JEFDE nouwERir PSTER. De Christelijke beginselen als fundament Onthoudingswetten Hoogwaardig Episcopaal verbiedt het lidmaatschap van de E.Y.C. Munitie-ontploffing te Woensdrecht weer van kracht TSSCHOOL"~ (RG. VISIE" IK. N» RONAAT IN ORMBY - WESTEINDE nenmagazij'l elburg sinkenszand. DIE „GROOTMOEDIGE" SJAHRIR NEEMT ONTSLAG, MAAR VORMT WEER NIEUW KABINET DISPENSATIE in de VASTENWET BLIJFT g ENGELMAN rgens van 9—12 uur Bergen op Zoom l afspraiten dagel. ks BERGEN OP ZOOM 508-xxx-O TWEEDE JAARGANG No. 40ft JTITGAVE: STICHTING „DE STEM" Directeur J. A. H. M. VAN SCHLINDEU Hooidredacteur J. J H A BRUNA Algem. Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Middelburg; zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele ïoort 8 tel 102: Red J. v d BROEK. BUbureau Oostburg. Nleuwstr 21 Z.-Ellanden: Bureau Toes, weatsingel T5. tel. 2236 Red. NJ KARHOF Voor God Koningin en Vaderland, MAANDAG 4 MAART 1946 Commissie vaD Toezicht c. 1. VAN HOOTE- GEM A E. LANGENHORST Mt Dr A J. 3. M. MES 1 Mr H. B. U. DE RECHTER Verschijnt eiker, werkdag. - Abonnementsprijs 1 (bij vooruitbetaling) 1.30 per kwartaal per post 4.10 per week (bij niet-post- besteillngj 0.2CL,osse nummers 6 cent GEN van Woensdag j 'aart 1946 telkens d«sf teur der School (Mo-s derd Maandag-, Dins- voor de vakken ns. Smeden en tank. utogeen en electriscli i Electrotechniek en dm alleen toegelaten het 7e leerjaar ener ■lopen Bit de aanslf.e it welke blttkt. of de beroep lichamelijk al iteur der Belastingen, "I hoeveel kinderen men 1 Bepalingen omtrent het lidmaatschap van socialistische vereenigingen gehandhaafd voor Scheepswerk- elaten Theoretici en eoretlci zij die in het das.se H.B.-school met schrift. et bezit zijn van; ol van een der afde. werken of Motorher. DDort overleggen, skundire verklaringen de eisen van gehoor, toelating tot do ma. af te geven c'oor oor. or de Ambachtsschool De AARTSBISSCHOP en de BISSCHOPPEN van Nederland Ami de hun toevertrouwde Geestelijkheid en Geloovigen Zaligheid in den Heer EMINDE GELOOVIGEN Voorzitter ris. Tn Onzen gemeenschappelijken brief na de bevrijding, van 29 Juni 1945, hebben wij U er op gewezen: „allen loeten wij, leder op zijn plaats en Laar de mate van zijn krachten, de tanden ineen slaan, om ons land we- op te bouwen, waarvan zoo •oote gedeelten verwoest zijn. Allen toeten wij onze krachten inspannen de geestelijke wonden te genezen, lie vijf jaar verwildering en groote sedelijke gevaren hebben geslagen. wereld moet terug naar Christus, ril zij niet ten gronde gaan. Want demand mag een ander fundament rlaatsen, dan hetgeen gelegd ls en dat is Jezus Christus". 1) In de afgeloopen ja en hebben Wij Onophoudelijk getuigd, dat zonder de aanvaarding van de christelijke grond slagen geen maatschappelijke en Staatkundige orde mogelijk is. Daar om is het de plicht van lederen ka- >espr?ken op den da? tholiek om èn als goed Nederlander r. le rang f 1 èn als trouw lidmaat der Katholieke 610 Kerk aan den wederopbouw van ons dierbaar vaderland mede te werken op den grondslag der christelijke be- ZONDAG/ ginselen, waarop ook het leven van staten en volkeren moet zijn opge bouwd. Over deze fundamenteele doelstelling kan er onder ware christe en geen verschil van meening zijn. iet is daarom ook zonder meer dui- ielijk, dat organisaties, wier begin selen in strijd zijn met de christelijke 'eer of wier daden en practijken in feite den christelljken geest onder- ijnen, voor katholieken onaanvaard baar zijn. in d-e paroch4ezsa/ CHT. B GROENENDIJK id viering revue Jeughoeve 600 oor Oodfr. Bomani ■tronaat ad 10 cent 862-0 !N DONDERDAG 5 ACHF'ILM den duizel witte doek Wet en en spelen ROUWERIJ au It V g 2.15 en 515 uur 18-0 gd (m. of vr.). Ken- typen en loonacmi- van •ige genoten onder* werkgever t» ndskei ke Teil. ERKER; SMlDS* 7 EEN SCHILD'KJ JONGENS Wanneer wij derkalve op sociaal terrein zien, dat een Eenheldsvakbe- weging, onder het mom van natio nale eenheid, haar doel nastreeft met middelen, die onbetwistbaar een com munistisch karakter verraden en daar om bU het weldenkend deel vau ons volk afkeuring vinden, is het geen vraag meer, of de katholieken lid mogen zijn van deze Eenheidsbewe ging. Wat Wij vroeger bepaalden om trent het lidmaatschap van communis tlsche vereenigingen, geldt thans on getwijfeld ook voor de Eenheidsvak beweging. Aan katholieken, die lid daarvan zijn moeten de H.H. Sacra menten geweigerd worden. Tn socialistische vereenigingen, 200- als het N.V.V., openbaart zich een streven om deze vereenigingen los te maken van de door de Kerk steeds veroordeelde marxistische grondsla gen en louter materialistische doel stellingen. Op grond hiervan meenen de leiders, dat deze organisaties niet langer voor katholieken verboden zijn. Hoewel WU geenszins de oogen slui ten voor de ontwikkeling, die zich thans in socialistische vereenigingen afteekent, mecnen WU toch, dat de deugd van voorzichtigheid eischt, dat Wy onze vroegere bepalingen omtrent het lidmaatschap van socialistische vereenigingen handhaven, totdat uit de feiten biykt, dat haar streven «iet meer in strUd is met de christe- HJken geest. Te zUner tUd zullen WU daaromtrent een nadere verklaring geven. Tevens openbaart zich thans, zoo wel op cultureel als op sociaal terrein een streven naar neutrale vereenigin gen, of althans naar vereenigingen, die niet op christelijke beginselen gebaseerd zijn, maar op een meer algemeenen, vaak als hu manistisch aangeduiden grondslag be rusten. In het huidig tijdsgewricht, hetwelk een periode is van groei r.i wording eener nieuw maatschappe lijke orde, moeten wij echter neutra le en zuiver-humanistlsche vereeni gingen afwijzen. Om de vestiging van een nieuwe, maatschappelijke orde op hechte fundamenten te waarborgen, zijn prlncipleele organi saties ook thans onmisbaar. Alles schijnt er immers op te wij zen, dat in de naaste toekomst het zal afhangen van de innerlijke kracht der prlncipleele organisaties en haar >nderlinge samenwerking, of zij bij machte zijn haar gewichtige taak' te vervullen in onze samenleving: öm met name tegenover het communis me den heilzamen en reddenden in vloed harer beginselen van sociale rechtvaardigheid, onderlinge vrede en liefde bij de ordening der heden- daagsche maatschappij te doen door werken. Daarom i3 neutraliteit als altüd, ze ker nu onaanvaardbaar en is de plaats van den katholiek niet in de algemeene, neutrale organisatie, maar heeft hU den plicht de nieuwe maat- schappU te helpen opbouwen in en door organisaties, die zich bU haar werkzaamheden uitdrukkeiyk laten lelden door de chrlsteiyke beginselen. A llerminst sluit dit uit een samen- werking met hen, die alhoewel zij niet op den grondslag der Christe lijke beginselen staan, toch, op welke gronden dan ook, bij den opbouw eener betere maatschappelijke sa menleving naar soortgelijke richt lijnen als de katholieke te werk wil len gaan. Samenwerking met behoud van eigen zelfstandigheid en handhaving der christeiyke beginselen, is de aan gewezen weg om het doel van aller streven te bereiken. De wederopbouw van het vaderland is een gemeen- schappeiyke zaak, die slechts door de samenwerking van alle goede vader landers bereikt kan worden. De Pausen, te beginnen met Leo XIII, hebben de geloovigen onophoudelijk aangespoord, zich, waar het mogelijk was, in katholieke vereenigingen aan een te sluiten. Eendracht maakt macht. Zoo kunnen zij hun mede broeders beter beschermen tegen de gevaren en sterkeren invloed uit oefenen om de maatschappij van den christelljken zuurdeesem te doordrin gen. Zooals de H. Schrift zegt: „Be ter is het, dat twee tezamen zijn, dan dat Iemand alleen is; want zij hebben het voordeel van het samen zijn. Als de eene valt wordt hij door den andere ondersteund". 2) „Een broeder, die door zijn broeder onder steund wordt, is een sterke veste". 3) De katholieken hebben aan die stem der Pausen gehoor gegeven en zoo zijn ook in ons land talrijke en krachtige organisaties opgebouwd, die het geheele sociale en maatschappe lijke leven, opvoeding en onderwijs omvatten. Dit is onze groote kracht geweest, toen het nationaal-socialis- me den strijd op leven en dood be gon tegen het christendom. Ook de vijand zag zeer goed in, van welke zijde hij het meeste te duchten had. Daarom trachtte hij aanvankelijk de prlncipleele organisaties te ondermij nen door dagbladen en propaganda geschriften 't voor te stellen, alsof de katholieke vereenigingen de nationale eenheid van ons land zouden ver breken. TOflf TjiEN GROOT DEEL van den Brabantschen Zuid-Westhoek werd Za- ■®-J terdag te plm. 12 uur opgeschrikt door een zware ontploffing. Het bleek, dat de Belgische militairen, die op het vliegveld te Woens drecht tot taak hebben de munitie in de lucht te laten vliegen, we derom een groote hoeveelheid springstof tot ontploffing hadden ge bracht. De uitwerking was ditmaal echter anders dan bjj vorige ge vallen, doordat de munitie met een dikke laag sneeuw was bedekt. De luchtdruk was zoo hevig, dat een barak, waarin een honderdtal Ne- derlandsche militairen aanwezig was, grootendeels werd vernield en een militair zwaar werd gewond. Zeven anderen liepen lichte ver wondingen op. Allen werden naar het Algemeen Burgergasthuis te Bergen op Zoom overgebracht. Na aldaar te zijn verbonden, konden de zeven lichtgewonden het ziekenhuis weer verlaten. Ook in het dorp Hoogerheide bleef de ontploffing niet zonder gevolgen. Van de mees te woningen werden een of meer ruiten vernield, terwijl tal van inwo ners giaswonden opliepen. Het ernstigst werd gewond de echtgenoo- te van den heer Bastiaansen, die een stuk glas in een van haar oogen kreeg. Zij is naar het ziekenhuis te Breda vervoerd en zal het getrof fen oog moeten missen. V. .6 Oostem-yksche kanselier, neeft in de Sunday Express merkwaar - dige onthullingen gedaan over het naspel van den bomaanslag op Hit- Ier op 9 Nov. 1939. Schuschnigg, die op bevel van Hitier gevangen geno men was, schrijft, dat hjj in de po- litiegevangenis van Muenchen Els- Ier zag. die met een tijdbom een aan slag op den Fuehrer pleegde. Hit- Ier was er zonder een schrammetje afgekomen, terwijl een zestal per sonen zwaar gewond of gedood werd. It. plaats van ter dood ge bracht te worden, werd Elsler als „begunstigd geïnterneerde" ln het concentratiekamp Sachsenhausen gedetineerd. Daarenboven werd hem 40.000 Mark, welke na het zege vierende einde van den oorlog zou worden uitbetaald, beloofd 1 Hij wil volledig de vrije hand bij het voeren van onderhandelingendie einde dezer week worden verwacht. T~\E wensch van het nationale 1e- pnblikeinsche comité tot het vormen van een kabinet op bree- deren grondslag is voor Sjahrir aanleiding geweest zijn ontslag aan te bieden. Hij voelde den in een motie uitge- drukten wensch als een blijk van wantrouwen aan. Uit de verschillende berichten blijkt, dat hij alleen met de vor ming van een nieuw kabinet belast wilde worden, indien hy volledig de vrye hand zou krygen om zulk een kabinet samen te stellen en als hem de verantwoordeiykheid zou gegeven worden voor het voeren van onderhandelingen met de Ne derlanders. Sjahrir is er biykb&ar in ge slaagd zün gezichtspunt door de geheele conventie te doen dee- 't Is opmerkelijk, dat die jammerklach ten mede kwamen van menschen, die er niet voor terug zouden schrik ken ons land aan den vijand te hel pen overleveren. In een schrijven van 14 Augustus 1940 aan de geestelijke adviseurs hebben de gezamenlijke Bisschoppen er tegen gewaarschuwd, dat men geheel ten onrechte het voorstelt, alsof de katholieke organi saties de eenheid van ons vaderland ondermijnen. Toen de katholieke or ganisaties ondanks alles toch bleven bloeien, hebben de bezetters radicale maatregelen genomen. Te beginnen met de katholieke werkliedenvereenl gingen, werden binnen korten tijd ook de andere organisaties opgehe ven: die van de boeren, de onderwij zers, de werkgevers, de artsen en talrijke anderen. Over het algemeen hebben de leden der katholieke or ganisaties zich l^ranig gedragen, dik wijls ten koste van aanzienlijke offers en slechts zeer weinigen hebben zich aangesloten bij de nationaal-socialis- tische organisaties. En zij hebben er vooral toe bijgedragen, om den geest van verzet bij ons volk levendig te houden. Zoodra de bevrijding kwam, heb- Tn de achter ons liggende oorlogs jaren hebben Wu aan allen, die verblijf hielden binnen de grenzen van ons bisdom, ontheffing ver leend van het Vasten- en Ont houdingsverbod. Ook de huidige tijdsomstandig heden zijn nog van dien aard, dat althans de Vastenwetten moeilijk kunnen worden nageleefd. Alle geloovigen zijn daarom ge- dispenseerd in het vastengebod. Alleen Aschwoensdag en Goede Vrijdag blijven geboden Vosten en Onthoudingsdagen. De Hoogwaardige Bisschoppen zyn echter van meening, dat het naleven van het Onthoudingsgebod niet langer op te groote bezwaren stuit. Daarom verklaren zaj bij le zen, dat van nu af de onthoudings wetten weer onverkort, van kracht zyn. Krachtens byzondere volmacht echter ontslaan wy voor dit jaar van de onthoudingswet op de Zaterdagen van de Vasten, met uit zondering van den Quatertemper- Zaterdag in de Vasten, en van Paasch-Zaterdag tot 12 uur 's mid dags. Dus ook op deze laatste twee genoemde Zaterdagen geldt het onthoudingsgebod Degenen, die op de Zaterdagen in de veertigdaagsche Vasten, krachtens Onze dispensatie vleesch en jus uit vleesch gebruiken, zul len op elk dier Zaterdagen zeven maal het Onze Vader en Wees Gegroet met de Twaalf Artikelen des Geloofs bidden, of met Paschen minstens 15 cent offeren. Ten slotte vermanen wy alle aan Onze zorgen toevertrouwde geloovigen, om vooral ln de komen de weken van boete en inkeer door jrywillige verstervingen en door aalmoezen aan armen en nood- ij denden en door andere goede werken aan te vullen, wat door het gebruik maken van verleende dis- pensatiën aan hunne boetedoening ontbreekt. De offers en aalmoezen zullen gestort worden in de bus, die daar voor tegen Paschen in de kerk zal worden geplaatst. Breda, 19 Februari 1946. t P. HOPMANS, Bisschop van. Breda. ben de Bisschoppen terstond de ge loovigen aangemaand de organisaties weer op te bouwen eerst die van het Zuiden, dat het eerst bevrijd was, zoo spoedig mogelijk daarna de anderen. Na de bevrijding is er een gelukkig en zeer prijzenswaardig streven de nationale eenheid van ons land te versterken. Maar van vele zijden hoort men ook weer stemmen, die de nationale eenheid zoover willen doorvoeren, dat er voor de christe lijke organisaties geen plaats meer is. En onwillekeurig stelt men de vraag: Is dit verlangen naar nationale eenheid zoj groot uit zuiver vader- landsche motieven of is het een uiting van het oude liberalisme en mis schien van het nieuw-heidendom, dat in zUn scherpsten vorm zich open baarde in het nationaal-socialisme, waarvan echter nog sporen in vele geesten leven en dus een vrees voor het opleven van een krachtig christen dom TlTij meenen niet beter te kunnen doen dan nog eens te herhalen, wat Wij tijdens den oorlog gezegd hebben over die vermeende vrees voor nationale verdeeldheid, in Onze circulaire van 14 Augustus 1940, over de katholieke organisaties: „De ka tholieke organisaties hebben onge twijfeld over het geheel genomen be antwoord aan haar doel: mede te werken aan de godsdienstige, zedelijke, geestelijke en stoffelijke verheffing van haar leden en hebben daarom aan de maatschappij een groote weldaad be wezen. Zij hebben de nieuwe maat schappelijke orde helpen voorberei den door de mentaliteit te beïnvloeden en de gunstige sfeer te scheppen, die onmisbaar is voor het maatschappe lijk leven in corporatie ven geest. En Wij zijn overtuigd, dat zij ook in de toekomst een gewichtige taak te ver vullen hebben om de maatschappij te doordringen van den christeiijken geest. En in Onzen Herderlijken brief op het Twaalfde Eeuwfeest van den H. Willibrord: „Niet in de vervlakking van ieders levens- en wereldbeschou wing kan de kracht liggen van een volk, doch in eendrachtig samen werken tot welzijn van het vaderland met eerbiediging van elkanders diepste overtuigingen. En in liefde voor het vaderland doen Wij voor niemand onder." En daarom blijven Wij U ten drin gendste aansporen lid te blijven of te worden van uwe katholieke orga nisaties, zooals Plus XI in zijn Ency cliek „Quadragesimo Anno" ver- kiaarde: „Zeker, het vele en groote, wat de rustelooze ijver der katholieken tot stand weet te brengen, zoowel voor het maatschappelijk en economisch len, want hy is al bezig een nieuw kabinet „op breederen basis" te vormen. Het gebeurde schynt voor een niet gering deel samen te hangen met een wryving tusschen Sjahrir en Soekarno. Men is te Batavia van meening, dat het nieuwe kabinet van Sjah rir vroegtijdig bekend gemaakt zal worden. Tegeiykertyd verwacht men vol vertrouwen, dat de eerste for- meele besprekingen op basis van de Nederlandsche voorstellen mo gelijk tegen de tweede helft van deze week zullen aanvangen. Sir Archibald Clark Kerr zal de be sprekingen op weg kunnen helpen en, wanneer de grondbeginselen eenmaal zyn uitgewerkt en daar over overeenstemming is bereikt, zal hy Java nog eind Maart, vol gens zyn oorspronkeiyk plan, kun nen verlaten. Tn een gedeelte van onze Zaterdag. A krant hebben wy reeds meege deeld, dat 2000 soldaten van het Ned. Indische leger op Bali geland zyn, waar zy door vriendelijk bui gende Jappen werden ontvangen. De inwoners juichten onze troepen hartelijk toe. (")ok op Gorontalo zyn Ned. troe- pen-eenheden geland. In Zuid- Celebes is het nog niet pluis. Con centraties gewapende rebellen on der Japansche leiding maken daal de streek onveilig. welzijn, als op het gebied van onder wijs en godsdienst, is natuurlijk aan niemand onbekend, maar deze heer lijke en opofferendft arbeid verliest niet zelden aan vruchtbaarheid door een te groote versnippering van krachten. Laten daarom allen, die van goeden wil zijn, allen, die onder aanvoering van de Herders der Kerk dezen goeden en vreedzamen strijd voor Christus willen strijden, zich hecht aaneensluiten; laten allen er naar streven onder leiding en Iteering der Kerk tot de christelijke vernieu wing der maatschappij het hunne bij te dragen, overeenkomstig ieders ta lenten, krachten en maatschappelijke^ positie, en laten zij daarbij niet zich zelf of eigen belangen zoeken, m: ar de belangen van Jezus Christus, noch hun eigen plannen tegen eiken ^rijs willen doordrijven, maar zelfs deze met bereidwilligheid prijs geven, als het hoogere gemeenschappelijk be lang dit mocht vorderen, opdat in alles en boven alles Christur regeere, Christus heersche, aan wien „alle eer en glorie en heerschappij toekomt in eeuwigheid". 4) En zal dit Ons gezamenlijk herder lijk schrijven in alle tot Onze Kerk provincie behoorende kerken, als mede in de kapellen, waarover een Rector is aangesteld, op Zondag Quinquagesima onder alle vastgestelde H.H. Missen van den preekstoel worden voorgelezen. Gegeven te Utrecht, op Zondag Septuagesima van het jaar 1946. f Dr. J. DE JONG, Aartsbisschop van Utrecht. f P. A. W. HOPMANS, Bisschop van Breda, f Dr. J. H. G. LEMMENS, Bisschop van Roermond. t J. P. HUIBEBS, Bisschop van Haarlem. f W. P A. M. MUTSAERTS, Bisschop van 's-Hertogenbosch. 1) I Cor. III, 11 2) Prediker IV, 9-10. 3) Spreuken XVIII 19 (Rerum Novarum), 37. 4) Apoc, V, 13

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1