„Wild-We si
lokin.
in
Feest rond Si. Jozef
GOES. Ill |tvveede JAARGANG, No. 43i
lOYAL
ir gips
jlaatjes
loVAERT
seroliën en
|n.
lenhandel
Tel. 124
en
ILlCHE's
mers
NWEG 40
woensdag 3 april 1946
n
Malang
300 Dooden
MGR.BEKKERS
APOST. PROTONOTARIUS
Minister Ringers in Zeeland
De slechte wegen in
Zeeuwsch-Vlaanderen
JAVA een Vrijstaat7
Nog een week tabak
De f eestsigaretten zijn beschadigd
NEDERLAND
houdt zijn „stand" op
UITGAVE! STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNAAlgem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN, Vlissingen,
I Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel 102; Red J. v. d. BROEK. Bybureau
Oostburg, Nleuwstr 23; Z-EUanden: Bureau
Goes. Westsingel 75. tel. 2236 Red N.J KAHHOF
Iteevenaard
llson
lodelzaiiKer
lijn genre.
It
J Artistieke
f r plaatsen
lioitsbespre-
liur aan de
1 avonds.
leurstelling
lvLISSTNG-KN
805-O
tag Brussel;
blijk werk,
Reiskosten
^ergoed. Voor
19, Knocke.
707—O
HULST
ooooooo
IUWE ELE-
t.
HULST.
Iwigekeurd.
loEDE A 270 R
384—0
Hen voorradig
|wiel- en zak-
286—0
Tm. 33
b A
wwww
Vandersteen
Voor God Koningin en Vaderland,
Commissie van Toezicht C. J. VAN HOOTK-
GEM A. E. LANGENHORST Mr Dr A. J.
J. M. MES Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.30 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij ntet-post-
bestelllng) 0.26 uosse nummers 6 cent
ïtigoon, het hoofd
De man
met de sombrero
en de revolver
vyrj KREGEN EEN BRIEF
ter inzage van iemand, die
tot voor kort in Maiang geïnter
neerd was. Hij vertelt de gebeur
tenissen in chronologische volg
orde.
/Vngeveer 10. October 1945 (dus
ongeveer twee maanden na de
smadelijke nederlaag van Nippon)
Alle Jappen ir.terneeren zichzelf in
de omstreken van het bergoord Ba-
toe, met medeneming van frigidai-
res. fauteuils, piano's enkoeien
12 October. Afkondiging van dei:<
boycot van Europeanen, door de
Indonesiërs. Strenge straffen wor
den gesteld op het smokkelen van
leverswaar, contact zoeken met In
donesiërs, Chineezen of andere
I „neutralen".
13 October. Arrestatie van het
heele Roode Kruis- en Rapwi-per-
soneel door de Indonesiërs. Zware
huiszoekingen. Verschillende per
sonen worden door de Indonesi
sche politie in het bezit van wa
penen gevonden.
15 October. Bij alle Europeanen,
wordt het electrisch licht afgesne
den.
17 October. Alle Nederlandsche
I mannen worden na grondige „huis-
I zoekingen" (ten rechte: rampasse-
I rijen) uit de huizen weggehaald en
in politiewagens naar de gevange-
I nis gebracht.
27 October: Bij alle Europeanen
wordt de waterleiding afgesneden.
Dit is riet minder dan een ramp.
Eind November. Aanzegging aan
1 alle Europeesche vrouwen om mee
wat ze zelf konden dragen de wijk
in te gaan. Aangewezen werd de
oude wjjk, waarin de Nederland
sche vrouwen circa anderhalf jaar
onder de Jappen ook zaten, alleen
was het rayon verkleind. Vijf da
gen lang volksverhuizing. Huilende
vrouwen en kinderen, slepende met
i vrachtenToch zagen we ook
wel in dat de opname in de wijk,
naast 80 pet. vernedering, ten min
ste ook nog 20 pet. bescherming in
hield.
Bulten de stad hadden rampok-
partijen plaats. Volgens het politie
rapport zijn op Toempang 32 Ne
derlandsche vrouwen en kinderen
op klaarlichten dag afgeslacht, na
het bedrijven van de meest gruwe
lijke martelingen
2 December; De wjjk sluit zich.
De Indonesiërs deden alles nog veel
radicaler dan de Jappen. Ze zei
den slechts:
„Zoek zelf maar een plaats
uit. In elk huis moeten van 25 tot
30 personen". Geen Jicht. Watersi
tuatie: om de 3 a 4 huizen één
kraan. Ons wijkhoofd die eerste
maand was een zekere Karnen, een
Wild-West-figuur naar Japansche
makelij, een berucht Europeanen-
hater. Een pathologisch geval. Een
Lombrozo-kop, waarop een
zwarte sombrero, zwarte hand
schoenen aan en zware kaplaarzen
aan zón. voeten, waaruit hij bóna
wegrolde. Op z'n heup een revol
ver, waaruit hó voortdurend scho
ten in de lucht loste.
De speciale liefhebberij van de
zen heer was: Nederlandsche vrou
wen en kinderen met de kolven van
geweren uit elkaar te laten slaan
en ze in zijn kleine auto na te zet
ten tot diep in de wijk. 't Werd dan
ten „sauve qui peut" over hekken
en muren, waarbij zich uiteraard
de meest onverkwikkelijke toonee-
len afschilderden.
Toch werd er „alleen maar één
vrouw neergeschoten, terzake van
„overtreding', de vrouw van een
zee-officier.
In de gevangenis is een luitenant
doodgeschoten. Het Rapwi-perso-
neel en twee vliegers zitteiTnog
ge^urd'is mand Weet Wat e™ee
Ldan,uarl 1946' De Indonesische
politie komt de wók bewaken en
het wordt iets beter. Er komt o.a
distributie van groenten,
20 Januari: Wó worden met 140
vrouwen uit het Marinekamp on 16
u de, vrouwenwijk naar Batavia
Iedereen, is in de wolken
van blijdschap, want we dachten,
dat de geheele wók weg zou gaan.
alhèn611^ *°'d de eerste oproep
alleen het Marmekamp, doch er
gaven zich maar 140 op, omdat men
rtinnTkeIllk dacht aad' kidnap
zL°P,P00te schaaI' Toen mochten
Whk "en "ouwen uit de groote
'•Achte?ngfeVer later werden «t 16-
alleen I 5 wel gebleken dat het
dc rest Ju' "reclamestunt" was en
dc resl "li nog in Malang.
in
De situatie is er als volgt: In de
groote wók zitten 8500 vrou
wen en kinderen. In het Marine
kamp zitten 700 mannen en vrou
wen. Dit was het eer.dge goede
kamp daar het onder bewaking
stond van het oude politiepersoneel
Gevangenis Aloon-aloon; circa 6000
mannen, gevangenis Lowokwaroe
Circa 1000 mannen en jongens be
neden twintig jaar en van 14 jaar
af, plus het voltallige Rapwiperso-
oeei.
In Malang zón in totaal dus
ruim 16.000 Nederlandsche man
nen, vrouwen en kinderen geïnter
neerd.
De vrouwen en kinderen uit de
omstreken van Malar.g (Batoe. La-
wang, Singosarie, Pasoeroean, enz.)
zitten niet in Malang. Waarschijn
lijk in afzonderlóke kampjes. Er
waren, trouwens al heel veel men-
schen „zoek".
De toestand is verre van roos
kleurig. Tegen het eind van het
jaar het 'n Dakota op 'n veld buiten
de wók ongeveer twintig kisten le
vensmiddelen en voorraden neer.
Maar wó werden met stokken in
de huizen gedreven en enkele da
mes werden „gearresteerd".
Wij leefden nog onder een ver
schrikkelijkere druk en toch moet
Malang nog het gunstigste zón van
alle plaatsen, waar Nederlanders
geïnterneerd zón.
De bewaking is slecht 20 po
litiemannen moeten bóna 9000
vrouwen en kinderen „beschermen
Myn laatste herinnering aan het
Malangsche kamp was; duizenden
en duizenden vrouwen achter prik
keldraad wuiven naar ons als we,
met de T.R.I.-soldaten achter ons,
wegrijden.Ze waren zoo lief en
ze gunden het ons allemaal zoo
van. harte, maar ze hebben zelf
zooveel zorgen.
Na vier jaren Japansche bezet
ting al weer een half jaar inter -
necring. Het is om gek van te wor
den - Hopenlijk vindt onze regee
ring eindelijk eens een oplossing.
^EDERLAND, België, Noorwegen
en Rusland hebben hun aan
deel in het fonds voor het werk
kapitaal van de UNO volledig be
taald. Verschillende andere landen
betaalden een gedeelte.
DOOR VLOEDGOLF
Westkust van Amerika
geteisterd
TAE kusten van de Hawaii-cilan-
den ,zijn door een grooten
vloedgolf geteisterd, evenals die
van Californië en Alaska.
In Alaska werd een vuurtoren weg
gevaagd. waarbij vijf menschen 't
leven verloren. Er werd voor mll-
lioenen schade aangericht. Op de
Hawaii-eilanden zouden reeds meer
dan 300 dooden te betreuren zyn,
terwyl duizenden personen dakloos
zón.
De vloedgolf werd veroorzaakt
door een zeebeving. Het metereolo-
gisch instituut te Detroit nam twee
schokken waar met een tusschen-
poos van 17 min. Zeeschepen na
men op zee een vloedgolf waar van
30 meter hoogte.
PROF. SCHRIEKE
ter dood veroordeeld.
"pROF. Mr. J. J. Schrieke, in be-
zettingstijd secretaris-generaal
van Justitie, is door het Byz. Ge
rechtshof te Den Haag ter dood
veroordeeld. Prof. Schrieke is te
gen dit vonnis in cassatie gegaan.
TJET heeft Z. H. den Paus be-
11 haagd om bij gelegenheid van 't
25-jarig jubileum var het Pauselijk
Liefdewerk van den H. Apostel Pe
trus in Nederland (S.P.L.) den na-
tionalen directeur. Mgr. Th. M. P.
Bekkers te Voorschoten, te benoe
men tot Protonotarius Apostolicus
a.i.p.
Het Amerikaansche slagschip Misso uri gaat 30 dagen op reis. Zijn reis
doel is Constantinopel, Piraeus, Napels, Algiers en Tanger. Aan boord
zal 't het stoffelijk overschot van den Turkschen ambassadeur in
Washington meevoeren.
DE MINISTER van Wederopbouw
en Openbare Werken, ir. dr.
Ringers, bracht een bezoek aan
Walcheren en Zeeuwsch Vlaande
ren.
Vródag kregen eerst Souburg en
Rithem een beurt en daarna Vlis
singen, waar o.m. het noodwoning-
kamp bezichtigd werd. Een in
spectietocht naar Westkapeile was
het volgende programmapunt.
Des avonds vergaderde de minis
ter met het bestuur van den polder
Walcheren en besprak in het bó-
zonder de groote kustverdedigings-
werken aan den zeedijk Zuid Wa
tering, tusschen Vlissingen en
Rammekens, waar zinkwerk tot 'n
bedrag van bijna 2 millioen moet
uitgevoerd worden.
De Zaterdag was geheel aan
Zeeuwsch Vlaanderen gewijd.
Geïnterneerden mogen Roode Kruis-
pakketten ontvangen
T")E oplossing van het Indone-
sische vraagstuk, dat dr. van
Mook en Sjahrir voor oogen
staat, schijnt geinspireerd te zijn
door de door de Franschen in
Indo-China getroffen regeling.
Deze behelst de erkenning van de
republiek Vidnam, gevormd door
twee provincies als een vróstaat
binnen het Indo-Chineesche ge-
meenebest. Hieruit zou dus voort-
Vreugdebetoon in velerlei vorm
(Van onzen Romeinschen
correspondent).
T"\EVOTIES liggen in de ziel van het
Italiaansche volk verankerd. Be
wijzen daarvan ontmoet men lederen
dag: zie maar eens naar de kinder
lijke vereering voor Maria-kapelletjes
en naar den eerbied voor de Heiligen
afbeeldingen, die bedelaars op de
straat teekenen. Zie maar eens naar
de viering van feesten van geliefde
heiligen. Eén daarvan ls voorzeker
de H. Jozef, wiens feestdag een ver
plichte is, die natuurlijk speciaal in
de St. Jozefparochie in Rome met
grooten luister wordt gevierd.
Dat feest begint al een paar dagen
te voren met 'n Triduum, met con
certen en volksspelen, maar 't bereikt
zijn hoogtepunt op den 19en Maart.
De heele wijk biedt het aspect van
een Middeleeuwsche markt. Boeien-
koningen en degenslikkers, gooche
laars en waarzeggers, schiettenten en
krachtpatssport, en daar tusschendoor
kramen met alle mogelijke levens
middelen, met snuisterijen met kwak
zalverachtige geneesmiddelen. Maar
het karakteristieke van dit St. Jozef-
feest zijn de met groen en bonte
bloemen versierde kraampjes, waar
achter primitieve vuren in 't wit ge-
kleede koks en im isjes met groote wit
te mutsen bezig zijn de St. Jozeflek
kernijen te bakken: de fritolle, gebak
ken in de vorm van onze Kerstkrans
jes, en de bignets, onze vertrouwde
oliebollen. Kinderen met kleurige pa
pieren mutsen en allerlei lawaaima
kende apparaten in hun mond ren
nen rond, terwijl de meer opgescho
ten generatie zich onledig houdt met
het afsteken van zevenklappers, dit
alles tot meerdere eer en glorie van
den geliefden heilige.
J^e kerkelijke viering bestaat uit 'n
plechtige Hoogmis en in den na
middag een groote processie, door de
straten van de parochie. Aanschouwd
door duizenden trok zij uit. Bereden
politie met wapperende mantels en ge
trokken sabel voorop en dan de lange
stoet van biddende en zingende geloo-
vigen. De Broederschappen in hun
lange witte gewaden met roode, groe
ne of paarse capuchon, of in bruine
habijten, de jeugd, met veelkleurige
sjerpen, gekleed als schildknaap, of
als kleine ridders met zwart mantel
tje, zwarte steek met witte pluim en
een parmantig sabeltje opzij. De fan
fares, godsdienstige liederen spelend.
De meisjes in witte bruidskleederen.
En dat alles het groote beeld van
St. Jozef omstuwend en Zijn reliquie
gedragen door onzen Nederlandschen
Mgr. J. O. Smit.
Het slot van het feest was een kort,
maar magnifiek vuurwerk, met draai
ende molens en spuitende lichtfon
teinen, met kannonades van vuurpij
len, met oergeestige vondsten, met
daverende OOO's en AAA's, met knet
terende ontploffingen.
/Gelukkig het volk, dat zoo zijn ker-
kelijke feesten vieren kan, dat
zoo den heelen dag werkelijk feest,
omdat het nu eenmaal een feestdag
is, dat zoo natuur en bovennatuur in
harmonie met elkaar weet te bren
gen.
vloeien, aldus de Londensche cor
respondent van de Nat. R.C., dat
voor Indonesië gedacht is aan een
republiek of vrijstaat Java en mis
schien een deel van Sumatra, bin
nen het kader van een Indonesisch
gemeenebest, dat op zijn beurt weer
een deel van het Koninkrijk uit
maakt.
TTit Indië kwam nagenoeg geen
nieuws. Als een bijzonderheid
inzake den persoon van den sultan
van Pontianak, die dr. van Mook
naar ons land zal vergezellen, werd
nog gemeld, dat deze zijn militaire
opleiding heeft ontvangen op de
academie te Breda.
Op een persconferentie voor In
donesische journalisten verklaarde
Sir Arch. Clark Kerr, dat Gr. Brit-
tannië geen verlangens op econo
misch gebied t.a.v. Ned. Indië koes
tert.
Geinterneerden in het republi-
keinsche deel van Java kunnen nu
ook pakketten met levensmiddelen
van ten hoogste 1 kg ontvangen,
meldde het Roode Kruis. Het In
donesische Roode Kruis zal zorgen
voor vervoer en distributie.
"T\E Nationale Reclasseeringsdag
wordt op 6 Juli a.s. gehouden.
Er heeft zich een comité van aan
beveling gevormd onder voorzitter
schap van den minister-president,
waarin o.a. zitting hebben Kardi
naal de Jong, en de Bisschoppen
van Breda en Haarlem, voorts lei
dende figuren uit onderscheidene
Protestantsche kerkgenootschappen
enz.
TJET centrale comité van de Dult-
sche socialistische partó, heeft
besloten, dat de functionarissen,
die zich blóven verzetten tegen 'n
fusie met de communisten, van
hun posten ontheven zullen wor
den. Het comité is in de Russische
zone gevestigd.
■^OGMAALS zal slechts shag of rooktabak op den bon worden aan-
gewezen, meldt de Msb. Het zal nog wel een maand duren, al
vorens de pakjes 50 gram zullen wegen, terwól de verstrekking van drie
soorten sigaretten vermoedelijk nog wel twee maarden op zich zal la
ten wachten. Het blad meent te weten, dat de prózen dezer sigaret
ten resp. 48, 60 en 72 ct. zullen bedragen. De pakjes van 60 cent zul
len de zg. eenheidssigaretten bevatten.
De aangekondigde „feestsigaretten" zouden tydens het vervoer
nogal door vocht geleden hebben.
Te Breskens stond het bestuur
van het Vróe van Sluis den minis
ter, die vergezeld werd door het
lid van G.S., den heer Philipse, den
hoofding. van rijkswaterstaat en
mr. Pilaar, op te wachten. Gereden
werd naar de Verklikker, waar de
zeewering bü de bevróding zeer be
dreigd is geweest en waar nu het
gevaar geweken is. Het tweede ob
ject, dat de belangstelling trok,
was de haven van Cadzand. welke
eveneens door de Duitschers bóna
vernield was geworden; de zwaai
beschadigde sluis is thans weder
hersteld.
Na te Sluis het noodwoningkamp
te hebben bekeken, ging de reis
r.aar Oostburg, waar in hotel Ma-
besoon een bespreking plaats had
met het bestuur van het Vrije van
Sluis, over den wederopbouw, aan
leg van wegen en bruggen en over
de ontwatering.
Dit laatste punt vormde ook 'n
belangrók deel van het onderhoud,
dat in den middag de minister te
Hulst met het bestuur van het Hul
ster en Axeler Ambacht had.
Burgemeester Vercauteren uit
Clinge vestigde nog de aandacht op
de slechte wegen in Z. VI. Hoe erg
het daarmee is, werd de minister
persoonlyk gewaar, toen men met
hem via de Paal naar Emma-pol-
der reed. waar het haventje van
Clinge, dat verzanden gaat, werd
geïnspecteerd. Aldaar werd ook de
inpoldering van de Braakman ter
sprake gebracht. Wegens de stag
natie in den dienst Perkpolder -
Kruiningen, is de minister over
België naar Den Haag terug gere
den.
TN Griekenland is aan de vier
leiders van de royalistenpartó
de vorming van een kabinet op
gedragen. Zij meenen op grond
van de binnengekomen uitslagen
van 200 van de 357 Kamerzetels
verzekerd te mogen zón. Niettemin
sturen zó aan op samenwerking
met de centrumpartijen. De roya
listen willen zoo spoedig mogelók
een plebisciet over den terugkeer
van den koning houden.
r)E BELGEN hebben thans een
deel van de Britsche bezet
tingszone in Duitschland overge
nomen. Twee divisies hebben de
moeten zuinig zijn, we moe-
ten deviezen sparenHoo-
ren we dat lied niet voortdurend
klinken? Thans komt het En-
gelsche weekblad „The Autocar"
echter met een merkwaardige
statistiek. Zweden betaalde voor
in Engeland gekochte auto's ge
middeld 259 p.st., Denemarken 247,
Zwitserland 311, Portugal 226 en
Nederland, het zwaar geplunder
de Nederland500 pond. Wij
zijn blijkbaar erg kieskeurig en
kunnen alleen maar groote, dure
wagens gebruiken. Een nadere
illustratie van dit merkwaardige
verschijnsel vormt een opmer
king van „De Autokampioen",
dat de Engelschen en Amerikanen
de jeeps wel goed genoeg achten
om er in rond te tuffen, doch dat
de Nederlandsche officier beslist
een prachtige Sedan moet hebben.
Genoemd blad beweert zelfs, dat
op de Veluwe o.a. honderden en
honderden legerwagens staan, die
Nederland niet wil, omdat ze niet
deftig genoeg zijn, en die daarom
naar, andere landen gaan.
Ons dur.kt, dat een nader on
derzoek naar deze cijfers en be
weringen beslist noodzakelijk is.
En wanneer komt nu eindelijk
de Begrooting los
