OLIE
Vruchtbare partijraads
vergadering
De oproep van
officieren en
onderofficieren
Hei Yóórontwerp-Vos
Nederlandsche bodem
Partij van den Arbeid VL!$§IN
De A
Zeepfï
werkt
(Vervolg van pag. 1)
C. de Bruyn, Mr. F. Teulings, Mr. B.
Drion, Prof. de Quay, Prof. van den
Brink, Pater Mag. Stokman O. F. M.,
P. Alberts, Chr. Matser en T. v. d.
Zee. De heer van Gent (Den Bosch)
pleitte er nog voor een dertiende lid
aan te wijzen in de persoon van Mr.
E. Sassen, terwijl Zeeland met klem
opkwam voor het benoemen van een
vertegenwoordiger van dit gewest,
doch tenslotet werden deze voorstel
len ingetrokken.
Het verlagen van de leeftijdsgrens
voor het lidmaatschap tot 21 jaar ver
meldden we reeds.
Contributie en begrooting.
T>ij het voorstel tot progressieve con
tributieregeling ontspon zich
voornamelijk een debat over de vraag
of de laagste klas van 50 cents voor
Inkomens beneden f 1200 niet moest
vervallen. Tenslotte is die met 67 te
gen 35 stemmen gehandhaafd. Mr. Teu
lings heeft er in de toelichting op ge
wezen, dat de regeling pas gaat wer
ken na de verkiezingen. De oude is
nu nog van kracht. De Kringvergade
ringen bepalen het bedrag, dat de af-
deelingen vóór 1 Oct. van dit Jaar
moeten afdragen aan de Kringen; de
Kringen moeten vóór 1 Nov. een door
den Partijraad te bepalen bedrag aan
de Partijkas afstaan. Voor dezen tijd
mogen de kringen van de afdracht
van 50 ets. voorloopig 15 ets. houden.
De Begrooting werd in inkomsten
en uitgaven vastgesteld op 150.000
gulden.
De heer de Brabander vertelde in de
toelichting, dat het Dr. Schaepman-
fonds helaas op dit oogenblik verdwe
nen is. De panden, waarin de gelden
voor een deel werden belegd, bestaan
echter nog. De effecten en waarde
papieren zullen wel niet meer op te
sporen zyn.
Een uit de vergadering opgekomen
denkbeeld, om een Goselingfonds te
stichten, zal het P. B. in overweging
nemen.
Politieke rede Dr. Deckers.
MR. Dr. L. N. DECKERS, voorzitter
van de Tweede Kamer-fractie,
heeft in een uitvoerige rede verle
den en heden van de staatkundige
werkzaamheid der katholieken be
licht. Hij schetste, hoe de oorlog te
gen Spanje niet als godsdienstoorlog is
begonnen, hoe niet de katholieken de
Pacificatie van Gent hebben geschon
den, hoe ze het vaderland getrouw
bleven ondanks twee eeuwen van on
derdrukking, hoe de katholieke Bra
bander Leopold Sasse van Ysselt zich
in 1810 als eenlge in de Wetgevende
Vergadering tegen de inlijving ver
zette, hoe ze als niet-vr>lk werden ge
scholden, maar toch de groote man-
Nederland verantwoorde
lijk voor Indië's toekomst
(Vervolg: van pag. 1)
mate van zelf regeering: voor In
donesië, waarin Nederland slechts
steun verleent en overigens een
laatste verantwoordelijkheid
draagt voor de waarborging van
internationale maatstaven van
goed bestuur.
Zij denkt zich een behartiigng der
gezamenlijke belangen in een rijks-
structuur, waarin Indonesiërs gelijk
waardig naast Nederlanders (en
natuurlijk vertegenwoordigers van
Suriname en Curasao) aan de be-
windstafel zullen plaats nemen en
waarin zij de noodige internationale
ervaring kunnen opdoen.
En vooral is zij bereid als duide
lijk en binnen afzienbaren tijd be
reikbaar doel te stellen voor Indo
nesië's staatkundige ontwikkeling
datgene, wat in het Atlantisch
handvest en in het Handvest der
vereenigde volkeren als het recht
matig doel van ieder volk is er
kend: het recht van zelfbeschik
king.
De regeering honoreert daarmede
niet alleen de handteekeningen, die
namens Nederland onder die docu
menten zijn gezet. Zij honoreert er
ook mede de belofte, die uiteinde
lijk in de sedert 1901 aanvaarde
politiek van zedelijke verplichting
jegens Indië lag verscholen. Zij er
kent, dat de tijden gaan rijpen en
zü meent, dat alsdan geen beter
waarborg te vinden i^ voor de blij
vende eenheid van ons Rijk, dan de
vrijheid van zijn samenstellende
deelen.
Dit alles, landgenooten. is uitge
drukt in de publicatie, die vandaag
in Batavia namens de regeering
wordt openbaar gemaakt.
Nadat de minister de reeds gepu
bliceerde regeëringsmededeeling had
voorgelezen, besloot hij zijn rede
als volgt:
Landgenooten, ik weet
mannen, die daarginds in Batavia
zullen samenkomen, beschikken
over verantwoordelijkheidsbesef,
werkelijkheidszin en tegelijk idea
lisme. Daarom durf ik honen, dat
zij den vreedzamen uitweg zullen
vinden, die onze volken leiden zal
uit de tragische impasse, waarin
zich bevinden.
nen als Le Sage ten Broek, Broere,
Alberdingk Thijm en Schaepman le
verden. Dr. Deckers ging den groei
en de werkzaamheid der katholieke
partij na onder den geestdriftigen
Schaepman, den bedachtzamen Nolens
de bindende wijsheid van Aalberse en
de stuwende kracht van Goseling. Af
scheidingen van beteekenis hadden
niet plaats, doch niet zonder zorg en
moeilijkheden, niet zonder critiek
werd 1940 bereikt. Dr. Deckers be
toogde verder, dat de Kamerleden zich
tijdens de bezetting in hooge mate
vertrouwensmannen van het volk
voelden, steun en raad gaven, func
ties en collaboratie weigerden. Na de
capitulatie wilde het Kabinet-Ger-
brandy met de Kamers geenerlei aan
raking heben, doch Schermerhorn en
Drees dachten er anders over. Zon
der schokken, ja bijna ongemerkt zijn
wij gekomen van een regeering zon
der volksvertegenwoordiging naar 'n
toestand, waarin weer geregeld over
leg met het Parlement plaats vindt.
vyf nieuwe katholieke leden zUn
ultgenoodifd lid van de fractie te wor
den. De samenwerking met hen is
voortreffelijk. Mr. C. ten Hagen, die
geen lid van de Party was, werd ult-
genoodigd tot het hospitant-lidmaat-
schap. Hij ls nu echter lid van de
Party van den Arbeid geworden en de
fractie moet hem dus uitgeleide doen.
Dr. Deckers vertelde verder, dat een
ridderiyk Parlement het Kabinet met
welwillendheid is tegemoet getreden.
De motie-van Poll had niet de bedoe
ling mede te regeeren, doch slechts
in Indië te zien met eigen oogen en
te hooren met eigen ooren. Er is re
den om aan te nemen, dat de com
missie, waarin Van Poll zit, naar In
dië zal vertrekken.
Na een uitvoerige teekening van het
verdere werk der fractie noemde hy
deze een goed team, waarin slechts
een deskundige op het gebied der
volksgezondheid ontbreekt. Hij druk
te de hoop uit, dat de vertrouwens
mannen der K.V.P. ook bij het stellen
der zedeiyke urgentie-eischen de noo
dige medewerking zouden mogen ver
krijgen en eindigde met een oproep
tot trouw aan het Vaderland, aan de
Koningin en aan den Koning der Ko
ningen.
De rede werd gevolgd door een
woord van hulde van den Voorzitter
aan Dr. Deckers bij zyn heengaan als
Kamerlid.
Het urgentieprogram.
PROF. ROMME heeft het ontwerp-
urgentieprogram ingeleid met een
geestdriftig betoog, waarin hij het
algemeen karakter ervan als „voor
uitstrevend" schilderde. Goed
deels bestaat het uit punten, die
voor de naaste toekomst verwezen
lijkt kunnen worden. Daarnaast zijn
er ook, die we wel urgent achten, doch
waaromtrent we de ontwikkeling nog
niet zoo ver schatten, dat ze overge
heveld zullen worden op een regee-
ringsprogram.
Het program opent den weg voor
een vervanging van de kapitalistische
DOOOOOOOOOOGOOOO0OOGO
HFOOALS BEKEND, is binnenkort de
oproeping te verwachten van alle
dienstplichtige onderofficieren van
de lichting 1930-1939 en van reserve
officieren, vaandrigs en kornets tot
en met den leeftyd van 45 jaar.
In de Partyraadsvergadering der K.
V.P. is nu op voorstel van den kring-
Den Haag 't Partijbestuur uitgenoodigd
by de daarvoor in aanmerking ko
mende instanties stappen te onder
nemen, teneinde te bereiken, dat de
genoemde personen, voor zoover zij
gehuwd zijn, indien eenigszins moge
lijk hun dienst in Nederland kunnen
verrichten en niet buiten Nederland
worden ingezet.
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOG
door de Christeiyk-sociale maat
schappij. En eeriyk wilde hy ook zeg
gen, dat wy vooruit willen In k a-
t h o 1 i e k e" richting als burgers
van den Nederlandschen staat om dat
gene te benaderen, waarom het gaat,
het natuuriyk algemeene welzyn van
het Koninkryk.
TTet is natuurlijk ondoenlijk hier de
uren-lange besprekingen op den
voet te" volgen. Er werd o.a. gepleit
voor 'n duidelijke uitspraak inzake de
nationalisatie van de mijnen (Ir. Wijf
fels), voor het wenscheiyk verklaren
van de afschaffing der classificatie
voor ambtenaren en arbeiders, voor
het opnemen van een apart hoofdstuk
betreffende de Volksgezondheid. (Dr.
van den Brekel), voor het urgent ver
klaren van een vergoeding der oor
logsschade op basis der vervangings
waarde, voor een wijziging van de
Landarbeiderswet, voor een herzie
ning der onderwijzerssalarissen.
Uit de antwoorden van Pater Mag.
Stokman, Dr. G. Huysmans, den heer
Andriessen en Prof. van den Brink
bleek, dat er geneigdheid bestond om
de redactiecommissie te verzoeken
alsnog op enkele punten een nadere
of gewyzigde formuleering aan te
brengen (echter niet het omstreden
punt van de classificatie). Terzake van
de vergoeding der oorlogsschade luidt
de tekst nu;
By de regeling van het vraagstuk
der oorlogsschade wordt het beginsel
aanvaard, dat de druk van deze scha
de zoo geiykmatig mogeiyk over
alle staatsburgers moet worden ver
deeld. By deze lastenverdeeling gelde
het algemeene belang als richtsnoer,
opdat op constructieve wyze met de
geesteiyke, de sociale en de finan-
cieel-economische factoren en moge-
ïykheden kan worden rekening ge
houden.
Na een korte rondvraag kwam om
vyf uur het einde van een vermoei
ende, maar vruchtbare partij-byeen-
komst.
TN Maastricht zijn handgranaten
gesmeten tn de woningen van
de heeren Polis en van Oppen, die
na eerst wegens collaboratie ge
arresteerd te zijn geweest, al een
tijd weer op vrije voeten waren.
Advies van de gezamen
lijke katholieke
organisaties
QP DINSDAG 36 FEBRUARI zal
door de gezamenlijke katholieke
sociale organisaties te Utrecht een
gecombineerde vergadering worden
belegd ten einde een uniform advies
uit te brengen over het voorontwerp
v. Wet op de Bedrijfsschappen van
Minister Vos. Het woord' zal worden
gevoerd1 door Prof, Romme, Prof.
van den Brink drs Albrechts, mr.
Bachg en Ir, 'Hemeyer,
BOTERRANTSOEN
voorloopig ongewijzigd
TG AAR wij vernemen blijft het
boterrantsoen voorloopig ze
ker op het huidige peil gehand
haafd.
Het gerucht dat door sommige
bladen werd gelanceerd, als zouden
de boterrantsoenc:i verhoogd wor
den, is onjuist.
Heel merkwaardig viel dit gerucht
samen met belangrijke besprekin
gen door bevoegde autoriteiten over
een noodzakelijke verlaging van 't
rantsoen. Deze verlaging is echter
voorloopig uitgesteld in de hoop,
dat de import van oliehoudende
zaden, welke ons ls toegezegd, de
komende weken nog zal geschieden.
De gezondheidstoestand
van Z-H. den Paus
rpOT op het oogenblik is nog geen
nader bulletin over den ge
zondheidstoestand van den Paus
uitgegeven. Gemeld wordt, dat de
lichte griep, waaraan Z.H. lijdt, 't
normale verloop heeft. De audiën
ties van Zaterdag zijn beperkt ge
bleven tot het ontvangen van en
kele prelaten van de curie, alsmede
van den nieuwen Kardinaal en
Aartsbisschop van Toledo, mgr. PI
y Daniel.
/\p de alg. vergadering der Ver-
eenigde Volken is besloten het
Internationale Hof van Justitie zoo
spoedig mogelijk te Den Haag te
doen vergaderen. Binnenkort zul-
len de onderhandelingen worden
geopend met het oogmerk het Hof
in het Vredespaleis onder te bren
gen.
Fusie in het onderwijs
IIET Nederlandsch Onderwyzers-
Genootschap en de Bond van
Nederlandsche Onderwijzers zijn
gefuseerd. Er is thans één groote
organisatie van onderwijzers bij het
Openbaar onderwijs, de Nederland
sche Onderwijzers Vereeniging (N.
O.V.)
SPANJE NIET IN DE UNO
TJIDAUI.T was het ter Uno-zit-
ting eens met een voorstel van
Panama om het huidige Spanje niet
toe te laten tot de Uno. Ook de
Tsjecho-Slowaaksche, Mexicaan,
sche, Noorsche, Venezolaansche,
Bielrussische en Britsche gedele
geerden steunden het voorstel.
in
CfMCMCp^J
I
C, AS
3 K.M.
rpEMIDDEN van het vreatg
Drentsche landschap veertien
kilometer ten Oos'cn van Coevor-
den bij het gehuchtje Oud-Schoo-
nebeek verheffen zich stalen kar
kassen van veertig meter hoog, als
massale boortorens in de lucht.
Tusschen de met riet bedekte boe
renwoningen staan de metalen ge
vaarten en verraden door een in
tens gedruis, dat er iets gewich
tigs plaats vindt en de reuk of de
dat de eertijds frissche en gezonde heide
is doordrongen van oliegeur.
Sedert enkele jaren is daar aan
vang gemaakt met een speciaal
soort industrie, onbekend voor de
Nederlandsche bodem, maar geen
nieuwe bezigheid voor Nederlan
ders.
De Bataaifsche hield zich reeds
voor den oorlog bezig met geolo
gisch d.w,z, aardkundig onder
zoek van de Nederlandsche bodem.
Met September 1939 werden de
onderzoekingen stop gezet. Onder
Duitsche pressie en controle wer
den de onderzoekingen voortgezet
en in 1943 werd de eerste olieput
ontdekt.
De wjjze van boring is zeer in
teressant. Een olieput is steeds vrij
smal maar enorm lang. Het heeie
terrein van exploitatie in Drente
is slechts drie kilometer breed. Ter
wijl de lengte nog onberekenbaar
is.
"Vergeleken bij de olieboringen in
Borneo ligt ons petroleumveld vrij
wel op dezelfde d'epte nX 800 M.
Het kan vaak voorkomen dat eerst
enkele vergeefsche boringen <A en
B) verricht worden. Zooals bijgaan WH
de teekening verduidelijkt. Gewoon dat ook daar geboord zal worden.'
Hjk geeft echter de aanwezigheid
van oliesporen in de kalk- en mer-
gellagen die zich in de onmiddel
lijke nabijheid van de ollelagen be
vinden, reeds de noodige aanwij
zingen voor de oliedeskundigen.
De eerste put tn 1943 ontdekt
gaf een capaciteit gelijkstaande
een anderhalve ton steenkool
per dag. Thans zijn een zestal put
ten in exploitatie met ieder on
geveer dezelfde capaciteit.
Het ls niet te schatten hoe lang
deze putten in gebruik zullen blij
ven. Verschillende putten in Borneo
leveren reeds gedurende dertig
jaar en het einde is nog niet in
zicht. De put tn Drenthe die in
1943 werd aangeboord levert nog
steeds.
De kwaliteit van de Nederland
sche oHe is slecht, d.wiz. met een
laag benzinegehalte en daarom al
leen bruikbaar als stookolie.
De methode van boren is de vol
gende:
Men begint met het bouwen van
een boortoren ter hoogte van on
geveer 40 M.
De boor is een beitelvormige
staaf met langwerpige doorsnede.
Daarnaast zitten twee holle buizen
gemonteerd waardoor heen een
waterstraal wordt gespoten en door
de andere weer wordt opgezogen.
De lengte vftei deze beitel bedraagt
24 meter. Telkens wanneer de bei
tel weer geheel in de aardbodem
is verdwenen wordt een verleng
stuk erop geschroefd van dezelfde
lengte. Het spreekt vanzelf dat de
ze beltels met bijzonder hard me
taal zijn bekleed.
Het heele boorproces tot een diep
te van 800 meter duurt ongeveer
honderd dagen. Is de petr-leum-
put gevonden dan wordt een buis
aangebracht en kan het oppom
pen beginnen.
Het is niet bekend of zich
dieper dan 800 meter nog olielagen
bevinden. Doch de tüd zal komen,
De stichting een feit.
fJET STIGHTINGSCONGRES
van de Party van den Arbeuj
heeft Zaterdag plaats gehad. Het
voorloopig Partijbestuur ziet er als
volgt uit:
De heeren Koos Vorrink, Mevr,
Ribbius Pelletier, Mieter Drees
Jhr. van der Goes vcv Naters'
Palar Stufkens, van Lier. N n, vet
der Kieft, en Woudenberg (Vsor
SDAP);
Prof. Kranenburg mr. Oud, nu,
Jóekes en Harmsen' (voor de vrijt
dem,)
Ruygers en Willems (voor de
Christofoorgroep)
van den Brug en Koenraade
(voor de CDU);
Kleywegt en Haverman (voor it
tiakloozen) en als twintigste lid
prof. Schermerhorn,
Prof. W, Banning heeft het opt.
ningswoord gesproken, waarbij hij
de nieuwe partij niet een in elkaai
getimmerd revolutiehuis noemde
of een bedenksel van lntellectuee-
len, maar een reeëlen groei. Hjj
pleitte ook voor contact met ver
wante groepen in het buitenland,
Prof, Lieftinck verklaarde zonde:
reserve tot de Party te zullen toe.
treden. Namens de Christofoor.
groep sprak de heer Geert Ruy-
gers die meent, dat een solidaire
verantwoordelijkheid de katho-
lieke dwingt te breken met het
isolement. Pieter 't Hoen, die voor
de Paroolgroep sprak, wilde af-
schelding met rechts' scherp ge.
zien, terwijl hij daarentegen een
plaats voor de groepen links wilde
openhouden. Voor een afglijden
naar het bolsjewisme was hij niet
bang. Onder de andere sprekers
noemen we nog Minister Drees, die
erop wees dat de Party zeven van
de huidige ministers telt en Minis,
ter Schermerhorn, diie in de dis
cussie ronfiom het vóórontwerp.
Vos een reactie zich liet kristalS-
seeren waartegen een keihard ge-
vecht moet worden gevoerd. Hij
wenschte Van Acker en Spaak sue
ces by de komende verkiezingen
en pleitte nog eens voor provin
ciale decentralisatie.
i
TTNDER de Duitsche krygsge-
vangenen in Denemarken
is een ondergrondsche beweging
ontdekt die beschikte over een
krijgsraad en donkere cellen,
waarin zy, die de bevelen van
de „Fuehrers" der beweging
niet wenschten op te volgen,
konden worden opgesloten. Bij
na de geheele leiding van de
Gestapo van Oost-Pruiset
schijnt zich verborgen te hou
den onder de 200.000 Duitsche
krijgsgevangenen in Denemar
ken.
EEUWFEEST
St. Vincentiusvereeniging
rpER gelegenheid van het 100-1»-
rig bestaan der St. Vincentlus- j
vereeniging in Nederland, waarvan
de eerste afdeeling op 10 Pebr. 1846
in Den Haag werd opgericht, heeft
Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van
Haarlem, Zondag in de St. Jacobus,
kerk aldaar een pontificale Mis ge
celebreerd.
Tot de talrijke aanwezigen be
hoorde de minister van Bin-
nenlandsche Zaken, dr. L. Beel.
IN 'T KORT
TE Egyptische minister van ïi-
nanciën heeft verklaard, dat
Egypte nooit iets anders zal aan
vaarden dan een werkelijke onaf
hankelijkheid.
TN Argentinië staat weer eens 'n
staatsgreep op stapel. Tambo-
rini en Mosca staan nu op de no
minatie voor president en vice-pre
sident.
/"TP aandringen van de Russische
controlecommissie is de pers-
censuur in Finland verscherpt.
T"»E eerste groep van 5000 Duit-
schers heeft Poolscb-Silezië
verlaten op weg naar de Brftscbt
zone in Duitschland.
TERLAND zal dit Jaar zijn hulp
tot een bedrag van 3 millioe»
pond sterling aan voedsel voor
Europa herhalen.
■yOOR bijna een half millioen
schade is in den oorlog aan de
koloniehuizen van het centraal ge
nootschap voor kinderuitzending-
en vacantiekolonies toegebracht.
*7. E. Kardinaal J. de Jong heeft
het beschermheerschap aan
vaard van de R. K. Studentenver'
eeniging „Veritas" te Utrecht.
09 landen, waaronder het onze»
zijn uitgenoodicd tot de de*
monstratie met radio en radar
Engeland.
Een gemakkei
Eindhov
Bij den dubbell
was het reeds dui
gei een debacle te
de rust konden de
taal verdedigen er
schieten der EV>
doel schoon houdei
ren zy een wel
prooi voor de blai
tegenstanders volko
Uitblinkers telde E
was over alle linit
dere. Bij Vlissingei
rechtervleugel bi
staat eenlg gevaar
vensche veste te s
aftrap trok Eindht
doch hej schotje
verde den doelman
Koole probeerde he
ten van verren afs
naast óf in de veili
Vllss.'ngschen doe
Vlissingen wist het
plaatsen en zag e<
linksbinnen door
Z°°uwen kropen dc
t "Mke naalden. Gie
den tegen de lat er
H« Uden, Kaarsjage
den met veel bravt
man gekeerd.
Na de rust schoc
Vlissingen rakellngj
hoven nam vervolg
in handen. Kaarsja
doelpunt (1-0), on
door het tweede 11
zet van v. d. Hey
een feilen schuivei
De blauwwitten
voor het Vlissingei
Van der Heyden
schot in, dat door
Zeeuwschen doelm
dween. (4-0). Toen
schot van den lin!
singen had gekeerd
Vijf minuten voor
Verbaal met een k<
zet van v. d. Hey
N.A.C. - R.
NAC heeft bij R]
yen geoogst. Beide
nen compleet in h
begin af legden
de gastheeren hun
kreeg RKTVV h<
zwaarder te verant
zich echter naar
taak en beet fel v«
kele maal moesten
komen, by schotej
Bouwmeester, om
men. Even voor r
een pracht kans, n
juist over de lat.
Even later doelpi
ter, doch de schele
vryen schop.
NAC deed nog
om de leiding te
mocht niet lukke
de rust in met bl
Na de rust kre<
zelfde spel te zien
zich met man en
Steeds zaten de B
gestuwd door de
doel van RKTV
wachtte elk ooger
Tilburgsche doel 7.
het geluk zat de
Na een half uur
een pass naar dei
vers die plotselin
vloog echter tegen
veld in, waar hij
werkt. Sporadisch
TVV bezorgden
niet veel hoofdbr
Doordat de NAC
te kort hield en
verschillende schc
of tot hoekschop
er geen treffers.
Met een beetje
zen wedstrijd met
nen. Met dat al v
naars een winstpu
ding bezorgde op
ook, dat BW éér
heeft gespeeld.
'n ADELAAR-PR