TIJN
bedrijfschappen
van minister Vos
is
ovmqsri
ivingsringen
ZUIVERING IN DE TWEEDE KAMER
Moskou
VRIJ!
De tegenzet van
UZIEK
VOND
l AG
!4 LeMaart
en Thieme
TIES
loven
ONDER DE LOUPE
bouwers,
sonder bon
WTOUW
in, enz. enz.
WEELE
JUT"
Istraat 42
ERNEUZEN.
loode Pilaren
JAMSE
gr AXEL.
Binnenkort weer
textielpunten geldig
ZACMFS ZEEP
ta wachten
Rubberlakken vrij van bon
D°?R het rijksbureau voor hui-
leder zijn. met ingang
u j rte beperkingen t.a.v.
geheven" rubberh®kken op-
BEZETTING
EEN LUXE 'i
Diplomgtieke ma
noeuvres ten koste
van het prestige
der IL N. O.
De loonen in het'
bakkerbedrijf
Gouin
aanvaardt candidatuur
M. R. P wil onder be<
paalde voorwaarden
meewerken
Radio-Uitzendingen
voldoen niet
1ERN. ZWEERS; LOD
HESPE; OL. KOOP
e.a. kunt U beluisteren'
raambiljetten 931--$
998-0
rWEEDE JAARGANG No. 372
rrTGA VE STICHTING „DE STEM*'
nirecteur J A H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J J H A. BRUNA Algem.
Zeeuwsch-redacteur: W GROFFEN. Middelburg;
Zeeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
Boort 8. tel. 102; Red J. v d. BROEK. Bijbureau
Dostburg. Nleuwstr 23 Z.-Eilanden: Bureau
oes, Westsingel 75, tel. 2238 Red. N.J KARHOF
WOENSDAG 23 JANUARI 1946
Commissie van Toezicht C. J.
GEM A E. LANGENHORST
J. M. MES Mr. H. B. L.
VAN HOOTE-
Mr. Dr A. J.
DE RECHTER
Voor God Koningin en Vaderland,
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementspiijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij nlet-post-
bestelling) 0 26 i^osse nummers 6 cent
RW ERKEN
Quadragessmo Anno
on hot Vóórontwerp
'achetringen.
5. Goes. Tel. 2527
H
*•3*
a:
*0
x
ndertcuw 7 strengen o(
den direct uitgevoerd, i'
Beleefd aanbevelend,
AAT Xï GOES
ïrs. wratten, enz. mt
wijderd,
ZOOM.
uur nam. Afspreken
ireekuur V. 1—2. 13-00
KOMT ZOEKRAKEN.
988-0
:en
om
verbanddoeken
nddoozen
de huishouding
oor de fabrieken
voor de reis
949-0
middelburg
fET EERSTE wat wij katholie
ken vragen, zoodra er sprake is
i ordening en ordeningsorganen
Wat zegt de encycliek hiervan
leeds langen tijd immers hebben
onze katholieke organisaties een or.
deningssysteem volgens enkele zeer
rimalre beginselen nagestreefd
Het wezen van het Pauselijk
[rondschrijven wordt neergelegd in
volgende passage <Q. A. 81)
„Het voornaamste doel, het voor
naamste streven van de staat en alle
invloedrijke burgers moet daarop
gericht zijn, den strijd der tegen
over elkaar staande „klassen" te
doen eindigen en een eendrachtige
samenwerking in bedrijfschappen tot
stand te brengen en te bevorderen".
Wij kunnen het inzicht in de psy
chologische problemen van onzen
Ittfd in den gedachtengang van Paus
Plus XI z.g. niet genoeg waar-
|deeren.
De ontworteling van onzen tijd is
I gelegen in het feit, dat 'n mensch
[niet langer deel meer uitmaakt
I eener gemeenschap, doch alleen
I een individu is geworden als onder
J deel van een massa. Een bedrijfs-
gemeenschap is even natuurlijk als
stads- of dorpsgemeenschap of
ooals de tekst luidt (Q. A. 83):
„Want. evenals degenen, die in el-
kaars nabijheid wonen, natuurlijker
wijze een gemeente vormen, zoo ook
worden zij, die eenzelfde vak of be
roep uitoefenen van economlschen of
anderen aard, door de natuur er
toe geleid, om zekere organisaties
of lichamen te scheppen. Zoo na
tuurlijk is dit, dat velen gewoon
zijn deze lichamen, die eigen rech
ten bezitten, zoo al niet wezensbe-
stariddeelen, dan toch minstens na
tuurlijke elementen der burgerlijke
maatschappij te noemen."
Het ordeningsvraagstuk is daar
om een maatschappelijk probleem
waarvan het economisch aspect
slechts een onderdeel is.
Wty kunnen het daarom niet an
ders dan toejuichen, wanneer in 't
voorontwerp het beginsel wordt aan
genomen van eenheid van sociale
èn economische organ'satie, het
in twee onderscheiden bestuurska
mers. Tevens mogen wtf niet an
ders dan bewondering hebben voor
de inschakeling der vrije organi
saties in de besfecrsccileges der
gent
INKOOP VAN MIN
TING. 827-0
t inlevering),
model en gewicht
WIJ VAN UW ottd
>ud, zilver en dlamaflt
[versmeden, Graiveuf»
Irikakl -derenstraat 81.
on 2438 932—°
VEER binnenkort zullen de nog
reeteeren^e punten van de
textielkaart V 510 geldig worden
verklaard.
Het publiek wordt erop gewezen,
dat het koopen en verkoopen van
textlelgoederen op bonnen der tex
tielkaart niet geoorloofd is zoolang
deze nog niet door het centraal
distributiekantoor aangewezen zijn.
gU de eerstvolgende bonaanwij
zing zal behalve die voor 't
gewone rantsoen huishoudzeep,
ook een bon voor 259 gram zachte
zeep worden aangewezen.
De koopers zullen er goed aan doen
zeil hun verpakkingsmateriaal mee
naar den kleinhandelaar te nemen.
De handelaren en de schoen-
i.-orikanlen kunnen de rubber-
hakken voortaan betrekken zon
der afgifte van ledercheques, te--
wnl ook de Bchoenhersteller rub
ber-hakken wederom vrii kan
aanknopen.
In verband hiermee mogen schoen-
herstellers voor door hen onder
schoenen geplaatste rubberhakken
van het publiek geen reparatiebon
meer in ontvangst nemen. Een en
ander beteekent een aanmerkelijke
verbetering daar thans de repa-
ratisbons bijna uitsluitend voor de
reparatie v?" schoenzolen kunnen
worden gebruikt.
organen, welke de bedrijfschappen
zijn. Hierdoor is een maatschappe
lijke band gesmeed, die hecht is
en waar van we alle vruchten mo
gen verwachten.
JJet voorontwerp geeft to deze in
het kort aangehaalde momen
ten reeds voldoende stof tot medi
tatie. Het ls namelijk geen gemak
kelijk werk een ordeningssysteem to
de practijk uit te denken. Daarom
is het vinden van aanknoopings-
punten met de sociale grondwet van
onze katholieke levensbeschouwing
een behoefte De Marxistische ten
densen hebben steeds de tegenstel
ling van de massa der niet-bezit-
tenden tegenover de enkele bezit-
tenden gezien. Gevolg daarvan was
een kunstmatig aangekweekte en
opgevoerde haat Daarnaast is de
massa, wanneer zij in haar geheel
tot een kudde wordt gedegradeerd,
waarop allerlei demagogische ten
densen worden losgelaten, een woe
lige en ontevreden troep menschen,
In wie slechts de laagste instincten
tot gelding komen.
De massa kan men slechts veran
deren door haar ultelkander te
trekken en de personen in de func
tie te plaatsen welke zij bekleeden
of zooals Paus Pius XI zegt: .be
drijfschappen namelijk waarbij de
menschen niet ingedeeld worden
volgens de plaats, die zij op de
arbeidsmarkt innemen, maar vol
gens de functie die ieder verricht
in de maatschappij".
De Pans rekent erop dat deze
menschwaardige indeeling de men-
schelijke psyche zal kunnen om-
'Ke,n 'n een meer constructieve
r.chting. De noodzaak van de nale
ving dezer woorden wordt na dezen
tweeden grooten wereldoorlog wel
zeer verscherpt, wanneer wU ons
even jezigl ouden met de mentali
teit, die er op dit oogenblik heerscht
vooral onder de arbeidende klasse.
2ooals gezegd kunnen wij niet ge
noeg waardeeren dat het vóór-
ontwerp aan de vrije organisaties
het recht geeft de orgaanbesturen
te benoemen. Deze princlpisele
gang van zaken verheugt ons zeer,
omdat hiermede niet alleen de volle
vrijheid aan de wenschen van de
bedrijfsgenooten wordt gelaten,
maar ook. dat de principieele orga
nisaties worden Ingeschakeld, die
zich naast al haar sociale of econo
mische werkzaamheden toch altijd
primair richten op de doelstelling
die Quadragesimo Anna noemt: de
verbetering der zeden.
De constructlef-waardevolle ele
menten als de vrije organisaties zich
steeds hebben getoond mochten
daarom to het voorontwerp niet ont
breken.
In weinig woorden kan daarmede
het streven van de bestaande be
drijfsorganisaties volgens het scbe-
ma-Wo!tersom worden veroordeeld.
Deze willen een sterke pcslti$ t~ach
ten in te nemen door als neutrale
eenheidsorganisatie het organisatie
monopolie in te nemen.
Deze constructie wordt eerstens
economisch oveibodlg door de ver
ticale orgaanvorming waarin de ho
rizontale groepen hun afgevaardig
den zenden. Vervolgens voldoet de
ze groepeertag allerminst als nor-
mlngsinstituut tot verbetering der
zeden.
H. m.
TVTEDEGEDEELD is, dat onze
Regeering afziet van de bezet
ting van een deel van Duitsch-
land door Nederlandsche troepen.
Wij hebben alles noodig voor In-
dië, we kunnen ons de luxe
niet veroorloven aan de bezetting
van Duitschland mee te doen. zoo
luidt de motiveering.
Een lezer maakt zich ongerust,
dat hiermsde de annexatie-ge
dachte door onze regeering wordt
opgegevc*! en schrijft:
WU kua~en ons Jo luxe niet
veroorloven n ie', aan de be
zetting Duitschland mee te
doen!
Deze bezetting mott, nie» geschie
den door jonge recruten, die zijn
hiervoor niet geschikt, maar door
officieren en manschappen van 't
oude Nederlandsche leger. In 1940
waren ruim 400 000 Nederlanders ir
militairen dienst. Waarom kunnen
wij daarvan niet 100.000 man mo-
biliseeren? De bezettingskosten
worden immers door Duitschland
betaald? Is het dan zooveel beter
„uit eigen middelen" overbrug-
gingssteun en wsrkeloozensteun
aan duizenden Nederlandsche ar
beiders te betalen, die niet inge
schakeld kunnen worden, omdat
onze Industrie op minder dan
halve kracht werkt door kolen-
gebrek en grondstoffentekorten?
Hoeveel milliard mark heeft
Duitschland al betaald aan bezet
tingskosten, die nu terecht geko
men zijn in Russische, Amerikaan-
sche, Engelsche en Fransche zak
ken? Hebben wU niet ruim 5 mil
liard bezettingskosten aan Duitsch
land betaald
Duizenden zullen zich vrijwillig
aanmelden wapt zU zUn in Duit-
sche krijgsgevangenschap geweest.
Gedragingen der amb- =----
ienaren worden boxion
in hot licht der ommtandlghodon. Bij O.T. ver-
diende geiden worden teruggevorderdCu
mulatie-bepalingen voor studenten yewijxigd
TN de Tweede Kamer der Sta-
-*■ ten-Generaal is de zuivering
onder den loupe genomen.
Minister Beel over deze teere ma
terie sprekend, zei, dat de zuive
ring nimmer algemeene instem
ming zal verwerven, omdat dit
probleem nu eenmaal verschillend
wordt beoordeeld.
De rechtsgrond van het rechtska-
rakter der zuivering, neergelegd in
het Zuiveringsbesluit 1945, aansnij
dend, zei de minister, dat ontslag op
grond van dit besluit een onteerend
karakter heeft. De klachten over
willekeur hebben alle betrekking op
de voorloopige maatregelen van orde.
velke werden getroffen. Zij kunnen
niet slaan op de eindbeslissingen,
.vant te dien aanzien zijn voldoende
vaarborgen getroffen om eenheid te
jer Iken.
Met de verdere zuivering van 't
ambteiyk apparaat kon niet ge
wacht worden op de beslissing in
zake dr. Fredericks. Toen die kwam
waren reeds 2571 adviezen uitge
bracht door de commissie-Scholten.
Zoo had zich reeds een vry aan
zienlijke jurisprudentie gevormd.
Intusschen was de minister het
eens met die afgevaardigden,
welke betoogden, dat de gedra
gingen der ambtenaren dienen te
worden bezien in het licht der
moeilykc omstandigheden, waar
in zU verkeerden.
jl/TOSKOU vond het erg pijnlijk,
dat de Perzische regeering het
geschil inzake Azerbeldsjan bij den
pas geboren Veiligheidsraad aan
hangig heeft gemaakt. Het ver
moedt, dat Engeland daarachter
zit, en antwoordde met een dubbe
len tegenzet. Zelf verzocht het den
Veiligheidsraad om een onderzoek
In te stellen naar de toestanden ln
Griekenland, waar Brittannlë nog
steeds een troepenmacht onder
houdt met volkomen goedkeuring
van de regeertag te Athene, doch,
zooals men van communistische
zijde steeds beweert, ten gunste van
de monarchisten.
Moskou's satelliet de Oekraïne,
heeft den Veiligheidsraad verzocht
eens te kijken naar den toestand in
Indonesië, waar Engelsche troepen
samen met Japansche gewapende
strijdkrachten" zich zouden schul
dig maken aan „militaire acties,
gericht tegen de plaatselijke bevol
king." Indirect ls deze diplomati
sche aanval natuurlijk ook op ons
gericht.
W7"at kan er nu gebeuren? Heel
eenvoudig ware het, als En
geland zijn veto uitsprak over de
behandeling van deze kwesties in
den Veiligheidsraad. Dan gebeurde
er niets.
De Engelsche regeering schijnt
dit paardenmiddel echter niet te
willen gebruiken, om een diploma-
tieke manoeuvre af te slaan.
Oekraïne en Rusland zullen dus ge
legenheid krijgen, hun aanklachten
toe te lichten, waarna Engeland de
kans krijgt om nogmaals niteen te
zetten, hoe het tegen zijn wil, doch
alt plichtsbesef, ln dese moeilijke
situatie ls geraakt.
De Veiligheidsraad kan vervol
gens besluiten commissies van on
derzoek te sturen naar Griekenland
en Indonesië en de Daily Express
noemt onder de verderliggende mo
gelijkheden zelfs een beroep op de
Britsche en Nederlandsche regee-
ringen, om haar strijdkrachten uit
de betreffende gebieden terug te
trekken.
Tn het Engelsche Lagerhuis heeft
de conservatief Captain Gam-
mens aan minister-president Att-
lee om een meer volledige verkla
ring gevraagd, of om het Lagerhuis
de gelegenheid te geven over de
kwestie van gedachten te wisselen.
Attlee antwoordde daarop, dat,
wanneer het noodzakelijk is, door
hemzelf of door het departement
van Buitenlandsche Zaken een
meer volledige verklaring zal wor
den afgelegd.
Het ls intusschen duidelijk, dat
de Veiligheidsraad en de U.N.O.
zich van den aanvang af al onmo
gelijk zouden maken, indien ze op
deze wijze de Moskousche ma
noeuvre zouden dienen. Voor ken
nisgeving aannemen, dat ls het
eenig verstandige. Een gunstig
voorteeken ls het niet, dat men den
Veiligheidsraad aldus tracht te
misbruiken, om elkaar diolomatiek
te plagen. De eigenlijke Sovjet-ge
delegeerde Wyzinskl ls nu eindelijk
in Londen aangekomen, om dit
fraaie spel mee te gaan spelen.
Nederland krees nieuwe marine- gevechtsvliegtuigen. Mevr. Beets,
erh*-enoote van lult. Beets, ziet men blfr op een Kn-elsch vlieg
veld de doopplechtigheid bU een der vliegtuigen verrichten.
UVOOR het college van Rljksbemld-
delaars zijn dc loonen voor het
bakkersbedrijf bindend vastgesteld.
Het loon voor den bankman be
draagt met ingang van 14 Jan. Jl. in
de 5 gemeenteklassen resp. f 40, f 38.50
f 37, f 35 en f 33.
Voor werknemers, wier werkzaam
heden vóór zes uur des morgens aan
vangen, komt hierop een toeslag van
ln de le klasse f 2, ln de 2e klasse
f 1.50 en In de overige klassen f 1.
De publicatie van deze regeling ln de
Staatscourant k>n binnenkort tege
moet gezien worden.
Spr. somde voorts de maatregelen
op, welke getroffen zijn om de pro
cedure te versnellen. Van de bijna
700 gevallen ten aanzien van de
burgemeesters zijn er 580 afgedaan.
Omtrent de overblijvenden ver
wacht de minister deze maand de
adviezen.
Tngaande op het ontslag van mr.
A Frederiks, ontkende de minis
ter dat zooals de heer Korten-
horst zeide de heer Frederiks
niet het volle pond zou hebben ge
kregen. Ter ondersteuning daarvan
las hij tcitaat voor uit het ad
vies der commissie-Rutgers.
In den loop van z'n betoog deelde
de minister mede, dat een wets
ontwerp te verwachten is, waar
bij de bij de O.T. verdiende gel
den zullen worden ternggevor
derd.
yerkeerd achtte hij het, alle di-
recties van dagbladen, welke na
10 Mei 1940 zijn verschenen, over
één kam te scheren. Men moet ge
val voor geval bezien. Zuivering en
ordening van het dagbladwezen die
nen gescheiden te blijven. Spreker
zei niet bereid te zijn de her-
verschijning van dag- en nieuws
bladen opnieuw in studie te nemen.
Zuivering radio-apparaat
rje minister van Onderwijs, Kun-
sten en Wetenschappen, Prof.
van der Leeuw, bestreed allereerst
den heer Burger, die betoogde, dat
men niet naar fouten moet zoeken,
maar naar degenen, die fout wa
ren. Spr. gelooft, dat de gsmaakte
fouten van bepaalden aard ten
nauwste samenhangen met de ge
zindheid, waaruit zij voortvloeiden.
De zuivering bij middelbaar en la
ger onderwijs staat op het punt af
te loopen. Bij de zuivering van het
radio-apparaat is een nieuwe com
missie ingesteld ter zuivering van
de heeren Vogt en Speet.
(Vervolg op p»g. 3)
■jyADAT de socialist Felix Gouin
-^rporspronkclijk had geweigerd
candnmat te worden gesteld voor
de functie van hoofd der voor
loopige Fransche regeering,
meldde Radio Parijs gisteravond,
dat Gouin de candidatuur wel
had aanvaard.
De communisten hadden verklaard,
dat zij den anderen socialistischen
candidaat, Auriol, niet zouden
aanvaarden.
Eenstemmig heeft de Mouvement
Republicaln Populaire zich uit
gesproken voor deelneming aan 'n
driepartijen-regeering, onder lei
ding van een socialist, echter on
der bepaalde voorwaarden.
Een manifest in zee.
TVE NIEUWE voorloopige regeling
van Ie radio-uitzendtagen vol
doet niet allen. „Nederlanders van
de meest verscheiden overtuiging"
verzoeken to een manifest aan de
bevoegde autoriteiten met den
meesten aandrang, zonder conces
sies aan 'n verouderd en onsamen
hangend radiobestel, met de
grootst mogelijke voortvarendheid
te streven naar de totstandkoming
van een waarlijk nationalen om
roep, niet een z.g. neutralen of
staatsomroep, maar een omroep, die
aan de levende verscheidenheid van
ons volk op religieus, cultureel en
sociaal terrein gestalte geeft in een
met eerlijke zorg vastgestelde en
wettelijk gegarandeerde verhouding.
Tot de onderteekenaars van het
manifest behooren ook een viertal
katholieken t.w. Mr. Dr. Brongers-
ma, Prof. Buytendijk, Pref. Rut
ten en Dr. Jos. Smits van Wa-s-
berghe S.J. Verder om. Ds.
Buskes, Ds. Gravemeyer Dr. C.
P. Gunning, Pieter 't Hoen, oud-
mtaister van Rhiin en A. J. Koe-
jemarts, hoofdredacteur van „De
Waarheid".