S=s =?sss
Onz0 rol "at ook in Europa
Spanje sloot de poort
naar Frankrijk
1
Duilsche vraagstuk
VERLATEN BRITTEN JAVA?
De siag in de Javazee
bij de oplossing
van hel
•Toch-
gemeenschappelijk
urgentieprogram?
Duitsche rantsoenen
sterk verlaagt
Distributienieuwtjes
IN T KOUT
TWEEDE JAARGANG No. 403
Directeur J A u rrtjn a Al^em
Oostburg. Nleuwstï 23 Z
Qoes. Westsingel 73. tel 2238 Bed N.J KARHOr
Voor God Koningin en Vaderland,
DONDERDAG 28 FEBRUARI 1946
Commissie van Toezicht c J VAN HOOTE-*
GEM A E. LANGENHORST i Mr Dr A J.
J M. MES Mr H B L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3 3# per kwartaal
per post 4.10 per week (bi) met-post
bestelling) f 0.26 L*osse nummers 6 cent
Nederland
Waarom doen we niet
mee aan de bezetting
TNDIë, Indië, Indiëhet ls te
1 begrUpen, dat dit het leeu
wendeel van de aandacht vergt in
onze politiek. Maar we willen toch
niet moede worden erop te wijzen,
dat ook de positie van het Ko
ninkrijk in Europa de voortdurende
zorg enbezorgdheid vraagt
Er zullen dit JaaT vermoedelijk
groole tieslisslngen vallen omlrent
het toekomstig lot van Dultsch-
land. Ei- is naar bulten nog sleeds
zeer weinig gebleken van de be
langstelling welke onze Regeering
daarvoor koeslert. Ze heeft de
mogelijkheid van annexatie open
gehouden. Ze heeft ook een
Slaatscommissie Ingesteld, welke
advies zou uitbrengen, doch van
haar werkzaamheid blijkt al heel
weinig. Men weet trouwens, hoe
wonderlijk die commissie met
zoo goed als geheel voorbijgaan
van het Zuiden is samengesteld.
Dit alles ksn men toch moeilijk
typeeren met den naam Regee-
rings beleid.
JtfOG MINDER bleek daarvan
uit het eenlgszlns ostentatief
naar voren gebrach'e bericht, dat
Nederland niet zal deelnemen
aan de bezetting van Dultsehhnd.
In den stroom van berichten om
trent Indië is die msöedeeling onder
gedompeld, doch in ons blad is ze
er dadelijk ultgeviseht met een
comm-ntaar van verbazing. En
we willen die verbazing nog ver
sterken door het bericht te kop
pelen, aan de mededeeling,
dat België wel ijverig gaat
meedoen aan de bezetting en
blijkbaar het oog heeft op een
zóne welke zich vrp Noordwaarts
tot de hoogte van Venlo zou uit-
strekkon.'Daardoor zullen de Bel
gen den spoorwbg van Aken naar
Neuss gaan beheerschsn en tevens
laatstgenoemde plaats, een zeer
belangrijke kolenoverslaghaven
beheeren Sterker nog: Nedsrland-
sche mijr.concess'es onder Erkelenz
zullen onder de Belgische militaire
bezetting komen te sts<")
We willen herin ;n aan
pijnlijke momenten tm geschie
denis vlak na 1918 onderdrukken.
We zijn overtuigd van de goede
Nederlandsch-Belgische nabuur
schap na den tweeden wereldoorlog.
We nemen daarom ook bij voor
baat aan, dat de Belgen bereid
zullen zijn met ons tot een redelijk
accoord te komen omtrent de ver
deeling der bczeltingszónes, mits
wij maar den wensch
te kennen g,e ven aan
die bezetting deel te
nemen. Dit was echter het
erbazingwïkkende in het besluit
afr Regeering, dat ze dien wensch
liet vallen, dat ze ten aunhoore
van heel de wereld Het weten: we
hebben er de troepen nist voor.
Hierover echter moest in ons land
by alle verschil van meaning om
trent annexatUvraagstukken een
communis opinio bestaan, dat, we
door deelneming aan de bezstting
van Duitschland te kennen moesten
geven onze rol te willen speien
bij de oplossing van het Dui S"he
vraagstuk, 't Is 'n eerste stap welke
t verder volgen van verschillende
wegen nog openlaat. Men kan dan
altijd nog zien, hoe de toestanden
en verhoudingen zich zullen ont
wikkelen, om daarnaar zijn oor
deel te bepalen. Dit is echter een
minimum en Nederlands positie ln
Europa gedoogt niet, dat we nog
minder, namelijk niets doen,
yyE ERKENNEN het volmondb:
het zal niet zoo gemakkelijk
zijn de benocdigde troep0" 1
formeeren. Al te zwaar behoeft
men z'ch dat ech'e- ook niet voor
te s'ellen want het rat hier niet
om tienduizenden. En zou ook in
zoo'n bezetting-zóne de opleiding
et oefening van troepen voor de
Oost niet kunnen geschieden?
De Regeering moet uit haar
.pathie ten aanzien van de rol
van Nederland in het Duitsche
vraagstuk ontweken. Daarvoor is
echter ook nocd-'g een stuwing door
de publieke opinie, Indië, IncV.ë
Indië.... de driedubbele aan
dacht daarvoor is goed en noodle
Maar Nederland ligt ook tn Europa
en dat schijnen we wel eens te
vergeten
TTET bestuur van de Partij van
den Arbeid heeft aan dat van
de K.V.P. een antwoord gezonden
betreffende de moge'fjkheid van
een gemeenschappelijk jrgent'.e-
program voor de aanstaande ver
kiezingen. Daaruit blijkt, dat het
P B. van de Partij van den Arbeid
het onwaarschijnlijk en niet ge
wenscht acht, dat de beide par
tijen den verkiezingsstrijd in
gaan met een van A tot Z gelijk
luidend verkiezingsprogram, waar
door het den kiezers onmogelijk
gemaakt zou worden zich een be
grip te vormen van de versch"len
tusschen de beide partijen. Wel
echter meent het. dat er op een
aantal belangrijke punten een
dusdanige overeenstemming tus
schen beide programs zal bestaan,
dat op nader te bepalen wijze de
aandacht van de kiezers, op deze
overeenstemming en de beteekenis
daarvan zou kunnen worden ge
vestigd.
De hiertoe vereischte besprekin
gen zullen begin Maart plaats
vinden. Het resultaat wordt uiter
aard bekend gemaakt.
Als we het dus goed begrijpen,
wordt de mogelijkheid van mati
ging van den verkiezingsstrijd
tusschen twee partyen, die elkaar
na de verkiezingen bij de Kabi
netsformatie hoogstvermoedelljk
zullen moeten vinden, toch open
gehouden. Natuurlijk zullen de
verkiezinvprograms verschillend
geaard blijven, juist omdat de be
ginselgrondslagen verschillen.
Doch de kwestie draait om de mo-
UJkheid van een gemeenschappe
lijk ureentieprogram. een pro
gram van punten, die in de ko
mende vierjarige periode beslist
'erwerenMikt moeten worden.
Toestand in Britsche zone
somber
Tbc voedselrantsoenen ln de Brit
17 sche zone van Duitschland wor.
den op 4 Maart met een derde ver.
minderd. Het tot dusver verstrekte
rantsoei bedroeg 1550 calorieën per
dag, het wordt nu 1014. De Britsche
autoriteiten zien den toestand in
hun zone zeer somber in en verhe
len zich niet dat het zelfs de groot
ste moeite zal kosten met het ver
laagde rantsoen den volgenden
oogst te halen.
PETROLEUM
In Maart zijn op bon 25 t.m. 28
der kaart UA 510: vier liter, op bon
25 en 27 der kaart UB 510: vier li
ter, op bon 67 der kaart UC 510:
vier liter en op bon 121 en 122 der
kaart UD 510; drie liter petroleum
verkrijgbaar.
KUNSTTERPENTIJN
l/IET ingang van 1 Maart as. ko-
men schildersbedrijven en be
drijven met eigen schilders weder
om in aanmerking voor kunst
terpentijn. Bonnen er voor worden
door de plaatselijke distributie
diensten uitgereikt, tezamen met-
de bonnen voor lijnolie en wel voor
een even groote hoeveelheid.
NIEUWE LEERBON
T>ON 06 der lederkaart is aange-
wezen voor het doen repareeren
van schoenen met leder en/of rub
ber zolen-materiaal.
EEN EI VOOR KINDEREN
yOOR de kinderen van 1-4 jaar
zal deze week wederom een bon
voor een ei worden aangewezen.
BLOEMRANTSOEN
GEHALVEERD
1V/TET het oog op onze voorraden
geïmporteerde bloem, wordt 't
rantsoen weer tot het oude peil van
200 gram teruggebracht.
WAARDE VAN VLEESCIIBON
OP een bon voor tOO gram vleesch
kunnen de volgende hoeveelhe
den vleesch of vleeschwaren gekocht
worden:
Versch rund-, kalfs-, varkens-, scha-
oenv'eesrh zonder been 100 gr.: versch
naardenvleesch 130 gr.; vleesch in blik
oz (plm. 112 gr.); meat and vege
tables 8 oz (plm. 225 gr.); versche tong,
iever of hart van runderen, schapen,
kalveren, varkens en paarden 175 gr.;
vers"he zwezerik van runderen of kal
veren 205 gr.; varkensklulven. versche
uiers van runderen, versche nier van
runderen, kalveren, varkens en scha
pen 330 gr.: staart van runderen en
kalveren 430 gr.; varkenspooten 065
gr.; gerookt en/of gekookt rund-,
kalfs-, varkens-, schapen-, paarden-
vleesch. gerookte worst, gebraden ge
hakt. corned beef 100 gr.; bloedworst
vrij; knakworst. gekookte worst 130
gr.; leverartikelen, tongenworst, nier
brood 165 gr.; zure zult 200 gr.
Spaansche troepen kwamen aan de grens aan,
militaire verloven werden ingetrokken
yOORUITLOOPEND op het gis
teren door het Fransehc ka
binet genomen besluit om de
Fransch-Spaansche grens op 1
Maart te sluiten, heeft de Spaan
sche regeering van haar kant de
poort zelf reeds dicht gedaan.
Volgens Radio Parijs zouden alle
verloven van Spaansche grenstroe
pen zijn ingetrokken. AFP voegde
er aan toe, dat vele eenheden van
het Spaansche leger, waaronder
ook Marokkaansche troepen, aan de
Fransche grens zijn aangekomen.
Terwijl enkele Spaansche grens
posten reeds gesloten waren, hield
de Spaansche politie by Hendaye
de menschen tegen, die uit Frank
rijk komen. Van hun kant hebben
de Fransche spoorwegarbeiders het
verkeer met Spanje reeds stopgezet.
<foo de berichten van Radio Parys
en AFP inzake het samentrek
ken van Soaansche troepen aan de
Fransche grens al juist zyn, zoo
wyst niets er op. dat ook aan de
andere zijde dergelijke bewegingen
gaande zijn. De uiting van Fransch
misnoegen over de executie van
Spaansche republikeinen, tot uit
drukking komend in het besluit van
het Fransche kabinet om de grens
te sluiten, zoekt in andere richting
naar middelen om daaraan kracht
bij te z°tten. nl. in politieke en eco
nomische richting. FrankrHk heeft
zich tot Engeland en de Ver. Ska
ten gewend om steun in zijn actie
tegen het Franco-bewind en deze
landen blijken niet ongenegen
daaraan tee-moet te komen.
De Ver. Staten hebben bv. reeds
een nota verzonden, waarin wordt
voorgesteld gedrieën een verkla
ring af te leggen ovci de jegens
Spanje te volgen politiek.
In deze nota zou de wenschelijk-
heid op den voorgrond worden ge
steld. dat de regeering van Franco
wordt vervangen door e°n voorloo-
pig bestuur, totdat de Spaansche
pRINS-KAREL van België heeft
den heer de Schryver, voor
zitter van de Christ. Vo'kna.rtij
belast met een onderha-ndelings-
opdracht. Men neemt aan. dat de
..onderhandelingsopdracht" be
staat in het samenstellen van een
kaïtinet waarin de formateur geen
eerste minister is.
Soeraba'a leeft onder het gebulder
der kanonnen
De overige deelen zouden volgens de Daily
Express, door Nederlandsche troepen van de
Japanneezen worden overgenomen.
Gevreesde bende bij
Medan vernietigd.
rpWEE Londensche bladen brach-
ten gisteren berichten, die de
belangstelling verdienen, zy 't dan
ook dat zy met het gebruikelijke
voorbehoud dienen gelezen te wor
den.
De Daily Express wist te vertel
len, dat de Britsche troepen be
gin April van Java gaan ver
trekken en plaats zullen maken
voor Ncd. bezettingstroepen.
OEN HELDER en AMSTERDAM
kernpunten der herdenking
TVE SLAG IN DE JAVAZEE, sym
bool van moed, dapperheid en
trouw onzer marine, werd gisteren
overal ln den lande op sobere, maar
plechtige wyze herdacht. Den Hel
der nam daarby de eereplaats in.
Daar woonde de Koningin de plech
tigheden by en hoorden 100 na
bestaanden van de in den slag ge
vallenen de woorden aan, die hun
nagedachtenis eerden en hun ge
drag ten voorbeeld stelde aan het
geheele Ned. volk. De minister van
Marine hield een herdenkingsrede,
hooge marine-autoriteiten spraken
na hem en tenslotte legde de Ko
ningin een krans aan dpn voet van
het monument der gevallenen, een
voorbeeld, dat door velen werd ge
volgd.
Jn Amsterdam hield minister
Scbermerhorn een herdprikipvs-
red, waarin hy het voorbeeld van
onze marinemannen de jeugd voor
hield. In de Oude Kerk waar deze
plechtigheid plaats vond, stond 'n
katafalk opgesteld, met een kist,
gedekt door de Ned. vlag, met daar.
op de steek van Doorman en diens
versierselen. Namens de regeering
legde de minister-president een
krans op de kist en na hem deden
het namens de marine en de Ned.
landmacht It. adm. Helfrich en lt.
gen. Kruis.
Tn Den Haag had op het landgoed
Klingendaal een soortgelijke
plechtigheid plaats. Daarbuiten, in
de stad en in alle steden en dorpen
van ons land vormde een sober
vlaggevertoon het bewijs van Ne
derlands smart om den ondergang
van zooveel trouwe mann°n en
tegcliikeriiid van hulde om hun
dapper gedrag.
Voorts zouden die troepen eenige
dagen na het vertrek van Sir
Ach. Clark Kerr eind Maart
de overige deelen van Ned. Indië
van de Japanneezen overnemen.
Voorts meldde de Star, dat Sjah-
rir zijn ontslag zou hebben aange
boden, een feit. dat door Den Haag
niet bevestigd kon worden. Over de
besprekingen te Djokjakarta kwa
men geen berichten binnen. Uit Ba
tavia, meldde men dat Sir Clark
Kerr met eenige raadgevers is ver
trokken, zyn bestemming werd ge
heim gehouden.
Belangryke beraadslagingen zou
den de aanleiding tot zijn vertrek
zyn. Tegeiykertyd werd gemeld
dat hij ziek was en ln een auto ge
holpen moest-worden.
Qp Noord-Celebes, te Gorontalo,
zou de toestand ernstig ziln. In
Menado zijn de onderhandelingen
met de leiders van de muiterij voor-
loouig onderbroken, daar zy hebVo
geweigerd de Ned. bevelen op te
volgen. Het geval schijnt echter
niet zooveel om het lyf te hebben.
Bij Mandal en Makassar hebben de
Ned. autoriteiten het vliegveld en
de basis voor zeevliegtuigen laten
bezatten.
Van Java werd gemeld, dat vo
rige week drie militaire convoo'en
u't Batavia Bandoeng zonder ver.
Hezen hebben bereikt.. Tn Buiten
zorg worden twee Britsche offic'e-
ren en acht Br. Indische soldaten
vermist. Men denkt aan ontvoering.
Tc Semarang en on Oost Java
b::'1 'i11 F-hte gevechten plaats.
Fii Soerabaia worden nog a't'H
16 oon granaten vr maand af-e-
vuurd en het gebulder van ka-
nnT»T»«r) V«rw* i1#»Tl
van het dagelyksche leven ln de
Frankrijk oefent politieke
en economische druk uit
openbare meening gepolst kan wor
den, vermoedelyk door het houden
van verkiezingen. Frankrijk schynt
daar wel voor te gevoelen, Engeland
bestudeert echter nog de Spaansche
verklaring over de gewraakte exe
cuties, zij het dan ook, dat van re-
geeringszy de reeds uiting is gege
ven aan het misnoegen over die
executies. Frankrijk zou voorts be
reid' zijn de Spaansche kwestie voor
de Uno te brengen. Overigens is 'n
belangryk gevolg van de Fransche
houding, dat de Fransch-Spaansche
handelsovereenkomst niet ten uit
voer zal worden gebracht. Bestu
deert wordt bovendien in hoeverre
de transitohandel met Spanje be
ïnvloed zal worden door de stop
zetting van het verkeer met dit
land.
In Brussel leidde het geval tot 'n
betooging van 500 studenten voor 't
gebouw van de Spaansche ambas
sade. Na een kloppartij, waarin ver.
scheldene personen werden gewond,
werden de studenten door den gen
darmes uit elkaar gejaagd. Drie
personen werden gearresteerd.
lCHT j
KARDINAALSCHILD
AANGEBRACHT
TTET SMEEDIJZEREN wapen-
-rl schild van den nieuwen Kar
dinaal, vervaar cS'.cd bij den edel
smid Brom te Ütrecht ls boven
den ingang van het paleis aan
den Maliebaan, aangebracht. Het
bisschopswapen, waarin het wa
pen van Ameland, de geboorte
plaats van Kardinaal de Jong,
reeds was verwerkt is nu boven
den staf en het kruis gedekt dooi
den kardinaalshoed met palmen
en vyt ryen kwasten.
T\E INDRAPOERA komt heden
te Amsterdam aan met Indi'-
sche repalrian'en. Omstreeks twee
uur zullen de passagiers van boord
gaan.
TN BOMBAY is de rust terugge-
keerd.
A MSTËRDAMS gemeenteraad
A heeft den scheldenden burge
meester de Boer de gouden me
daille der stad aangeboden uit er
kentelijkhetd voor de door hem
aan Amsterdam bewezen diensten
TVE EGYPTISCHE regeering
heeft in een nota aan Gr,
Brittannië de onmiddelyke ont
ruiming van Cairo en Alexandriö
gevTaagd.
m
TJEN STAATSCOMMISSIE ter
onderzoek van een grond-wets
herziening is ingesteld.
TJE RUSSEN hebben de grenzen.
van hun Duitsche bezettings
zone hermetisch gesloten, omdat
een Duitsche spionnage-organisa-
tie voor rekening van de Amerika
nen werkend, zou ontdekt zyn.
Heden zon onder 18.16 u., maan
Onder 14 05 u. Vrijdag zon op
7.28 u., maan op 6 55 uur.
Weersverwachting tot Donder
dagavond: Op sommige plaatsen
tijdelijk mist of nevel. Overdag
stijgende temperaturen, op de
meeste nlaatsen boven 't vries-
nnnt. Wind zwak en verander
lijk. Vooral in bet N. des lands
kans on een'gen neerslag.
stad. Een keten van patrouille-
posten rond de stad moet een
vierkant controleeren waarvan de
zijden ongeveer 40 km lang zijn.
In Batavia werden herdenkings
plechtigheden gehouden i.vb. met
den slag in de Javazee. Acht over
levenden woonden m°t hun echt-
genooten de herdenking bij, waai'
o a. dr van Mook treffende woor
den sprak.
Van Sumatra kwam het bericht,
dat gouWride Indon°s'ërs aaarne
met de Bririen samen iprken en
'net vr>ldo°n'r>g d» vernietiging van
de geveegde bende van dpn zw°r-
'fig buff-j jn b°t gpb'od van avv
en Pjalan Antara hebben begroet.
