elen. „Vrij Spanje Thieme IN! op de Uno INTERNATIONALE SAMENWERKING MEN INCK nrten SJARIR doet beroep grondslag der ver. volkeren .anderen. SILVA IKENS Ovezande. _n ONWAARACHTIGE PROTESTEN IV1 Regeeringsbeleid in de Tweede Kamer Prof. Schermerhorn sprak te Londen en belichtte er het Ned. standpunt dienst roept m: laanderen- laanderen: vooruitzicht ari 1946 in te HENDRIKSE 302—o 1-, kunnen ;a Hingen 45 op tóen. LREN. 454-0 4 6 dazen terneuzen UR potheken en Tel. 235 Nlsse U om op roerende en hecaire geld- rijen boejóe- Uw moei- komen be geven van t mijn goede gegarandeerd looning. EN WITTE N. 2800 HULST ,an onderge- ens op den ier verscnll- 337-0 TWEEDE JAARGANG. No. 366 ,.nllrant wordt op last van t Militair Gezag Fed,,.*?op de peisenv. h. Dagblad van Noord- Irai'ant ên zeeltnd Uitg. ..Stichting De Slem" lirccteur: J. A. H. M van Schijndel; Hoofd- acteur: J. J. H. A. Bruna; Alg Zeeuwsch red W. Groffen, Middelburg Rayonrad Zeéuwsche Eilanden N J. Karhof. Goes Voor God, Koningin en Vaderland WOENSDAG 16 JANUARI 1946 Commissie van Toezicht C J. van Hoote* gem A E. Langenhorst Mr. Dr. A J. J M MesMr H. B L. de Hechter Bur. Westsingel 75. Goes: Dubbele Poort 8. Hulst Verschijnt eiken werkdag Abonn.prijs bij voor- ultbet.: 3.38 per kwart p post f 4.10. p week (bij nlet-postbestelling) f 0.26 Losse nos 6 cent wij voor normale 340-0 AU ZEELAND 1% 4centreerd left een over- oor een ercn- 10 cc fl 1 05 260-O troffenen in worden op- il worden ee- op Donderdag >m te komen irg. tANTELS ipuchon. s en kinderen sjaaltjes, rjF.S, sport :n blouses erwantjes, 295—0 terneuzen RIJ SPANJE" is een leus, die tegenwoordig door heel de wereld davert en ook haar echo's fond in een groote meeting te Am sterdam. Het Spanje van Franco wordt niet geschikt geacht, om in het gezelschap der Vereenigde Vol keren te worden opgenomen. Zijn pgeering kwam tot stand door een im wen teling, waaraan Duitsche en laliaansche vryscharen hulp ver- jenden, zijn regeering is niet ge lieerd op den grondslag van vrije eikiezingen, de Falange, de al- aaehtige eenheidspartij, bevorder de het zenden van de Blauwe Di- vi ie naar Rusland, om aan de zijde |an de Wehrmacht te vechten, Franco durft geen doortastende so- fclaie hervormingen, ook thans nog is Spanje een broeinest van ge vluchte Nazis Dat zijn zoo de «gumenten. welke aangevoerd Werden vóór deze groote actie te gen Franco-Spanje. waaraan Ge neraal de Gaul'e en Bidault in de diplomatieke sfeer steun verlee- Iien door hun uitnoodiging aan En geland en Amerika om gezamenlijk de ambassadeurs uit Madrid terug te roepen. Nu valt er allereerst op de for- mulee"ing der boven-aangehaalde Irieven wel het een en ander af te ingen. De burgeroorlog in Spanje ■as een strijd, waarin vele motie- ■en vervlochten waren en waarin en zeker niet voor de vo'le hon erd procent het gelijk aan den nen kant kan stellen, het ongelijk aan den anderen kant. Er zijn gru welijke dingen gebeurd, doch het zwaarste lot trof wellicht de pries ters en kloosterlingen onder anar chistische terreur, welke zich aan de zijde der Rooden stelde. Hitier- Duitschland en het fascistische Italië hebben dezen strijd voor eigen standje trachten uit te buiten en we gelooven ook niet, dat Franco daarvan wel voldoende afstand heeft genomen in die jaren. Een feit is intusschen, dat hij in den tweeden wereldoorlog, de als het ware opgelegde kans niet heeft ge nomen, om al dan niet met behulp van Duitsche troepen een overval op Gibraltar te plegen, wat voor de Britsche macht in de Middelland- sche Zee een schier onherstelbare slag zou hebben beteekend. In de Neurenberger documenten is een aanteekening van Generaal Jodl te voorschijn gekomen, waarin „den Jezuiet Serano Suner" wordt ver weten, dat hij verantwoordelijk was voor het doen mislukken van de Duitsche plannen om door Spanje te trekken. Een feit is voorts dat een ingrijpen van buitenaf slechts tot gevolg zou hebben het opnieuw opvlammen van een bur ger-oorlog. waarom men in Londen en Washington dan ook nog niet positief gereageerd heeft op het Fransche voorstel, al voelt men er ook niets voor het Franco-regime. Veel beter liikt het dan ook de om vorming tot een democratischen staat van binnen uit te bevorderen. Of een herstel van de monarchie daarvoor een geëigend m'ddel zou zijn, kunnen wc moeilijk broordee- len. Doch zonden we dat maar niet aan de Sean 'oorden zelf overlaten? Tnmlddels doet een betooging voor „Vry Spanje" als onlangs te Amsterdam werd gehouden, al zeer onwaarachtig aan. Overheerschend was het communistische en het atheïstische element. De heeren met tientallen ponden dictatuur- boter op het hoofd, stonden daar te ketteren tegen de dictatuur alsof ze die overal ter wereld verfoeien, en tevens lonkoog- den ze naar de mocratie, alsof die hun z'elsbe- minder is. Ter wijl toch ieder een weet, dat ze in starre bewon dering staan, als het rilctorlaie Rusland antL. democratische kunstgrepen uit voert op de Oost zeelanden, oo Polen en enkele BalkflTilflnrtfm. Voor den kreet i i «Vifl Titanen" i zon MivoorheeM den mond I van wbt.f demo 1 cr a ten minsten 2op v*eï rede- alg voor 't rr?" "m een »»Vrtt SnftnV men franco nu wel zijn vrijages met het Hitlerdom ver wijt, doch neg nooit een woord van afkeuring heeft laten hooren over het verdrag RlbbentropMolotof, dat den Fuehrer met een gerust hart den oorlog tegen Polen deed ingaan. Waarmee maar gezegd wil zijn, dat er wonderlijke eenzijdigheden schuilen in de mentaliteit van be paalde lieden. LANG GEWACHT, tóch verkregen TOELAGEN VOOR RIJKSPFRSONFEL EN ONDERWIJZERS oet burgerlijke rijks- en het onderwijzend personeel krijgt meer loon. Bij Kon. Besluit van 15 dezer is nl. bepaald, dat met ingang van 1 Sept. 1945 voor meerderjarigen twee toelagen zijn geïntroduceerd en wei een tijdelijke overbruggingstoelage ten bedrage van f 240, per jaar voor gehuwden en van f 120 per jaar voor ongehuwden. Voorts een garantietoelage, waar door bereikt wordt, dat het ambt. inkomen van gehuwden ten minste f 1800 (le kl. standplaats) f 1675. (2e kl. standplaats) of f 1550 (overige standplaatsen) per jaar be draagt en voor ongehuwden ten minste f 1400. f 1325 of f 1250. De garantiebezoldiging van de gehuw den ad f 1550 komt neer op een loon van 62 ets. per uur. waardoor aansluiting is verkregen bij den zg. loonvloer, welke od het oogenblik voor particuliere werknemers geldt. Tot nog toe bedroeg de gegaran deerde minimum bezoldiging voor meerderjarigen f 1200 per jaar. Ten slotte is beoaeld, dat de vroe gere kindertoelage van f 200 per jaar. per kind, van 1 Feb-uari 1946 af weer onbeperkt zal gelden voor de kinderen, waarvoor d'e kinder- toelac» voor 1 Mei 19*5 werd geno ten. Daartegenover staat afschaf fing van de door den bezetter ge ïntroduceerde bepaling, krachtens welke hij eerste huwelifk een meer deriarlg manneliik p-soneel een toelage ineens van f 360 werd ge geven. Loonregeling metaalambachten. Voor het smedenbedrijf, het lood gieters- en flttersbedrUf, het eleetro- technlsch bedrijf en het centrale ver- warmingsbedrijf is 'n loonregeling tot stand gebracht. Deze bedrijftakken hebben een gemeenschappelijke ge- meenteklasse-lndeellng van vijf klas sen Voorts Is eenheid gebracht ln de loonen. Deze bedragen voor de mon teurs 90-96 ct., d w.z. dat een zekere speling mogelijk ls, al naar gelang de vakbekwaamheid van de betrokken werknemers. Tenslotte ls het aantal eerste monteurs per onderneming ge bonden aan een zeker minimum. PAPEGAAIEN GEVRAAGD JY/TEN KENT de historie: De cor- A respondenten van Britsche en Amerikaansche bladen te Moskou beklaagden zich, dat hun bericht geving ooor de censuur zoo zeer werd beknot. Molotof wees dit protest van de hand. Niettemin berichtten de correspondenten en kele dagen later: de censuur is wel verzacht, we hebben er bijna geen last meer van. Randolph Churchill, die een dag of twaalf in de Russische hoofdstad vertoef de, nam nu eens de proef op de som. Hij schreef een drietal rus- tig-gestelde artikelen over het be stuursysteem der Sovjets en bracht ze naar de censuur. Die hakte er danig op in. Een artikel sneuvel de zelfs heelcmaal. Aldus werkte die zoo mild geworden censuur. Doch nu komt inderdaad de tijd, dat ze zich niet meer met de En- gelsche en Amerikaansche corres pondenten zal bemoeien. En wel om de eenvoudige heden, dat die er niet meer zullen zijn. D& Sov- jetregeering heeft namelijk aan de Britsche en Amerikaansche ambassades medegedeeld, dat de aanwezigheid van corresponden ten uit hun landen niet meer „op portuun" wordt geacht. Men kan er slechts papegaaien gebruiken, geen menschen met zelfstandig oordeel en critisch vermogen. Dat is communistische vrijheid! IN ZEELAND AARDAPPELEN ZONDER BON JLTET INGANG van 20 Januari zullen in de provincies Zee land, Groningen en Drenthe de aardappelen zonder bon verkocht mogen worden. Dit wil echter niet zeggen, dat de consumotie-aard«o- peloositie voldoende ruim is. We gens het f-it echter, dat in genoem de provincies het leeuwenaandeel van de aardappelen wordt geteeld en een groot gedeelte van het pu bliek tot de z.g. zelfverzorgers be hoort. h°oft het weinig of geen zin de distributie daar te handhaven Op een onrechtmatig vervoer van aardappelen uit deze pi-ovinci-» naar andere deelen van het land zal evenwel streng gelet worden. HU WENSCHT GEEN VERSCHIL TE ZIEN TUSSCHEN NEDERLAND EN ANDERE VOLKEREN Zijn verklaring onaanvaardbaar QJARIR heeft op een perseon- fercntie te Batavia in vijf mi nuten tijd een heel gebouw van verwachtingen, dat op zijn ge zond verstand was opgericht, in eikaar gesmeten. Hy verklaarde nameiyk dr. v. Mooie te beschouwen en te zullen ontvangen „als den voornaamsten afgevaardigde van een vreemde, maar welbekende mogendheid", om naar hij hoopte, op de vriendschap, peiykste wyze besprekingen te voe- DUIZEND VRACHTAUTO'S STAAN ONGEBRUIKT. TAP VRAGEN van den heer Sweens antwoordde de minister van Schaik, dat nog een 1000-tal vracht auto's die ln het buitenland zijn aangekocht, nog niet in gebruik is genomen. Geleidelijk zullen deze zeer zware wagens in gebruik wor den genomen nu de economische activiteit mede op internationaal gebied toeneemt. Vragen vormden den hoofd schotel van het menu TAE TOESTAND in Indlë vorm- de Dinsdagmiddag onderwerp van bespreking in de Tweede Kamer. Het waren voor een niet gering deel vragen, die gesteld werden, méér dan uitingen van overtuigde meeningen. Niettemin bleef ook in die meeningen een toon van onbe hagelijkheid doorklinken wegens een tekort aan voorlichting van re- geeringszijde. De heer v. Poll (R. K.) vroeg bijv. naar het regeerings standpunt t.o. van Soekarno, t.o. van Sjartr en diens gezagsopvat- ting, t.o. v. Mook, die z.i. niet de beste man is om de besprekingen te voeren, t.o. de voorlichting in het buitenland en in de Kamer, welke hy onvoldoende noemde. De heer Meyerink (AR.) wenschte te weten tot welke daden van bestuurs beleid de regeering zal besluiten om tot orde en rust te komen. Spr. ver klaarde zich vierkant tegen de toe passing van de middelen, welke de regeering beoogt in het nastreven van haar progressieve welvaarts- politiek. Zij is z.i. te defensief. De heer Bajetto (R.K.) wenschte een krachtiger regeeringsingrijpen. De heer v. Kempen (Lib.) wenschte hetzelfde, maar gebruikte alleen maar andere woorden. „Regeering regeer", zei hij. De heeren Palar (S.D.), Goedhart (Verzetsbeweging) en Posthuma (C DU) noemden het regeeringsbeleid echter juist. Wüzer werd echter nie. mand, want voor dat de regeering aan het woord kon komen, werd de zitting verdaagd. ren over de Ned. belangen en het Ned. standpunt. En alsof hy vond, dat hy nog niet duidelijk genoeg was geweest, voegde hij er aan toe, dat „wy In donesiërs) geen fundamenteel ver schil kunnen en mogen maken tus- schen Nederland en de andere vol keren der aarde". Terwyi Sjarlr uitdrukking gaf aan den onafhankelijke» status van Indië, zijnde „de uitdrukking van den wil van ons volk", verzekerde hy een seconde later, dat slechts „in gezamenlyke overeenstemming tusschen de vereenigde volkeren en ons of op zijn minst in overeen stemming met de leidende machten van die wereldorganisatie d.wz. de Ver. Staten en Engeland een regeling van de huidige vraagstuk ken t.a.v. het buitenland kan wor den bereikt". Nederlandsche kringen in Batavia commentarieeren deze verklaring als „uiterst onbeholpen" en zoowel staatsrechtelijk als volgens het in ternationaal recht onaanvaard baar". Ter verklaring van dit laat ste herinneren zij daartoe aan de verklaring van Washington van 19 Dec. jl. en aan de Britsche nota van 19 Nov Sjarirs meening kan helaas niet beschouwd worden als een bijdrage tot een spoedige en vreedzame oplossing van de Indo nesische kwestie. GROENTEN EN FRUIT NAAR ENGELAND Ook kaas is aangeboden OPOEDIG zullen besprekingen wor 13 den gehouden tusschen het En- gelsche ministerie voor de Voedsel voorziening en de Nederlandsche regeering, welke betrekking bullen hebben op den invoer uit Neder land van versche groenten, versch fruit, fruitpulp en andere tuin bouwproducten. meldt de Daily He rald. Volgens genoemd blad wenscht Nederland dit jaar aeu Engeland te leveren: ongeveer 20 duizend ton tomaten, ongeveer 150 duizend ton vroege sla, komkom mers, bloemkool, uien en and-re groente. Voorts groote hoeveelheden gesneden blo-rnen, boomen, hees ters en bloembollen. Verder nog 20 duizend ton druiven, alsmede fruit pulp en een kleine hoeveelheid versch zacht fruit. Nederland hoopt ook, volgens de Daily Herald, in staat te zijn een beperkte hoeveelheid volvette koes te leveren, doch de prijskwestie zal het voornaamste struikelblok blij ken te zijn. SEYS INOUART wil meer getuigen OEYSS INQUART heeft het Tri- bunaal verzocht voor het Ne derlandsche deel van zijn zaak als verdere getuigen in persoon te dag vaarden dr. Friedrich Wimmer ty- dens de bezetting voormalig com missaris-generaal voor bestuur en justitie en dr. Hans Fischboeck, voormalig commissaris-generaal v. financiën en economische zaken. TN AMERIKA zyn 200.000 werkers in het electrlciteitsbedriif een staking, begonnen tegen General Electrict Westinghouse en Gene ral Motors. NEDERLANDS HERSTEL en DUnSOHLANDS LOT Vijftig anden züu ter ver Kadering van de Uno aan wezlg. ZIJ komen uit ale deelen van de wereld. Hier -oven ziet men de verte genwoordigers van gaoedle Arablë In hun schilderach tige kleederdracht. TtAINISTER SCHERMERHORN hield gisteren een rede ter algemeene vergadering van de Uno. Zij werd door tal van voor aanstaande staatslieden beluis terd, als Byrnes, minister Noel Baker, den Chineeschen minister Wellington Koo e a., die den spr. met warme bijvalsbetuigingen verwelkomde. Prof. Schermerhorn wees er op dat Nederland het voornemen heeft er actief toe by te dra- ghn om aan het Handvest van San Francisco elke eerlijke kans te geven en alhoewel wij er niet op elk punt over tevreden zijn, zullen wij stellig niet aandringen op haastig of ontydige amendemen ten. Z.E. veroordeelde dan een sy steem van overheerschlng van een of meer mogendheden. Slechts in ternationale samenwerking kan de oplossing brengen en zoo de vrees voor den atoombom velen daartoe zou kunnen drijven, mag dit toch geenszins de eenige drijfveer zijn. Wij moeten haar doen steunen op den grondslag van de moreele be ginselen, die leven in het hart van elk normaal menschelük wezen, wat ook zijn of haar geloof zy. In dezen geest zal Nederland deze organisatie in al haar werkzaamheden steunen De ministT-nresi'ient bracht dan eenige byzonder belangryke. vraag stukken i.v.b. met de internationale betrekkingen naar voren. Spr. noem de vraagstukken van steunverlee- ning en herstel, dat der uitgeweke nen, dat der vermindering der han delsbelemmeringen, voorts het inter nationale credietsvraagstuk en dat der pryzen van grondstoffen. Prof. Schermerhorn gaf daarna te verstaan, dat de Ned. delegatie t.a.v. den veiligheidsraad eerlang haar voorstel inzake de vorming van een nermanent comité voor vre de en ve'ligheid opnieuw zal indie nen, als de omstandigheden daartoe gunstiger ziin. Tenslotte roerde hij het trusteeshipstelsel aan. Spr. eindigde zijn rede dan met twee opmerkingen. De Ned. na tie is bezield met den wil de pro blemen op te lossen in een radi calen, vooruitstrevenden geest. Er vinden soiale veranderingen plaats, maar de economische acti viteit zal voor een aanzienlek d°el afhangen van het uiteinde lijk lot van Duitschland, dat zoo nauw met het lot van heel Euro pa ls verbonden. In nog sterkere mate voltrekt zich in Ned -Ind'"ë de sociale ver andering. waar zij grenst aan een sociale omwenteling. Ook dit vraag stuk wordt in ons land thans aan- eov-t in o-ro""--H^g met de vo1- keren van Indonesië, op radicale wijze, waarbij wij geleid worden door dezelfde inoreele normen, waaraan wij ons zoo standvastig houden bij den herbouw van ons eigen nationale leven. rpij dens de beraadslagingen gaf dr Wellington Koo den wcnsch te kennen, dat de raad voor het trus teeship spoedig zal worden opge richt. De Iraneesche vertegenwoor diger maakte duldeiyk, dat naar de hulo van de vereenigde volkeren ral worden uitgekeken als niet in kor ten tijd een bevredigende oolos'-mg gevonden wordt voor de verhouding tusschen zyn land en Rusland. Voor de eerste bijeenkomst van den Veiligheidsraad op Donderdag wordt de spoedig aankomst van Bi dault verwacht en van Wiskinskv, de Russische vice-volkscommissaris van Bultenl. Zaken. Heden zon 16 59 uur, maan onder 7 c3 uur. Donder dag zon op 8A0 uur, maan op 16 45 uur. Weersverwachting; geldig tot Woensdagavond. Wind uit noord-r"['lijke rich ting met nlaais-liik overdrij vende wo'kenve'den. droog weer met lichte vorst in bet oosten, overigens temperatuur om het vriesmmt.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1946 | | pagina 1