Onze defensie
Oorlogsschade huisraad
1 vastgesteld
C
in opspraak
Wordend partijwezen
Verwoestingen en wederopbouw
- Iets over misverstanden
Kardinaal de Jong
niet naar Rome
BOLSJEWISTENRUZIE
SEYSS INQUART
verdachte nr. 21
[VEEDE JAARGANG No. 36J
ie courant wordt op last van t Militair Gezag
[rukt op de peisen v. h. Dagblad van Noord-
ibant en Zeeland. Uitg. „Stichting De Stem'
ecteur: J. A. H. M. van Sch/Jndel; Hoofd
acteur: J. J. H. A. Bruna; Alg. Zeeuwsch
W. Groffen, Middelburg Rayonrad
uwsche Eilanden N J". Karhof, Goes
Voor God, Koningin en Vaderland
DONDERDAG 10 JANUARI 1946
Commissie van Toezicht C J. van Hoote-
gem A. E. Langenhorst Mr. Dr. A. J.
J. M. MesMr H. B L. de Rechter
Bur. WestsingeJ 75, Goes: Dubbele Poort 8, Hulst
Verschijnt eiken werkdag. Abonn.prijs bij voor
uitbet.: 3.38 per kwart., p post 4.10. p. week
(bij nlet-postbestelling) 0.26 Losse nos 6 cent
het laatste NUMMER vail
,Je Maintiendrai" worden de
kg'ste gebeurtenissen op partij-
Ltiek in ons and besproken: de
>:u'tiij-van-den-Ar beid-in-Wording
de omzetting der R. K. Staats-
rtij in de Katholieke Volkspar-
Duidelijk wordt gezegd: De
V B. dringt haar leden geen po-
leke keuze op; J.M." voert géén
rtij-propaganda. Natuurlijk zal
ontwikkeling van de plannen
x de Partij van den Arbeid
uwlettend worden gevolgd, ook
J.M., maar: de keuze Is aan on-
leden. En er moet zorgvuldig
U op worden geslagen, dat leden
de Katholieke Volkspartij in
N.V.B. in geen enkel opzicht
prdcn achtergesteld bij de leden
de partij van den Arbeid,
ncVit de N.V.B. deze laatste par
tij hielp ontstaan".
Met dat al neemt J. M. de Partij
m den Arbeid reeds bij voorbaat
bescherming tegen de op de
rechtsche Partijraadsvergadering
tgesproken suggestie, dat zij zou
iwen op een vervlakt humauis-
Men acht dit oordeel op zijn
ïst voorbarig. Waar intusschen
S.D.A.P, en de Vrijw. Dem.
lond wel het hoofdbestanddeel
de nieuwe partij zullen leve
ls (jtnoemde suggestie toch
let geheel zonder grond, al willen
'e van harte hopen, dat ze on~
list is en dat op genoemde krin-
sn een wekelijk substantieel Chris-
i'.dom ook belangrijken vat heeft
sloegen.
J. M. vertelt verder, dat de
atholieke Volkspartij slechts toe-
mkelijk is voor niet-katholieken
ls hospitanten. Waar haalt het
ekblad deze wijsheid vandaan
'och zeker niet door de Party-
aadsvergadering aangenomen re-
olutie. Zeker, door enkelen is ter
evgaderaig net Instituut van
icspitant-leden ter sprake ge-
racht. Doch het eenige wat aan-
enomen werd, is de bekende re-
olutie, die als algemeen beginsel
telt, dat het lidmaatschap van
de partij ook voor niet-katholieken
behoort te worden opengesteld en
die aan het P B. opdraagt daar
voor alle noodige maatregelen te
nemen. De voornaamste dier maat
regelen is natuurlijk een regle
mentswijziging en ook de N.V.B.
heeft af te wachten, hoe daarin
het lidmaatschap van niet-katho
lieken wordt geregeld.
NIEUWE
TEXTIELKAARTEN
XTTEUWE textielkaarten zullen In
het voorjaar worden uitgereikt,
meldt De Tijd. Er zal o.m. in vrij
ruime mate tricot ondergoederen
op gekocht kunnen worden. Zooge
naamde groote stukken, zooals
mantels, jassen en costuums blij
ven vooralsnog alleen verkrijgbaar
op speciale vergunning.
Huldiging in Utrecht
op 18 Februari a.s.
"^AAR De Gelderlander verneemt
ligt het niet in de bedoeling
van Zijne Em. Kardinaal dr. J. de
Jong om op 18 Febr. wanneer de
nieuw benoemde Kardinalen in de
St Pieter door Z.H. Paus Pius XII
gecreëerd zullen worden, naar
Rome te gaan.
Z. E. Kardinaal de Jong zal nl
op 18 Febr. in Utrecht uit handen
van den Pauselijken Internuntius
Z.D.H. Mgr. P. Giobbe den Kardi
naalshoed ontvangen en eerst la
ter een reis naar het Vaticaan ma
ken.
Het schijnt dat Utrecht op 18 Fe
bruari geheel in het teeken van de
Kardinaalscreatie zal staan en men
maakt zich daar op om Zijne Emi
nentie een grandiose huldiging te
bereiden, die zeker geen ioearl ka
rakter zal dragen.
„Soldaten van het oude leger" klagen
over wanordelijkheid en ondoelmatigheid
Z. g. nieuwe geest gelaakt
DEN AANTAL officieren, zich
noemende soldaten van het
„oude leger", heeft een petitie
gericht tot H. M. de Koningin,
waarin zij hun bezorgdheid uit
spreken om het behoud van het
Koninkrijk en over „de wanor
delijkheid en ondoelmatigheid
van 's lands defensiefbeleid."
De petitie gaat vergezeld van
een uitvoerig memorandum.
De petitie wijst allereerst op
het feit, dat reeds in Juni 1940 in
Nederland een begin werd gemaakt
met den wederopbouw, zij het
ondergronds, van ons leger. Bij de
bevrijding was het voldoende in-
Wevr. Roosevelt is
in Londen aange
komen als een dei
gedelegeerden der
V.S. naar de con-
terentie der Ver.
volkeren. Edward
Stettlnius bege
leidde haar op haar
reis. zy werden
even na hun aan
komst op 5 dezer
gefotografeerd.
tact om zijn zware taak met steun
van onze troepen uit Engeland ten
uitvoer te leggen. Het werd echter,
zooals de petitie zegt, zonder gel
dig motief en met de grootste on
dankbaarheid opzij geschoven.
Duistere krachten, zoo gaat de
petitie verder, prediken thans een
zg. „nieuwen geest", n.l. een niet
op zeiftucht en discipline gegronde
„kameraadschap", zulks onder het
valsche voorwendsel, dat soortge
lijke verhoudingen ook in de an
dere geallieerde legers zouden be
staan.
Zelfs wanneer men in deze rich
ting als einddoel gerechtvaardigde
wenschen heeft, dan nog is luk
rake toepassing op een volk als het
onze in zijn huidigen, geestelijk
overspannen toestand en zonder den
eeuwenouden sportleven „team
geest" der Angelsaksers, tot mis
lukking gedoemd en reeds thans de
oorzaak der in breede lagen be
staande anarchie en tuchteloos
heid geworden.
Daarover weidt de petitie dan
nog uit o.m. in dezer voege:
Muiterij, dienstweigering, insub
ordinatie, vandalisme en desertie
tot ongekende percentages zijn aan
de orde van den dag. Persoon
lijke eerzucht, zucht tot avontuur
en dorst naar bloedvergieten al
leen uit strijdlust, worden - in
Aankoopprijs minus al»
schrijving of liei-télkosten
worden vergoed. Het maxi»
mum houdt verband met
de huurwaarde van pand
of schip.
VrERSCHEN5N is de regeling oor-
logsschade aan huisraad.
Voor elk stuk verloren gegaan huis
raad wordt in het algemeen vergoed
do aankoopprijs, verminderd met een
redelijk bedrag voor afschrijving.
Mocht de op deze wijze berekende
vergoeding evenwel beneden de ver
koopwaarde blijven, dan wordt deze
verkoopwaarde aangehouden. Ander
zijds worden bij herstelbaar bescha
digde goederen de herstelkosten ver
goed.
Naast beperkende bepalingen ten
aanzien van luxe-voorwerpen en weel-
de-artikelen, zooals bontmantels,
sieraden, plezierjachten, renpaarden,
enz., en de uitsluiting van een vergoe
ding voor verloren gelden, geldswaar
dige papieren en genotmiddelen,
bindt de regeling de bijdrage, die 't
rijk per gezin zal verstrekken aan 'n
maximum, dat verband houdt met de
huurwaarde van de woning, of, wan
neer het huisraad op een schip be
treft, met de grootte van het schip.
Zoo zal bij een huurwaarde van f 500
per jaar in de groette steden Amster
dam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht
ten hoogste f 4500, in kleinere steden
ten hoogste f 5550 en op het platte
land ten hoogste f 6000 worden toe
stede van volkomen ondergeschikt
te moeten zijn aan een Christelijk
ideaal - tot einddoel gemaakt, ja,
zelfs van ministerieele zijde ge
predikt. De geoefendheid beperkt
zich tot exercitie, om op parades
en inspecties een schoonschijnen-
den indruk te geven. Zelden
ls er zooveel karakterloosheid
ten toon gespreid bij het aanvaar
den van commando's, waarvoor de
noodige bekwaamheid volkomen
ontbreekt.
Deze officieren van hel „oude
leger" zijn van meening, dat zij
onder Gods zegen met het door
hen opgebouwde apparaat, mits zij
de beschikking krijgen over het
voorhanden zijnde materieel, Ne
derland aanstonds een leger terug
geven, dat door zijn vakkundige
leiding, zijn goede organisatie, zijn
zelfverloochening en discipline in
staat zal zijn de orde, rust en vei
ligheid in ons Rijk in Europa en
overzee te verzekeren, en hetwelk,
wat de samenwerking in gealli
eerd verband betreft, omdat het
een goed Nederlandsch
leger zal zijn, meer door onze bond-
genooten gewaardeerd zal worden
dan slechts verwrongen copieën van
een Engelsch of Amerikaansch.
(Vervolg op pag 2)
ER VALT WAT GROOTS TE VERRICHTEN.
AE AARTSBISSCHOP van Chi
cago, Mgr. Shield, zal o.m. 'n
ïezoek brengen aan ons land, nadat
alj een bezoek van drie weken aan
3arijs zal hebben gebracht, waar
lij op 16 Jan. a.s. zal arriveeren.
Deze prelaat is door president Tru-
nan met een bijzondere opdracht
belast. Welke deze opdracht is, wei.
gerde mgr. Shield echter nader aan
te duiden.
JA® Nederlandsche communisten
zijn in Amsterdam aan 't con
gressen geslagen. Het blijkt in
hun gelederen niet alles koek en
ei te zijn. De geroyeerde Roestam
Effendi, die door den voorzitter
Paul <ie Groot fel werd becriti-
seerd, vond verdedigers in de af
delingen Friesland, Zaandam en
het Gooi. Ook de bekende propa
gandist den Exter schijnt niet zui
ver op de bolsjewistische graat te
zijn, doch de heer Koejemans,
hoofdredacteur van De Waar-
held", beleed zijn 'bekeering:
eerst h«d hij tot de oppositie be
hoord, thans stond ht; volledig
achter de partijleiding. De Frie-
sche heer Roorda verweet Faul de
Groot de uitspraak „Wij zijn geen
socialistische party, alsmede het
propageeren van het zingen van 't
Wilhelmus. De vergadering jauw-
de den heer Roorda echter uit De
voorzitter had hem al eerder te
verstaan gegeven, dat hij niet vrij
waa van Trotzkiisme.
„d€Ze heeren b« el*»ar zijn
de aangewezen lieden om de
„eenheid der arbeidersklasse" te
propageeren!
I.
JTET DEPARTEMENT van
Openbare Werken en Weder-
opbouw heeft de jaarwisseling
aangegrepen om eens een over
zicht te geven van de taak waar
voor het na den oorlog is komen
te staan en van den arbeid, wel
ke het reeds heeft verricht.
Het was dus een samenvatting'
van wat reeds eerder bij stukjes en
beetjes ter publicatie werd vrijge
geven en in tal van krantenartike
len en berichten werd gepubliceerd.
Niettemin zat er iets aantrekkelijks
in, omdat het in de moeilijke tij
den waarin w\j leven, goed is van
tijd tot tijd te overwegen hoeveel
er te doen valt, hoeveel er ver
richt is en welke lessen uit liet
verleden te putten zijn.
reieveeren thans enkele cijfers
ter illustreering van de feiten,
waarmee wij te maken hebben.
Die feiten vertellen, dat Limburg,
Gelderland en Noord-Brabant tot de
zwaarst geteisterde gebieden van ons
land behooren.
Zoo werden in ons Brabant 6212
woningen vernield (tegen 7364 in Zee
land). Dat is 3 pCt. van de totaal
per 31 December 1940 in onze pro
vincie aanwezige woningen. Het per
centage moge gering lijken, veel ern
stiger wordt zijn beteekenis als men
zich realiseert, dat deze vernielingen
zich dikwijls in slechts zeer beperkte
gebieden concentreeren. Men denke
maar eens aan onze West Brabant-
sche gemeenten en aan Oost Bra
bant en voor wat Zeeland betreft
Een schier hopelooze
taak ligt voor ons, die
slechts verricht kan
worden door onver
woestbare arbeidslust
en optimisme.
aan West Z. Vlaanderen en Walche
ren. Zwaar beschadigd, doch herstel
baar werden 4662 woningen, (tegen
10538 in Zeeland). Hoeveel ernstiger
deze vernielingen zijn dan een ge
middeld percentage per provincie tot
uitdrukking brengt, valt af te leiden
uit de omstandigheid, dat alleen in
West Zeeuwsch Vlaanderen 38,8 pCt.
van alle woningen werd vernield,
17,7 pet. zwaar en 20 pCt. licht be
schadigd.
Eenige landelijke cijfers mogen
overigens den ernst vaststellen van de
aar. openbare gebouwen aangerichte
schade.
Er werden OM scholen, gemeente
huizen, postkantoren, enz. verwoest,
waaronder 23 groote ziekenhuizen en
sanatoria. Zwaar beschadigd werden
I2tb openbare gebouwen, waaronder
54 groote ziekenhuizen en sanatoria,
licht beschadigd werden 3M0 open
bare gebouwen.
Voorts werden er 16000 bedrijven
(fabrieken, winkels, café's enz.) ver
woest, 6000 zwaar en 35000 licht be
schadigd. En nog altijd i» dit ram
penlijstje niet volledig.
Er werden 2M kerken totaal ver
woont «b m zwaar beschadigd» voor
een belangrijk percentage in ons
Zuiden.
Een groot aantal kreeg lichtere
schade, evenals vele monumenten,
waarvan er ook talrijke verloren
gingen.
Tegenover deze opsomming, die
den indruk wekken, dat wij voor
een schier hopelooze wederopbouw-
taak staan, die slechts met succes
verricht kan worden met een on
verwoestbare arbeidslust en als wij
ons allen wapenen met een even
onverwoestbaar optimisme, dat dus
bestand is tegen alle stormachtige
getijden, die voortspruiten kunnen
uit tegenslagen van allerlei aard,
zelfs door die, welke ontstaan door
gemaakte fouten en berekeningen,
staat echter ook reeds een hoopvolle
activiteit, waaruit reeds heel wat
opbouwend werk voortsproot. Vrijwel
alle puin werd reeds geruimd. Er
werden 240.000 van de 300.000 wo
ningen met een noodvoorziening ge
dicht.
Er kwamen 2500 noodwoningen ge
reed en er zijn er 3500 in aanbouw.
Over twee maanden hoopt men zelfs
het programma van den voorgeno
men bouw van 76t0 noodwoningen
afgewerkt te hebben, waarbU richting
gevend is geweest het besluit om
slechts dan noodwoningen te bou
wen waar meer dan 20 pCt. van het
woningaantal door oorlogsgeweld is
vernield of zwaar beschadigd.
Het zijn de eerste vruchten van
stagen, door tal van belemmeringen
opgehouden arbeid. Onder het de
vies „er valt wat grootsch te ver
richten", zal er echter steed* meer
tot stand worden («bracht.
gekend, terwijl voor het huisraad op
een sleepschip van 300 m3 waterver
plaatsing niet meer dan f 1500 beschik
baar zal worden gesteld. Het maxi
mum wordt echter voor eik inwonend
gezinslid beneden de 6 Jaar verhoogd
met f 75 en voor ieder ander inwo
nend gezinslid met f 125.
Ten behoeve van evacué's, wier goe
deren waren opgeslagen, jonge men-
schen, wier huwelijksuitzet verloien
ging, kortom ten behoeve van al de
genen, die huisraad hebben verloren,
dat niet meer of nog niet in een be
paalde woning tot een huishouding
diende, zijn daarbij de noodige waar
borgen geschapen.
Waar geheele gezinnen zijn uitge
roeid of uitgestorven, wordt de ver
erving van de bijdrage beperkt, ten
einde te vermijden, dat deze of gene
verre bloedverwant van een overle
den getroffene zich een fortuin aan
rijksbijdragen zou vergaren.
Geen uitkeering
in contanten
De uitbetaling van een rijksbij
drage die op f 100 of meer is vast
gesteld, geschiedt niet in contanten,
maar door overschrijving vau het
toegekende bedrag op een spaar
bankboekje van de Ned. Midden-
standsbank N.V.. Het tegoed dat
2.75 pet. rente draagt, kan slechts
opgenomen worden om de aan
schaffing van ander huisraad te be
talen.
Bij de uitbetaling zal tenslotte met de
belangen van de huurverkoopers en
pandhouders van verloren gegane goe
deren, evenals met de belangen van
de schuldeischers, aan wie verloren
gegane goederen tot zekerheid van de
schuld waren overgedragen, rekening
worden gehouden.
P"LK der verdachten in het pro-
ces te Neurenberg zal nu af
zonderlijk „in behandeling" komen.
Seyss Inquart staat no. 21 op de
lijst, welke nog deze week wordt af
gewerkt. Het is de bedoeling, dat
de Fransche aanklager de Menthon
Maandag met het exposé van zijn
onderwerp „Frankrijk en de wes
telijke en noordelijke landen", zal
beginnen, hetwelk ongeveer drie
weken in beslag zal nemen. Hij
zelf zal echter slechts één dag het
woord voeren, zijn assistenten be
handelen de rest. De Ned. delegatie
werkt dientengevolge onder hoog
spanning om alles op tijd klaar te
krijgen.
Seyss Inquart heeft betreffende
zijn optreden in Oostenrijk ge
vraagd zeven getuigen te dagvaar
den, hetgeen goedgekeurd is.
Oen. de Gaulle's dochter is op 3
Januari gehuwd met majoor Alain
de Boissieu. Dc foto werd geno
men even voordat het bruidspaar
zich naar de Notre Dame zou be
geven, waar het huweiilk werd in
gezegend.