ZIEK Zit er in de echte vernieuwingswil? DRAMA Twee meisjes verdwenen uit verwarde dagen doven? Mationalisten gaan praten te Djokjakarta i TE HULST lovingsringen Louders irtsn E HANDELSAVOND, 5INGEN. ïgelsche taal respondentia tweede jaargang 'ol Spreken B R U IJ N govaert Postema, 3UDERS. LANDGENOOTEN repatriëeren STATENVERKIEZINGEN Ned. Bataljon werd bij Bandoeng door extremisten overvallen - Vijf Nederlanders sneuvelden Hongaarsche primaat ROME in Procedure Pauskeuze gewijzigd oor de betrekking vagl andelsavondschool (E r te regelen; indieny, x>r 1 Maart a.s. sussen. Duur der cursi ;n af geschieden tot 1 794-f •borgt U een degelijki P VAN KEMSEKI «raar Boekhouden MO intschestraat 22 Hulst No.396 ndighaden is ook voor U ie bereiken! Mijn methode i&tgevoelens (»preekeng»t, I, enz.), sterkt Uw ztüvtr- sn vormt U tot een vlot en k spreker! REIO PROSPECTUS ZEND IK U AC GAARNE KOSTELOOS TOEI H. W I E R I N G A 61 HAARLEM i>o<xxxxxxx>oooo< EN ZONlDACKMüD- 24 FEBRUARI DAN6CXRKEST YS KINDERDIJK 94 ■oooooooooooooo iden met witte klfl'/et dergrassen. Ik heb rd cit is een waarbof! e wilt aanleggen. In- 3 HULST] et inlevering), model en gewicht WIJ VAN UW OUD tman. oud. zilver en diamant ilversmeden. Gravend drikskinderenstraat Si on 2426 932-0 sterke pullo- ir op kiestel- Bestedling ma e nog bnoedl- k.pipen onder i zoo spoeddg 741-o )IJKE E.K.B, 16114 er.c-inen door 26 - HULST en ongekeurd. GROEDE A 270 Telefoon 4974» ING TE BREDA testaurant ..Modfp' an NCtaris Mr. J'JT' Jagen Vrijdag 22 ril ,fe Rrstauramt ■dag 23 Februari va» Modem". Dsze b®-®* :ag gratis verkrii'SSSs REN VOOR 1946. DAG gehouden wou )46 des morgens va» iODMARKT HULSL 795—0 ^ENNEMAN. HXSI& Z e e u wsch-r te urW GROFFEN M'ddelburf «e? tI3r ~Red N .r KARHOF Voor God Koningin en Vaderland, WOENSDAG 20 FEBRUARI 1946 Commissie van Toezicht C. J. VAN HOOTB* GEM A. E. LANGENHORST Mr Dr A J. J. M. MES Mr. H. B. L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal per post 4.10 per week (bij nlet-post- bestelling) 0.26 u.osse nummers 6 cent POLITIEK BESTEK u; STUKKEN staan klaar voor D net politieke spel, zoo consta teerden we de vorige week. De ka tholieken moeten thans ook een keuze doen: Wij gelooven, dat voor het overgroote deel die keuze vast staat: het afzonderlijk electoraal cptreden kan thans zeker nog niet gemist worden, de Katholieke Volkspartij verdient volle steun en medewerking. Het is ook onze keuze. We zien in het groepje ka tholieken, dat vol geestdrift de Partij van den Arbeid binnentrok, menschen, die te sterke waarde hechten aan bepaalde kenterings verschijnselen in andere politieke kampen, die vooruit loopen op een ontwikkeling, welker beteekenis en omvang nog geenszins vaststaan. rye ontvingen een uitvoerige be- schouwing van een hunner, aan wien wij vroeger eens ruim schoots gastvrijheid verleenden, die eenerzijds sterk twijfelt aan de op rechtheid van den vernieuwingswil hl de staatspartij, thahs Volkspartij, anderzijds bij voorbaat overtuigd is van de vruchtbaarheid der samen werking van verschillend-geaarde groepen binnen de eene Partij van den Arbeid. Hij constateert: De R.K. Staats partij verklaarde zich vóór een vooruitstrevend program en was zelfs bereid om desnoods het con servatieve gedeelte van haar aan hang los te laten. Maar hij voegt eraan toe: In hoeverre het Partij bestuur bereid zal zijn ook de con servatieve politici te laten vallen, moet men intusschen nog afwachten. Kijk, dat zijn zoo van die wantrouwigheden, welke kant noch wal raken. Een partijbestuur heeft niets te beslissen over het handhaven van politici. Dat doen de partijleden bij de grosiyststem- mingen. En iedere politicus heeft het program te onderschrijven. TAe bezwaren zijn verder, dat het openstellen van de party voor niet-katholieken slechts een theore tische geste is, wyi de party zich ..katholiek" bluft noemen. Als men leiders van religieus-andersden kende, maar politiek-geiykgerich- te formaties (byv. Mr. v. Walsum) nu maar eens had uitgenoodigd, om plaats te nemen in het P.B., dan was er, meent inzender, zoo iets ontstaan als de M.R.P. in Frankrijk. Er is ook een belangryk dualisme, betoogt hij verder, want de een zegt: er is alleen nog maar een programparty, geen beginsel party; de ander: de beginselen bly'ven toch op den achtergrond; de derde; het is heelemaal niet de bedoeling het karakter van begin selparty op te geven. En dan volgt: er is een wel willen, maar niet kunnen of beter wellicht: een niet kunnen, omdat men eigenlijk niet wil! We hopen van harte, dat de ver kiezingspolemiek niet te veel zal worden ontsierd door insinueerende zinnetjes als dit laatste. Er kan ge- reedelijk toegegeven worden, dat de beteekenis van het besluit der Parturaadsvergadering van 22 De cember niet dadelyk door iedereen precies doorzien werd. De uitwer- kiug ervan is echter deze maand Zes schepen onderweg T)E repatrieeringsschepen de Noord am en de Johan de Witt zullen deze week met resp. 1624 en 1005 repatrieerenden aan boord in de haven van Amsterdam arrivee- ren. Het Engelsche s.s. Alcantara en het s.s. Indrapoera zijn reeds te Suez aangekomen. De Alcantara wordt omstreeks 1 Maart in Neder land verwacht. De Bloemfontein en de Tegelberg zyn de vorige week van Batavia naar Nederland vertrokken met resp. 1342 en 1760 repatrieerenden aan boord. De Kota Agoeng is van Amerika op wegnaar Batavia en zal daar ongeveer op 8 Maart aankomen, om repatrieerenden voor Nederland op te nemen. De passagierslijsten van de Al- c?,ntara en de Indrapoera zün nog niet ontvangen, maar zullen by ov.iv:mgst terstond door middel van de pers, ter k—nis van het publiek worden gebracht. geschied- in een ruimschoots be sproken reglementswyziging en thans is in de doelstelling duideiyk het beginsel vastgelegd, terwyi niet- katholieken als feit hebben te aan vaarden, dat de practische staat kundige werkzaamheid (vervat in het program) op dien beginsel grondslag geschiedt. Als bekwame niet-kathol'"ken dit willen aan vaarden en binnentreden, kan een voorstel om een hunner in het P.B. op te nemen zeker aan den Partyraad worden voorgelegd. "M'a tuur lijk kan en mag men ge- rust van meening zyn, dat de deur te veel op een kier is gezet, wpder open moet staan. Doch we zien daarin nog geen reden, om aan den vernieuwingswil als zoo danig te twijfelen. Hoofddoel blyft het volop-geëmancipeerde katho lieke volksdeel op vasten bodem een staatkundige taak te doen verrich ten ten bate van het natuurlijke algemeene welzün van het Neder- landsche volk. Traditie en historie spreken hierin ook een rol mee. Men kan die niet negeeren en zonder meer overstappen in een toestand, welke de Engelsche poli tiek na een lange historische ont wikkeling bereikte. Doch daarover nader. Spio nnage-af f air e in Canada Jonge Rus bracht den bal aan het rollen. T-|E SPIONNAGE-affaire in Ca- nada blyft de gemoederen be zig houden. In Ottawa circuleert het gerucht, dat een jonge Sovjet- Rus, Ivor Gosenko, 't huidige onder zoek aan den gang heeft gebracht door den Canadeeschen autoritei ten in September Jl. een groot pak ket te overhandigen, dat, naar men zegt. gegevens over de atoombom bevatte en van de Sovjet-Russi sche ambassade aldaar afkomstig was. Gosenko was hoofdtelegrafist bü de ambassade. Andere bericbien willen, dat de Sovjets voor ander half millioen dollar uranium „op de zwarte markt" in Canada trach ten op te koopen. Deze manoeuvre had het besluit moeten zun van de samenzwering rond de atoombom. Radio Moskou heeft inmiddels bekendheid gegeven aan de verkla ring van Mackenzie King over het geva'. OP 31 MEI TIET heeft aanvankelük in het voornemen gelegen de Kamer verkiezingen op 17 Mei a.s. te hou den en de Statenverkiezingen een week later, dus op 24 Mei. Om tech nische redenen zal men zich echter genoodzaakt zien dezen tusschen- tud te verdubbelen de Statenver kiezingen zouden dan dus op 31 Mei worden gehouden, zoo meldt de Nat. R.C Toenemende extremiteiten op Java CiJAHRIR is Dinsdagmiddag met zijn geheele „kabinet" naar Djokjakarta gereisd, waar in het nationalistische hoofd kwartier besprekingen zullen ge voerd worden over de Neder- landsehe voorstellen. Men acht het niet onwaarschijn lijk, dat die besprekingen zullen leiden tot eenige veranderingen in de samenstelling van het „kabinet" Bovendien zou er kans bestaan, dat Sjahrir machtiging zal krügen om voort te gaan met de inleidende be. sprekingen met dr. van Mook, welke voor de definitieve en met machtiging van het centrale co mité te voeren onderhandelingen de noodige ophelderingen moeten scheppen. Zelfs als er in nationa listische kringen eenheid bestaat van denken en doen, maar het lijkt nu al wel duideiyk, dat de ex tremisten de Nederlandsche voor stellen zullen verwerpen, schynt dus niet op een spoedig vergeiyk gere kend te mogen worden. Linze troepen leden Zaterdag ten ^westen van Bandoeng 'n zwaar verlies, toen een bataljon in een hinderlaag werd gelokt en door pe- moeda's, van wie er eenige in boo- men verscholen zaten, met tommy- guns en geweren werd beschoten. 5 Nederlanders sneuvelden en 1 werd gewond. De begrafenis vond plaats met militaire eer. Dit staaltje van extremistisch dryven stond trou wens niet op zichzelf. Er is op Java een toenemende extremisti sche activiteit waar te nemen. Zoo kwamen ln Batavia ook weer meer gevallen van plundering voor, maar niet daar, waar Ned. mariniers, met wie njet te spotten valt, de wacht houden, Opmerkelük is, dat de bovenge noemde pemoeda's ten zuiden van Bandoeng slaags zijn geraakt met leden van het Indonesische volksleger, die ook by Oheribon, Serang en Padegelang activiteit ontplooien tegen de daar gevier de communistische agitatie. Er zyn dan ook redenen te over voor als men nog verneemt, hoe het oproerige element bv. in het district Bantam heeft huisgehouden, zy vermoordden daar de meeste vroe gere officieele regeeringspersonen, hun eigen volksgenooten. tJU Australië kwam het nieuws, dat Britsch-Indische troepen in Batavia een directe actie tegen de Nederlanders zouden willen begin nen ter voorkoming van „wreedhe- ,ren va.n laatstgenoemden Jegens In donesiërs". Het bericht krygt ech- Australië zorgt weer eens voor kleurig nieuws ter een zeer onwaarschuniyke kleur als het verder gewaagd van „pro- groms", die Ned. soldaten op klaar. Uchten dag zouden hebben uitge voerd en dat deze week ,,13 Indone sische burgers in oud-Batavia wreed verminkt" zouden zijn. Volgens een ander bericht zouden alle Ned. evacuees wegens valuta- moeiiykheden uit Australië vertrek ken. De Amboneezen te Batavia ver klaarden aan lt. gen. Spoor, dat zy loyaal en nuttig met de Neder landers willen blijven samenwerken. TVE HONGAARSCHE primaat ■L' Mindszenty, die volgens geruch ten ter dood zou zun veroordeeld, biykt thans in Rome te zün aan gekomen voor het bywonen van 't geheim consistorie. Volgens Reuter zou de H. Vader een decreet onderteekend hebben, waarby de procedure voor de ver kiezing van zijn opvolger, die door het College van Kardinalen na zün dood zal plaats hebben, wordt ge- wüzigd. Volgens de tegenwoordige regeling moet de Paus twee derde van de uitgebrachte stemmen ver werven. De nieuwe regeling van den Paus bepaalt volgens niet be vestigde berichten, dat de Paus twee derde plus één stem moet ver werven, aangezien men in het ver leden in het onzekere was, of een ten eigen gunste uitgebrachte stem, geldig is. "Wanneer komt er klaarheid in deze zaak? vyE ONTVINGEN een Open Brief. Een langen Open Brief, van J. W. Hofwük oud K,P.'er ge richt aan de illegaliteit in Z. Vlaanderen. Hu vertelt van een vader uit Axel die sinds anderhalf jaar zijn dochter zoekt. Die doch ter was in de verwarde begindagen van September 1944 gearresteerd door den Ordedienst. Ze had han del gedreven met de Duitschers. De vader hoorde, dat zün dochter gearresteerd was. Het was niet meer dan natuuriyk, dat hy haar lot niet geheel vergeten kon en infor meerde waar zy opgesloten was en wat men haar ten laste had gelegd. Hij hoorde vertellen, dat zij was aangehouden samen'met een an- aer meisje 'en werd weggevoerd waarna- men haar niet meer heeft gezien. In hun begrijpeiyke onrust heb ben de vader en de moeder overal navraag gedaan, zij hebben de drukke kantoren van officiëele personen bezocht, zij hebben ge ïnformeerd bij tientallen instan ties, maar iedereen zweeg. „zy botsten tegen een muur van afschuwelijk norsch stilzwygen, deze vader en moeder", zoo schryft ons J. W. Hofwuk. „Deze vader wil slechts weten wat er van zyn dochter werd. waarom zy niet werd opgesloten mét collaborateurs en landwacht al was zij dan slechts een licht geval. Waarom zy nooit de kans kreeg te worden berecht gelijk de N.S.B -ers, de W,A, lieden die tienmaal erger waren en honderdmaal meer schuldig. Hij wil slechts weten waar zij nu is. Hy zou vrede hebben met haar veroordeeling- omdat het recht zyn beloop moet hebben, maar in zün geval schijnt „Justitia' niet alleen geblinddoekt. zij is voor hem ook doof en stom. zy is evenzeer gekneveld ais tijdens de bezetting en over haar oor sloot zich de machtige hand dezer vroegere illegaliteit. „En nergens vindt deze vader gehoor. „De wanhoop vain deze ouders kan ons koud laten het Recht kan ons niet onverschillig zyn. Het gaat hier om den goeden naam der illegaliteit, om cte rechtvaar diging van alle martelaren in den strüd van Vi-yheid en Recht. „Bij hun heiligen dood, bij het offer van mün vrienden Willem Voet en Phons Aarnoutse by de slachtoffers van het proces te Hulst, by den dood van de K.P.- ers in Terneuzendoor de Ne derlandsche rechtszaal moet en zal de vraag klinken: „Waar bleven de twee meisjes die door den OD. te Axel werden gearresteerd?" „Want er moet weer recht in Nederland zijn." IVOLLEN SI OFFER BRON VAN DEVIEZEN WOLPRODUCTEN tot een be scheiden percentage zullen, om niet vergeten te worden, en ter wille van het kweeken van de viezen, geëxporteerd gaan worden. Men stelt zich voor 6 pet. van de wollenstoffenproductie uit te voe ren, 6 pet. handbreigarens en paardehaarvoeringstoffen, 2 pet. wollen dekens, en 30 pet. taput- goederen en trijpartikelen. Van dieriyk huidhaar zal 85 pet. worden geëxporteerd. rpOT hoofdcommissaris van poli tie te Rotterdam is benoemd de heer H. Staal, thans waarnemend hoofdcommissaris. De Valera begroette op Ierschen bodem twee Amerikaani>che prelaten, die op weg waren naar Rome, ter bijwoning van de plechtigheden der kardinaalsverheffing, van 1. n. r. Aartsbisschop Mooney (Detroit!, de Valera en Aartsbisschop Stritch (Chicago-, wy hebben verbaasd gestaan, toen we dezen Open Brief ontvingen. Is het inderdaad mo- gclyk in het bevryde Nederland, dat men zoo '11 vader en een moe der in onwetendheid laat omtrent het lot van hun dochter, ze moge dan „fout" geweest zün? Moesten hier ten koste van een durende zielemarteling van de ouders reputaties gered worden? We hebben ook getracht in de doolhoven van deze duistere zaak door te dringen. Om met het voornaamste te be'- ginnen: Hedenmorgen zouden de lijken der beide meisjes op last van den Officier van Justitie opgegra ven worden. Het staat dus wel vast. dat deze zaak onderwerp van eeii justitio neel onderzoek uitmaakt, dat daar omtrent stukken en rapporten be staan. Doch evenzeer is het ons duidelyk geworden, dat er by het navorschen der feiten allerlei weer standen te overwinnen zijn en, gezien den langen tijdsduur sinds het voorgevallene, krygt men ook niet den indruk dat er met voort varendheid gewérkt is door de autoriteiten, die sinds September 1944 deze zaak toch in onderzoek moesten nemen. We willen veronderstellen, dat de ouders nu op de hoogte gebracht worden of zijn. doch te eenen mile onverklaarbaar achten we het, dat men hun niet eerder iets mededeelde op hun dringende ver zoeken. Zoo ie.s moest onbestaan baar zjjn in Nederland! TTit eenige fiarden van gegevens en brokstukken van verhalen maakten we op. dat het eene meisje Antheunis is haar naam op Dollen Dinsdag, 4 Septem ber 1944, per fiets van Axel naar Terneuzen reed met medeneming van goederen en geld voor een familiebezoek. Den volgenden dag ging zy terug. Daarbij wilde ze aangaan by een landbouwer, die met haar handelde. Toen zij het erf opreed zag ze een aantal ge wapende mannen van den O. D. Zc schrik en keerde om. Op den v.cg '.vera ze aangereden door een auto. Ze werd in den wagen gezet en naar de boerderij gebracht. Tezamen met een ander meisje, (dat gehaald was van een wagen, waarop een Duitsch officier en twee Russische soldaten in dienst van de Wehrmacht, zaten) is ze naar het gemeentehuis in Axel gebracht. Vrüdagmiddag zyn ze, gewikkeld in een deken, vervoerd per geblindeerden wagen. Leefden ze toen nog? Waarheen zijn ze gevoerd? Dat was het groote ge heim waarover het zware stilzwij gen viel. Toch meenen we ook hieromtrent iets meer opgevangen te hebben. De O.D,-groep die haar vervoerde, zou door een Duitsehe patrouille op een gegeven oogen- blik in het nauw zün gebracht. Wat te d,oen met de meisjes. Dwong de oorlogsnoodzaak hier niet tot doortastende maatregelen? Heeft men buiten aile recht'- spraak om de meisjes toen maar niet „geliquideerd"? Zag men la er niet "in, dat deze vonnislooze exe1- cutie toch eigenlijk niet paste in den strijd voor vrijheid en rech.? Zün de twee daders bekend? Wist er een te ontvluchten naar Ame'- rika? We moeten wel vragenderwüs onze gegevens naar voren brengen. Men krügt zoo weinig houvast, als men in deze affair gaat rondtas ten. MaaT het is nooddg. dat er nu eindiyk eens stukken 'op tafel komen dat er openiyk gesproken wordt, dat ongeruste ouders vol ledig worden ingelicht, dat klaar heid valt op misdrüven missla gen, daden van oorlogsnoodzaak of hoe men het ook noemen wil uit verwarde dagen. We nemen bü voorbaat aan, dat er verzachtende omstandigheden, dat er tot op zekere hoogte ver ontschuldigingen aan te voeren zün. Doch de doofpot kan nimmer verontschuldigd worden. Er moet weer recht in Neder land zijn. zegt J. W. Hofwijk. Wü zeggen het hem na.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1