igaeiië in dé Tweede Kamer
OP SICILIË
Seyss Inquart vergat m laad aiat
Noorwegen
verklaart zijn standpunt
it de Pauselijke
Kersttoespraak
Voor God, Koningin en Vaderland
L
KARDINAAL DE JONG
Nederland wil op zeer ruime wijze
aan de nationalistische aspiraties
tegemoet komen
Prol. Schermerhorn
in goed gezelschap
DOENITZ EN RAEDER TOT ELKE
VERDRAGSSCHENNIS BEREID
GELDIGHEIDSDUUR
schoenenbonnen
DE REPATRIEERINGSDIENST
VRAAGT INLICHTINGEN
ZEEVISCHPRUZEN
VERLAAGD
TWEEDE JAARGANG. No. 367
rTTGAVE^ STICHTING „DE STEM"
Tl, acteur: J- A. H. M. VAN SCHIJNDEL
«redacteurJ- J- H. A. BRUNA Algem
Jeeuwsch-redactcur: W. GROFFEN, Middelburg;
zrruwsch Vlaanderen Bureau Hulst, Dubbele
boort 8 tel. 102; Red. J. v. d. BROEK, Bijbureau
Oostburg Nleuwstr. 23 Z.-Eilanden: Bureau
Westsingel 75, tel. 2236. Red. N.J. KARHOF
DONDERDAG 17 JANUARI 1946
Commissie van Toezicht C. J. VAN HOOTE-
OEM A. E. LANGENHORST Mr. Dr. A. J.
J. M. MES Mr. H. B. L. DE RECHTER
Verschijnt eiken werkdag. - Abonnementsprijs
(bij vooruitbetaling) 3.38 per kwartaal
per post 4.10 per week (bij niet-post-
bestelling) 0.26 Losse nummers 6 cent
)e Kerk staat
boven de volkeren
1 A AN den letterlijken tekst van de
groote rede, welke de Paus hield
op den vooravond van Kerstmis 1945
willen we in twee vervolgen de
voornaamste passages ontleenen.
Hier volgt allereerst \vat er ge
zegd werd naar aanleiding van de
Kardinaalsbenoemingen
e Kerk staat boven de volkeren
en is ondeelbaar als Christus Z?lf.
Kerk is onverdeeld en ondeelbaar,
>mdat Christus onverdee'd en ondeel
>aar is. Om een verstrekkend gezeg-
le van St. Aifustinus te gebruiken:
Je Kerk Is „Totus Christus", de ge-
»eele Christus. Deze volkomenheid
ran Christus beteek ent, volgens den
•rooten Leerrar, de onverdeelbare
enheid van hoofd en lichnam ,.ln
ïlenitudine ecclesiae", in die volko-
nerheld v?n leven, waarin de Kerk
11e landen en alle tijden, de verloste
nenschheid zonder uitzondering, ver-
lenlgt.
Aldus stevig gefundeerd op diep ge
lagen grondvesten, geplaatst midden
Ln de geschiedenis van het mensche-
UJk geslacht, op een terrein, ver
scheurd en in beroering gebracht door
alteen'oopsnde stroomingen en vilan-
llge doelstellingen, straalt de Kerk
jndanks alle pogingen, tegen haar
ngewend, w?l verre van geschokt
worden in haar eenheid en volko
menheid. een heilzame kracht uit en
irspreidt deze over het gewonde en
rerdeclde menschdom.
Sterk in haar tot eenheid voerenden
eest, waarnaar allen hunkeren, blij
ven haar Idealen overal en ten allen
tijde kostbaar. Hieruit volgt, dat Iede
re poging om de Ke*k te maken tot
een gevangene of een slaaf van dit
of dat afzonderlek volk, om haar te
Beperken tot de enge grenzen van een
jfctaat, of zelfs om haar te verbannen
uit oen der naties, een he'ligschcnnen
vde daad Is te^en den „Totus Chris-
-«tus" en terze'fdert'-'d een aanval op
-de eenheid der menschheld.
chocolade
'ELEFONISCfl
g 2 HULST
TVfaar het individualisme der volke-
P" ren en staten in de laatste eeuwen
heeft niet alleen geooogd de belanden
der Kerk te schaden, haar tot een-
ieid en samenwerking voerende
irachten te verzwakken en tegen te
erken, dezelfde krachten, die eens
:oo'n vooraanstaande rol speelden bij
et vormen der West-Europeesche be
schaving, maar zelfs het liberal'sme
uit te roepen buiten en tegen de Kerk,
een leekencultuur en een onkerkelijk
humanisme.
Als gevolg van de tot ontbinding
Voerende werking van zulk een schis
ma zagen wij het totalitaire bewind.
Wet was, na meer dan een eeuw, het
gevolg van al dit streven zonder, en
vaak tegen de Kerk? Ingrijpende ge
volgen inderdaad voor de ware men-
schelijke vrijheid
Er doken dwang-organisatles op,
gewelddadigheid en barbarisme, ver
nietiging en verderf zooals de wereld
nooit had gezien, en boven alles ramp
zalige oneenigheid en gebrek aan vel
ligheid.
Voor haar eigen welzijn en dat der
menschheid moet de Kérk haar uiter
ste best doen haar individueele en on
verdeelde volkomenheid weer te ves
tigen. Zij moet, thans meer dan ooit,
boven de volkeren staan. Deze geest
moet haar zichtbaar hoofd doordrin
gen en vervullen, het heilig College
en het geheele bestuur van den H.
Stoel, waarop thans zware plichten
komen te rusten, plichten, die niet
alleen betrekking hebben op het he
den, maar ook. en zelfs nog meer op
de toekomst. Dit is vooral een geeste
lijke zaak, om nl. een juiste opvatting
te hebben van het „supernationale"
karakter, en het niet af te meten of
te bepalen naar een mathematische
of louter tactische basis
rjedurende den tijd, dat, door den
Wil der Goddelijke Voorzienigheid
de Italiaansche natie meer dan welke
andere ook het hoofd der Kerk
en vele assistenten bij het wezenlijke
bestuur van den H. Stoel voortbracht,
bewaarde de Kerk haar bovennatio
naal karakter ongeschonden. In feite
droegen, juist hierdoor, vele omstan
digheden er toe bij haar te behoeden
voor gevaren, die men anders grooter
bevonden zou kunnen hebben, als men
b.v. denkt aan den wedijver der groo
te Europeesche staten en dynastieën
in de laatste eeuwen. Zelfs na de
verzoening tusschen Staat en Kerk
bij het Verdrag van Lateranen, bleef
de Italiaansche geestelijkheid, niette
genstaande gewettigde en natuurlijke
liefde voor het eigen land, in haar
geheel loyale steun geven aan het
bovennationale karakter der Kerk.
Wij hopen en bidden, dat dit zoo
mag blijven onder de jonge geeste
lijkheid in Italië en over de geheele
wereld. Zelfs indien de delicate toe
standen zoo blijven heerschen, dan
zullen zij persoonlijke zorg en be
scherming te voorschijn roepen van
het bovennationale karakter en de
onverdeelbare eenheid der Kerk. Bo
vennationaal, omdat zij met dezelfde
liefde alle landen en volkeren omhelst
en zoo blijft, omdat zij, zooals wij
reeds vroeger hebben gezegd, nergens
een vreemdelinge is.
Zij woont en groeit in alle landen
ter wereld en alle naties der wereld
dragen bU tot haar leven en ontwik
keling.
Terzelfdertijd werkte het kerkelijke
leven, voor zoover dat zichtbaar is,
in alle larden van het oude Europa
afzonderlijk, vanwaar zij zich, als een
majestueuse stroom, verbreidde over
wat men toen kon noemen de uit
hoeken der wereld.
A Is een machtig baken werpt de
Kerk in haar algemeene volko
menheid haar stralend licht in de
donkere dagen, waarin wij leven. Niet
minder somber waren de dagen toen
de groote leeraar der Kerk, St. Augus
tlnus, zag, dat de wereld, die zich
heilig noemde, dreigde ten onder te
gaan. Dat licht troostte hem toen. In
haar licht begroette hy met vooruit-
zienden blik den dageraad van een
beteren dag. zyn liefde voor de Kerk
was niets anders dan zyn liefde voor
Christus. Mogen al diegenen, die
thans, gevoelig voor de gevaren, van
hun land, pijn lijden als St. Augusti-
nus, evenals hy rust °n steun vinden
in de liefde voor cje Kerk, dit alge
meen hoofd, dat, in overeenstemming
met de Goddelijke Belofte, zal blijven
tot het einde der tyden.
IS
HET
NIET
PLUIS
QP SICILIË schijnt het niet pluis
te zijn. Kort geleden werd reeds
melding gemaakt van nationalisti
sche strevingen alsdaar. Thans werd
uit Rome bericht, dat „de operaties
tegen bandieten uit Sicilië het ka
rakter hebben aangenomen van 'n
guerilla-oorlog. Men maakt gebruik
van mitrailleurs, kanonnen, vlieg
tuigen en pantserwagens. Er wor
den slachtoffers gemeld.
KONINGIN ontving
XI.M. DE KONINGIN, heeft
Woensdagmorgen in het Paleis
Lange Voorhout te 's-Gravenhage,
Mgr. Johannes Kardinaal de Jong
in particuliere audiëntie ontvan
gen. Na deze ontvangst bood H M.
de Koningin aan den Kardinaal een
noenmaal aan, waarbij tevens en
kele genoodigden, waaronder de
minister-president prof ir. W. Scher
merhorn, aanzaten.
YXfOENSDAG zette de Tweede
Kamer de gedachtenwisseling
over het regeeringsbeleld inzake In.
dië voort. Nieuwe gezichtspunten
brachten de leden daarbij echter
niet naar voren. De klachten over
slechte voorlichting overheerschten
weer, de A R. heer Schouten criti-
seerde bovendien 't regeeringsbeleid
en het optreden van dr. v. Mook.
Minister Logemann kon al gaf
hij antwoord op verschillende hem
gestelde vragen niet die ophel
dering verschaffen, welke men zoo
graag van hem ontvangen had. De
Indische kwestie is een internatio
nale aangelegenheid, die zoo deli
caat is, dat de regeering heeft moe.
ten afzien van het geven van vol
ledige opheldering aan het parle
ment in comité-generaal, zoo zei
hü.
„Do taak dar kleine ataten ligt meer
op oultureel on economisch gebied
verklaarde minister Lie
pROF. SCHERMERHORN zat
Dinsdagavond aan aan een
diner, -*~t de Britsche regeering
aan ndc vertegenwoordigers
van delegaties ter Uno-verga-
derirg aanbood.
Ook mr. van Kleffens was aan
wezig. De minister-president zat
tegenover den Chineeschett ambas
sadeur te Londen en aan weerszij
de van hem zaten de eerste Lord
van de admiraliteit Alexander en
de minister voor Indië, Lord Law
rence, een Oostersch hoekje met
sterke beveiliging.
Woensdagochtend ontbrak Z. E.
ter zitting van de Uno. Hij was
waarschijnlijk reeds weer naar ons
land teruggekeerd. Eenige sprekers
vulden den ochtend, onder wie de
Noorsche premier, die het „volko
men duidelijk" vond, „dat de groo
te mogendheden een veel grootere
verantwoordelijkheid dan de ande
ren hebben en dat het hun plicht is
faire en juiste oplosingen te trach
ten te vinden voor die problemen,
TN de eenzaamheid van zijn cel
gaan Seyss Inquarts gedach
ten menigmaal terug naar den
sclioancn tijd, toen bij Neder
lands alleenheerscher was.
Reeds vaak heeft hy zyn verde
digers gevraagd hoe de zaken in
Nederland zich ontwikkelen, zyn
belangstelling gaat zelfs zoover, dat
hy aan Nederlandsche journalisten
liet vragen om Nederlandsche kran
ten. Wanneer zy hem deze verschaf
fen, zou hij er uit kunnen leeren
hoe een vrjj volk zich fier opricht,
na jaren van vernedering en on
derdrukking. Seyss koesters nog de
hoop, dat wy niet zoo kwaad over
hem zullen denker. Immers, hy had
het beste met ons voor. Hy beroept
zich op Schussnigg, die enkele maan
den geleden in een onderhoud met
het blad „The stars and stripes" ver
klaarde, dat Seyss tot de gematig-
D« Oostkust vau Engeland
1« «enige dagen geleden ge
teisterd. Nu eens niet door
luchtbombarde
menten, ma„
door een storm.
Een reeks zomer
verblijven moes-
Jen het danig
ontgelden om van
wal maar
nlet eens te
Spreken.
den onder de nazis behoorde. Daar
om heeft hy Schussnigg ook ais ge
tuige laten dagvaarden. In elk ge
val weet Nederland thans hoe zulk
een gematigd nationaal-socialisme
er uitziet.
He Duitsche marine bleef nog
even de belangstelling van het
Neurenbergsche Hof gaande hou
den. Document na document werd
ter tafel gebracht ten bewyze, dat
de Duitscbe oorlogvoering misda
dig was. Gereleveerd werden de
moorden op schipbreukelingen van
de Antonico en op leden van de be
manning van een torpedoboot. die
als commandogroep aan de SD in
Noorwegen werden uitgeleverd. Nog
een ander voorbeeld werd gevon
den in den ondergang van de Athe-
nica met 1500 passagiers aan boord
en waaromtrent men den volke bad
willen wijsmaken, dat Churchill 't
schip had laten torpedeeren om
Amerika's intreden in den oorlog te
provoceeren. Aangetoond werd dat
de Du'tsche duikbootcommardant
Lemn het schip tot zinken had ge
bracht. Samenvattend werd van
Doenitz en Raeder beiden gezegd,
dat zy de eerste drijvers waren
naar een a"ressieoorlog, dat zij de
me»st brutale metboden in den zee.
oorlog invo°rden en bereid waren
tot elke verdragsschennis en tot in.
breuk op het oorlogsrecht in aüe
gevallen, waarin deze breuk kon
worden gecamoufleerd.
De Pransche aanklacht zou dan
worden geopend. Seyss Inquart zal
heden echter wel niet meer aan
bod komen. Er zijn tegen hem ook
Nede-landers als getuigen gedag
vaard.
die niet ter algemeene vèrgadering
behandeld kunnen worden". Daar
om heeft de Noorsche regeering er
niets op tegen, dat den grooten mo
gendheden een invloed op de be
slissingen omtrent wereld aangele
genheden wordt toegekend, welke
ovcreëfikomt met haar grootere ver
antwoordelijkheid."
De bijdrage, die de andere lan
den tot bet gemeenschanpsiök
werk der nieuwe organisatie moe
ten bijdragen, vond de heer IJc
meer o« cultureel en economisch
gelv'ed liggende. Hun buitenland
politiek moet er on gericht zijn. zoo
zei hij. een onrechte bijdrage te le
veren tot onderling begrio en ver
trouwen tnsschen de groote mogend
heden.
Zoo werke" ook de Noordelijke
landen samen, zoo verklaarde hy en
zoo hoopt Noorwegen spoedig ook
andere noordelijke landen als leden
van deze organisatie te mogen be
groeten.
Deze speech, die door de-niet-
groote-mogendheden wel met ge
mengde gevoelens, zal zyn aan
hoord, was niet het eenige accent
van den dag. Voor een tweede zorg
de Iran, dat zijn delegatie opdracht
gaf het geschil met de Sovjet-Unie
inzake Azerbeidsjan bij de Uno aan
hangig te maken. De aanduiding
alleen van dit voornemen door de
Iraneesche delegatie od Dinsdag
had reeds groote ontstemming ver
wekt in Sovjet-Russische kringen.
De daad. die op de woorden volgde
zal het humeur der Russische ver
tegenwoordigers er wel niet beter
op gemaakt hebben.
Aan een voldoend sterke
tropenmachi wordt ge-
gewerkt
TyrAATREGELEN worden getrof-
fen, om binnenkort tot de uit
gifte van een nieuw tyne schoenen
bon over te gaan. Deze bon zal
slechts e»n beperkten geldigheids
duur hebben.
De thans aan het publiek uitge
reikte schoenenbonnen, welke tot
dusverre onbeperkt geldig waren,
zullen binnen afzienbaren tiid on
geldig worden verklaard. Zy, die
nog in het bezit van schoenenbon
nen zUn, welke nog niet gehono
reerd werden, wordt geadviseerd,
zoo spoedig mogelijk het daarop ver
melde schoeisel te koopen, of ln
dien geen passend schoeisel in voor
raad is, den bon op de voorgeschre
ven wlize bij een schoenhandelaar
In te leveren, ten einde teleurst»l
lip een te voorkomen, daar omwis
seling van oude schoenenbonnen
1 tegen nieuwe niet mogeiyk zal zijn
lieden zon onder 17,01 uur,
maan order 8 50 uur. Vrii'lag
zon on 8.39 nur maan op 18 u.
\Veersverwacht:ng geldig tot
Donderdagavond. Oostenwind
met des nach's mat'-e. over
dag li"hte vorst. Pl<>stse'>1k
eeui*e bc'oUr'uu vooral bi bet
p„ordcn des l-ods. Droog weer.
Het vastloopen van besprekingen
met de Sjarir-groep zou een ernsti
ge zaak zijn, maar het zou dan de
wereld duidelijk worden, dat Neder
land op zeer ruime wijze de natio
nalistische aspiraties tegemoet
komt.
Z.E. vertelde de Kamer, dat de
regeering haar oorspronkelijk stand
punt over .het voeren van bespre
kingen niet verlaten heeft. T.a.v.
het vraagstuk der Ned. troepen,
verklaarde de minister, dat niet op
een openlijken breuk met de geal
lieerden kan worden aangestuurd.
Het Ned. militair gezag beslist hier
niet.
De lt. gouv.-gen. doet niets an
ders dan het beleid der regeering
tot uitvoering brengen. T.a.v. de
voorlichting merkte Z.E. op, dat.
deze onderhevig is aan verbindings
moeiiykheden en aan overbelasting.
De ontslagen aan hooge ambtena
ren betreffen alle vrijwillige aan
vragen. De repatrieering is in Ne
derland nog niet schitterend ver-
loouen, de huisvesting is het kardi
nale punt. Echtgenooten van Indi
sche ambtenaren zullen eerlang
naar hun mannen kunnen reizen,
waarschijnlijk allereerst ziidie voor
de groote Oost bestemd zijn.
Vervolgens wes minister Meynen
aan het woord. Z E. memde, dat de
gezagshaudhaving ]n Indië gronte
persoonliike en maatschappelijke
offers zal kosten.
Het ligt ':i zijn voornemen, de
mi''t aire kracht in Nederland zoo
veel mogelök te beperken ten ein
de die in In^ic zooveel mogelijk te
versterken. Met alle euergre wo" 't
gewerkt aan een voldoend ste-ke
tronenmacht in overeenstemming
met onze internationale positie.
De vergadering wordt dan ver
daagd tot Donderdag.
•^EDERLANDERS, die nog geen
contact met. hun Indische fa
milie hebben gehad, moeten de vol
gende bijzonderheden, betreffende
de te verwachten repatrleerenden
schrifteiyk mededeclen aan den
„Dienst der repatrieering". Carel
van Bylandtlaan 30. Den Haag; in
den linkerbovenhoek van de enve
loppe te vermelden .contact" gege
vens; naam geboortedatum ge
slacht laatst bekend adres van het
Indische familielid, naam en adres
van het famil'elid in Nederland en
adres, waar de repatrieerende ge
huisvest kan worden. Wijzigingen
in diens bestemmingsadres moeten
in de eerste plaats aan den genoem
den Repatrieeringsdienst worden
gemeld.
TV/TEN RAAMT, dat de Duitschers
voor een bed -ag van 700 mi'J.
dollaT aan goud hebben gestoten.
Alleen al uit België werd voor
m:er dan 200 millioen dollar ge
stolen, terwyi nog maar voor
300.000 dollar achterhaald is. De
Duitsche schaid'elooss;e'l;ngsbetp' n
ven door midde van schepen wor
den geraamd op 20 mil'ioen dollar.
De Ame "kaansche eisch voor scha
deloosstelling word't geraamd op
een totaal van ruim 200 miliioen,
dollar.
De vischprijzen zijn verlaagd, zy
zön ais volgt: Kabeljauw, niet ge
stript 72 cm en grooter thans f 0 85
voorheen f 0.95 p. kg., schelvisch
groote, gestript 50 cm f 1.15 (f 1 45
p. kg.), schelvisch, kleine gestript
40-50 cm f 0.90 (f 1.10 p kg.), schol
grootmiddel, gestript 40-50 cm f 1 35
(f 1.75 p. kg), schol, klein middel
gestript 35-40 cm. f 1.35 (f 1.70 p.
kg.), schol, kle'ne niet gestript
21-27 cm. f 0 55 (f 0.70 p. kg.) De
tusschen hankies gplaatste prijzen
golden tot 16 Januari en zyn thans
verval'en.
De groothandelaar is verolicht. de
zeiv^"h franco plaats van bestem
ming te leveren.
