IKERS dijk Debatten in Londen nog niet ten einde Troepen naar Indie EN lulst Onderhandelingen zullen lang duren s E bekomst, ïseer- en w ïwers i NERGIE 'BOUW sjahrir wacht [reactie van djok jakarta af t vo,ledif ■ön Verkiezingen 17 en 24 Mei Veiligheidsraad goochelt met artikelen Vandaag weer discussies - Stettinius heeft fiducie in de besprekingen te Batavia Wereldbeheerders leveren hun degens in Klacht van een oud-koloniaal Geen vredesplan van Z. H. den Paus Dorpen overstroomd 9 72«-o n eenige da. erwachten wij arty M A ENGEL- GEBRUIKTE ICHTWAGEN- TOBANDEN uiiier: 34 X .1, 20, 32 X 6, 20. 650 X 2a 5, 600 X -t imliahtingen ret 720-0 IN 127 148 HULST m touw-eir^3€S I Uw touw en. efd a an be vele», en Zonen Zandberg. ■■■■■a] 10 3213 3122 3055 5082 5380 5367 1957 2854 2782 >n m gin J EN GOED jk gesuikerd ibeperkt ïverbaar lüevcriug van slechts suiker en boter r V. K G- >en. ig personee' dóch wij zetteOj SERVICE lande Tel. TWEEDE JAARGANG No. 388 UITGAVE: STICHTING „DE STEM'' Directeur: J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL. Hoofdredacteur: J. J. H. A. BRUNA Algem. zeeuwsch-redactsur: W GROFFEN. Middelburg; Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst. Dubbele Doort 8. tel. 102; Red J. v d. BROEK. Bijbureau Oostburg, Nleuwstr 23 Z.-Eilanden: Bureau Goes, Westsingel 75, tel. 2238 Red. NJ KARHOF Voor God Koningin en Vaderland, P I N S D A G 12 FEBRUARI 1946 Commissie van Toezicht C. 4. VAN HOOTR- GEM A. E. LANGENHORST Mr Dr. A. J. J. M. MES Mr H. B. L. DE RECHTER Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal per post 4.10 per week (by niet-post- bestelling) 0.28(uosse nummers 6 cent De gedurfde voorstellen WIE KENNIS neemt van de voorstellen der Nederlandsche Regeering met betrekking tot In donesië, wordt dadelyk getroffen door hun gedurfdheid. Ze liquldee- ren in eersten aanleg de koloniale verhoudingen volkome". En in tweeden aanleg gaan ze als het ware een uitdaging aan met de toe komst. Gij moogt bij ons blijven en ge moogt uw eigen weg gaan naar vrije keuze, zeggen ze tot de Indonesiërs, maar wij vertrouwen vast, 'at het samenwonen in het Rijksgebouw u uitstekend bevallen zal. In tweeden aanleg wobdt het zelfbssrhikk'nourecht dus volledig erkend. De Riiks- eenheid blijft slechts grondslag van onderhande len en werken voor de eerste, begrensde perio de. Daarna ver onderstelt de Re geering een zoo danige politieke rijping van 't In donesische ge- meenebest, 'n Zoo danige ontwikke. ling van de inter nationale verhou- VAN MOCK dingen ook, dat integrale uit voering van het zelfbeschikkings recht, zelfs in voor Nederland na- deeligen zin, toch het algemeen welzijn van het Indonesische ge- meenebest ten goede zal komen. Dit althans dient het criterium te zijn, niet het slaafs volgen van 'n vooropgezette politieke doctrine. Het is een speculatie, een vermetele speculatie zullen velen zeggen. Ze vleit zeker de opvatting van de In donesische leiders, waarmede thans de onderhandelingen worden aan- gegp-n. XXet is echter nog volstrekt niet zeker, dat we thans de stem en de meening van de geheele Indo nesische wereld kennen. Er heeft een stem geklonken van den voor aanstaanden Indonesiër Mr. Slamet, die zich scherp keerde tegen de terreur der extremisten. Hij is al eens ontvoerd geweest door een terroristische bende en ook thans moet zijn woning nog zwaar be waakt worden. Het te Batavia ver schijnende „Dagblad" schreef, dat hij de woordvoerder is voor de tal- loozen, die niet kunnen of niet dur ven spreken: ,De landbouwer, die zooveel oeroude wijsheid met zich draagt, de moeder, die haar kinde ren te eten moet geven, de intellec- tueel, die aan beschaving meer be at don schoolsche kennis zij komen in verzet. Maar de moed tot spreken ontbreekt hun, omdat zij ujf en goed in gevaar weten"..,. Ver links van een Sjahrir staat Tan Malakka, de beruchte agitator, die zelfs met de Komintern overhoop lag, Trotzkiist werd en er thans 'n heel eigen communistisch geloof op na houdt. Hij stichtte een „Volks front" en volgens den correspon dent va" ui-tiv Telegraph heeft Sjahrir door zijn toedoen eiken invloed op de extre misten verlo ren. Tan Ma lakka heeft nu zelfs de bevel hebbers van 't pas opgerichte Republikein. sche Indone sische Leger (hoofdkwar. tier Djokja karta) tot aan sluiting by SJAHRIR zyn party we ten over te halen. Er i« wel gesegd, dat Sjahrir met volmachten uit Midden Java doch h« wil nu gv«n fa happen doen, alvorens de reactie uit Djokjakarta te hebben vernomen. Die volmachten schii- Het zal waarlijk niet meevallen een c~ht-democratischen bestuurs- RuR"? tot stand te brengen, waar uit tOUken kan wat de Indonesische volken precies willen. En terecht zegt het regeeringsvoorstel, dat er graden van zelfbestuur moeten zün voor de verschillende deelen van de Indische wereld, waar men immers nieuw Guinea en de binnenlanden Van Borneo niet gelyk kan stellen met Java en Sumatra. Er zit in de voorstellen dan ook stof voor on derhandelingen. De bevoegdheden van den vertegenwoordiger der Kroon, de duur der begrensde pe riode (Van Mook heeft vroeger wel eens gesproken over 25 jaar), de aard en samenstelling van het Rykskabinet, het kiezen of aanwij - zen van afgevaardigden voor de Ronde-Tafelconferentie, zijn nog enkele der punten, welke nauw keurige overdenking en bestudee ring zullen vergen. Neutrale waarnemers in Batavia stellen dan ook niet zonder reden vast, dat de komende besprekingen waarsehyniyk van zeer langen duur zullen zijn. ye vormen een avontuur, deze on- derhandelingen, maar men kan van meening zyn, dat men in een tyd, van verwarring als deze avonturen moet aandurven, zelfs 't kwestieus stellen van de Rijkseen heid. In ieder geval is de reactie in de groote Angelsaksische pers zeer gunstig en zü bepaalt voor een niet gering deel dat wat men de wereld opinie noemt. Voor een zoo groo. ten vooruitgang, met één stap be reikt, kent de geschiedenis geen voorbeeld, schreef de Dally Tele graph. Onze regeering slaat ver schillende tusschenstadia over. Het is te hopen, dat de geschiedenis haar beleid zal ijken als verstandig en goed, zoowel voor Indonesië als voor Nederland. Motie van minderheden "yERSCHILLENDE honderden be woners van de Molukken, waar van de meesten Aboneezen, hebben intusschen den wensch uitgespro ken om loyaal op basis van gelijk gerechtigdheid met de Nederland sche regeering samen te werken, zy hebben een „bond van bewoners der Molukken" gesticht en hebben een motie aangenomen, waarbij er bij de Nederlandsche regeering op aan gedrongen wordt de belangen der minderheden, zooals die van de Mo lukken, de Minahassers en de Indo. Europeanen, te behartigen. TAE VERKIEZINGEN voor de Tweede Kamer zullen op 17 Mei a.s. gehouden worden en die voor de Provinciale Staten op 24 Mei. Zooals men weet, was aanvankeiyk het plan de beide stemmingen op één dag te houden. De Tweede Ka mer heeft echter anders besloten, aldus Het Vrije Volk, reden waar om de verkiezingen thans op twee verschillende data zyn vastgesteld. Herdenking sterfdag Pius XI rpER gelegenheid der herdenking van den sterfdag van Paus Plus XI is in de Sixtynsche Kapel een Mis van Requiem opgedragen. Pius XII kon om gezondheidsredenen de plechtigheid niet bijwonen. De Mis werd opgedragen door Kardinaal Verde. Aanwezig waren vele kar dinalen. leden van het diplomatieke corps en talrijke hoogwaardigheids- bekleeders van het Pauseiyke Hof. ■yAN de zijde van Christofoor wordt er met nadruk op gewe zen, dat slechts een gedeelte van de Christofoorgroep met de Party van den Arbeid meegaat, een ander gedeelte maakt deel uit van de Ka tholieke Volkspartij. IIEEL wat woorden zijn er gis- ter in Londen weer gespro ken over de Indonesische kwes tie. Maar blijkbaar nog niet ge noeg, want hedenmorgen om 11 uur begint de Veiligheidsraad opnieuw met de debatten. Weer was het Manoeilsky, die het eerst aan bod wilde komen. Hy ontkende, dat het Oekrainsche voorstel een interventie in de bin- nenlandsche aangelegenheden van Nederland of Engeland zou betee- kenen. Als ander argument bracht Ma noeilsky naar voren, dat door geen enkele geallieerde overeenkomst in een dergelijk gebruik van vijande- lyke troepen in bezet gebied werd voorzien. Als mr. van Kleffens wil Een missionaris vertelt over zijn wederwaardigheden PRINSELIJK PAAR STELT REIS UIT T\E TOESTAND van Prinses Ju- liana is langzaam vooruit gaand. In verband met de kans, dat H.K.H. niet op tyd hersteld zal zijn is de reis van het prinselijk paar naar Denemarken, Zweden en Noorwegen, welke eind Februari zou plaats hebben, echter eenigen tyd uitgesteld. T~\OOR vriendelij- ke bemiddeling ontvingen wij een relaas van de bele venissen van Pater J. Herrij gers, oor spronkelijk uit Sprundel, tijdens den Japansch-Chi- neeschen oorlog in Dhina. Pater Her rij gers vertoefde in de buurt van Pe king, toen de Ja- panneezen China binnendrongen. Precies als de Duit scers bij ons deden, pikten de Jappen alles in wat van hun gading was. Soms was er zelfs geen 3Chijn van 'n schuldbewijs voor noodig om totaal onschuldige men- schen te dooden. Toen in '42 Java ge vallen was, kwam 'n Japansch officier een speech houden, waarin hij ver telde, dat ,.wij Nederlanders nu geen land meer hadden", dat de Jappen „binnenkort in Amerika zouden zitten en de overgave zouden afdwingen van alle Amerikanen en Engelschen in Washington en Londen". Na de totale overwinning zou geen westerling meer in Azië geduld worden. Japan zou de wereld beheeren ten goede van alle volkeren Het verging de Jappen precies als de Duitschers ten onzent. „Wij luister den naar al dien'onzin en dachten er het onze van", schrijft P. Herrijgers. Slechts een paar jaar lang kon de Japansche grootspraak duren. Toen mochten de heeren hun degens inle veren en zulk een episode uit den jongsten wereldkrijg kon Pater H. op de gevoelige plaat vastleggen. 'JMSGELIJK met de uiterst moei- lyke en delicate onderhande lingen over de toekomstige verhou ding Nederland-Indonesië, wordt met man en macht gewerkt aan het vormen van een troepenmacht voor de Oost. Vloekt dat niet met elkaar In den Veiligheidsraad heeft de Russische woordvoerder dat trachten te suggereeren. Mi nister van Kleffens heeft daarop echter een afdoende antwoord ge geven. De aanwezigheid van Brit sche troepen in Indonesië is een soort van abnormaliteit, zoo betoog, de hy. De troepen, die Nederland nu daarheen zendt, zyn allereerst bedoeld als een aflossing van de Britsche troepen. Dit is normaal en ligt in de natuurlyke rede der din gen. De Minister beloofde stellig, dat zy evenmin tegen de bonafide nationalistische beweging zullen worden gebruikt als de troepen, die wy daar reeds hebben. Maai' zy zullen worden gebruikt tegen de wettelooze elementen en struikroo- vers, van wie er nog maar veel te veel zyn. De evacuatie van Neder landsche geïnterneerden uit het binnenland kan wegens hun op treden niet eens voortgang vinden. gr ligt dus wel degelyk een zeer belangryke, zeer nuttige, ja onontbeerlijke taak voor onze troe pen in Indië. De Regeering verdient dan ook allen steun, als ze de vorming van deze expeditionaire macht met kracht bevordert en daartoe van persoon- honderden en duizenden lijke offers vraagt. We hebben eerder al betoogd, dat daarby een zoo billyk moge lijke verdeeling der lasten geboden is, dat men ongehuwden aan ge huwden voor den dienst in verre landen laat voorgaan, dat men het bedryfsleven 2500 weinig mogelijk ontwricht. Nu leeft de grief, dat er nog ge schikte categorieën zyn, welke men voorbygaat, terwijl onder de schier onmisbaren zich zoo vele opgeroe- penen bevinden. We ontvingen een brief van een gepensioneerd adjunct-onder, officier van het Kon. Ned. Indisch Leger, waarin we lezen dat zich na de bevryding van het Zuiden hon derden, en na de algeheele bevrij ding nog een veel grooter aantal gepensioneerde onderofficieren van het K.N.I.L., van den leeftijd tus- schen 45 en 50 jaar, vrywillig heb ben gemeld. „Echter, na vele maanden wachtens, kregen allen prompt be richt, dat hun verzoeken waren afgewezen, zoo schryft deze in zender. Verzoeken tot vrijstelling van oud-dienstplichtig kader wor den steevast afgewezen, doch even steevast wijst men verzoe ken tot indienstneming af van de categorie gepensioneerde beroeps onderofficieren van het K.N.I.L, Voor laatstgenoemde is dit op zijn zachtst uitgedrukt een ta melijke kleineering. Hier heeft men te doen met mannen in hart en nieren soldaat, allen met 20 of meer jaren trouwen dienst in de Overzeesche Gewesten, kenners van land, volk, taal, zeden en ge woonten, die byna zonder uitzon dering gaarne de wapens voor hun geliefd Indië zouden opnemen, doch daartoe niet in de gelegen heid worden gesteld. Terwijl men aan den anderen kant menschen naar Indië zal sturen, veelal tegen hun wil en die, al wil ik geen af breuk doen aan hun militaire ca paciteiten, toch. zeker niet vóór zullen staan bij oude beroeps onderofficieren, die hun pensioen in Indië verdienden". Qok financieel is dit slecht beke ken, want als men de gepen sioneerden uitstuurt en weer volle bezoldiging geeft, verdient de schat kist er tóch het pensioen aan. Waarom dos de oud-beroeps- onderofficiercn van het K.N.I.L, tot 50 jaar niet opgeroepen Zou het soms in verband staan met de radicale vernieuwing van het leger, welke men nastreeft Daarover is ook nog wel iets te zeggen. We zullen het voor een volgende keer bewaren MAANDAG is in Vaticaanstad officieel tegengesproken, dat Paus Plus XII gedurende den oor log ooit een vredesplan naar voren zou hebben gebracht. Men heeft evenwel toegegeven, dat de Paus vroeg in 1940 voorstellen uit zekere Doitsche kringen aan de geallieer den heeft overgebracht zeggen, aldus verklaarde Manoeils ky, dat de Nederlandsche regeering bevoegd was een dergelijk gebruik van vyandeiyke troepen te maken, zou dit zeer ernstige gevolgen kun nen hebben. Hij drong aan op een t>eslissing van den Raad en wees op de resul taten van het niet nemen van een beslissing door den Volkenbond in zake Spanje. Manoeilsky kwam tot slot met 'n resolutie op de proppen om een commissie in te stellen, samen gesteld uit vertegenwoordigers van Engeland, de Ver. Staten.de Sovjet-Unie, China en Nederland, welke commissie verslag zou moe. ten uitbrengen aan den Raad. yoorzitter Makin bracht daarna de netelige vraag ter sprake, of de Oekrainsche gedelegeerde al dan niet het recht had den Raad een voorstel voor te leggen. Daarover ontspon zich een debat, waaraan de Chineesche, Egyptische, Fran- sche, Amerikaansche en minister van Kleffens deelnamen en waar- by met verschillende artikelen van den Veiligheidsraad werd gegoo cheld. Ternauwernood waren deze spitsvondige redeneeringen achter den rug of een discussie kwam om den hoek over de vraag, wat een formeele en niet-formeele resolutie nu feiteiyk is. Wysjinski maakte zich in verband daarmee ongerust erover, wat de geschiedschryvers wel zullen denken van de eerste bijeenkomsten van den Raad. De nuchterste was nog minister van Kleffens. Hy hakte den knoop door en stelde formeel voor, den Oekrainschen gedelegeerde zyn zin te geven. En toen konden tenminste weer wat spijkers met koppen geslagen worden. Makin deed den eersten slag door te vertellen, dat Austra lië wel in principe accoord ging met het instellen van een commis sie, echter had hii nu niet direct het gevoel, dat de Oekraine de nood zaak van een commissie in de In donesische kwestie had aangetoond. Hij solliciteerde overigens naar 'n plaatsje in de eventueel in te stel len commissie- Qtettinius viel Makin bij, wat be treft de noodzaak van een com missie. We moeten beginnen met elkanders goeder trouw aan te ne men, anders is het mis, zoo zei hij vrij vertaald. De beste hoop op een oplossing- ligt in de onderhandelingen te Batavia, benadrukte hij voorts, en te oordeelen naar wat minis ter van Kleffens gezegd heeft, schijnt het dat aan de gewettigde verlangens van het Indonesische volk tegemoet zal worden geko men. De beste hoop op vrede is gelegen, in een succesvol besluit der onder handelingen. Hy was absoluut te gen ee"'ge actie van den Raad! Tiet Chinegsche standpunt uit- gesproken door Wellington Koo was, dat de Raad de bespreking van het Oekrainsche voorstel be hoorde te verdagen, totdat het re sultaat van de huidige onderhan delingen te Batavia bekend zou zijn. Evenwel waren de Chineezen, de verklaring van Bevin buiten ge ding latend, niet gekant tegen een commissie, mits algemeene instem ming zou bestaan. Britsche kabinet bijeen. Uet Britsche kabinet is weer by- een gekomen om met Bevin 't standpunt van de Britsche regee ring t.o.v. Indonesië, hetwelk niet door de UNO is besproken, te be handelen. Reuter meent dat het ka binet Bevir in zün vastberaden houding tegenover de beschuldigin gen tegen Groot-Brittannië ten volle steunt. TAOORDAT de ayk Schipbeek bij Colmsehate over een lengte van 20 meter is doorgebroken, zqn de dorpen Oxe en Diepenveen over- si'-oomd. Alles is in f"uw om men sehen en vee te redden.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1