln de juiste gesteltenissen de plechtigheden meeviert zal zijn arbeid onverkort en met groote plichtsgetrouwheid ver richten. Vereenigt met Christus offer bezjt onze arbeid ook verlossende en vernieuwende kracht voor onzen mo dernen tijd. Wij vragen aan de priesters dat aan deze plechtigheden veel zorg moge worden besteed en dat zij nog eens bijzonder aan de geloovlgen worden verklaard. Wij vragen medewerking van het bedrijfsleven. Wij vragen spontane deelname van heel ons volk. Samen met de Standsorganisaties. De Katholieke Actie. Heden Zon onder 19.27 uur. Maan onder 4.11 u. Donderdag Zon op 5.52 il en Maan op 13.42 u. Weersverwachting: Koude heldere ochtend. Des middags zelfde temperatuur als gisteren met wisselende bewol king. Droog weer.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1