der verkiezingen
PRINSES MARGRIET
verjaarde
«sarhet even weiken
Eersie Nederlandsehe schip
vertrekt uit Australië
J
Gen. de Gaulle
gaat heen
ir GEVAARLIJK
lil het zicht (Ongewenschte polemiek) MISVERSTAND
Koning Leopold
J
Voldeed de
driepartijenregeering niel?
Britsch
buitengewoon gezant
naar Batavia
EEDE JAARGANG No. 370
ITGAVE STICHTING „DE STEM"
iiecteur: J. A. H. M. VAN SCHIJNDEL
Hoofdredacteur J. J. H. A. BRUNA Algem.
eeuwsch-redacleur: W. GROFFEN, Middelburg;
eeuwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
oort 8, tel. 102; Red. J. v. d. BROEK, Bijbureau
ostburg, Nteuwstr. 23; Z.-EUanden; Bureau
oes, Westsingel 75, tel. 2236. Red. N.J KARHOF
Voor God Koningin en Vaderland,
MAANDAG 21 JANUARI 1946
Commissie van Toezicht C. J. VAN HOOTE-
GEM A. E. LANGENHORST Mr. Dr. A. J.
J. M. MES Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs r
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij niet-post-
bestelling) 0.26 L.osse nummers 6 cent
TN HET WEEKBLAD „Chl'isto-
1 foor" wordt een artikel afge
drukt van Mr. Dr. Brongersma, dat
et volgende zinnetje bevat; „In
een lichaam als de Staatspartij
noet nu eenmaal dictatuur heer-
sctien". En de dubbel-geleerde
schrijver doelt hier kennelijk ook op
de Katholieke Volkspartij. We ge-
looven niet, dat dergelijke bewe
ringen weerlegging behoeven.
Alleen vinden we het jammer, dat
het meeningsverschil tusschen een
groep jongere katholieken en de
overgrootc meerderheid van ons ka
tholieke volk een uitweg vindt in
zulke methodes van polemiek.
Dat brengt in de langzaam op
gang komende verkiezingscam
pagne een toon van hatelijkheid en
achterdocht, welke allerminst be
vorderlijk kan zijn voor een goede
verstandhouding onder ons volk.
Het is nog altijd mogelijk, dat er
I vóór de verkiezingen reeds een ge
meenschappelijk urgentieprogram
tot stand komt, dat bij allen onder-
lingen strijd van enkele groote par
tijen toch reeds hun saamverbon
denheid kan demonstreeren in het
groote doel: het waarborgen van
een stabiele meerderheid in de
nieuwe volksvertegenwoordiging,
van een Kabinet, dat stevigen par
lementairen grond onder de voeten
heeft. Als men nu echter de ver
kiezingscampagne gaat vergiftigen
met venijnigheden en verdachtma
kingen, zal dit goede streven er
zeker door geremd worden,
/Aver dictatuur gesproken: de ma-
chinerie der candid aatstelling
gaat reeds «draaien. En daarbij
heeft ieder groep van 50 partij
leden reeds het recht om candida-
ten oor te dragen, terwijl op de af-
deelingsvergaderingsn ook Candida,
ten kunnen worden gesteld. Half
Maart kunnen dan de partijleden
zelf over de groslijsten gaan stem
men. Wie daarbij het Politiek Ad
vies als een uiting van dictatuur wil
brandmerken, heeft geen klaar be
grip van wat van de leiding in deze
procedure verwacht mag worden.
Doch noodig is bij dit alles daad
werkelijke belangstelling, volledig
gebruik maken van de rechten,
welke men als partölid bezit.
Daarvoor is op de eerste plaats
vereischt: lid worden! Verder: de
vergaderingen bezoeken, daar zijn
meeningen en opvattingen laten
richt zich weer
tot Belgische regeering
Regeering wil geen volks
referendum over 't al
of niet terugkeeren.
yOLGENS een inededeeling van
den Belgischen eersten mi
nister heeft Koning Leopold op
16 Jan. een brief gericht tot de
regeering om haar voor te stellen,
op een datum dien het parlement
zou bepalen een referendum te
houden over zyn persoon, nadat
beide dossiers, dit van het secre
tariaat van den Koning en van
de regeering gelijktijdig zouden
gepubliceerd worden.
„Indien de natie zich niet klaar en
duidelijk ten mijnen gunste uit
spreekt. zal ik aftreden" zei de Ko
ning, „Indien de Belgen daarente
gen mij hun vertrouwen bekrach
tigen, zal ik het uitoefenen van
mijn perogatieven hervatten
In haar antwoord van 20 Jan.
heeft de Belgische regeering ver
klaard, dat zjj niet kan ingaan op
het voorstel van een volksreferen-
?u.™' daar het parlement de wet
telijke Weergave is van den sou-
veremen wil der natie.
Pf. voe8t er aan toe, dat
beginsel van het koningschap
niet ter sprake komt, noch dit van
het vorstenhuis en dat zy de inzet
Heden zon onder 17.07 u„ en
maan onder 10.53 u. Dinsdag
op 8 35 en maan op
£2.59 u.
Weersverwachting: matige, aan
de Waddenkust tijdelijk krach
tige O. wind. Zwaar bewolkt,
geen sneeuw van beteekenis. In
Zeeland temneratuur om het
vriespunt, overigens lichte
vorst.
hooien. Doch als men voor dit alles
geen tijd en geen energie wil vin
den, dan heeft, men alle recht op
kankeren en welk een dierbaar
recht is-dat voor den Nederlander!
volkomen verspeeld. Terwyi ook
dat kankeren zijn grenzen heeft.
Men dient te beseffen, dat een elec.
torale strijd tact en discipline ver-
eischen. Niets liever ziet de tegen
stander dan dat men onderling aan
het harrewarren slaat. Op het com
munistisch congres is voor 't Zuiden
des lands het consigne uitgegeven:
Maak gebruik van de verdeeldheden
onder de katholieken! We moeten
den heeren Stalinisten die kans niet
gunnen.
OELGIE houdt rekening met een
voorstel tot een candidatuur
van Louis de Brouckere voor den
Nobel or ijs voor den vrede 1946. De
Brouckere werd voorzitter van de
Socialistische Internationale, sena
tor en in 1945 minister van Staat.
A ARTSBISSCHOP Damaskinos.
heeft een regeeringsdecreet
voor algemeene verkiezingen getee-
kend, welke 31 Maart as. zullen
plaats hebben.
T^TET HET DOEL zooveel moge-
lijk handelsbelemmeringen
tusschen ons land en Cana. uit
den weg te ruimen, brengt thans
de Canadessche minister van Han
del en Nijverheid een bezoek aan
Nederland. Op een persconferentie
deelde de minister o a. mede, dat
Canada hoopt spoedig grootere
hout- en celluloseleveringen aan
Nederland te doen.
TT ET EERSTE van een serie van
xacht groote gebouwen van het
bedrijf der I. G. Parben te Eben-
hausen is opgeblazen.
/"OVERTUIGENDE Kamermeer-
derheid laakt Indië-beleid, zet
de anti-revolutionaire „Nieuwe
Haagsche Courant" boven het
verslag der Kamerzitting, waarin
de motie-van Poll werd aangeno
men. En daaruit blijkt, dat de op-
positioneele anti-revolutionairen
hun steun aan die motie inder
daad hebben gegeven, om er het
regeeringsbeleid ten opzichte van
Indië mee af te keuren De voor
stellen en alle voorstemmende ka
tholieken hebben er echter niet
meer mee bedoeld dan erin staat:
We willen door eigen waarneming
de voorlichting krijgen, waaraan
wij behoefte hebben De R.V.D.
heeft dan ook uitdrukkelijk mee
gedeeld: De gedachte is onjuist,
dat de uitzending dezer commissie
het door de Regeering en namens
haar door den lt.-gouverneur-ge-
neraal te voeren beleid zou gaan
doorkruisen. Helaas echter heeft
men er zoowel in Britsche als in
Indonesische kringen de beteeke
nis aan gehecht, welke de anti
revolutionairen er aan toegekend
willen zien. Een serieus blad als
de Daily Telegraph verdraait de
beslissing zelfs zoo, als zou de Re-
geering hebben besloten een ko
ninklijke commissie naar Java te
zenden, welke een onderzoek moet
instellen naar de handelingen van
Dr. van Mook. In kringen der „In
donesische regeering" is men over
het Kamerbesluit opgetogen;
tegenover de extremisten kan men
nu een goede beurt maken.
Met dit al blijkt weer eens, hoe
delicaat de .vierhoeksverhou-
ding" in de Indonesische kwestie
behandeld moet worden, hoe men
moet waken tegen het opkomen
van misverstanden. Of men dat in
de Kamer wel voldoende begrepen
heeft, wagen we te betwijfelen.
Zou het geen aanbeveling ver
dienen. dat in de eerstvolgende
Kamervergadering namens de ka
tholieke voorstemmers een
woordle van opheldering wordt
gesproken? Er staat zoo ontzaglijk
veel op het spel!
QENERAAL DE GAULLE ml
zich definitief nit het poli
tieke leven terugtrekken.
Zondagavond om half tien
heeft Palewski, chef van het ka
binet van gen. de Gaulle, zich
met een boodschap van de Gaulle
naar den socialistischen president
van de constitueerende vergade
ring, Felix Gooin, begeven. Men
neemt aan, dat Palewski toen 't
besluit van den generaal aan
Gouin heeft meegedeeld.
gonciagmorgen heeft gen. de
Gaulle tüdens een speciale
bijeenkomst van den ministerraad
af gedreigd af te treden, indien de
ministers „bepaalde voorwaarden"
niet zouden aannemen.
TAe mededeeling van de Gaulle
aan de ministers, zou hierin
bestaan hebben, dat hy het man
daat, hem in October gegeven, te
ruggaf en dat zulks collectief aftre
den van het kabinet inhield. De
Gaulle zou verklaard hebben; „Ik
heb onder bepaalde voorwaarden i
de macht aanvaard, doch deze
voorwaarden zijn niet nagekomen
Als gevolg hiervan geef ik mün
mandaat aan de nationale consti
tueerende vergadering terug."
De secrearis-generaal van de
Fransche constitueerende vergade
ring, de heer Katz, is naai' het bu
reau van de Gaulle geroepen ter
voorbereiding van een spoedzitting
der Assemblée, waarschijnlijk op
heden.
Pr zijn wel politieke incidenten de
laatste dagen voorgekomen en
meeningsverschillen tusschen de
regeering en de linksche partijen,
o.a. over de uitgaven voor 't leger,
maar men meent te gelooven, dat
hierin toch rret de directe oorzaak
ligt van de Gaulle's besluit.
Ervaren Fransche politieke waar
nemers zijn volgens Reuter, van
meening, dat gen. de Gaulle tot
de slotsom gekomen is, dat een
drie-partüen-regeering niet vol
doet.
Een van de voorwaarden, waarop
hy verleden jaar October stond,
was dat het kabinet niet slechts
collectieve verantwoordelijkheid zou
dragen, maar ook dat de ministers
van steun aan de regeeringspolitiek
blfjk zouden geven. In de praktijk
bleek dit niet het geval te zyn.
Gen. de Gaulle zal waarschyniyk
hedenavond om 8 uur een radio
toespraak houden.
yolgens politieke kringen zou de
M.R.P. de formule voor een
driepartijen-regeering hebben aan
vaard onder voorwaarde, dat de re
geering niet door een communisti-
schen voorzitter zou worden gepre
sideerd.
Een ander AFP-bericht zegt, dat
de M.R.P. haar houding nog niet
had bepaald en heden opnieuw zou
vergaderen, doch dat de M R.P.
zich naar een driepartijen-regee-
riug scheen te oriënteeren.
oooooooooooooooooooooc
Een marine pop
ais verjaarscadeau
der koopvaardij
ooooo<xxxx>oooooo<xxxxx>
CYAKTELIJK heeft ons land
meegeleefd met den derden
verjaardag van ons prinsesje Mar
griet. Uiteraad was vooral de
prinselijke residentie getooid met
'talrijke vlaggen.
T. g. v. den verjaardag is een depu.
tatie van de koopvaardy in het pa
leis Soestdyk ontvangen om prinses
Margriet, het peetekind van de
koopvaardij, geluk te wenschen.
Kapitein Graffelman, voorzitter
van de deputatie, sprak Prins Bern-
hard toe en daarna de kleine prin
sesjes. Hij overhandigde prinses
Margriet een pop voorstellende een
matroos van de koopvaardy en ook
de andere prinsesjes kregen een
dergelyke pop, om, zooals kapitein
Graffelman zelde, te voorkomen,
dat zy teleurgesteld zouden zijn als
zy niets kregen. Hannie, het 14-ja-
rig dochtertje van kapitein Graf
felman, bood Prins Bernhard een
boouet bloemen aan voor Prinses
Juliana, die helaas verhinderd was
bü de ontvangst aanwezig te zyn.
Gedurende de ontvangst bewo
gen de drie prinsesjes zich vry en
ongedwongen tusschen de leden
van de deputatie en vooral prinses
Beatrix met haar guitige opmerkin.
gen zorgde voor een vrooiyken noot.
Toen het dochtertje van kapitein
Graffelman de prinsesjes om hand-
teekeningen verzocht in haar
poezie-album leidde prinses Beatrix
de hand van haar jongste zusje.
Het ging echter heel moeilijk, om
dat 2ooals de prinses Beatrix zeide.
de kleine Margriet, zoo tegenwerk
te
Herstel der monarchie
in Oostenrijk
yOLGENS berichten uit Oosten
rijk voert aartshertog Otto van
Habsburg met belangryke monar
chistische leiders te Innsbruck on
derhandelingen. zyn twee broers.
Karl Ludwig en Rudolf, zün in
Oostenryk gearresteerd. Volgens 'n
verklaring van de Fransche bezet
tingsautoriteiten droegen zy een
geallieerd" uniform.
Het herstel van de Habsburgers
is een Oostenrijksche binneniand-
sche aangelegenheid en de Fran-
schen hebben hierby noch naar den
eenen noch naar den anderen kant
eenig belang, is van officieele zjj-
de verklaard.
TTIX SYDNEY kwam het belang-
rijke bericht, dat deze week
het eerste Ncderlandsehe schip
met goederen, kleeding en medi
camenten uit Australië naar Java
zal vertrekken.
Er zyn daartoe Brltsch-Indische
zeelieden door het Z O. Aziatisch
opperbevel naar Sydney gezonden.
Deze week zal men ook iets meer
te weten komen over de Australi
sche politiek. De Nederlandsehe ge
zant in Australië zal nl. daarover
een belangryke conferentie met dr.
Evatt in Canberra hebben.
Tiet gedrag van de Ned. Indishce
troepen tijdens de operatiesin
Passarmiuggoe en Kebaojardan
schynt zoo'n voortreffelijken indruk
op de Britten gemaakt te hebben,
dat gen. Christison daarover 'n zeer
waardeerend schrijven tot admiraal
Helfrich heeft gericht. Hij noemde
de daden van de Nederlandsehe
soldaten vooroeeldig.
Qver het strijdtooneel op Java is
er weinig nieuws. Alleen by
Semarang en Soerabaja blijkt het
tot vuren gekomen te zün.
Perzische kwestie
in Londen ter sprake
TAE U.N.O. zal voor de eerste
ernstige vuurproef gesteld wor
den. Het hoofd van de Perzische
delegatie heeft nl. besloten de kwes
tie van Perzië's geschil met de
Sovjet-Unie onder de aandacht van
den Veiligheidsraad te brengen.
Het vredesverdrag met Italië zal
voorrang hebben by de behande
ling van de verdragen met de vyf
v.m. satellieten van de „As". Men
is reeds doende een ontwerp-ver-
drag op te maken.
TAE waarnemend burgemeester
van Haren (Gr.) Mr. J. Klaa-
sesz, is benoemd tot tweeden se
cretaris van de wetenschappeiyke
afd. van de organisatie der veree-
nigde volkeren.
Langs de kust van Borneo ver
richt de torpedobootjager „Korte-
nae" goed werk. In een dorp by
den vuurtoren Ajer Lantjoer werd
een groep terroristen onschadelijk
gemaakt, waarby heel wat wapenen
en munitie tot buit werden ver
klaard.
Elders lungs de kust werden drie
groote zeilprauwen onderzocht. De
uitgeputte bemanning hlaek kwi
tanties by zich te fiêbben over
gedwongen giften voor de Indone
sische republikeinsche partij.
ïyfet toestemming van de Neder -
landsche regeering heeft de
Britsche regeering Sir Archibald
Clark Kerr, ambassadeur te Moskou
als buitengewoon gezant aangewe
zen om zich naar Batavia te bege
ven ten einde zijn regeering in te
lichten over de ontwikkelingen al
daar en om behulpzaam te zlin in
het bereiken van een vriendscbap-
pelyke en bevredigende regeling.
Tegen het einde van de volgende
maand wordt hij in Batavia ver
wacht. Verschillende Engelsche bla
den laten over dit bezoek erg ooti-
mist'rche gelu'den hooren, met be
trekking tot een orVo'sing van het
conflict in Ned. Indië.
Encycliek
over Roethenië
TAE Osservatore Romano heeft 'n
Encycliek gepubliceerd, waar
in den 350sten verjaardag van de
Roetheensche Kerk in den schoot
der Roomsche Kerk wordt her
dacht. De Encycliek bestaat uit
drie deelen.
De Paus richtte zich tot God, op
dat Hij den storm tot bedaren zal
brengen en spoort tot dat doel de
Bisschoppen en geloovigen aan te
bidden en boete te doen, opdat de
Roetheensche Kerk opnieuw haar
vryheid terugvinde.
Een gezellig onder-onsje in Londe n tusschen (van links naar rechts!
minister dr. E. N, v. Kleffens, dr. Chi-Tral-Hoo (links), Stettlnius (V.
SI.en minister-president prof, W. Schermerhorn.
