OND"
Stukken staan kiaar
S-i
ouwelijke
orbediende
RAMIKER
ladon te
dtechniker
ES
Nog
weinig
commentaar
De distributie en het groote gezin
<DE „POLITIEKE" WEEK>
rs
iten
Duitsche propaganda
IN 'T KORT
Een nieuw China
De Belgische
Koningskwestie
Veiligheidsraad
weer verdaagd
Schoenen- en
kolenmisère
Me
aan de
onaat te
TWEEDE JAARGANG No. 390
UITGAVE STICHTING „DE STEM"
Directeur J. A H M. VAN SCHUNDEL
Hoofdredacteur J. J. H A BRUNA Algern.
zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Middelburg;
zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele
poort 8. tel 102; Red J. v. d BROEK. BUbureau
oostburg, Nieuwstr 23 Z.-Etlanden: Bureau
Goes Weststngel 75. tel 2236 Red. N..I KARHOF
Voor God Koningin en Vaderland,
WOENSDAG 13 FEBRUARI 1946
Commissie van Toezicht C. J. VAN HOOT*-
GEM A E. LANGENHORST Mr Dr A. j.
J. M. MES Mr H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10per week (by niet-post-
bestelling) f 0.26Liosse nummers 6 cent
is. Ook
irten bij:
ij Boek'
ct».
ooooooooJ
fELEFOONl
1NDSCHE
RWEGEN
•ichten van
nlstratiero
Mulo-, HB
gelijkwaardi'
ijd 16—24
met uitvoj
l en alschrl
?]e eincfciifers.
bil de
eemcnen R<
g te Utrecht,
n haar die n
'Uciteerden
'trewew'n hun
■handeling
15-
ieht die hief»
om verder
den.
-H D0j"
3RIUM m
bdnnensing^
i g e n.
aan voor Mj
etr. apparat»;
ectr. licht
iltgewerd i00!
966-»
adendaMJB
t op initiatief
:huttershof.
M,
(GEN NA»1®1
poutvwerSttui®»'
WAAS
roeneuwtt)"
102
PEN DRUKKE en belangrijke
„politieke week" ligt achter
den rug. De stukken worden
klaaT gezet voor den grooten ver
kiezingsstrijd waarvoor nog drie
maan 'en beschikbaar zijn.
Ontegenzeggelijk zullen de
hoofdspeler. zijn: de Katholieke
Vclkspartjj en de Partij van den
Arbeid, beide naar den naam
geheel nieuwe verschijningen in de
arena, dorli geladen met een
belangrijk stuk traditie.
De Katholieke Volkspartij geeft
als het ware gestalte aan de vol
tooide emancipatie van het katho
lieke volksdeel en heeft zich ge
wapend met 'n resoluut vooruitstre
vend program losstaan-1 van de
compromis-gedachte, welke vroe
ger vaak gehuldigd werd om con
servatief en vooruitstrevend on
der één dak samen te houden.
De Partij van den Arbeid is een
weidsch complex met de oude S.D.
A.P als hoofdgetouw en grootere
en kleinere groepen erneven ge
schikt. De grootste geestdrift
voor aansluiting bleek te bestaan
bij de oude S.D.A.P en verder bij
een verzameling politiek-dakloo-
zen. waaronder men o.a. onder
scheidde voormalige Christelijk-
Historischen, katholieke intellec-
tueelen en menschen van de Pa-
roolgroep die totnogtoe tusschen
S.DA.P en Communisten la
veerden
Minder geestdriftig was men bij
de Vrijzinnig-democraten, waar de
leiders ronduit verklaarden, dat ze
liever een federatief samengaan
dan een fusie hadden verkozen.
Hier zijn enkele afdeelingen, die
ie eigen zaak trachten voort te
zetten. Nog minder bleek de animo
bij de Christelijk Democratische
Unie. Op de «ergadering werd
slechts een meerderheid van drie
stemmen vóór aansluiting bereikt.
Een besluit kon aldus niet vallen
waarop de minderheid de C.DM,
..verdroeg aan de meerderheid eti
zelf besloot tot oprichting van een
Democratische Volkspartij.
Het volledig samengaan en sa
mengroeien van de verschillende
groepen tot de ééne Partij van den
Arbeid moet een kwestie van tijd
worden. Men moet aan elkaar
gaan wennen. Omtrent de sym
bolen en de strijdliederen zal nog
een oplossing gezocht moeten
worden. De communisten zitten al
hevig te stoken onder de socialis
tische arbeiders, om hen uit dit
„burgerlijk" gezelschap weg te
trekken.
een belangrijk middel vormen, om
het parlementair stelsel ten onzent
te helpen uit de impasse, waarin
het vóór den oorlog was geraakt.
We krijgen nu goed uitzicht op een
werkkrachtige meerderheid in het
parlement en een werkkrachtige
regeering. K.V.P. en Partij van
den Arbeid zullen daartoe, met
eerbiediging van eikaars ver
schillende opvattingen, een rede
lijke verstandhouding moeten vin
den. liefst nog vóór ce verkiezingen
opdat in het electorale vuur geen
verbittering en rancune worden
gewekt. Doch c'an moet ieder
nalaten zich het monopolie van
zuivere democratie en waTe voor
uitstrevendheid toe te kennen.
Boven allen strijd en alle pole
miek moge de geest van nationale
eendracht zweven, de eendracht,
welke zoo noodig is om het ge
schokte vaderland er weer boven
op te helpen.
Auto en
vliegmachine
tegelijk
Het klinkt gek, maar toch is het zoo. Boven ziet men het uitvindsel
als vliegtuig een proefvlucht maken, terwijl op het onderste plaatje
de uitvinder in de „vleugellooze" auto een ritje gaat maken.
DE MEOERLAMOSGHE VOORSTELLEN
WE
groote blok met belangstelling en
voldoening hebben gezien. Het kan
HEBBEN al meer
dat we de vorming
geaegd,
van dit
Vervalschfe telegrammen
Verdedigers van Stalingrad
verzonden er slechts één
<J"E Neurenberg zorgde de Russi
sche aanklager voor een ver
rassing door generaal Paulus, den
Duitschen verdediger van Stalin
grad als getuige te laten verschij
nen. De verdedigers van het gezel
schap in de beklaagdenbanken wa
ren zoo onder den indruk, dat zy
geen kans zagen hem een kruis
verhoor af te nemen. Dat gebeur
de 24 uur later. Toen verklaarde
gen. Paulus dat alle fraaie tele
grammen van aanhankelijkheid,
welke uU Stalingrad naar Hitier
gezonden zouden zijn, hem volko
men onbekend zijn. Hij had als be
velhebber van het leger van Sta
lingrad slechts één telegram ver
zonden aan het slot van den strijd
en wel om voor honderdduizenden
gevallen soldaten eenigen zin te ge
ben aan hun offer.
De Duitsche propaganda bleek
ie °ver'8C telegrammen ge-
fantaseerd te hebben.
Geen pasvisa meer
voor België?
T7TT zeer betrouwbare bron
verneemt het ,ANP uit
Brussel, dat na 1 Maart geen
visa meer noodig zuilen zijn
voor personen van Nederland-
sche en van Belgische nationa
liteit, die de Belgisch-Neder-
müsche grens wenschen te
overschrijden.
y
Besiuurshervormingen
op Borneo
DIJ STEK veel commentaar op
de Nederlandsche voorstellen
aan de Indonesiërs
verschenen.
is nog niet
Sjahrir zelf weigerde aan den Reu-
ter-correspondent- eenig commen
taar. HU verwacht echter binnen
14 dagen antwoord van Soekarno
en andere leiders, waaraan de
voorstellen zooals wü in een ge
deelte van onze oplaag van gister
reeds berichtten per speclalen
koerier verzonden zijn. Sjarifoedin
zal denkelijk in het ziekenhuis de
kwestie moeten bestudeeren, daar
hij door een tot nu toe onbekende
oorzaak hl Oost Java bij een auto
ongeluk gewond is geraakt.
Tiet Indonesische blad „Merdeka"
heeft nog geenerlel reactie ge
geven op de voorstellen. „Het Dag
blad" te Batavia noemt ze echter
een erkenning van het recht van
Indonesië haar eigen lot en toe
komst te bepalen. Als het voorstel
en de rede elkaar vinden, kunnen
we weer in de toekomst gelooven,
zoo besluit het blad. „Op zijn minst
bevat het voorstel elementen voor
een compromis, dat voor beide par
tijen aanvaardbaar is", is de opti
mistische meening van de Londen-
sche Times, terwijl de New York
Times, het plan een vervulling
noemt van al de verplichtingen der
Nederlandsche regeertag, door het
Handvest aan de leden der U.N.O.
opgelegd. Dit orgaan hoopt, dat de
Indonesiërs het voorstel zullen aan
nemen.
Uit Batavia worden conferenties
geseind tusschen Sir Archibald
Clark Kerr, dr. van Mook en
Sjahrir. De besprekingen waren
voor het grootste deel gewijd aan
het toelichten van bepaalde
punten uit de regeermgsverkla-
ring.
TJet „Republikeinsche centr. nat.
comité" heeft in 'n vergadering
een beroep gedaan op de republiek
om de organisatie der Vereenigde
Volken uit te noodigen een com
missie van onderzoek te zenden,
teneinde een doelstelling te berel-
ken, zooals gewenscht door de
Sovjet-Oekrainsche delegatie en
om te onderzoeken, hoeveel leden
en leiders van de Nederlandsche
Nazi-partij nog actief zijn ln Indo
nesië.
Toen de Reuter-correspondent
Sjahrir over een dergelijke commis
sie interpelleerde, grinnikte Sjah
rir eens en zei; „Ik zou niet weten
wat voor schade zij zou kunnen
aanrichten!"
A ndere berichten van Java maken
er merkwaardigerwijs melding
van, dat bij de Indonesiërs, die 't
Noordelijk deel van Bandoeng be-
heerschen, zich een aantal Jappen
heeft gevoegd, waaraan het opper
toezicht van dat stadsdeel zou toe
vertrouwd zijn. Nederlanders, die
in Bandoeng bezig waren met het
evacueeren van Chiueezen, zijn
door Indonesiërs beschoten.
Y olgens het Band jermasinsche
blad „Borneopost" zijn er in
Eorneo verstrekkende maatregelen
betreffende de ontvoogding van 't
Indonesische bestuur afgekondigd,
waaruit een geheel nieuwe koers
bllikt en waarbij meer bestuurs
recht gegeven wordt aan Indone
sische ambtenaren.
MA
EEN GEDWONGEN onder-
de
TWEEDE KAMER-LEDEN
BEDANKEN
De beide katholieke Tweede Ka
merleden M. L. F. Bajetto en Th.
P M. Schaepman hebben aan het
bestuur van de Katholieke Volks
nar tij medegedeeld, dat zll een
eventueele candidatuur voor de
nieuw samen te stellen Tweede
Kamer niet zullen kunnen aan
vaarden. Eerstgenoemde heeft se
dert 8 Juni 1937 zitting in dit col
lege, terwijl laastgenoemde van
1929 af, met een korte onderbre
king, deel van de Tweede Kamer
uitmaakte.
1^4
breking van 5 jaren, hopen
samenwerkende Reclasserlngsinstel.
lingen dit Jaar wederom een Na
tionale Reclasseeringsdag te hou
den, Als datum voor deze huis- en
straatcollecte is vastgesteld 6 Juli.
a
TTIT PROTEST tegen weer in
functie treden van prof. dr. J.
P. Wibaut als hoogleeraar in de or
ganische chemie aan de Amster-
damsche faculteit, hebben de Am-
sterdamsche studenten besloten
vanaf heden geen colleges meer te
volgen, zoolang prof. Wibaut geen
ontslag heeft genomen of zoolang
hem geen ontslag is verleend.
PRESIDENT Truman zou in een
privé-verklaring gezegd heb
ben in 1948 niet naar het presi
dentschap te zullen dingen, meldt
de Chicago Sun.
i
p»EN personenauto reed onder
Wassenaar ln volle vaart ach
ter tegen een vrachtauto aan,
waaroo eenlge liftende vrouwen za
ten. Een harer werd onmiddellijk
gedood, een ander zwaar gewond.
SPOORWEG-
Goederentarieven worden verhoogd
TIET goederenvervoer per spoor
wordt ingaande I Maart a.s.
duurder. Voorts komt er een be
langrijke wijziging in het minimum
voor de wagenlading. Het mini
mum-bedrag per wagen is bepaald
op f 27.50, hetgeen ook geldt voor
het vervoer voor levende dieren.
Overeenttemming tus
schen partijen.
TN CHINA zijn de verschillende
partijen na langdurige bespre
kingen tot overeenstemming geko
men. De bestaande staatsraad
wordt het hoogste politieke orgaan.
Onder leiding van president
Tsjang Kal Tsjek zal naar de ves
tiging van een eensgezind demo
cratisch nieuw China worden ge
streefd. Het leger behoort aan den
staat en wordt boven en bulten de
politieke partijen gesteld. De legers
der centrale regeering en van de
communisten worden tot één na
tionaal leger gereorganiseerd. De
Grondwet wordt gewijzigd, de na
tionale vergadering wordt met 800
nieuwe leden uitgebreid,
Publicatie van valsche gelucht en
piERENNE, secretaris van Ko
ning Leopold HI heeft in Brus.
sel tegenover persvertegenwoordi
gers-stelling genomen tegen het
feit, dat ondanks het verzoek van
den Koning om zijn Witboek en
dat der regeering niet te publicee-
ren vóór de verkiezingen aan
welk verzoek de regeering heeft
voldaan verschillende documen
ten in kranten zijn verschenen, die
als belasterend voor den Koning
aangemerkt kunnen worden. HIJ
noemde de verschillende publica
ties valsch.
TVTORGEN zal H.M. de Koningin
in de Amsterdamsche haven de
torpedobootjager „Evertsen" en het
fregat „Joh. Maurlts" Inspecteeren.
De „Joh. Maurits" vertrekt Vrij
dag naar West-Indië en de „Evert
sen" gaat Zondag naar Oost-Indlë.
Heden zon onder 17.49 u„ maan
onder 06.41 u. Donderdag zon
op 7.59 u., eu maan op 15.38 u.
Weersverwachting: Afnemende
wind, aanvankelijk nog uit N.
richting. Later veranderliik.
Plaatselijk langzaam overtrek
kende wolkenvelden. Na kouden
echtend overdag temneraturen
tusschen 3 en 7 graden.
WEER SINAASAPPELEN
Voor jeugdige personen
500 gram
pERSONEN, geboren in 1325 of
later komen wederom in aan
merking voor 500 gram sinaasappe
len. Men moet hiertoe bon B 73, C
73. D 73 of E 73 der bonkaart K
602 uiterlijk op Zaterdag 16 Febr.
a.s. bij een detaillist in groente
en,of fruit inleve.ren. Inlevering
bij andere detaillisten is niet toe
gestaan. De aflevering der sinaas
appelen zal zoo spoedig mogelijk
gebeuren.
Mexico en Polen vóór,
Frankrijk en Brazilië
tegen een commissie
RONDER te stemmen over het
Ockrainsche voorstel aan
gaande het uitzenden van een
commissie naar Indonesië, is de
Veiligheidsraad verdaagd tot
hedenavond 9 uur.
Tijdens de debatten is gebleken,
dat Mexico en Polen voor 'n
commissie waren en dat Frank
rijk en Brazilië er be
zwaar tegen hebben.
Manoeilsky persisteerde
bij een stemming. Minister van
Kleffens legde er nogmaals
den nadruk op. dat hij slechts dan
geen bezwaar tegen een commissie
had, indien Engeland en de
Oekrain: het daarover eens kon
den worden, alhoewel hij meende,
dat er geen goede gronden zijn aan
te voere. voor het instellen van 'n
commissie, die de verrichtingen der
Britsche troepen in Indonesië zou
onderzoeken.
In geen enkel opzicht zou deze
commissie zich echter mogen men
gen in de onderhandelingen te Ba
tavia!
De Egyptische afgevaardigde
Riaz, stelde voor, dat de Raad op
een nader te bepalen datum uit
spraak zou doen. Hij stelde prijs op
den uitslag der onderhandelingen
in Batavia.
De zetel der Uno
liet Nederlandsche voorstel, eerst
later in dit jaar te besluiten
waar de permanente zetel van de
Uno gevestigd zal worden, is met
22 tegen 17 stemmen aangenomen.
Men is het er wel over eens, dat
dit aan de Oostkust van Amerika
zal zijn.
/VP 1, 2 en 3 APRIL zullen te
's Gravenhage de examens wor
den afgenomen Boekhouden M.O.,
Handelswetenschappen, M.O. (A en
B) en Handelskennis L.O.
"FiE BERICHTEN over een ruimere
beschikbaarstelling van schoenen
en een te verwachten verandering in
de wijze der beschikbaarstelling,
heeft reeds heel wat tongen losge
maakt. Het eerste voornemen de
ruimere beschikbaarstelling is met
gejubel begroet, want er zijn maar
weinige menschen, die met dringend
verlegen zitten om een paar schoe
nen. Het tweede, dat de wijze van
beschikbaarstelling behelst, blijkt een
punt van wrijving te vormen.
Uit de kringen der groote gezinnen
bereikten ons opmerkingen, die wij
zen op een voorliefde voor het aan
wijzen van schoenenpunten, want
zoo redeneert men er, dan krijgt ein
delijk het groote gezin ook eens een
kans naar behoeften geholpen te
worden.
Zou men daarentegen een bon van
de textielkaart per gezin aanwijzen,
dan mogen de groote gezinnen weex*
netjes achter in de rij wachten alvo-
ren<* er ook maar eenige opluchting
on' taat in de zware zorg die hen
drukt.
M. G. uit Breda is intusschen heele-
maal niet tevreden. Als men nu van
systeem gaat veranderen, profiteeren
de menschen die in 1942-1943 enz., ook
al bonnen hebben gevraagd en nu
gekregen, kort achtereen tweemaal
van de geboden gelegenheid om zich
schoenen te verschaffen.
Laat men het bestaande systeem
liever handhaven en het tempo der
bonuitreiking sterk opvoeren, vindt
hij.
en ziet, de distributiemoeilijkhe
den zijn vele en velerlei
Ons dunkt echter, dat hoe men de
oplossing ook vinde, het hoofdzaak
moet blijven, dat een ieder zoo spoe
dig mogelijk aan een paar nieuwe
schoenen, plus voldoende reparatie-
materiaal moet worden geholpen, Als
daarbij tegelijkertijd ernstig rekening
gehouden wordt met de behoeften
der groote gezinnen, dan komt men
tenslotte slechts tegemoet aan een
eenvoudigen maar dwingenden eisch
van sociale rechtvaardigheid.
/^ver dit onderwerp valt trouwens
nog heel wat meer te vertellen.
Zoo bijv. over de brandstof fenvoor-
ziening.
Meer en meer hoort men in het pu
bliek stemmen opgaan, die herinne
ren aan den bezettingstijd, toen de
groote gezinnen op het stuk der ko-
lenvoorziening een extra hoeveelheid
brandstoffen kregen toegewezen.
Kom daar nu eens om? Het is waar,
op dergelijke grieven luidt het ant
woord, dat er geen kolen zijn.
Tezelfdertijd moet men dan echter
tot de conclusie komen, dat er wel
voldoende brandstoffen waren en zijn
om de bezitters van een centrale ver
warming extra toewijzingen te ver
strekken, die soms hierop neerkomen,
dat tweemaal in dezen winter 14 a lö
mud brandstoffen (cokes, anthraciet)
worden toegewezen. Ter verantwoor
ding heet het dan, dat deze bezitters
van een centrale verwarming geen an
dere verwarmingsmiddelen bezitten,
maar heel erg -ertuigend klinkt dat
niet als men bedenkt, dat deze jong
ste regeling eenige jaren achtereen
buiten werking is geweest, en het ze
ker niet aannemelijk te achten is, dat
de gedupeerden sindsdien in de kou
hebben gezeten.
Ziehier eenige opmerkingen, die
men aangevuld met een keus van
anderen, in het publiek kan beluiste
ren. Zij steunen o.i. niet op een
helaas ook meermalen te constateeren
gevoel van jalousie, die anderen het
bezit van goederen misgunt, welke
men zelf ook moet missen, maar op
een o.i. gezonden kijk op misverhou-
din«*en. Het groote gezin, dit groote
zedelijke, maar ook maatschappelijke
bezit, leeft nog altijd ln de verdruk
king.
