elen.
„Vrij Spanje
Thieme
IN!
op de Uno
INTERNATIONALE SAMENWERKING
MEN
INCK
nrten
SJARIR doet beroep
grondslag der ver. volkeren
.anderen.
SILVA
IKENS
Ovezande.
_n
ONWAARACHTIGE PROTESTEN
IV1
Regeeringsbeleid
in de Tweede Kamer
Prof. Schermerhorn
sprak te Londen en belichtte er het Ned. standpunt
dienst roept
m:
laanderen-
laanderen:
vooruitzicht
ari 1946 in te
HENDRIKSE
302—o
1-, kunnen
;a Hingen
45 op
tóen.
LREN.
454-0
4 6 dazen
terneuzen
UR
potheken en
Tel. 235 Nlsse
U om op
roerende en
hecaire geld-
rijen boejóe-
Uw moei-
komen be
geven van
t mijn goede
gegarandeerd
looning.
EN WITTE
N.
2800
HULST
,an onderge-
ens op den
ier verscnll-
337-0
TWEEDE JAARGANG. No. 366
,.nllrant wordt op last van t Militair Gezag
Fed,,.*?op de peisenv. h. Dagblad van Noord-
Irai'ant ên zeeltnd Uitg. ..Stichting De Slem"
lirccteur: J. A. H. M van Schijndel; Hoofd-
acteur: J. J. H. A. Bruna; Alg Zeeuwsch
red W. Groffen, Middelburg Rayonrad
Zeéuwsche Eilanden N J. Karhof. Goes
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG 16 JANUARI 1946
Commissie van Toezicht C J. van Hoote*
gem A E. Langenhorst Mr. Dr. A J.
J M MesMr H. B L. de Hechter
Bur. Westsingel 75. Goes: Dubbele Poort 8. Hulst
Verschijnt eiken werkdag Abonn.prijs bij voor-
ultbet.: 3.38 per kwart p post f 4.10. p week
(bij nlet-postbestelling) f 0.26 Losse nos 6 cent
wij
voor
normale
340-0
AU ZEELAND
1%
4centreerd
left een over-
oor een ercn-
10 cc fl 1 05
260-O
troffenen in
worden op-
il worden ee-
op Donderdag
>m te komen
irg.
tANTELS
ipuchon.
s en kinderen
sjaaltjes,
rjF.S, sport
:n blouses
erwantjes,
295—0
terneuzen
RIJ SPANJE" is een leus, die
tegenwoordig door heel de
wereld davert en ook haar echo's
fond in een groote meeting te Am
sterdam. Het Spanje van Franco
wordt niet geschikt geacht, om in
het gezelschap der Vereenigde Vol
keren te worden opgenomen. Zijn
pgeering kwam tot stand door een
im wen teling, waaraan Duitsche en
laliaansche vryscharen hulp ver-
jenden, zijn regeering is niet ge
lieerd op den grondslag van vrije
eikiezingen, de Falange, de al-
aaehtige eenheidspartij, bevorder
de het zenden van de Blauwe Di-
vi ie naar Rusland, om aan de zijde
|an de Wehrmacht te vechten,
Franco durft geen doortastende so-
fclaie hervormingen, ook thans
nog is Spanje een broeinest van ge
vluchte Nazis Dat zijn zoo de
«gumenten. welke aangevoerd
Werden vóór deze groote actie te
gen Franco-Spanje. waaraan Ge
neraal de Gaul'e en Bidault in de
diplomatieke sfeer steun verlee-
Iien door hun uitnoodiging aan En
geland en Amerika om gezamenlijk
de ambassadeurs uit Madrid terug
te roepen.
Nu valt er allereerst op de for-
mulee"ing der boven-aangehaalde
Irieven wel het een en ander af te
ingen. De burgeroorlog in Spanje
■as een strijd, waarin vele motie-
■en vervlochten waren en waarin
en zeker niet voor de vo'le hon
erd procent het gelijk aan den
nen kant kan stellen, het ongelijk
aan den anderen kant. Er zijn gru
welijke dingen gebeurd, doch het
zwaarste lot trof wellicht de pries
ters en kloosterlingen onder anar
chistische terreur, welke zich aan de
zijde der Rooden stelde. Hitier-
Duitschland en het fascistische
Italië hebben dezen strijd voor eigen
standje trachten uit te buiten en
we gelooven ook niet, dat Franco
daarvan wel voldoende afstand
heeft genomen in die jaren. Een
feit is intusschen, dat hij in den
tweeden wereldoorlog, de als het
ware opgelegde kans niet heeft ge
nomen, om al dan niet met behulp
van Duitsche troepen een overval
op Gibraltar te plegen, wat voor de
Britsche macht in de Middelland-
sche Zee een schier onherstelbare
slag zou hebben beteekend. In de
Neurenberger documenten is een
aanteekening van Generaal Jodl te
voorschijn gekomen, waarin „den
Jezuiet Serano Suner" wordt ver
weten, dat hij verantwoordelijk
was voor het doen mislukken van
de Duitsche plannen om door
Spanje te trekken. Een feit is voorts
dat een ingrijpen van buitenaf
slechts tot gevolg zou hebben het
opnieuw opvlammen van een bur
ger-oorlog. waarom men in Londen
en Washington dan ook nog niet
positief gereageerd heeft op het
Fransche voorstel, al voelt men er
ook niets voor het Franco-regime.
Veel beter liikt het dan ook de om
vorming tot een democratischen
staat van binnen uit te bevorderen.
Of een herstel van de monarchie
daarvoor een geëigend m'ddel zou
zijn, kunnen wc moeilijk broordee-
len. Doch zonden we dat maar niet
aan de Sean 'oorden zelf overlaten?
Tnmlddels doet een betooging voor
„Vry Spanje" als onlangs te
Amsterdam werd gehouden, al zeer
onwaarachtig aan. Overheerschend
was het communistische en het
atheïstische element. De heeren
met tientallen ponden dictatuur-
boter op het hoofd, stonden daar te
ketteren tegen de dictatuur alsof ze
die overal ter wereld verfoeien, en
tevens lonkoog-
den ze naar de
mocratie, alsof
die hun z'elsbe-
minder is. Ter
wijl toch ieder
een weet, dat ze
in starre bewon
dering staan, als
het rilctorlaie
Rusland antL.
democratische
kunstgrepen uit
voert op de Oost
zeelanden, oo
Polen en enkele
BalkflTilflnrtfm.
Voor den kreet i
i «Vifl Titanen" i
zon MivoorheeM
den mond I
van wbt.f demo 1
cr a ten minsten
2op v*eï rede-
alg voor 't
rr?" "m een
»»Vrtt SnftnV
men
franco nu wel
zijn vrijages met het Hitlerdom ver
wijt, doch neg nooit een woord van
afkeuring heeft laten hooren over
het verdrag RlbbentropMolotof,
dat den Fuehrer met een gerust
hart den oorlog tegen Polen deed
ingaan.
Waarmee maar gezegd wil zijn,
dat er wonderlijke eenzijdigheden
schuilen in de mentaliteit van be
paalde lieden.
LANG GEWACHT,
tóch verkregen
TOELAGEN VOOR
RIJKSPFRSONFEL
EN ONDERWIJZERS
oet burgerlijke rijks- en het
onderwijzend personeel krijgt
meer loon.
Bij Kon. Besluit van 15 dezer is
nl. bepaald, dat met ingang van 1
Sept. 1945 voor meerderjarigen twee
toelagen zijn geïntroduceerd en wei
een tijdelijke overbruggingstoelage
ten bedrage van f 240, per jaar voor
gehuwden en van f 120 per jaar
voor ongehuwden.
Voorts een garantietoelage, waar
door bereikt wordt, dat het ambt.
inkomen van gehuwden ten minste
f 1800 (le kl. standplaats) f 1675.
(2e kl. standplaats) of f 1550
(overige standplaatsen) per jaar be
draagt en voor ongehuwden ten
minste f 1400. f 1325 of f 1250. De
garantiebezoldiging van de gehuw
den ad f 1550 komt neer op een
loon van 62 ets. per uur. waardoor
aansluiting is verkregen bij den zg.
loonvloer, welke od het oogenblik
voor particuliere werknemers geldt.
Tot nog toe bedroeg de gegaran
deerde minimum bezoldiging voor
meerderjarigen f 1200 per jaar.
Ten slotte is beoaeld, dat de vroe
gere kindertoelage van f 200 per
jaar. per kind, van 1 Feb-uari 1946
af weer onbeperkt zal gelden voor
de kinderen, waarvoor d'e kinder-
toelac» voor 1 Mei 19*5 werd geno
ten. Daartegenover staat afschaf
fing van de door den bezetter ge
ïntroduceerde bepaling, krachtens
welke hij eerste huwelifk een meer
deriarlg manneliik p-soneel een
toelage ineens van f 360 werd ge
geven.
Loonregeling metaalambachten.
Voor het smedenbedrijf, het lood
gieters- en flttersbedrUf, het eleetro-
technlsch bedrijf en het centrale ver-
warmingsbedrijf is 'n loonregeling tot
stand gebracht. Deze bedrijftakken
hebben een gemeenschappelijke ge-
meenteklasse-lndeellng van vijf klas
sen Voorts Is eenheid gebracht ln
de loonen. Deze bedragen voor de mon
teurs 90-96 ct., d w.z. dat een zekere
speling mogelijk ls, al naar gelang de
vakbekwaamheid van de betrokken
werknemers. Tenslotte ls het aantal
eerste monteurs per onderneming ge
bonden aan een zeker minimum.
PAPEGAAIEN
GEVRAAGD
JY/TEN KENT de historie: De cor-
A respondenten van Britsche en
Amerikaansche bladen te Moskou
beklaagden zich, dat hun bericht
geving ooor de censuur zoo zeer
werd beknot. Molotof wees dit
protest van de hand. Niettemin
berichtten de correspondenten en
kele dagen later: de censuur is
wel verzacht, we hebben er bijna
geen last meer van. Randolph
Churchill, die een dag of twaalf
in de Russische hoofdstad vertoef
de, nam nu eens de proef op de
som. Hij schreef een drietal rus-
tig-gestelde artikelen over het be
stuursysteem der Sovjets en bracht
ze naar de censuur. Die hakte er
danig op in. Een artikel sneuvel
de zelfs heelcmaal. Aldus werkte
die zoo mild geworden censuur.
Doch nu komt inderdaad de tijd,
dat ze zich niet meer met de En-
gelsche en Amerikaansche corres
pondenten zal bemoeien. En wel
om de eenvoudige heden, dat die
er niet meer zullen zijn. D& Sov-
jetregeering heeft namelijk aan
de Britsche en Amerikaansche
ambassades medegedeeld, dat de
aanwezigheid van corresponden
ten uit hun landen niet meer „op
portuun" wordt geacht. Men kan
er slechts papegaaien gebruiken,
geen menschen met zelfstandig
oordeel en critisch vermogen. Dat
is communistische vrijheid!
IN ZEELAND
AARDAPPELEN
ZONDER BON
JLTET INGANG van 20 Januari
zullen in de provincies Zee
land, Groningen en Drenthe de
aardappelen zonder bon verkocht
mogen worden. Dit wil echter niet
zeggen, dat de consumotie-aard«o-
peloositie voldoende ruim is. We
gens het f-it echter, dat in genoem
de provincies het leeuwenaandeel
van de aardappelen wordt geteeld
en een groot gedeelte van het pu
bliek tot de z.g. zelfverzorgers be
hoort. h°oft het weinig of geen zin
de distributie daar te handhaven
Op een onrechtmatig vervoer van
aardappelen uit deze pi-ovinci-»
naar andere deelen van het land
zal evenwel streng gelet worden.
HU WENSCHT GEEN VERSCHIL TE ZIEN
TUSSCHEN NEDERLAND EN ANDERE VOLKEREN
Zijn verklaring
onaanvaardbaar
QJARIR heeft op een perseon-
fercntie te Batavia in vijf mi
nuten tijd een heel gebouw van
verwachtingen, dat op zijn ge
zond verstand was opgericht, in
eikaar gesmeten.
Hy verklaarde nameiyk dr. v.
Mooie te beschouwen en te zullen
ontvangen „als den voornaamsten
afgevaardigde van een vreemde,
maar welbekende mogendheid", om
naar hij hoopte, op de vriendschap,
peiykste wyze besprekingen te voe-
DUIZEND VRACHTAUTO'S
STAAN ONGEBRUIKT.
TAP VRAGEN van den heer Sweens
antwoordde de minister van
Schaik, dat nog een 1000-tal vracht
auto's die ln het buitenland zijn
aangekocht, nog niet in gebruik is
genomen. Geleidelijk zullen deze
zeer zware wagens in gebruik wor
den genomen nu de economische
activiteit mede op internationaal
gebied toeneemt.
Vragen vormden den hoofd
schotel van het menu
TAE TOESTAND in Indlë vorm-
de Dinsdagmiddag onderwerp
van bespreking in de Tweede
Kamer.
Het waren voor een niet gering
deel vragen, die gesteld werden,
méér dan uitingen van overtuigde
meeningen. Niettemin bleef ook in
die meeningen een toon van onbe
hagelijkheid doorklinken wegens
een tekort aan voorlichting van re-
geeringszijde. De heer v. Poll (R.
K.) vroeg bijv. naar het regeerings
standpunt t.o. van Soekarno, t.o.
van Sjartr en diens gezagsopvat-
ting, t.o. v. Mook, die z.i. niet de
beste man is om de besprekingen
te voeren, t.o. de voorlichting in
het buitenland en in de Kamer,
welke hy onvoldoende noemde. De
heer Meyerink (AR.) wenschte te
weten tot welke daden van bestuurs
beleid de regeering zal besluiten om
tot orde en rust te komen. Spr. ver
klaarde zich vierkant tegen de toe
passing van de middelen, welke de
regeering beoogt in het nastreven
van haar progressieve welvaarts-
politiek. Zij is z.i. te defensief. De
heer Bajetto (R.K.) wenschte een
krachtiger regeeringsingrijpen. De
heer v. Kempen (Lib.) wenschte
hetzelfde, maar gebruikte alleen
maar andere woorden. „Regeering
regeer", zei hij.
De heeren Palar (S.D.), Goedhart
(Verzetsbeweging) en Posthuma (C
DU) noemden het regeeringsbeleid
echter juist. Wüzer werd echter nie.
mand, want voor dat de regeering
aan het woord kon komen, werd de
zitting verdaagd.
ren over de Ned. belangen en het
Ned. standpunt.
En alsof hy vond, dat hy nog
niet duidelijk genoeg was geweest,
voegde hij er aan toe, dat „wy In
donesiërs) geen fundamenteel ver
schil kunnen en mogen maken tus-
schen Nederland en de andere vol
keren der aarde".
Terwyi Sjarlr uitdrukking gaf
aan den onafhankelijke» status van
Indië, zijnde „de uitdrukking van
den wil van ons volk", verzekerde
hy een seconde later, dat slechts
„in gezamenlyke overeenstemming
tusschen de vereenigde volkeren en
ons of op zijn minst in overeen
stemming met de leidende machten
van die wereldorganisatie d.wz.
de Ver. Staten en Engeland een
regeling van de huidige vraagstuk
ken t.a.v. het buitenland kan wor
den bereikt".
Nederlandsche kringen in Batavia
commentarieeren deze verklaring
als „uiterst onbeholpen" en zoowel
staatsrechtelijk als volgens het in
ternationaal recht onaanvaard
baar". Ter verklaring van dit laat
ste herinneren zij daartoe aan de
verklaring van Washington van 19
Dec. jl. en aan de Britsche nota
van 19 Nov Sjarirs meening kan
helaas niet beschouwd worden als
een bijdrage tot een spoedige en
vreedzame oplossing van de Indo
nesische kwestie.
GROENTEN EN FRUIT
NAAR ENGELAND
Ook kaas is aangeboden
OPOEDIG zullen besprekingen wor
13 den gehouden tusschen het En-
gelsche ministerie voor de Voedsel
voorziening en de Nederlandsche
regeering, welke betrekking bullen
hebben op den invoer uit Neder
land van versche groenten, versch
fruit, fruitpulp en andere tuin
bouwproducten. meldt de Daily He
rald. Volgens genoemd blad
wenscht Nederland dit jaar aeu
Engeland te leveren: ongeveer 20
duizend ton tomaten, ongeveer 150
duizend ton vroege sla, komkom
mers, bloemkool, uien en and-re
groente. Voorts groote hoeveelheden
gesneden blo-rnen, boomen, hees
ters en bloembollen. Verder nog 20
duizend ton druiven, alsmede fruit
pulp en een kleine hoeveelheid
versch zacht fruit.
Nederland hoopt ook, volgens de
Daily Herald, in staat te zijn een
beperkte hoeveelheid volvette koes
te leveren, doch de prijskwestie zal
het voornaamste struikelblok blij
ken te zijn.
SEYS INOUART
wil meer getuigen
OEYSS INQUART heeft het Tri-
bunaal verzocht voor het Ne
derlandsche deel van zijn zaak als
verdere getuigen in persoon te dag
vaarden dr. Friedrich Wimmer ty-
dens de bezetting voormalig com
missaris-generaal voor bestuur en
justitie en dr. Hans Fischboeck,
voormalig commissaris-generaal v.
financiën en economische zaken.
TN AMERIKA zyn 200.000 werkers
in het electrlciteitsbedriif een
staking, begonnen tegen General
Electrict Westinghouse en Gene
ral Motors.
NEDERLANDS HERSTEL
en
DUnSOHLANDS LOT
Vijftig anden züu ter ver
Kadering van de Uno aan
wezlg. ZIJ komen uit ale
deelen van de wereld. Hier
-oven ziet men de verte
genwoordigers van gaoedle
Arablë In hun schilderach
tige kleederdracht.
TtAINISTER SCHERMERHORN
hield gisteren een rede ter
algemeene vergadering van de
Uno. Zij werd door tal van voor
aanstaande staatslieden beluis
terd, als Byrnes, minister Noel
Baker, den Chineeschen minister
Wellington Koo e a., die den spr.
met warme bijvalsbetuigingen
verwelkomde.
Prof. Schermerhorn wees er op
dat Nederland het voornemen
heeft er actief toe by te dra-
ghn om aan het Handvest van
San Francisco elke eerlijke kans
te geven en alhoewel wij er
niet op elk punt over tevreden zijn,
zullen wij stellig niet aandringen
op haastig of ontydige amendemen
ten. Z.E. veroordeelde dan een sy
steem van overheerschlng van een
of meer mogendheden. Slechts in
ternationale samenwerking kan de
oplossing brengen en zoo de vrees
voor den atoombom velen daartoe
zou kunnen drijven, mag dit toch
geenszins de eenige drijfveer zijn.
Wij moeten haar doen steunen op
den grondslag van de moreele be
ginselen, die leven in het hart van
elk normaal menschelük wezen, wat
ook zijn of haar geloof zy. In dezen
geest zal Nederland deze organisatie
in al haar werkzaamheden steunen
De ministT-nresi'ient bracht dan
eenige byzonder belangryke. vraag
stukken i.v.b. met de internationale
betrekkingen naar voren. Spr. noem
de vraagstukken van steunverlee-
ning en herstel, dat der uitgeweke
nen, dat der vermindering der han
delsbelemmeringen, voorts het inter
nationale credietsvraagstuk en dat
der pryzen van grondstoffen.
Prof. Schermerhorn gaf daarna
te verstaan, dat de Ned. delegatie
t.a.v. den veiligheidsraad eerlang
haar voorstel inzake de vorming
van een nermanent comité voor vre
de en ve'ligheid opnieuw zal indie
nen, als de omstandigheden daartoe
gunstiger ziin. Tenslotte roerde hij
het trusteeshipstelsel aan.
Spr. eindigde zijn rede dan met
twee opmerkingen. De Ned. na
tie is bezield met den wil de pro
blemen op te lossen in een radi
calen, vooruitstrevenden geest. Er
vinden soiale veranderingen
plaats, maar de economische acti
viteit zal voor een aanzienlek
d°el afhangen van het uiteinde
lijk lot van Duitschland, dat zoo
nauw met het lot van heel Euro
pa ls verbonden.
In nog sterkere mate voltrekt
zich in Ned -Ind'"ë de sociale ver
andering. waar zij grenst aan een
sociale omwenteling. Ook dit vraag
stuk wordt in ons land thans aan-
eov-t in o-ro""--H^g met de vo1-
keren van Indonesië, op radicale
wijze, waarbij wij geleid worden
door dezelfde inoreele normen,
waaraan wij ons zoo standvastig
houden bij den herbouw van ons
eigen nationale leven.
rpij dens de beraadslagingen gaf dr
Wellington Koo den wcnsch te
kennen, dat de raad voor het trus
teeship spoedig zal worden opge
richt. De Iraneesche vertegenwoor
diger maakte duldeiyk, dat naar de
hulo van de vereenigde volkeren ral
worden uitgekeken als niet in kor
ten tijd een bevredigende oolos'-mg
gevonden wordt voor de verhouding
tusschen zyn land en Rusland.
Voor de eerste bijeenkomst van
den Veiligheidsraad op Donderdag
wordt de spoedig aankomst van Bi
dault verwacht en van Wiskinskv,
de Russische vice-volkscommissaris
van Bultenl. Zaken.
Heden zon 16 59 uur,
maan onder 7 c3 uur. Donder
dag zon op 8A0 uur, maan op
16 45 uur. Weersverwachting;
geldig tot Woensdagavond.
Wind uit noord-r"['lijke rich
ting met nlaais-liik overdrij
vende wo'kenve'den. droog weer
met lichte vorst in bet oosten,
overigens temperatuur om het
vriesmmt.