EER!
De stormloop tegen Franco
Sjahrir wil wapenstilstand
LOONEN EN PRIJZEN
IN DEN LANDBOUW
LAK!
wikkeling
PLOMA
THIEME,
)de Pilaren
)EDEN
prima
eigen
meeëters,
sproeten
TJUT
JGT!
DER
HOOP
Franschen verlaten Tirol -
NIEUWE SCHOENENBONNEN
MET INGANG VAN l APRIL
MET PAPIEREN
PRACTISCHE
WAPENS ZONDER
UITWERKING
MELK - DISTRIBUTIE
wordt gewijzigd
Verkoop in flesschen
is goedkooper
borstelwerk en®
voor kinderen'
tenballen; natten
rima kwaliteiten:
mpoo enz.
H KI KAMI
iW'EEDE JAARGANG
No. 408
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J A KL- M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J H A BRUNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Middelburg;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort a. tel 102; Red J. v d BROEK. Bijbureau
oostburg, Nieuwstr 23 Z -Eilanden. Bureau
Goes, Westsingel 75. tel. 2236 Red N.J KARHOF
Voor God Koningin en Vaderland,
W OENSDAG 6 MAART 1946
Commissie van Toezicht c J Van HOOTE-
GEM A E LANGENHORST Mr Dr A J.
.7. M MES Mr H B L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag Abonnementsprijs
(by vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (by met-post-
bestelling) 0.26 L.osse nummers 6 cent
WIND
udeeren vragf
'enwcordiger
■AT 41 - GOES
[REIN
VOLKOMEN DE
IKKELEI
185-0
ueste modellen t
PHILIPPINE
'ij.ÖJerd. Alspreker
tuur l2 uw.
RGEN OP ZOOH
den nieuwen
Kl/W Dinsdag
Bd de Koning
rstaand adres
tDSTRAAT 24
/ALSOORDEN
Nieuwe wegen
naar het
oude doel
liET MISSIEWERK is in de oor-
logsjaren sterk beknot, doch
thans is er in alle missiecongrega
ties veer een koortsachtige ijver
gevaren, om aan den arbeid te
gaan en de blijde boodschap op
nieuw uit te dragen in de heiden-
sche en Mohamedaansche landen.
De oorlog zal helaas ook veel vóór
den oorlog uitgestrooid zaad ver
nietigd hebben. De ellende is in
veel gebieden geklommen tot hoog
ten van uitsterving en verwilde
ring. Reeds voor 1939 werden
daaromtrent verschrikkelijke gege
vens bekend. In Britsch Indlë
stierf minsten- 33 procent van de
babies beneden één jaar, in Nigeria
meer dan 50 procent, in Birma,
voordat de missie er werkte, zelfs
90 proent. Er is een Afrikaansche
stam, die in 1885 nog 6 millioen
leden telde en in 1925drie
honderdduizend. De sterfte in de
niet-Christelijke landen was zóó
groot, dat ze Frankrijk in één jaar
geheel zou ontvolken
/\p 11 Februari 1936 kwam de
Congregatie tot Voortplanting
des Geloofs dan ook met een in
structie voor den dag, waarin o.a.
werd gezegd:
De nood van moeders, en kinde
ren, het uitsterven van geheele
stammen hl Afrika, de erbarmelijke
medische en hgiënische toestanden
in de missielanden maken het noo-
dig nieuwe normen uit te vaar
digen voor congregaties, die zich
aan de leniging van deze nooden
wijdenDaarom is het noodig,
dat nieuwe congregaties van vrouw-
we,lijke religieuzen worden opge
licht, die volledige medische hulp
brengen in de missielanden, of dat
in bestaande Congregaties speciue
afdeelingen worden opgericht met
hetzelfde doel. De Zusters, die dit
werk verrichten, moeten de noodi-
ge diploma's behalen aan erkende
universiteiten en instituten, maar
bovendien ook geestelijk uitstekend
woioen toegerust voor dit moeilijke
apostolaat.
't Decreet is nu ruim 10 jaar oud
doch er is in dit opzicht nog maar
weinig gebeurd. In ons land ken
nen we de Medische Missiezusters,
gevestigd te Heerlen. Enkele be
staande Congregaties hebben hun
werkwijze volgens het Decreet wat
verruimd, doch de groote stoot of
impuls, welke men ervan had mo-
Te Vlissiogen werd de slag in de Javazee plechtig herdacht. Hier
boven een overzicht van de plechtigheid by het standbeeld van Mi-
chiei de Ruyter, waarby de minister van Oorlog, mr. J. Meynen,
tegenwoordig was.
M BIJ ONS HUN
ARTIKELEN
180—0
d een bakfiets
ils vervaar-
i feiten van
nissen der
"nbardement
van H KH,
fn van het
ondgenoiten,
wij gaarne
de maand)
f 8,10 pet
kllectie eens
172—o
TEL. 2041
T TXT verscheidene plaatsen van Ti-
rol en Voralbcrg werden de
Fransche bezettingstroepen terug
getrokken. In de Oostenrijkse!» ge
bieden nabij de Zwitsersche grens
zijn reeds alle Fransche troepen
teruggetrokken. De grens, en
douanecontrole aan de Oosten-
rijksch-Zwitsersche grens wordt
thans weer door Oostenryksche
ambtenaren verricht.
gen verwachten, nleef nog u:t Van
groot belang zou het natuurlyk ook
in dit opzicht zijn, als ce Nijmeeg-
sche Universiteit een medische fa
culteit zou kunnen inrichten. We
hebben in een vraaggesprek voor
den K.R.O. kunnen hooren, dat de
plannen daarvoor niet rusten. Doch
ook thans reeds is 't mogelijk, dat
in de vele katholieke ziekenhuizen
en de vroedvrouwenschool te Heer
len een opleiding geschiedt, welke
voor de „medische missie" van het
grootste belang is.
Het is dan ook te hopen, dat nog
meer missie-congregaties oog krij
gen voor de dringende noodzaak
van deze nieuwe apostolaats-
methoden.
Qnvoorstelbaar is de nood in vele
afgelegen gebieden, de toekomst
der menschheid als zoodanig staat
op het spel Door dit prachtige
werk vordt het goede begrip ge
wekt voor de offervaardige liefde,
welke in Christus' boodschap ligt
besloten en daardoor zal ueie-bood
schap de menschen ook des te ge
makkelijker aanspreken. Er kome
dan ook steeds meer belangstelling
voor het Medische Missiewerk
Oude vervallen 16 Maart
ITET centraal distributiekantoor
deelt mede. dat met ingang
van 1 April a s. nieuwe schoenen
bonnen in gebruik zullen worden
genomen.
Omtrent de wijze waarop deze bon
nen zullen worden uitgereikt, zullen
nog nadere mededeelingen volgen.
In verband hiermede zullen de
thans in omloop zijnde schoenen-
bonnen na 16 Maart a.s. hun gel
digheid verliezen.
Zij zullen nog tot en met 9 Maart
a.s. worden uitgereikt. Ruiling der
oude bonnen tegen nieuwe zal in
g=en geval plaats kunnen hebben.
Men d/ent dus op de oude bonnen
zoo spoedig mogelijk schoenen te
koopen. Slechts wanneer de hande
laar geen passende schoenen in
voorraad heeft, zal men den bon
bij den schoenhandelaar in kunnen
leveren, die eep ontvangstbewijs
zal afgeven, waarop vermeld moe
ten zijn naam en adres van klant
en handelaar, alsmede het inschrij
vingsnummer van laatstgenoemde
bij het rijksbureau voor huiden en
leder, de soort en maat der schoe
nen, de datum van afgifte. De le
vering der schoenen zal in dat ge
val plaats hebben zoodra de han
delaar de schoenen besteld en ont
vangen heeft.
ÏLTET de internationale actie te-
gen Franco wordt het een vrij
belachelijke geschiedenis. Vooral in
Parijs heeft men den indruk gewekt
dat er een beslissende actie zou
worden doorgevoerd, om den
Spaanschen dictator verwijderd te
krijgen. Men ging zelfs over tot
den drastischen maatregel van het
sluiten /nr. de grenzen. Nu zouden
de mogendheden gezamenlijk eens
wat laten zien! En waf kwam er
te voorschijn? Een papieren stuk.
Een aan' -veling aan „de leidende
patriottische en ruimdenkende
Spanjaarden" om middelen te zoe
ken voor een vreedzame verwijde
ring van Franco en de Falange,
voor de instelling van een over-
gangsregeering, die het volk in de
gelegenheid zal stellen, vrij zijn re-
geeringsvorm en zijn leiders te
kiezen. De vraag, of de drie mo
gendheden de diplomatieke betrek
kingen zullen verbreken, blijft nog
in het midden. M,a.w. gebeuren
doet er niets.
Er is ook een reeks documenten
gepubliceerd, waaruit blijkt, dat
Franco aanvankelijk wedde op een
Duitsche overwinning, doch na El
Alamein en Stalingrad er niet meer
in geloofde. Plannen ter ver
overing van Gibraltar zijn wel op
gesteld, tot een uitvoering kwam 't
nooit. De Amerikaansche pers zelve
betoogt, dat er niet veel bewijs
kracht In zit. Men zou trouwens
kunnen opmerken, dat er in 1939 en
Weer otfioiëeie Nederlandsehe radio-
uitzendingen over Bandoeng
Nederland koopt marmebasis
TTOLGENS de radio van New-
Delhi heeft Sjahrir Dinsdag
aan de pers medegedeeld, dat 't
Indonesische „kabinet" 'n voor
stel tot het sluiten van een wa
penstilstand op Java en Nederl.
Indië, zal doen.
Sjahrir, die gisteren zijn s7sten
verjaardag vierde, heeft op een
persconferentie nog iets meer ge
zegd. Namelijk, dat hij binnen en
kele dagen niet alleen de leden van
zijn nieuwe kabinet zal bekend ma
ken. maar ook een formuleering zal
geven van een politiek geba
seerd op de 5 punten-opdraclit
die het standpunt van het kabinet
aangaande de Nederlandse!» voor
stellen zal omvatten.
(Punt 1 van deze door het centraal
nat. «comité gegeven opdracht luidt,
naar thans bekend gemaakt wordt,
woordelijk: „de onderhandelingen
moeten gevoerd worden op den grond
slag van erkenning van de republiek")
IR verschillende berichten blijkt,
dat de onrust in de omgeving
van Batavia en Buitenzorg voort
duurt. Bij Batavia vielen Indone
siërs een Rapwi-kamp aan. Zij
werden door een infanterie-com-
pagnie met tanks uiteengeslagen.
De verjaardag van den val van
Java op 8 Maart, zal „gevierd
worden met het beginnen van de
eerste officieele Nederlandsehe
radio-uitzending over Bandoeng.
De uitzendingen zullen vanaf 8
Maart 4 uur per dag plaats vinden
en zullen in den geheelen archipel
te beluisteren zijn.
■ffolgens de Sydney Sun heeft Ne-
derland tijdens den oorlog de
door dc Amerkanen aangelegde
marinebasis te Hollandia in Ned.
Nieuw Guinea, gekocht voor twee
millioen Austr. ponden. Er wordt
nog onderhandeld over den aan
koop van zware havenuitrustingen,
electrische machinerieën en aller
lei opslagplaatsen voor toekomstig
gebruik in Ned. Indlë.
pij de proclamatie van lt. generaal
Stopford, bevelhebber van de
geallieerde landstrijdkrachten is
Nedrlandsch-Indische geld in Ned-
Indië formeel ingevoerd en is de
intrekking van het Japansche geld
bevolen.
Stichting van den Arbeid vroeg
vaste en duidelijke richtlijnen.
I^R ZIJN moeilijkheden in den
-J landbouw. De totale productie
gedaald door verlies aan grond,
de productie per H.A. is belangrijk
teruggeloopen by gebrek aan kunst
mest en aan arbeiders. Alleen het
kunstmesttekort kost ons jaarlijks
76«e kg aardappelen per H.A., ter
wijl de bietenopbrengst 11.016 kg per
H.A. minder bedraagt dan normaal.
Kr is dus volop reden om naar mid
delen te zoeken die aan het euvel
een einde te maken.
Met deze feiten voor oogen heeft de
Stichting voor den Landbouw zich tot
de regeering gewend. Het tekort aan
kunstmest aanvaardend als voorloopig
onoverbrugbaar, wees zij daarbij op
mogelijkheid om een verdere afbrok
keling van de productie tegen te
gaan door de boeren in staat te stel
len tot een arbeidsintensievere bewer
king van den bodem. Om daartoe te
kunnen komen, moeten allereerst de
landarbeiders meer gebonden worden
aan hun vak. Met als naaste buren
de arbeiders in den D.U.W. en in dien
van landbouwherstel en wederopbouw
d'cnen zij verhoudingsgewijze een ge
lijk loon gegarandeerd te krijgen en
om die loonen te kunnen betalen,
hebben de boeren een prijsfixeering
voor hun landbouwproducten noodig,
die geen onredelijke belasting vormen
voor hun bedrijven.
Het resultaat van de bemoeiingen
der Stichting was, dat zij den indruk
heeft gekregen, dat de landarbeiders-
loonen nog wel iets omhoog zullen
gaan. Het is echter niet meer dan 'n
indruk, zekerheid werd niet verkre
gen cn op dien grond kon z(J er niet
aan denken de regeering van advies
te dienen over de vast te stellen pr(J-
zen voor de landbouwproducten. Hoe
immers, zoo redeneert zij, wil men
loonen bepalen, als men tevoren niet
weet of de productie-opbrengst een
verhooging zal toelaten? Hoe kan de
boer een hooger loon betalen als be
rekeningen van het landbouw-econo-
misch instituut bewijzen, dat een hoo
ger loon niet te betalen is als niet te
zelfdertijd een prijsverhooging wordt
toegestaan!
JjJet heeft er allen schijn van, dat
de aangelegenheid voorloopig niet
geregeld zal worden, met andere
woorden, dat de boeren geen hoogere
prijzen toegemeten zullen krijgen en
dat dus de landarbeidersloonen niet
zullen kunnen stijgen, zooals zü in
andere bedrijfstakken gestegen zijn.
En het gevolg zal dan zijn, dat meer
dan tot nu toe de landarbeiders uit
den landbouw zullen wegtrekken en
elders in andere vakken hun geluk
zullen gaan beproeven. Waar hiermee
tenslotte een algemeen belang in het
geding is gekomen, dat te klemmen
der is nu de wereldvoedselvoorziening
een juist gebruik van alle arbeids
krachten verelscht, wijdde de Stich
ting voor den Landbouw Dinsdag 'n
persconferentie aan het onderwerp.
Ter conferentie kwamen heel wat be
langwekkende vraagstukken aan de
orde. Zij vonden hun oorsprong in de
positie van den landarbeider. Hoe
moet men haar zien, in welke ver
houding staat zij tot die van arbeiders
in andere bedrijfstakken en aan de
hand van een klare vergelijking met
de positie van menigen als geschoold
en geoefend geklasseerden arbeider In
de metaalnijverheid, werd vastgestled
dat de landarbeider evenzeer ge
schoold of geoefend mag heeten en
er naar betaald behoort te worden.
Dit is een eenvoudige eisch van so
ciale rechtvaardigheid, die te dwin
gender om beleving vraagt nu aller
lei soort arbeiders op het platteland,
hetzij in den D.U.W.hetzij bij Land
bouwherstel of Wederopbouw, meer
verdienen dan de landarbeiders. Er
behoort een einde te komen aan de
misvatting dat landarbeid geen vak
kennis vereischt.
Wat zou het overigens het Nederl.
volk kosten, als de landarbeiders 10
cent per uur meer zouden gaan ver
dienen. Ongeveer f 100 millioen of
ruim f 10 per hoofd dr bevolking per
jaar.
Deze verhooging wordt overigens
ook economisch verantwoord geacht
op grond van de reeds hierboven ge
schetste motieven, dat de landarbei
ders hun oud beroep dreigen vaarwel
te zeggen.
"Tie vraag rijst uiteraard of er geen
dwingende overwegingen kunnen
gelden om de landarbeiders te belet
ten van vak te veranderen. Het wordt
een sociaal en onaanvaardbaar mid
del geoordeeld. Een andere vraag van
beteekenls Is: vormen nieuwe prijs
stijgingen geen beletsel voor een
eenigszins kansrijke concurrentie met
het buitenland. Men moet dit niet
overdreven zien, luidde het antwoord.
Toenemende arbeidsintensiviteit levert
een vergroote productie op en een
verhoogde productie leidt tot prijs
verlaging. Anderzijds zou zoo noodig
met de valuta gemanipuleerd moeten
worden.
De conclusie was tenslotte: indien
de regeering niet medewerkt aan 'n
vaste en duidelijke richtlijn t.a.v. loo
nen en prijzen, zullen sociale span
ningen gaan optreden, die noch de
betrokkenen, noch de gemeenrchap
ten goede zullen komen. Integendeel.
1940 nog wel een andere mogend
heid was, die dik met Duitschland
aanpapte en zelfs daadwerkelijk
medehielp aan de overweldiging
van Polen.
lyten fcelioeft geen grein sympathie
te bezitten voor het Franco
bewind, dat Zondag per officieele
nota Amerika waarschuwde zich
niet in Spanje's binnenlandse!»
aangelegenheden te mengen om
toch te kunnen constateeren, dat
het „optreden" van de drie groote
mogendheden een stuntelig compro
mis oeteekent, waarvan het hui
dige Spaansche bewind slechts pro
fiteert.
Een Reuter-berichl uit Madrid
meldt, dat zelfs politieke vijanden
van Franco een dezer dagen de
jongste Spaansche regeeringsnota
over de Spaansch-Fransche betrek
kingen goedgekeurd hebben, alleen
omdat zy in hun eer zijn aangetast
en van meening zyn, dat Frankrijk
thans niet in dc positie verkeert om
wie dan ook op politiek gebied van
advies te dienen
De Britsche regeering moet nu
ook te Parijs medegedeeld hebben,
dat ze er niets voor voelt, om het
Spaansche geval voor den Veilig
heidsraad te brengen, daar het
Spaansche regiem per slot alleen 't
Spaansche volk aangaat.
Intusschen staan in alle landen
betoogers hevige redevoeringen te
houden en daverende resoluties op
te stellen, waarby de bewonderaars
van een andere autoritair onder
drukkingssysteem zich het felst roe
ren
De E.V.B. te Rotterdam maakte
het machtige gebaar, te weigeren
goederen uit reeds gearriveerde
Spaansche schepen te lossen, zoo
lang Nederland op zijn dooie eentje
de diplomatieke betrekkingen met
Madrid niet verbréêkt. Daardoor
onthoudt men dus verder aan Ne
derlandse!» zieken en kinderen de
vitaminerijke sinaasappelen.
Dat noemt men tegenwoordig
„groote politiek!"
DIJ de behandeling van het wets-
ontwerp ten aanzien van de
standaardisatie van melk, heeft mi
nister Mansholt in de Tweede Ka
mer medegedeeld, dat de regeering
overweegt te streven near een
nieuwe distributie van melk.
Namelijk door verkoop in fles
schen via de standaardisatiebe-
dryven. Door deze methode zal
de melk goedkooper zijn dan bij
lassen verkoop.
Minister Mansholt wil een systeem,
waarby voorkomen wordt, dat het
belangrijke volksvoedsel melk niet
vervalscht of besmet kan worc'en.
Het wetsontwerp werd z.hst. aan
genomen.
Medegedeeld werd, dat de begroo
ting het departement van Fi
nanciën heeft verlaten en voor 't
einde der week den Raad van
State zal bereiken.
In verband met een voorstel van
den heer Kortenhorst (R.K.) om 14
dagen respijt voor de behandeling
van het ontwerp-vermogensbelas-
ting in de afdeelingen, ontspon zich
een discussie, waarbij het voorstel
werd verworpen. Het ontwerp zal
zoo spoedig mogelijk behandeld
worden.
rwE rust In Alexandrië ls thans
weergekeerd. Tengevolge van de
relletjes van gisteren hebben 17 per
sonen den dood gevonden en zijn
299 gewond.
a
IIET Nederlandsehe Filmbedrijf
is er in geslaagd om de rechten
van 273 films voor ons land te re
serveeren. Uit de Ver. Staten zul
len 119 films worden geïmporteerd,
uit Enland 69. Frankrijk 55,
Rusland 12, Zweden 10, Zwitser
land 4, België 3 en Denemarken 1.
Heden zon onder 18 27 u„ maan
onder 22.07 u. Donderdag zon
op 7.14 u„ maan op 9.04 u.
Weersverwachting: In de Zui
delijke provincies plaatselijke
nevel of mist. Elders zwaar be
wolkt met eenige lichte regen
of sneeuw. Temneratuur iets
boven het vriespunt.