GROOTSCHE HULDIGING
ULAAS
Triumph
van Mgr. Hopmans en Mgr. Baeten
PUGH
Goes
NEDERLAND in den
ter motor?
e motor is!
u i s
Drvan MOOK
terug naar Indië
In rijke bewoordingen werd den Bisschoppen g
dank en hulde gebracht en trouw betuigd
ïelier
itschappij
t
Veiligheidsraad
RUSSEN LIJDEN EEN ECHEC
Zuiveringsacties op Java duren voort
Op Oost-Java viel een Britsche pa-
troi,:i1e in hinderlaag
Dokter in Dach
au
CHRISTIANSEN
komt terug
TVVEEDE JAARGANG. No. 364
Deze courent wordt op last van 't Militair Gezag
zedi kt op de persen v. h. Dagblad van Noord-
Brabant en Zeeland. Ultg. „Stichting De Stern-
Directeur; 3. A. H. M. van Schijndel; Hoofd
redacteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. zeeuwsch
»*ed, W. Groffen, Middelburg Rayonraa.
Eeeuwsche Eilanden N. J. Karhof, Goes
Voor God, Koningin en Vaderland
MAANDAG 14 JANUARI 1946
Commissie van ToezichtC. J. van Hoote»
gem A. E. Langenhorst Mr. Dr. A. J.
J. M. MesMr. H. B. L. de Rechter
Bur. Westsingel 75, Goes: Dubbele Poort 8, Hulst
Verschijnt eiken werkdag. Abonn.prijs bij voor
uitbet.: 3.38 per kwart., p post 4.10. p. week
(bij niet-postbestelling) 0.26. Losse nos. 6 cent
DE K.A.
OP HAAR
BEST
een hótel te New
I Mi zo gaarne goed
enveloppen met de
rnu Uw klanten
verder en roept
|l UW FIRMA
REISS
|G publiek.
DE DOOR KATHOLIEKE ACTIEin liet Bisdom Breda aangekondigde
Huldigingsbijeenkomst onzer Bisschoppen", is een luisterrijke gebeur-
ten is geworden, waarbU op echt
hulde en trouw
st.
535—O
ENGELMAN
ps van 918 uur.
Bergen op Zoom
Afspraken dagelijks
fcRGEN OP ZOOM
508-xxx-O
Wie TRANSPORT-
Iteri&al, opleggers.
|rs enz.
TERNEUZEN.
NT
li Thieme
PILAREN.
;en
130O
IS ER.
lotorrydend
ien van de
t voorraad
it ons Uw
78-0
J» is betuigd aan Mgr. Hopmans en
Treffende toespraken
van de bisschoppen
De aula van het St. Ignatiuszieken-
huis. bleek voor deze gelegenheid
veel te klein om alle belangstellen
den, w.o. veel geestelijke autoriteiten
en B. en W., te kunnen bevatten.
X7"ergezeld van hun secretaris kwa-
men de Bisschoppen om ongeveer 3
uur aan het Ziekenhuis aan, waar
een eerewacht van vaandeldragende
verkenners was gevormd en waar het
jBDiocesane Hoofdcomité van de K.A.,
I met aan het hoofd directeur Jos. van
Campen en voorzitter dr. mr. W. I.
J. van Wijmen, hen verwelkomde e»
Hen naar de aula geleidde. Het Bre-
Hpasche R.K. Gemengd Koor o.l.v. Mar
tien Oomer.s, dat den middag op voor
treffelijke wijze opluisterde, zette,
terwijl de Bisschoppen en het dioc.
hoofdbestuur v^n de K.A. op het o.l.
v. Gerrit de Morrée kunstzinnig ver-
aj sierde tooneel plaats namen, het Ecce
V Sacevdos magnus van A. Bruckner in.
Met hun vlaggen namen ook op het
m tooneel plaats deputaties van de K.A.,
9 de V.K.A.J., de verkenners en K.A.J.
"jyCr. van Wijmen, was de eerste die
het woord nam. In zijn uitvoerige
en uitstekend gestyleerde speech ging
hij allereerst de doelstelling van de
K.A. na om daarna mede te deelen,
dat deze zich als eerste geroepen
achtte om in samenwerking met de
standsorganisaties dank en hulde te
brengen. Mr. van Wijmen achtte zich
niet competent de groote verdiensten
en het vele vruchtbare werk van Mgr.
Hopmans te belichten. Slechts wilde
hij de aandacht vestigen op het o.l.v.
Mgr. Hopmans tot stand gekomen
diepere eucharistische en Mariale le
ven. De K.A. is daarvoor uitermate
dankbaar, dankbaar echter ook voor
de voorbeeldige wijze, waarop moe
dig en vastbesloten met gevaar voor
eigen leven voorgegaan werd in 't
verzet. Dat Breda practisch zonder
slag of stoot bevrijd is geworden, be
schouwde hij als een gebedsverhooring
van Maria. Breda kan daarvoor niet
beter danken dan straks, wanneer de
Mariakapel zal geconsacreerd zijn, de
ze kapel geen enkele maal voorbij te
gaan zonder een Weesgegroet te bid
den.
HU legde er voorts den nadruk op,
hoe de K.A. steeds diep in de belang
stelling van Mgr. Hopmans heeft ge
staan. steeds weer richtte en leidde
hü het werk van de K.A. Zeer noode
zal de K.A. Monseigneur missen.
Geschenken worden aangeboden
fj^ich tot Mgr. Baeten richtend, sprak
de voorzitter over 't feit, dat diens
benoeming in heel het Bisdom met
de grootst mogelijke instemming is
begroet. Niet zonder bedoeling heeft
de K.A. den Bisschopsstaf willen aan
bieden, immers daarmee wilde men
uiting geven aan een volkomen volg
zaamheid en gehoorzaamheid en van
een on wankelbaren trouwf
Als klein blijk van erkentelijkheid Je
gens mijT Hopmans liet hy namens de
K.A. don grijgen Bisschop een fraaie
triptiek aanbieden, vervaardigd door
Gerrit l Morrée, terwijl Mgr. Bae
ten, i.v.m. het feit dat de Bisschops
staf nog niet klaar Is, de oorkonde
behoorend bU den staf werd overhan
digd.
Toen deze geschenken door de meis
jes en jongens Ineke Mouwen, Mu
riel Smits, Henk Brader en Louis Som
meling overhandigd werden, nadat
Loes Mol en Kees Machielse toepas
selijke gedichtjes hadden voorgedra
gen, bleek het wel zeer duidelijk, dat
zoowel Mgr. Hopmans als Mgr. Bae
ten met de geschenken zeer waren in
genomen.
j^Jadat eenige psalmen van Mozart
door het koor op voorbeeldige
wijze waren ten gehoore gebracht,
sprak mevr. N. Mol-Sinnige, als voor
zltster der K.A. vrouwen, de Bis
schoppen toe. m treffende woorden
braoht zfl den dank van de gezin
nen aan mgr Hopmans over, terwijl zij
Zijn opvolger een hartelijk welkom
toeriep.
Namens de jeugd sprak mej. R. <je
Kort dankwoorden tot den grijzen
Bisschop, zij wees er daarbij op, dat
Z.H E. ontzettend veel voor de vrou
welijke jeugd heeft gedaan. Mej. de
warme wijze dank,
Mgr. Baeten.
Kort noodigde Mgr. Baeten alvast uit
voor het eerste groote congres van
de arbeidsmeisjes, dat dit jaar zal
gehouden worden.
Voor dat de dioc. leider van de man
nelijke jeugd. Jan Mertens, aan het
woord kwam, kon men mej. R. Poel
man en J. v. d. Broek met 3 andeTe
kajotters in declamatie beluisteren.
Dhr. Mertens hield een gloedvolle toe
spraak, waarin hij in verschillende
levendige toonaarden hulde, dank en
trouw aan de Bisschoppen betuigde.
Bisschoppen spreken.
T\e klanken van het grandloose Mag-
nificat van Mozart weerklonken
door de zaal.
Tot aller aangename verrassing
stond daarop de grijze Herder op,
om met een van aandoening trillende
stem te "ertellen, hoe schoon en tref
fend hU alles had gevonden. „Tk ben
niet in staat om te spreken" zoo zei
HU. Zulk 'n huldiging had Ik niet ver
wacht. „Ik betuig MUn warmen dank
voor de wijze waarop ons hebt wil
len ontvangen. Ik hoop, dat gU met
de eenvoudige woorden van Uw ouden
Bisschop tevreden zult zijn."
Zeer waardeerend spr. Mgr. over de
openingstoespraak van mr. van Wij
men maar ook was Hij zeer getroffen,
door de dichtwoorden van de kinde
ren In Zijn dank betrok Mgr. ook het
Gemengd Koor. Hij zei, dat Hij geen
spijt ervan heeft gehad dat Hij aan
het oprichten van dit Gemengd Koor
Zijn toestemming heeft gegeven.
„Dit is een afscheid geworden dat
ik nooit zal vergeten, zoo ging Mgr.
dan verder. Maar ge moogt het niet
beschouwen als een volledig afscheid,
want ge kunt ervan overtuigd zijn,
dat Ik steeds met U zal blijven mee
leven.
Als er iets belangrijks is in het Bis
dom dan blijft dit altijd mijn volste
belangstelling hebben. Mijn coadjutor
zal mij van alles wat in het Bisdom
gebeurt op .de hoogte houden. Ik zal
mij met U verheugen als gij U ver-
verheugt. En Ik zal voor U blijven
bidden!"
Deze bisschoppelijke woorden wer
den met een gejubel, dat welhaast
niet te beschrijven is, ontvangen.
Angemeen hartelijk was ook de dank
toespraak van Mgr. Baeten. die
na Mgr. Hopmans sprak. Sympathie
ke, hartelijke woorden zijn het gewor
den, bij wijlen doorkruid met geestige
gezegden. Ook hier sprak een Her
der, die weet hoe de harten van zijn
kudde In vlam te zetten zijn, een
Herder ook, die ervan overtuigd kan
zijn, dat zijn diocesanen Hem immer
gehoorzaam zullen volgen!
Hoe trof Hij de groote schare be
langstellenden niet met Zijn eenvou
dige opmerking: waarom zoudt gij
mij nu huldigen? Ik moet immers nog
beginnen! Als er iemand gehuldigd
moet worden, dan is Hij het die al
meer dan 30 jaar het Bisdom heeft
geleid
Deze woorden waren andermaal een
aanleiding om den vriendelijk lachen
den Mgr. Hopmans een geweldige va
tte te brengen.
Op aardige manier vertelde Mgr.
Baeten daarna hoe hij tot zijn devies
„de rijzende Dageraad" gekomen was
(Als ik het niet doe, dan doen het de
Benedictijnen toch, zoo merkte hij
tusschen neus en lippen op). Hij had
zich den raad van St. Bernardus goed
Ingeprent: „Ge zult er komen als Hij
U goedgunstig is". En tot O.L.V. had
Mgr. toen gezegd: Help mij toch! En
zie, ik ben geholpen, zoo zei hij.
De dageraad houdt de belofte in, dat
de zon gaat komen. De dageraad ver
jaagt de machten der duisternis, de
dageraad is nog pas het begin
Mgr. Baeten bracht ook dank voor
het geschenk. Hij vond het niet erg,
dat de staf nog niet klaar is, omdat
Hij hem voorloopig toch niet kan ge
bruiken omdat Mgr. Hopmans nog
zoo vitaal is
Zich tot het gemeentebestuur rich
tend, zei hij goede verwachtingen te
koesteren over de onderi-nge samen
werking.
Ook op deze toespraak volgde een
warm applaus.
De middag werd besloten met het
gezamenlijk zingen van het „Aan U,
o Koning der Eeuwen".
MOEILIJKE VIERHOEKSVER
HOUDING.
In ons onder dezen kop jl. Zaterdag
geplaatst artikel kwam een zinstoren
de fout voor. Aan het slot liet het
zetfoutenduiveltje ons den lt. gouver
neur-generaal, dr. v. Mook, „van be
haalde zijde" afschilderen Men leze
„bepaalde" zijde.
Na loting met
Polen slechts
voor één jaar.
rpOT NIET-PERMANENTE leden
van den Veiligheidsraad der
Vereenigde Volken zijn gekozen Ne
derland met 37 stemmen, Brazilië
(47), Egypte (45), Mexico (45), Po
len (38), Australië (28). Dit laatste
land verkreeg niet het vereischte
minimum-aantal stemmen (34) en
stond in dezen naast Canada, dat
er 33 kreeg. Canada trok zich ech
ter terug.
Er Is vervolgens gestemd over de
vraag, welke van deze zes niet-per-
manente zetels voor 2 jaar, welke
voor 1 jaar- zouden gelden. Austra
lië en Brazilië werden aanstonds
aangewezen, om voor twee jaar zit
ting te nemen. Tusschen Neder
land en Polen had een herstem
ming plaats, waarbij ieder 25 stem
men kreeg. Het lot besliste toen ten
gunste van Polen.
Er is Zaterdag tenslotte nog ge
stemd over de vertegenwoordiging
in den socialen en economischen
raad. Aangewezen werden Chili,
Noorwegen, China, Engeland, Peru,
Rusland, Columbia, Frankrijk, Cu
ba, Griekenlend. België, Tsjecho-
Slowakije, de V.S., Libanon, de
Oekraïne. Canada en Britsch-Indië
Tusschen Nieuw-Zeeland en Joego
slavië hadden drie stemmingen
plaats zonder dat een beslissing
viel. Vandarg wordt ee r.«s eens
over gestemd.
TVs verkiezingen voor den Veilig-
heidsraad hadden nog een voor
spel, dat zich gedeeltelijk achter de
schermen afspeelde. Vertegenwoor
digers der Groote Vijf kwamen na
melijk Vrijdagavond op initiatief
van de Sovjet-delegatie bijeen,
waarbij bleek, dat de Rus niet Ne
derland, maar Noorwegen als West
Europeesche mogendheid benoemd
wilde zien, Hjj kreeg in deze bijeen
komst echter geen steun van de
anderen, waarom hij Zaterdagmor
gen voorstelde de stemming een
week uit te stellen. Want, zoo zei
hij, verschillende gedelegeerden wa
ren pas een paar dagen in Londen
en hadden nog geen voldoende over
)eg kunnen plegen met andere de
legaties. Anders gezegd: er moest
meer tijd zijn, om achter te scher
men te Intrigeeren.
Byrnes en Bevin lieten echter met
klem weten, dat ze van dit geschip
per niets moesten hebben. De laat
ste wees erop, dat daaronder het
vertrouwen in den Volkenbond ook
zoo zeer geleden had. Het Russi
sche voorstel kelderde met 34 tegen
Evacuatie- en repe-
trieeringspro blom en
J)R. H. J. VAN MOOK, is Zater
dagmorgen van Schiphol ver
trokken met bestemming Cairo.
Vandaar zal hy met het volgende
vliegtuig, dat Dinsdag uit Neder
land vertrekt en dienzelfden dag
te Cairo verwacht wordt, naar
Indië doorreizen.
Geruchten omgeven zijn terugkeer
naar Indië. Een Amerikaansche cor
respondent, Frederick Kuh, te Londen
beweert, dat v. Mook een nieuw Ne-
derl. voorstel aan Sjarir in zijn zak
heeft, alhoewel de onwaarschijnlijk
heid er dik boyenop ligt, releveeren
wij die „voorstellen" hieronder cu-
riositeitshalve. Zij zouden als volgt
luiden:
l Een spoedige algemeene verkie
zing in Indonsië, misschien al bin
nen twee maanden; 2. voordat de ver
kiezingen plaats vinden, zal een uit
voerende raad van door Nederland-
sche zijde gewilde Indonesiërs ge
vormd worden; 3. de Indonesische
kiezers zullen hun eigen parlement
kiezen, waaraan de uitvoerende
raad(?) verantwoording verschuldigd
is. De raad(?) vertegenwoordigt het
opperste binnenlandsche gezag, ter
wijl de internationale economische be
trekkingen en de defensie in handen
van de regeering van het Nederland-
sche gemeenebest zullen berusten; 4.
een belofte voor onafhankelijkheid
var Indonesië binnen een nader te
bepalen aantal jaren.
Kuh zegt tenslotte, dat de Neder-
landsche regeering voor het laatste
punt 20 a 25 Jaar in gedachten heeft.
Qp Java gingen de zuiveringsac
ties voort. Te Bandoeng is een
aantal gewap^n^e extremisten ge
arresteerd.
Lichte artillerie beschoot doelen,
die officieel als centra van de Pe-
njoeda's werden beschreven. In Ba
tavia werd onderzoek naar terro
risten voortgezet. Ten Zuiden van
het Kemaj or an vliegveld vielen In
donesiërs kazernementen aan. Een
Britsch Dakotavliegtuig werd be-
<x> EEN EERE-SALUUT oo
T"\E EUROPEESCHE vrouw
in Indië verdient 'n stand
beeld, vertelde mr. K. Verboe
ket, adjuncthoofd van den In-
dlschen R.V.D. Zaterdag in een
speech te Leeuwarden. Zij
heeft zich van het begin af aan
principieeler gedragen dan de
mannen. Die vrouwen brengen
wij een eerbiedig saluut.
De Amboneezen en Menado-
neezen weigerden den eed van
trouw aan de Jappen af te leg
gen. Als zij met bewakers op
paarden er naast, van Ban
doeng marcheerden naar een
der buitenwijken, floten zij
„Voor vaderland en vorst".
Zingen mochten zij niet, dus
floten zij. En na drie weken,
floten de Japansche bewakers
te paard l""ttg mee.
OOOOCKXXXxXx^OOOOOOOOOO
schoten en getroffen. De beman
ning bleef echter ongedeerd.
Op Oost-Java, is een Britsche
patrouille, die uit Brinkang naar
het Noorden oprukte, in hinderlaag
gevallen.
Zes man werden gedood en 5 ge
wond.
Te Medan op Sumatra werd een
Indonesisch politie-agent door In
donesiërs doodgeschoten. Twee per
sonen werden gedood en 1 gewond
bij een poging tot plunderen. Bij
Padang werd een uitgebreide zui
vering ondernomen. Tien Indone
siërs werden gearresteerd, die be
trokken waren bij den moord op
minstens 5 Indo-3TP.ropear.en en
bij de ontvoering •"■•in 20 anderen
op 18-ll-'45.
TJTet evacuatieproblecsn schijnt zijn
oplossing te naderen. Te Ba
tavia neemt men aan, dat de e,-:
ste groep van 15000 Europeesche
en Indonesische geïnterneerden van
Midden-Java misschien nog voor
het einde van deze maand te Bata
via zal aankomen. Deze stad zal
aan ongeveer 60.000 evacuees onder
dak verschaffen.
Uit Bandoeng werden 1400 oud
geinterneerden afgehaald. Voor wat
de repatrieerenden betreft, kwam
het opvallende bericht binnen, dat
alle kinderen onder de 15 jaar. die
nog geen mazelen gehad hebben,
van de Johan van Oldenbarneveldt
te Tand long Priok moesten debar-
keeren. Zulks houdt verband met
het feit. dat od de Nieuw-Amster-
dam een groot aantal ziektege
vallen met dood-lijken afloop is
voorgekomen.
De klimatologische overgang van
de tronen raar Europa schijnt een
zeer gevaariyke vorm van mazelen
in de hand gewerkt te hebben.
9 stemmen. Het ontving slechts den
steun van de Oekraine, Polen, Tsje-
cho-Slowakije, Biele-Rusland, Nw.-
Zeeland, Australië, Denemarken en
Noorwegen.
Het was niet het eerste Russi
sche échec, want ook bij de verkie
zing van voorzitter Spaak had Rus
land door een tactische manoeuvre
den Noor Lie erdoor willen druk
ken. De stemverhouding was toen
28-23.
Door een en ander is aan het licht
gekomen, dat twee belangrijke groe
peeringen van kleinere mogendhe
den, t.w. die van de Centraal- en
Zuid-Amerika.ansche landen en die
van de Arabische landen de stem
ming in de Assemblee kunnen be-
heerschen, als ze maar „samen
spannen".
De Sovjets, die toch al niet veel
op hebben met het beraad in bree-
den kring en die hun minachting
voor de Uno reeds toonden door 'n
plaatsvervanger van een plaatsver
vanger aan het hoofd van hun de
legatie te zetten, zullen nu zeker
niet; vriendelijker gestemd zijn ten
opzichte van het nieuwe organisme.
IIei, is voor Nederland natuurlijk
een heele eer, dat het reeds
aanstonds lid van den Veiligheids
raad werd. ..We hebben er niet naar
gestreefd, verkozen te worden," zei
een vertegenwoordiger der Nederl.
delegatie, „doch nu het geschied is,
zullen wij ons uiterste best doen op
zoo goed mogelyke wijze van dienst
te zijn. Wij beschouwen de ons op
gelegde taak als een dienst, dien
wij den Vereengden Volkeren zul
len kunnen bewüzen".
Minister van Kleffens zal, als
hoofd vrn de delegatie, deelnemen
aan de besprekingen van den Vei-
igheidsraad, doch bij tijd en wijle
zal hij natuurlijk wel zijn taak door
een ander lid van de delegatie la
ten waarnem»»
yOOR HET RIETBEDRIJF is by
beschikking van het College v.
Rijksbemiddelaars, gepubliceerd in
de Ned. Staatscourant van 11 Jan.
jl. een bindend vastgestelde loon
regeling,
Gave huid en goede tanden
waren gezochte „artikelen".
TIE TSJECHISCHE ARTS Franz
Blaka heeft vier jaar lang het
leven in Dachau meegemaakt. Hy
legde daarover getuigenis af voor
het Hof te Neurenberg en vertelde
van de gruwelen, die er gebeurd
zijn, maar ook van het „medele
ven" buiten het kamp. „Vele aan
vragen kwamen binnen voor leve
rantie van gave menschenhuid.
Daar werden dan zadels, rijlaar
zen, handschoenen en damestasch-
jes van gemaakt. Men moest daar
voor de huid hebben van gezonde,
jonge menschen. zy werden om niet
te beschadigen, meestal in de hals
geschoten of eenvoudig op het
hoofd geslagen.
Oraniënburg vroeg schedels met
goede tanden....
Bijna dagehjks, zoo vertelde de
arts, werden excursies ondernomen
door militaire en politieke organi
saties, onderwijsinrichtingen, stu
denten. politie en leger. Ook staats
lieden kwamen een kijkje nemen".
Dit waren de ervaringen, van een
dokter, een van de weinigen, die
uit deze hel levend vandaan kwam.
in de jaren onzes Heeren 1940-1945
WORDI ALS OORLOGS.
MISDADIGER UIIGELEVERD
TVTAAR wij vernemen zal de Nether
lands Warcrimes Commission
(de Nederlandsche Commissie tot
het opsporen van oorlogsmisdadi
gers en van oorlogsmisdaden in
Duitschland) de voormalige VWehr-
machtsbefehlshaber in den Nieder-
landen", Friedrich Christiansen, die
er o.m van verdacht wordt het be
vel gegeven te hebben in October
1944 het dorp Putten plat te bran
den en de manneiyke bevolking te
fusilleeren als repressaille-maatre-
gel in verband met het doodschie
ten van twee Duitsche officieren,
als oorlogsmisdadiger van Bad Oehl
hausen naar den Haag worden over
gebracht.
Ook Oberst Fritz Fullriese, die in
naam van Christiansen het bevel
gaf om in Putten huizen in brand
te steken en de mannen naar
Duitschland te transporteeren, is
gearresteerd. Zij nuitlevering aan
de Nederlandsche autoriteiten is
binnenkort te verwachten.